Psikolojik Danışmanların Bireysel Psikolojik Danışma Uygulamaları ve Bu Uygulamalardaki Yeterliklerine İlişkin Algıları

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 2, 0 - 0, 24.05.2016

Mustafa Pamuk Taşkın Yıldırım

https://doi.org/10.17679/iuefd.17275647

Öz

Bu araştırmanın amacı, psikolojik danışmanların bireysel psikolojik danışma uygulamalarını ve bu uygulamalardaki yeterlik algılarını incelemektir. Araştırmanın katılımcılarını 344 psikolojik danışman oluşturmaktadır. Araştırmada frekans, yüzde, ki kare istatistiği ile içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre psikolojik danışmanların büyük çoğunluğunun danışman olarak yaşantı geçirdikleri; çoğunluğunun usta-çırak ilişkisi (süpervizyon) içinde dönüt aldıkları; çoğunluğunun çalıştıkları kurumda bireysel psikolojik danışma yaptıkları; çoğunluğunun bireysel psikolojik danışma yapmada kendilerini yeterli olarak algıladıkları ve çoğunluğunun bireysel psikolojik danışmaya ilişkin eğitimlere katılmadıkları bulunmuştur. Ayrıca psikolojik danışmanlar bireysel psikolojik danışmanın daha iyi yapılabilmesine ilişkin önerilerinde Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Üniversite, Okul ve Psikolojik Danışman ana temalarına vurgu yaptıkları bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar ilgili alanyazın ışığında tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bireysel psikolojik danışma, yeterlik algısı; süpervizyon; psikolojik danışman

Counselors' Individual Counseling Practices and Their Perceptions of Their Efficiencies in These Practices

Öz

The aim of this research is to analyze psychological counselors’ practices of individual psychological counseling and their perception of competence in these practices. 344 psychological counselors constitute the participants of the research. Frequency, percentage, chi square statistics and content analysis were utilized in this research. According to the obtained results, it was found that a large majority of psychological counselors had counselling practice as a counselor during their education; most of them received feedback within the master-apprentice (supervision) relationship; most of them did individual counselling in their workplace; most of them perceived themselves as competent in doing individual counseling and most of them did not participate in training courses related to individual counselling. Also, in their suggestions for the improvement of individual psychological counselling, it was seen that counselors emphasized main themes such as Ministry of National Education (MNE), the University, School and Psychological counselor. Obtained findings were discussed in the light of the related body of literature and suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Individual psychological counselling, perception of competence; supervision; psychological counselor

Kaynakça

• Anjel, M. ve Özkan, R. (2009). Türkiye’de PDR alanında gözetim: Bir durum saptaması
• http://www.yoret.org.tr/Bilgi.asp 4 Temmuz 2012 tarihinde indirildi.
• Aydemir-Sevim, S. ve Hamamcı, Z. (1999). Psikolojik danışmanların mesleki doyumları ile
• mesleki yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,12, 39-46.
• Balcı, S. (1996). Danışma becerileri eğitiminin üniversite öğrencilerinin iletişim beceri düzeyine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, 19 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Büyüköztürk, Ş.(2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem AYayıncılık
• Cashwell, T. H., and Dooley, K. (2001).The Impact of supervision on counselor self-efficacy,
• The Journal of Supervision in Psychotherapy and Mental Healt, 20(1) 39-47.
• Cormier, S. (1990). Systematic training of graduate-level counselors: A reaction. The Counseling Psychologist, 18:446-454,
• Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs (2009). 2009 Standards. Alexandria: Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs
• Dye, H.A., and Borders, L.D.(1990).Counseling supervisors: Standars for preparation and
• practice. Journal of Counseling and Development,69,27-29.
• Fitch, T. J., and Marshall, J.L. (2004). What counselors do in high-achieving schools: A study on the role of the school counselor?, Professional School Counseling, 7,3,172.
• Güngör, Z. (2010).Okul psikolojik danışmanları ile öğretim elemanlarının mesleğe ilişkin bazı konulardaki algılarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü
• Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Gibson, R.L., and Mitchell,M.H.(1981). Introduction to guidance. New York: Macmillan
• Publishing Co.
• Gündüz, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2009). Okul psikolojik danışmanlarında mesleki yetkinlik inancı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,5(1),119-133.
• Hamamcı, Z., Murat, M. ve Çoban, A. (2004, 6-9 Temmuz). Gaziantep’teki okullarda çalısan
• psikolojik danısmanların mesleki sorunlarının incelenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunuldu, Malatya.
• Hamamcı, Z., Oskargil-Göktepe, E. ve İnanç, N. (2004, 6-9 Temmuz). Okullarda çalışan psikolojik danışmanların mesleki yönden kendilerini geliştirmeleri ve mesleki doyumları ile ilişkisinin incelenmesi, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunuldu, Malatya.
• Hatipoğlu, H. (2010). Okullarda yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik uygulamalarının
• belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek
• Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• İkiz, F.E.(2010). Psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran
• Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 2, 25-43.
• Kepçeoğlu, M. (1981). Temel eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini düzenlenmesine ilişkin bazı esaslar temel eğitim sorunları. Ankara: Türk Eğitim Derneği,121-124.
• Kuzgun, Y. (1997). Rehberlik ve psikolojik danışma. (Besinci baskı). Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Kuzgun, Y. (2000). (2000).Meslek danışmanlığı uygulamalar-kuramlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Leech, N.L., and Onwuegbuzie, A.J. (2007). A Typology Of Mixed Methods Research Designs. Quality & Quantity: International Journal of Methodology, 43, 265–275.
• Nazlı, S.(2007). Psikolojik danışmanların değişen rollerini algılayışları. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,10,18,1-17.
• Owen-Korkut, F., Acar, T., Haskan, Ö. ve Kızıldağ, S.(2011,3-5 Ekim). Psikolojik danışma ve
• rehberlik programlarının mezunlar tarafından değerlendirilmesi. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunuldu, İzmir.
• Özgüven, İ.E. (1990). Ülkemizde psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerinin dünü ve bugünü. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,1, 4-15.
• Özyürek, R. (2009). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik uygulamaları ve öğrencilere sağlanan süpervizyon olanakları: Ulusal bir tarama çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,32, 54-63.
• Özyürek, R. ve Kılıç-Atıcı, M. (2002). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi kararlarında
• kendilerine yardım eden kaynakların belirlenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve
• Rehberlik Dergisi, 17, 33-42.
• Pişkin, M. (1989). Orta dereceli okullarda görevli, yönetici, öğretmen ve danışmanların ideal ve gerçek danışmanlık görev algıları.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Roffers, T., Cooper, A.B.B., and Sultanoff, S.M. (1988). Can counselor trainees apply their skills in actual client interviews?, Journal Of Counseling And Development.(abstracts) 66, 385-385.
• Sharpley, F.C. and Ridgway, R.I. (1991). The relevance of previous knowledge of psychology to training in basic counseling skills. Counselor Education And Supervision. 19,3,298-306.
• Swank, J.M. (2010). Assessing the psychometric properties of the counseling competencies
• scale: A measure of counseling skills, dispositions, and behaviors, Unpublished
• dissertation, University of Central Florida,Orlando, Florida.
• Tanikyan, A. (2008). Ruh sağlığı alanında hizmet verenlerin çalışma ortamlarındaki tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Terzi, S., Ergüner-Tekinalp, B. ve Leuwerke, W. (2011). Psikolojik danışmanların okul psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri modeline dayalı olarak geliştirilen kapsamlı psikolojik danışma ve rehberlik programını değerlendirmeleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi,1, 1,51-60.
• Uz Bas, A. ve Siyez, D.M.(2005, 21-23 Eylül). Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik
• danışma ve rehberlik uygulamalarına yönelik yaklaşımlarının çeşitli değişkenlere
• göre değerlendirilmesi. VIII.Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresinde
• sunuldu, İstanbul.
• Voltan-Acar, N. (2001). Grupla psikolojik danışma ilke ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayın
• Dağıtım.
• Whiston, S.C. and Coker, J.K. (2000).Reconstructing clinical training: Implications from
• research. Counselor Education & Supervision, 39(4),228-253.
• Yıldırım, T. (2010). Psikolojik danışmadan önceki oturum: Dinamik anamnez alma ve karar
• verme, III. Uygulamalı Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Çalıştay, Bildiri
• ve Poster Sunum Özetleri Kitabı, Ankara.