Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Öğretmenlik Meslek Bilgisi Yeterlikleri

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 3, 281 - 296, 08.10.2016

Eyup İzci

Öz

Bu araştırmada, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin öğretmenlik meslek bilgisi (pedagojik formasyon) yeterlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, Malatya il ve ilçelerinde görev yapan ortaöğretim öğretmenleri oluşturmaktadır. örneklemin belirlenmesinde tesadüfi örneklem yöntemi kullanılarak, öğretmenlerin %40’ı araştırmaya dahil edilmiştir. Ortaöğretim öğretmenlerinin sahip oldukları öğretmenlik meslek bilgisi yeterlik düzeylerinin belirlenmesinde, araştırmacı tarafından geliştirilen ölçme aracı kullanılmıştır. Öğretmenlerin yeterlik düzeylerinin kendi görüşlerine göre belirlenmesini sağlayan “Ortaöğretim Öğretmenliği Yeterlik Ölçeği” 5 alt boyuttan oluşmaktadır. Geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan ölçme araçları için, ÖY ölçeğinin güvenirlik katsayısı .83 bulunmuştur. Ortaöğretim öğretmenlerinin yeterlikleri ile ilgili davranışların yer aldığı ölçekte öğretmenlerin yeterlik düzeylerine ilişkin olumlu davranışlar ile ilgili 56 madde, olumsuz davranışlar ile ilgili ise 8 madde olmak üzere toplam 64 madde yer almaktadır. Her bir öğretmenin puanının hesaplanmasında, ÖY ölçeğinin 5 alt boyutuna ilişkin puanlar elde edilmiştir. Araştırma sonucunda ortaöğretim öğretmenlerinin rehberlik ile ilgili yeterlik düzeyleri, öğrencilere bilgi verme, öğrencilerin başarı durumlarını inceleme gibi faaliyetler üzerinde yoğunlaştığı, ölçme ve değerlendirme ile ilgili yeterlik düzeyleri ise genel olarak olumludur. Ancak öğretmenlerin, dersin hedefleri ile başarı arasındaki ilişkiyi değerlendirme ve sınavlarda bilişsel alanın tüm basamaklarını dikkate alma davranışlarına daha az yer verdikleri görülmüştür, Sınıf yönetimi boyutunda, öğrencilerin ilgilerini ve ihtiyaçlarını dikkate alma, geri-bildirim, düzeltme, ipucu ve pekiştireçleri yerinde kullanma şeklinde ifade edilen davranışları yapmadaki yeterlik düzeyleri ise, düşük bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik meslek bilgisi, Ortaöğretim, Yeterlilik, Pedagojik formasyon

Teaching Profession Knowledge Sufficiency of Teachers Working in Secondary School

Öz

In this study, it was aimed to examine levels of teaching profession knowledge (pedagogical formation) sufficiency of teachers working in secondary school in the terms of some variables. Population of study consists of secondary school teachers working in the Malatya province and its districts. Determining the sample, 40% of teachers were included in the study by using random sampling method. Measuring device developed by researcher was used to determine levels of teaching profession knowledge sufficiency of the secondary school teachers. ‘’Secondary School Teacher Sufficiency Scale’’ which ensures the teachers to determine their own levels of sufficiency according to their perspectives consists of 5 subdomains.  Reliability co-efficient of sufficiency scale was found .83 for measuring devices which were studied for validity and reliability. There are 56 article associated with positive behaviors and 8 article associated with negative behaviors about levels of teachers’ sufficiency in the Sufficiency Scale which includes behaviors about secondary school teachers’ sufficiency. Points related to 5 subdomains of Sufficiency Scale were obtained from calculation of each teacher’s point. As a result of the analysis, it was found that secondary school teachers’ counseling sufficiency levels centered on activities such as giving information to the students and examining their success levels; and the teachers’ sufficiency levels associated with assessment and evaluation were generally positive. It was observed that teachers underutilized to consider all steps of cognitive domain in the exams and behaviors such as assessing relation between course objectives and success; and it was found that their sufficiency levels defined such behaviors as considering students’ interests and needs, correct usages of feedback, correction, hint and reinforcement were low in the class management dimension.

Anahtar Kelimeler

Teaching profession knowledge, Secondary school, Sufficiency, Pedagogical formation

Kaynakça

• Bilgen, N. (1993). Çağdaş ve Demokratik Eğitim. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Büyükkaragöz, S. (1993). Yükseköğretim Programları ve Demokratik Tutumları. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları, 56-72.
• Can, N. (1998). “Öğretmen ve Yöneticinin Etkililiğinin Öğretimdeki Rolü.” Eğitim Yönetimi Dergis., 13: 55-69.
• Çakan, M. (2004). “Öğretmenlerin Ölçme-Değerlendirme Uygulamaları ve Yeterlik Düzeyleri: İlk ve Ortaöğretim”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, yıl: 2004, cilt: 37, sayı: 2, 99-114
• Kaptan, S. (1991). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Rehber Yayınevi.
• Kazancı, O. (1989). Eğitim Psikolojisi. Kuram ve İlkelerden Uygulamaya Ankara: Kazancı Hukuk yayınları No: 67
• Kazu, H. (1990). “F. Ü. Fen Edebiyat Fakültesi ile Teknik Eğitim Fakültesinde Yapılan Öğretmenlik Uygulamasının yürütülmesine İlişkin Görüşler.” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Küçükahmet, L. (1986). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, No: 152.
• Oğuzkan, A. F. (1988). Öğretmenliğin Üç Yönü. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Özer, B. ve Gelen, İ. (2008). “Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerine Sahip Olma Düzeyleri Hakkında Öğretmen Adayları ve Öğretmenlerin Görüşlerinin Değerlendirilmesi”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2008, Cilt: 5, Sayı: 9.
• Shulman, Lee S. (1982). “Paradigms and Research Programs in the Study of Teaching: A Contemporary Perspective.” Handbook of Research on Teaching. Edited by. Merlin C Wittrock, Macmillan Publishing Company. New York, 3-36.
• Temel, A. ve diğerleri. (1988). “Öğretmenlik Formasyon Programının Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunlar.” Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(5): 86-103.
• Türkoğlu, A. (1988). “İyi Öğretmen Kimdir?” Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2): 130-138.