Aday Özel Eğitim Öğretmenlerinin, IQ, Zekâ, Yetenek, Özel Yetenek, Üstünlük, Zekâ Kuramları ve Zekâ Testlerine İlişkin Bilgilerinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 3, 700 - 713, 30.12.2018

Merve Özer Gamze Akkaya , Pelin Ertekin Mustafa Serdar Köksal

https://doi.org/10.17679/inuefd.497262

Öz

Bu çalışmanın
amacı özel eğitim öğretmenliği programının önemli bir bileşeni olan özel
yeteneklilerin eğitimi alanında temel oluşturan IQ, zekâ, yetenek, özel
yetenek, zekâ kuramları ve zekâ testleri unsurlarına ilişkin aday öğretmenlerin
bilgilerinin incelenmesidir. Araştırmada betimleyici araştırma yöntemi kullanılmıştır.
Araştırmanın katılımcıları iki üniversitede öğrenim gören 99 ikinci sınıf
öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada sekiz sorudan oluşan bir soru formu
kullanılmıştır. Elde edilen veriler 3 araştırmacı tarafından temalar ve
kategorilere ayrılarak analiz edilmiş (Kodlayıcılar arası uyum oranı= .82) ve
her bir kategoriye ilişkin frekanslar ve yüzde değerleri rapor edilmiştir. Elde
edilen bulgular öğrencilerin genel anlamda zekâ testlerini bildiklerini fakat
yetenek, zekâ ve özel yetenek kavramlarını yeterince ayırt edemediklerini,
IQ’yu yeterince tanımlayamadıklarını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

IQ, Zekâ, Yetenek, Özel Yetenek, Üstünlük, Zekâ Kuramları, zeka testi

An Investigation of Knowledge among Prospective Special Education Teachers on IQ, Intelligence, Ability, Special Ability, Giftedness, Intelligence Theories, and Intelligence Tests

Öz

The aim of this
study is to examine knowledge of prospective special education teachers about
IQ, intelligence, ability, special ability, giftedness, intelligence theories
and intelligence tests which are important subjects in teacher education
programs for special education majors which form the basis for the education of
gifted and talented students. In this study, descriptive research method was used.
The participants consisted of 99 sophomores studying at two state universities
in Turkey. A questionnaire consisting of eight questions was used. The data
were analyzed by grouping them into the categories by 3 researchers
(inter-encoder compatibility ratio=.82) and by calculating frequencies and
percentages related to each category. The findings have shown that students are
aware of intelligence tests in spite of their failure to indicate Vineland
scale however they cannot sufficiently distinguish relevant concepts such as
ability, special ability, intelligence, and giftedness and they cannot describe
IQ well enough.

Anahtar Kelimeler

IQ, Intelligence, Ability, Giftedness, Specal Ability, Intelligence Theories, Intelligence Tests

Kaynakça

• Akarsu, F. (2001). Yetişemediğimiz çocuklar: üstün yetenekli çocuklar ve sorunları. Ankara: Eduser Yayınları.
• Akkaya, G., Özbay, H. E., & Köksal, M. S. (2016). TEOG fen ve teknoloji sınavının içerik bilgisi yönünden üstün yetenekli olan ve olmayan ortaokul öğrencileri ile fen bilgisi öğretmen adaylarının karşılaştırılması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1-16.
• Ataman, A. (2000). Üstün zekalılar ve üstün yetenekliler. Eripek, S. (Ed), Özel Eğitim, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Bildiren, A. (2011). Üstün yetenekli çocuklar. İstanbul: Doğan Kitap Yayınları.
• Binbaşıoğlu, C. (1995). Eğitim psikolojisi. Ankara: Yargıcı Matbaası.
• Clark, B. (2002). Growing up gifted: developing the potential of children at home and at school. Upper Saddle River: NJ: Prentice.
• Clark, B. (2008). Growing up gifted . New Jersey: Pearson.
• Columbus Group (1991). Unpublished transcript of the meeting of the Columbus Group, Columbus, OH.
• Çağlar, D. (2004). Üstün Yetenekli Çocuklar: Seçilmiş Makaleler Kitabı. Ankara: Çocuk Vakfı Yayınları, 111 – 125.
• Çaylak, B. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrenciler ve eğitimleri hakkındaki görüşleri. 3. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi. 68- 75, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi.
• Dağlıoğlu, H. E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 40(186), 72-84.
• Davaslıgil, Ü. (1990). Üstün Çocuklar. Yaşadıkça Eğitim, 13.
• Davaslıgil, Ü. vd. (2004). Üstün Yetenekli Çocuklar Durum Tespiti Ön Raporu. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Davaslıgil, Ü. (2004). Üstün zekâlı çocukların eğitimi: Üstün Yetenekli Çocuklar, Seçilmiş Makaleler Kitabı. Ankara: Çocuk Vakfı Yayınları, 233-241.
• Davis, G.A., & Rimm, S. B. (1998). Education of the gifted. England: McGraw-Hill Book Company.
• Davis, G.A. & Rimm, S.B. (2004). Education of the Gifted and Talented. Needham Heights, MA: Ally and Bacon.
• Feldman, R. (1996).Understanding psychology. McGraw Hill Inc.: ABD.
• Fraenkel, R.M., & Wallen, N.E. (2006). How to design and evaluate research in education. (6th Edition). Newyork: McGraw-Hill International Edition.
• Gall, M. D., Gall, J. P., & Borg, W. R. (2007).Educational research: An introduction (8thed.).Berkshire: Allyn and Bacon.
• Gallagher, J. J. (1996). Educational research and educational policy: The strange case of acceleration. In C. P. Benbow & D. Lubinski (Eds.), Intellectual talent: Psychometric and social issues, Baltimore: The John Hopkins University Press.
• Gallagher, J. (2008). Psychology, psychologists, and gifted students, Handbook of giftedness in children, 1–12.
• Gear, G. H. (1978). Effects of training on teachers' accuracy in the identification of gifted children. Gifted Child Quarterly, 22(1), 90-97.
• George, D. (1995). Gifted education: Identification and provision. Great Britain: David Falcon Publishers.
• Gross, M. U. M. (1994). Changing teacher attitudes to gifted students through inservice training. Gifted and Talented International, 9(1), 15-2
• Hansen, J. B., & Feldhusen, J. F. (1994). Comparison of trained and untrained teachers of gifted student. Gifted Child Quarterly, 38(3), 115-121.
• Halonen, J.S., & Santrock, J.W.(1996). Psychology: Contexts of behavior. USA: McGraw Hill.
• Hemphill, A. N. (2009). How teacher participation in the identification process impacts the underrepresentation of minority students in gifted programs (Unpublished doctoral thesis). Southern California University, California.
• Hollingworth, L.S. (1926). Gifted children: Their nature and nurture. New York: Macmillan.
• Horn, C. (2002). Raising expectations of children from poverty. Gifted Education Press Quarterly, 16(4), 2-5.
• Hunsaker, S. L., Finley, V. S., & Frank, E. L. (1997). An analysis of teacher nominations and student performance in gifted programs. Gifted Child Quarterly, 41(2), 19-24.
• Jackson, N. & Klein, E. (1997). Gifted performance on young children. N. In N., Colangelo & G., Davis (Eds), Handbook of Gifted Education, Boston MA: Ally and Bacon.
• Johnson, A. B., Vickers, L., & Price, R. (1995). Teaching gifted children: a summer institute for regular classroom teacher. Education, Vol. 105(2), 193-200.
• Kaufman, A. S., & Lichtenberger, E. O. (2004). Claves para la evaluación con el WAIS-III. Madrid: TEA. Translated from Kaufman, A. S., & Lichtenberger, E. O.. Essentials of WAIS-III assessment. New York: Wiley.
• Kokot, S. J. (1999). Discovery learning: founding a school for gifted children. Gifted Education International, 13(3), 269-282.
• Köksal, M. S., Göğsu, D., & Akkaya, G. (2017). Türkiye’de Özel Yeteneklilere Neyi, Nasıl Öğretmeli ve Öğrenmeyi Nasıl Değerlendirmeli?: Bir Paydaşlar Görüşü Çalışması. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (9), 190-203.
• Leana, M. Z. (2005). Üstün ve normal zekâlı çocuklarda yönetsel fonksiyonlar: Londra kulesi testi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Maker, C.J. & Schiever, S.W. (2005). Teaching models in education of the gifted. (3rd ed.) Austin, Texas. Pro-Ed Inc.
• MEB (1991). I. Özel Eğitim Konseyi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• MEB. (2006). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. http://otmg. meb.gov.tr./YetGenel.html 2 Ağustos 2016 tarihinde alınmıştır.
• MEB, (2007). Talim ve Terbiye Kurulu Şubat 2007 tarih ve 2593 sayılı kararı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• MEB. (2013). Özel yetenekli bireyler strateji ve uygulama planı (2013-2017). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• NAGC. (2006). What is gifted?. Web: http://www.nagc.org/index.aspx?id=574 05.09.2014’de alınmıştır.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2. Baskı). California: SAGE Publications.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods, 3d Edition. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Pfeiffer, S. I., Reddy, L. A., Kletzel, J. E., Schmelzer, E. R., & Boyer, L. M. (2000). The practitioner’s view of IQ testing and profile analysis. School Psychology Quarterly, 15, 376 –385.
• Renzulli, J. S. (2002). Emerging conceptions of giftedness: building a bridge to the new century. Exceptionality, 10(2), 67–75.
• Robinson, A. (1985). Summer institute on the gifted: Meeting the needs of the regular classroom teacher. Gifted Child Quarterly, 29(1), 20-23.
• Sak, U. (2010). Üstün zekâlılar özellikleri, tanılanmaları, eğitimleri. Ankara: Maya Akademi Yayınevi.
• Sak, U. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programları modeli (ÜYEP) ve sosyal geçerliliği. Eğitim ve Bilim, 36(161), 1‐17.
• Smutny, J.F. (1998). The young gifted child: potential and promise. An Anthology, Cresskill, NJ: HamptonPress.
• Solso, R.L. (2001). Cognitive psychology (6th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Sternberg, R.J. & Grigorenko, E.L. (2002). The theory of successful ıntelligence as a basis for gifted education. Gifted Child Quarterly, 46(4), 265-277.
• Stinnett, T.A., Havey, J.M. & Oehler-Stinnett, J. (1994). Current test usage by practicing school psychologists: A national survey. Journal of Psychoeducational Assessment, 12, 331-350.
• Şahin, F. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin özellikleri konusunda okul öncesi yardımcı öğretmen adaylara verilen eğitimin etkisi. Journal of Gifted Education Researches, 1(3), 166-175.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (3.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK. (2008). Öğretmen yeterlilikleri. www.yok.gov.tr/egitim/ ogretmen/akr2/ek3/ek31.html 3 Mayıs 2015 tarihinde alınmıştır.
• YÖK (2018), Özel eğitim öğretmenliği lisans programı. Erişim kaynağı http://www.yok.gov.tr/documents/10279/41805112/Ozel_Egitim_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf. 2 Eylül 2018 tarihinde alınmıştır.
• Wechsler, D. (1974). Wechsler intelligence scale for children (Revised edition). San Antonio, TX:The Psychological Corporation.
• Wilson, M.S. & Reschly, D.J. (1996). Assessment in school psychology training and practice. School Psychology Review, 25, 9-23.