Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi (RDDT), bilişsel
davranışçı terapiler arasında irrasyonel inanışları psikolojik danışmanlık
süreçlerinde merkezi konumda ele alan bir terapi yaklaşımıdır. Söz konusu
kurama göre irrasyonel inanışların psikolojik rahatsızlıkların kaynağı olduğu
varsayılır. Bu çalışma ile RDDT’de sıkça kullanılan Genel Tutum ve İnanışlar
Ölçeğinin Kısa Formu’nun (GTİÖ-K) dil eşdeğerlilik çalışması, açımlayıcı ve
doğruyalıcı faktör analizleri, iç tutarlılık analizi, test tekrar test analizi
ve ölçüt bağıntılı geçerlik analizleri gerçekleştirilerek Türkçe’ye uyarlama
çalışması yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi 901 katlımcıdan oluşmuştur. Alan
yazında irrasyonel inanışları ölçen birçok ölçme aracı olmasına rağmen bu
ölçekler fazlaca madde içermeleri, bilişsel süreçlerle duygusal ve davranışsal
unsuları birbirine karıştırmaları, faktör yapılarının kuramsal varsayımlara
uyum göstermemesi, kültürler arası farklılıkları sınırlı düzeyde karşılamları
bakımlarından eleştiri almaktadır. 26 maddelik GTİÖ-K’nın sözkonusu
eleştirilere göreceli olarak daha az maruz
kaldığı söylenebilir. Bu çalışmada ölçeğin iç tutarlılık katsayısı .84
olarak bulgulanmıştır. Ölçeğin test-tekrar test sonuçları da ölçümler arasında
yüksek oranda tutarlılık göstermiştir. Orijinal ölçek 7 faktörlü bir yapıda
irrasyonel inanışları ölçmektedir. Türkçe formunun açımlayıcı faktör analizi
sonuçları bu yapıyı ortaya koymuştur. Doğrulayıcı faktör analizi de orijinal 7
faktörlü yapıyı desteklemiştir. Ölçüt bağıntılı geçerlik sonuçları, diğer
ölçeklerle istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler ortaya koymuştur. Elde edilen
bulgulara göre ölçeğin Türkçe’ye uyarlanmış halinin geçerli ve güvenilir olduğu
söylenebilir.
Rational
Emotive Behavioral Therapy (REBT) is one of the therapeutic approaches under
cognitive behavioral therapy that puts central emphasis on irrational beliefs
in psychological counseling. This approach suggests that irrational beliefs are
the source of psychological disorders. This study investigated the validity and
reliability of the Turkish version of General Attitudes and Beliefs Scale’s
shortened version (SGABS) in REBT. The sample size were
901. Turkish version of SGABS's language equivalency, exploratory and
comfirmatory factor analysis, internal consistency analysis, test retest
analysis were investigated in this research. In literature, there are many
questionnaires that measure irrational beliefs but those questionnaires.
However they are criticized in terms of they have so many items, measuring
unclear cognitive structures, they mixed emotional and behavioral items with
cognition, and their factor structures based on theoretical facts. Additionally
they are critisized because of cultural differences were limitedly confronted
in these scales. Among these measures, 26-item SGABS was not highly criticized
in comparison to earlier questionnaires measuring irrational beliefs. Original
questionnaire measures irrational beliefs in 7-factor structure. In this research, the internal consistency
alpha of the questionnaire founded to be .84. Reliability analysis of this
questionnaire had statistically significant relationship with other
psychological variables. The questionnaire’s test-retest results were highly
consistent as well. According to the results Turkish
adapted version of SGABS is valid and reliable.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 20 Sayı: 3 |
2002 INUEFD This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.