Sınıf ve Okul Öncesi Öğretmenlerinin Farklı Etnik Kökenden ve Sosyo-Ekonomik Sınıftan Öğrencilere Yönelik Tutumlarının Meslek Etiği Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 2, 73 - 85, 23.06.2017

Eda Bütün Kar , Elif Mercan Uzun

https://doi.org/10.17679/inuefd.323418

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma sınıf ve okul öncesi öğretmenlerinin
sınıflarındaki farklı etnik köken (Çerkez, Kürt, Arnavut) ve sosyo ekonomik
düzeydeki (SED) ailelerden gelen çocuklara yaklaşımlarını mesleki etik
değerler açısından detaylı bir şekilde değerlendirebilmeyi amaçlamıştır.
Araştırmanın katılımcıları Samsun ilinin çeşitli bölgelerindeki okullarda
görev yapmaktadırlar. Öğretmenlerden dördü okul öncesi, on biri ise sınıf
öğretmenidir. Öğretmenlerin mesleki deneyimleri 8-30 yıl arasında değişmekte
olup yedisi köy okulunda, sekizi ise il merkezinde bulunan okullarda
çalışmaktadırlar. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni
kullanılmıştır. Öğretmenlerin farklı etnik köken ve sosyo-ekonomik düzeydeki
ailelerden gelen çocuklara yaklaşımlarını belirleyebilmek için yarı
yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşmeler ortalama olarak 30
ile 50 dakika arasında sürmüştür. Araştırmada elde edilen veriler betimsel
veri analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda,
araştırmaya katılan öğretmenlerin davranışları meslek etiği kodları üzerinden
incelendiğinde en fazla eşitlik, tarafsızlık ve adalet gibi kodlarda ikileme
düştükleri görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Meslek etiği, nitel araştırma, betimsel analiz

Assessment of the Attitudes of Classroom Teachers and Preschool Teachers towards Students from Different Ethnic Origins and Socioeconomic Segments in terms of Occupational Ethics

Öz

In this study, it
was aimed to examine the attitudes of classroom teachers and preschool teachers
towards their students from different ethnic origins and socioeconomic segments
in terms of the occupational ethics in detail. The participants of this study
were working at the schools located in different regions of Samsun. Four of the
teachers were preschool teachers, while eleven of the teachers were elementary
school teachers. The occupational experience of teachers varies between 8 and
30 years; seven of them were working at village schools, while eighteen of them
were working in schools located in city center. In the research, phenomenology,
one of the qualitative research methods, was used. In order to determine the
attitudes of teachers towards the students from different ethnic origins and
socioeconomic segments, semi-structured interview method was employed. The
interviews took approx. 30-50 minutes. The data obtained in this study were
analyzed using descriptive analysis method. As a result of the study, it was
concluded that, when considered from the aspect of the codes of occupational
ethics, the teachers experience dilemma most frequently in terms of equality,
objectivity, and fairness codes.

Anahtar Kelimeler

Occupational ethics, qualitative research, descriptive analysis

Kaynakça

• Acar, A, G. (2000). Etik değerlerin kurumsallaştırılması üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Altunışık, R., Çoşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Archer, L. (2003) Race, masculinity and schooling: Muslim boys and education. Buckingham: Open University Press.
• Archer, L. & Francis, B. (2003). They never rails like the other ethnic gruops’: Teachers’ constructions of British Chinese pupils’ gender identities and approaches to learning. British Journal of Sociology of Education, 26(2), 165-182.
• Aydın, İ. (2006). Eğitim ve öğretimde etik (2. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Bektaş, Ç. ve Köseoğlu, M. A. (2008). İş etiği ve iş etiğinin yayılım süreci. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 13, 128-145.
• Bergh, L., Denessen, E., Hornstra, L., Voeten, M., Holland, R. W. (2010). The implicit prejudice attitudes of teachers, relations to teacher expectations and the ethnic achievement gap. American Educational Gap, 47(2), 497-527.
• Cemaloğlu, N. veKılınç, A. Ç. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin algıladıkları örgütsel güven ve yıldırma arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 37(165), 137-151.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Colnerud, G. (1997). Ethical conflict in teaching. Teaching and Teacher Education, 13(6), 627-635.
• Colnerud, G. (2006). Teacher ethics as a research problem: Syntheses achieved and new issues. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 12(3), 365-385.
• Dolmacı, N.ve Bulgan, G. (2013). Turizm etiği kapsamında çevresel duyarlılık. Journal of Yasar University, 29(9), 4853-4870.
• Durkheim, E. (1962). Meslek ahlakı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Elashoff, J. D.,& Snow, R. E. (1971). Pygmalion reconsidered. Worthington, OH: Charles A. Jones.
• Fenstermacher, G. D. (2001). On the concept of manner and its visibility in teaching practice. Journal of Curriculum Studies, 33, 639-653.
• Ghaffarzadeh, M. (2016). A comparative study of discrimination in education: The learning Environment and behaviours of students and teachers in Iran. The IAFOR Jornal of Education, 4(2), 34-46.
• Gözütok, D. (1999). Öğretmenlerin etik davranışları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 32 (1), 83-99.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. ve Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Haynes, F. (2002). Eğitimde etik. (Çev: S. Kunt Akbaş). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Johnson, B. & Christensen, L. (2014). Nicel, nitel ve karma araştırma. (Çev. Ed. Selçuk Beşir Demir). Educational Research: Quantitative, Qualitative, and Mixed Approaches (4th edit.). Ankara: Eğiten Kitap.
• Jussim, L. &Eccles, J. (1992). Teacher expectations II: Construction and reflection of student achievement. Journal of Personality and Social Psychology, 63, 947-961.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2012). Benlik, aile ve insan gelişimi kültürel psikoloji. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Kayıkçı, K. ve Uygur, Ö. (2012). İlköğretim okullarının denetiminde mesleki etik (Bir durum çalışması). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(1), 65-94.
• Koç, K. (2010). Etik boyutlarıyla öğretmenlik. Çağdaş Eğitim Dergisi, 35(373), 13–20.
• Kuçuradi, İ. (2003). Etik ve “etikler”. Türkiye Mühendislik Haberleri, 423 (1), 7-9.
• Kutlu, H. A. (2014). Muhasebe meslek mensupları ve çalışanlarının etik ikilemleri: Kars ve Erzurum illerinde bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(2), 143-170.
• McKown, C.,&Weinstein, R. S. (2008). Teacher expectations, clasroom context, and the achievement gap. Journal of School Psycology, 46(3), 235-261.
• Mirza, H. S. (1992). Young, female and black. London: Routledge.
• Norman, P. C. (2016). Teacher attitudes and perceptions of low and high socio economic status students. Doctor of Philosophy in Education, Utah State University, Utah.
• Pehlivan A. İ. (2002). Yönetsel, mesleki ve örgütsel ahlak. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Priest, N., Perry, R., Ferdinand, A., Kelaher, M., & Paradies, Y. (2017). Effects over time of self-reported direct and vicarious racial discrimination on depressive symptoms and loneliness among Australian school students. BMC Psychiatry, 17, 2-11.
• Robles, A. S., Arrebola, I. A.,&Vigil, M. A. G. (2016). Prejudiced attitudes in university students towards irregular immigrants: An explaratory study. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 14(2), 393-416.
• Sewell, T. (1997). Black masculinities and schooling: How black boys survive modern schooling. London: Trentham Books.
• Shain, F. (2003) The schooling and identity of Asian girls, Stoke on Trent, Trentham
• Simpson, C. (2004). Should I or shouldn’t I? An ethical conundrum. Library Media Connection, October18-21.
• Sökmen, A. ve Tarakçıoğlu, S. (2011). Mesleki etik. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Tepe, H. (2009). Etik ve meslek etikleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
• Timmermans, A. C.,Kuyper, H., &Gion, G. W. (2015). Accurate, in accurate, or biased teacher expectations: Do Dutch teachers differ in their expectations at the end of primary education. British Journal of Educational Psychology, 85, 459-478.
• Titrek, O. (2009). Okul türüne göre okullardaki örgütsel adalet düzeyi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 551-573.
• Toprakçı, E., Bozpolat, E.ve Buldur, S. (2010). The behavior of teacher the compliance level to the principles of the public professional ethics. International Journal of Professional Ethics. e-International Journal of Educational Research, 1(2), 35-50.
• Turhan, M. (2007). Genel ve mesleki lise yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının okullardaki sosyal adalet üzerindeki etkisi. Yayımlanmış doktora tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Türk Dil Kurumu (2011). Büyük Türkçe sözlük. http://tdkterim.gov.tr/bts/
• Usta, A. (2011). Kuramdan uygulamaya kamu yönetiminde etik ve ahlak. Kahramanmaraş Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 39-50.
• Uzun, E. M. ve Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Wineburg, S. S. (1987). The self-fulfillment of the self-fulling prophecy. Educational Researcher, 16, 28-37.
• Yıldırım, A.ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin
• Yıldırım, G. ve Kadıoğlu, S. (2007). Etik ve tıp etiği temel kavramları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 29(2), 75-83.