Sosyal Bilgiler Dersini Veren Öğretmenlerin Pandemi Öncesi ve Sürecinde Medya Kullanım Alışkanlıklarının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 1, 275 - 306, 30.04.2022

Nizamettin Bilici , Erhan Görmez

https://doi.org/10.17679/inuefd.1038734

Öz

Bu çalışmanın amacı sosyal bilgiler dersini veren öğretmenlerin pandemi öncesi ve süresince medya kullanım alışkanlıklarını incelemektir. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılında Van ili ve ilçelerinde Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı okullarda görev yapan sosyal bilgiler öğretmenleri ve sosyal bilgiler dersi veren sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmaya gönüllü olarak 81 öğretmen katılmıştır. Araştırmada nicel verilerin toplanmasında Medya Araçlarını Kullanma Anketi (MAKA), nitel verilerin toplanmasında da yapılandırılmış görüşme formundan yararlanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri içerik analiz yöntemiyle, nicel verileri de SPSS 21.0 paket programı kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda yapılandırılmış görüşme formu ve MAKA kullanılarak elde edilen bulgulara göre; Pandemi öncesine kıyasla internet kullanımında, özellikle Whatsapp ve facebook gibi sosyal paylaşım uygulamalarının kullanımlarında, cep telefonu kullanım oranlarında, 3-4 saat ve 4 saat üzeri TV izleme aralıklarında, televizyondaki eğitici/belgesel programlar ile dizi/sinema tarzı programları izleme oranlarında ciddi bir artışın olduğu ve radyo dinleme sürelerinde çok az bir artışın olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

pandemi, sosyal bilgiler, öğretmen, medya, alışkanlık.

Kaynakça

• Akgün, F. (2015). Öğretmenlerin Ve Öğretim Elemanlarının Sosyal Ağların Eğitimsel Açıdan Kullanımına İlişkin Görüşleri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (1), 75-100.
• Aksu, Y. (2019). Medya Okuryazarlığı Dersine İlişkin Öğrenci Tutumları İle Öğretmen Ve Öğretmen Adayı Görüşlerinin Değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Giresun Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.
• Aslan, N., Basel, A. T. (2017). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Medya Okur-Yazarlık Düzeyleri (İzmir Örneklemi). Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1353-1372.
• Backlinko.Com (2021, Kasım). Social Network Usage & Growth Statistics: How Many People Use Social Media İn 2021? Https://Backlinko.Com/Social-Media-Users.
• Baykul, Y. (2000). Eğitimde Ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi Ve Uygulaması. Ankara: Ösym Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. Ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çimen, A. Ve Yılmaz, M. B. (2017). Nasıl Bir Harmanlama? Karma Öğrenmede Sosyal Ağların Lise Düzeyinde Erişi Ve Ağ Kullanım Davranışlarına Etkisi. Eğitim Ve Bilim, 42 (191),91‐107.
• Çinelioğlu, G. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlığı Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir
• Datareportal.Com (2021, Kasım). Digital Around The World. Https://Datareportal.Com/Global-Digital-Overview.
• Dolanbay, H. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarına Yönelik Medya Okuryazarlığı Eğitimi Modeli [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Egazete.Anadolu.Edu.Tr (2020, Kasım). Pandemi Döneminde Bireylerin Dijital Yaşamları Mercek Altına Alındı. Http://Egazete.Anadolu.Edu.Tr/Kampus/39674/Pandemi-Doneminde-Bireylerin-Dijital-Yasamlari-Mercek-Altina-Alindi.
• Göker, M. E. Ve Turan, Ş. (2020). ‘‘Covid-19’’ Pandemisi Sürecinde Problemli Teknoloji Kullanımı. Estüdam Halk Sağlığı Dergisi (‘‘Covid-19’’ Özel Sayısı), 5,108-14.
• Görmez, E. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Medya Okuryazarlığı Düzeyleri [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Gülbahar, Y., Kalelioğlu, F., Madran, O. (2010). Sosyal Ağların Eğitim Amaçlı Kullanımı [Sözlü Bildiri]. Xv. Türkiye’de İnternet Konferansı, İstanbul
• Hassan, İ. S. (2014). Facebok As A Tool For Teaching And Learning [Oral Presentetion]. Jurnal Pendidikan Malaysia Conference, Indonesia
• İnan, T. (2010). Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlık Düzeyleri Ve Medya Okuryazarlığına İlişkin Görüşleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya
• Karabağ Köse, E., İhtiyaroğlu, N. (2017). Öğretmenlerin Sosyal Medya Paylaşımları Ve Eğitim Amaçlı Sosyal Medya Kullanımı [Sözlü Bildiri]. 12. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi, Ankara-Kızılcahamam
• Karataş, A. (2008). Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlık Düzeyleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon
• Kemp, S. (2021, 3 Nisan). Dijital 2021:Türkiye: Https://Datareportal.Com/Reports/Digital-2021-Turkey
• Koçak, M. (2019). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Medya Okuryazarlığı Algıları Üzerine Bir İnceleme: Erzurum İli Örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum
• Köşkeroğlu Büyükimdat, M., Albayrak, D., Uğur Erdoğmuş, F., Yıldırım, S., Eryol, G. Ve Ataman, Y. E. (2011). Öğretmen Adaylarının Facebook Kullanımları Ve Facebook’un Mesleki Gelişimlerindeki Yeri Konusundaki Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 119-134.
• Krutka, D., Nowell, S. Whıtlock, A. M. (2017). Towards A Social Media Pedagogy: Successes And Shortcomings İn Educative Uses Of Twitter With Teacher Candidates. Journal Of Technology And Teacher Education, 25(2), 215‐240.
• Louıs, C. And Lawrence, M. (1997). Research Methods İn Education. London: Routledge Press.
• Marketing Türkiye (2020, 1 Kasım ). Salgın Sonrası Haber Radyolarına Erişim Yüzde 27 Artış Gösterdi, Https://Www.Marketingturkiye.Com.Tr/Haberler/Salgin-Sonrasi-Haber-Radyolarina-Erisim-Yuzde-27-Artis-Gosterdi Erişim Tarihi: 11.01.2021.
• MEB (2020, 3 Mart). Bakan Selçuk, Koronavirüs'e Karşı Eğitim Alanında Alınan Tedbirleri Açıkladı, Http://Www.Meb.Gov.Tr/Bakan-Selcuk-Koronaviruse-Karsi-Egitim-Alaninda-Alinan-Tedbirleri-Acikladi/Haber/20497/Tr
• Mcmillan, J. H., Schumacher, S. (2006). Research İn Education: Evidence-Basedinguiry (6th Edition). London: Pearson Education.
• Nurluoğlu G. (2021, 4 Nisan) 15 Maddede Türkiye’nin Dijital Tablosu: We Are Social 2021 Türkiye Raporu!, Https://Gamzenurluoglu.Medium.Com/15-Maddede-T%C3%Bcrkiyenin-Dijital-Tablosu-We-Are-Social-2021-T%C3%Bcrkiye-Raporu-818061d64f5e
• Ourworldindata.Org (2021, 8 Kasım). Internet. Https://Ourworldindata.Org/İnternet.
• Özel, A. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlığı Algılarının İncelenmesi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya
• Poore, M. (2013). Using Social Media İn The Classroom: A Best Practice Guide. London: Sage Publications Ltd.
• RTÜK (2018, 1 Kasım). Çocukların Yeni Medya Kullanım Alışkanlıkları Ve Siber Zorbalık Araştırması.
• Https://Www.Rtuk.Gov.Tr/Assets/Icerik/Altsiteler/%C3%A7ocuklar%C4%B1n%20yeni%20medya%20al%C4%B1%C5%9fkanl%C4%B1klar%C4%B1%20ve%20siber%20zorbal%C4%B1k%20ara%C5%9ft%C4%B1rmas%C4%B1/Cocuklarin-Yeni-Medya-Kullanimlari-Ve-Siber-Zorbalik.Pdf
• RTÜK (2019, 17 Nisan). Radyo Dinleme Eğilimleri Araştırması. Https://Www.Rtuk.Gov.Tr/ Assets/Icerik/Altsiteler/Radyo-Dinleme-Egilimleri-Arastirmasi2020basilmis-Versiyon.Pdf.
• Seçil, S. O. M., Kurt, A. A. (2012). Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Medya Okuryazarlık Düzeyleri. Anadolu Journal Of Educational Sciences International, 2(1), 104-119
• Silverman, D. (2000). Doing Qualitati Ve Research. London: Sage Publications.
• Şahin, Y.E. (2020). Covıd-19 Döneminde Cep Telefonu Kullanımı Önemli Oranda Arttı : Https://Www.Gzt.Com/Jurnalist/Covid-19-Doneminde-Cep-Telefonu-Kullanimi-Onemli-Oranda-Artti-3534906 Erişim Tarihi: 19.04.2021.
• Statista.Com (2021, 8 Kasım). Number Of Social Network Users Worldwide From 2017 To 2025. Https://Www.Statista.Com/Statistics/278414/Number-Of-Worldwide-Social-Network-Users/.
• Terzi, Y. (2017, Nisan ). Güvenirlik Analizi. Https://İst-Fef.Omu.Edu.Tr/Tr/Hakkimizda/Ders-Notlari/Ga-2017y.Pdf. Erişim Tarihi: 17.04.2021.
• Toğay, A., Akdur, T. E., Yetişken, İ. C. Ve Bilici, A. (2013). Eğitim Süreçlerinde Sosyal Ağların Kullanımı: Bir Myo Deneyimi. Akademik Bilişim Konferansı, Akdeniz Üniversitesi, Antalya
• TRT Haber (2020, 26 Nisan). Salgın Televizyona Ve Haber Kanallarına İlgiyi Artırdı, Https://Www.Trthaber.Com/Haber/Gundem/Salgin-Televizyona-Ve-Haber-Kanallarina-İlgiyi-Artirdi-532854.Html
• TÜİK. (2020, 24 Nisan). Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Https://Data.Tuik.Gov.Tr/Bulten/Index?P=Survey-On-Information-And-Communication-Technology-(Ict)-Usage-İn-Households-And-By-Individuals-2021-37437
• Vergili, M. (2020). Öğretmen Ve Öğrencilerin Yeni Medya Okuryazarlığını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Amasya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Amasya
• Yaman, H. (2005). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dil Bilgisi Derslerinde Kavram Haritası Tekniğinin Öğrenci Başarısına Ve Hatırlamaya Etkisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüzgeç, A. Y. (2020). The Relationship Between Critical Thinking Dispositions Of Prospective English Language Teachers And Their Levels Of New Media Literacy [Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi]. Başkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara