Çocuk ve Ergen Özel Yetenekli Öğrencilerde Mükemmeliyetçiliğin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 1, 607 - 627, 13.05.2023

Bilgesu Ergen Kocabıyık , Osman Aktan

https://doi.org/10.17679/inuefd.1158617

Cited By: 1

Öz

Özel yetenekli bireylerin önemli özelliklerinden biri mükemmeliyetçi olmaları olarak kabul edilir. Bu çalışmanın amacı, özel yetenekli öğrencilerin mükemmeliyetçilik düzeylerini cinsiyet, yetenek alanı, okul düzeyi, kardeş sayısı ve doğum sırasına göre incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, farklı eğitim kademlerinden Bilim ve Sanat Merkezlerine (BİLSEM) devam eden 178 özel yetenekli çocuk ve ergen oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında kişisel bilgi formu ile Çocuk ve Ergen Mükemmeliyetçilik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t testi ve tek yönlü varyans analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin kendine yönelik mükemmeliyetçilik puanları arasında cinsiyete göre özel yetenekli kız öğrencilerin lehine, öğrencilerin sosyal kaynaklı mükemmeliyetçilik düzeylerine ilişkin ise cinsiyete göre anlamlı bir farklılık oluşmadığı belirlenmiştir. Özel yetenekli öğrencilerin kendine yönelik mükemmeliyetçilik puanları ve sosyal kaynaklı mükemmeliyetçilik puanları arasında ise yetenek alanı, okul düzeyi, doğum sırası ile kardeş sayısına göre anlamlı bir fark bulunmamıştır. Özel yetenekli öğrencilerin mükemmeliyetçilik özelliklerini geliştirmeye yönelik öğrenci, aileler ve öğretmenlere yönelik seminerler düzenlenebilir.

Anahtar Kelimeler

özel yetenekli çocuk, özel yetenekli ergen, mükemmeliyetçilik, yetenek alanı

Examination of Perfectionism in Children And Adolescent Students According to Various Variables

Öz

One of the important characteristics of gifted individuals is that they are perfectionists. The aim of this study is to examine the perfectionism levels of gifted students according to gender, talent area, school level, number of siblings and birth order. The study group of the study consists of 178 gifted children and adolescents who attend Science and Art Centers (BİLSEM) from different education levels. The data of the study were collected with the Personal Information Form and the Child and Adolescent Perfectionism Scale. In the analysis of the data, descriptive statistics, t-test and one-way analysis of variance technique were used. In the analysis of the data, descriptive statistics, t-test and one-way analysis of variance technique were used. According to the research findings, it was determined that there was no significant difference between the self-directed perfectionism scores of the students in favor of gifted female students, and there was no significant difference according to gender regarding the social-based perfectionism levels of the students. There was no significant difference between gifted students' self-directed perfectionism scores and socially based perfectionism scores according to talent area, school level, birth order and number of siblings. Seminars can be organized for students, families and teachers to develop the perfectionism characteristics of gifted students.

Anahtar Kelimeler

gifted child, gifted adolescent, perfectionism, talent area

Kaynakça

• Akkaya, S., Doğan, A. ve Tosik, H. (2021). Investigation of the relationship between the perfectionism and self- efficacy of gifted children. International Online Journal of Educational Sciences, 13(4), 1-18.
• Arslan Ağırsay, B. (2018). Özel yetenekli tanısı almış ve almamış çocukların yalnızlık, empati ve mükemmeliyetçilik düzeylerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr
• Asan, H. (2011). Lise öğrencilerinin mükemmeliyetçi özellikleri ile kişilik tipleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr
• Baker, J. A. (1996). Everyday stressors of academically gifted adolescents. Journal of Secondary Gifted Education, 7(2), 356-368.
• Bellamy, J. (1993). Perfectionism in adolescents: A comparison of private and public school students. Unpublished master's thesis. University of Manitoba, Canada
• Bencik, S. (2006). Üstün yetenekli çocuklarda mükemmelliyetçilik ve benlik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr
• Benk, A. (2006). Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik kişilik özelliğinin psikolojik belirtiler ile ilişkisi (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr
• Bozdemir, E. (2011). Ergenlerin mükemmeliyetçilikleri ile mizah duyguları arasındaki ilişinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr
• Chan, D. W. (2007). Positive and negative perfectionism among Chinese gifted students in Hong Kong: Their relationships to general self-efficacy and subjective well-being. Journal for the Education of the Gifted, 31, 77-102. Doi:10.4219/jeg-2007-512
• Chan, D. W. (2009). Dimensionality and typology of perfectionism: The use of the Frost Multidimensional Perfectionism Scale with Chinese gifted students in Hong Kong. Gifted Child Quarterly, 53, 174-187. Doi:10.1177/0016986209334963.
• Clark, B. (2015). Üstün zekalı olarak büyümek: evde ve okulda çocukların potansiyellerini geliştirmek (1. Basım). (Kaya, F ve Ogurlu, Ü, Çev.). Ankara: Nobel Yayınlar. (Orijinal çalışma basım tarihi 2013.)
• Columbus Group (1991, July). Unpublished transcript of the meeting of the Columbus Group. Columbus, Ohio.
• Curran, T. & Hill, A.P. (2019). Perfectionism is increasing over time: a meta-analysis of birth cohort differences from 1989 to 2016. Psychological Bulletin, 145(4), 410-429.
• Çelik, H., Ekşi, H. ve Gülsu, N. (2017). Orta çocukluk döneminde güvenli bağlanma ile mükemmeliyetçiliğin çeşitli değişkenler bağlamında incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 53-68.
• Douilliez, C., & Hénot, E. (2013). Mesures du perfectionnisme chez l’adolescent: validation des versions francophones de deux questionnairies. Behavioural Science / Revue canadienne des sciences du comportement, 45(1), 64–71. https://doi.org/10.1037/a0022686
• Fizel, L. (2008). The relationship of birth order to perfectionism. (Thesis). Pace University. (AAI3314711).
• Flett, G. L. & Hewitt, P. L. (1991). Perfectionism in the self and social contexts: Conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60, 456-470.
• Flett, G.L., Hewitt, P.L., Boucher, D.J., Davidson, L.A., & Munro, Y. (2001). The child and adolescent perfectionism scale: development, validation, and association with adjustment. Unpublished Manuscript.
• Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism and maladjustment: An overview of theoretical, definitional, and treatment issues. In G. L. Flett & P. L. Hewitt (Eds.), Perfectionism: Theory, research, and treatment (pp. 5‐13). Washington, DC: American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/10458-001
• Flett, G. L., & Hewitt, P. L., Oliver, J. M., & Macdonald, S. (2002). Perfectionism in children and their parents: A developmental analysis. In G. L. Flett & P. L. Hewitt (Eds.), Perfectionism: Theory, research, and treatment (pp. 89-132). Washington, DC: American Psychological Association. http://doi.org/c9wc3b
• Flett, G. L., Nepon, T., Hewitt, P. L., & Fitzgerald, K. (2016). Perfectionism, components of stress reactivity, and depressive symptoms. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 38(4), 645-654.
• Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2020). Reflections on three decades of research on multidimensional perfectionism: an introduction to the special issue on further advances in the assessment of perfectionism. Journal of Psychoeducational Assessment, 38(1), 3–14.
• Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2009). How to Design and Evaluate Research in Education (7thEd.).New York: McGraw-Hill Companies.
• Frost, R.O., Marten, P., Lahart, C., ve Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14, 449-468.
• Heppner, P.P., Wampold, B.E. ve Kivlighan, D.M. (2013). Psikolojik danışmada araştırma yöntemleri. Mentis Yayınları: Ankara.
• İlter, B. (2020). Özel yeteneklilerde mükemmeliyetçilik. M. Z. Leana-Taşçılar, (Ed.), Özel yetenekli çocukların psikolojisi (3. Baskı) (71-105). Ankara: Nobel Yayınları.
• Kaçmaz, N. & Yıldız Demirtaş, V. (2020). Özel yetenekli çocuklarda öz-düzenlemeli öğrenme, öz-yeterlik ve mükemmeliyetçilik. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (1), 389- 404.
• Kahraman, S. ve Bulut Pedük, Ş. (2014). 6, 7 ve 8. Sınıf üstün yetenekli öğrencilerin mükemmeliyetçilik düzeylerinin belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 137-150.
• Kanlı, E. (2011). Üstün zekâlı ve normal ergenlerin mükemmeliyetçilik, depresyon ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33, 103-121.
• Kanlı, E. (2013). Üstün zekâlı ve normal ergenlerin mükemmeliyetçilik, depresyon ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33 (33), 103-121.
• Kline, B. E., & Short, E. B. (1991). Changes in emotional resilience: Gifted adolescent females. Roeper Review, 13(3), 118-121.
• Köroğlu, A. (2008). Lise öğrencilerinin mükemmeliyetçilik özellikleri ile rekabetçi tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr
• Lavrijsen, J., Soenens, B., Vansteenkiste, M. ve Verschueren, K. (2021). Is intelligence related to perfectionism? Multidimensional perfectionism and parental antecedents among adolescents across varying levels of cognitive ability. Journel of Personality, 89(4), 652- 671.
• Leana-Taşçılar, M. Z. & Kanlı, E. (2014). Üstün zekalı ve normal gelişim gösteren çocukların mükemmeliyetçilik ve öz-saygı düzeylerinin incelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47(2), 1-20.
• Leana-Taşçılar, M. Z., Özyaprak, M., Güçyeter, Ş., Kanlı, E. & Camcı-Erdoğan, S. (2014). Üstün zekâlı ve yetenekli çocuklarda mükemmeliyetçiliğin değerlendirilmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 31-45.
• Lozano-Fernández, L.M., García-Cueto, E., Martín-Vázquez, M., y Lozano-González, L. (2012). Desarrollo y validación del Inventario de Perfeccionismo Infantil (I.P.I.). Psicothema, 24(1), 149-155.
• Margot, K.C. ve Rinn, A.N. (2016). Perfectionism in gifted adolescents: a replication and extension. Journal of Advanced Academics. 27(3), 190-209.
• Marland, S., Jr. (1972). Education of the gifted and talented. Report to the Congress of the United States by the U.S. Commissioner of Education. Washington, DC: U.S. Government Printing Office.
• Melero, S., Morales, A., Espada, J. P., Fernández‐Martínez, I., & Orgilés, M. (2020). How does perfectionism influence the development of psychological strengths and difficulties in children?. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(11), 1-15. Doi:10.3390/ijerph17114081
• Mofield, E. L., & Chakraborti-Ghosh, S. (2010). Addressing Multidimensional Perfectionism in Gifted Adolescents with Affective Curriculum. Journal for the Education of the Gifted, 33(4), 479–513. doi:10.1177/016235321003300403
• Neumeister, K. L. S. (2017). Perfectionism in gifted students. In The Psychology of Perfectionism (pp. 134-154). Routledge.
• Renzulli, J. S. (2011). Theories, actions, and change: An academic journey in search of finding and developing high potential in young people. Gifted Child Quarterly, 55, 305-308.
• Rimm, S. (2007). What’s wrong with perfect? clinical perspectives on perfectionism and underachievement. Gifted Education International, 23(3), 246-253. doi:10.1177/026142940702300305.
• Sand, L., Bøe, T., Sahfran, R., Stormark, K.M. ve Hysing, M. (2021). Perfectionism in adolescence: associations with gender, age, and socioeconomic status in a norwegian sample. Frontiers in Public Health, 9, 1-9.
• Schuler, P. A. (2000). Perfectionism and gifted adolescents. Journal of secondary gifted education, 11(4), 183-196.https://doi.org/10.4219/jsge-2000-629.
• Siegle, D. & Schuler, P.A. (2000). Perfectionism differences in gifted middle school students. Roeper Review, 23(1), 39-44.
• Smith, M.M, Saklofske, D. H., Stoeber, J. ve Sherry, S.B. (2016). The big three perfectionism scale:a new measure of perfectionism. Journal of Psychoeducational Assessment, 34(7), 670- 687.
• Speirs Neumeister, K.L. (2004a). Factors ınfluencing the development of perfectionism in gifted college students. Gifted Child Quarterly, 48(4), 259 274.
• Speirs Neumeister, K.L. (2004b). Understanding the relationship between perfectionism and achievement motivation in gifted college students. Gifted Child Quarterly, 48(3), 219 231.
• Speirs Neumeister, K. L., Williams, K. K., & Cross, T. L. (2009). Gifted high-school students' perspectives on the development of perfectionism. Roeper Review, 31(4), 198-206.https://doi.org/10.1080/02783190903177564
• Stoeber, J. & Childs, J. H. (2011). Perfectionism. In R. J. R. Levesque (Ed.), Encyclopedia of Adolescence, New York. (pp. 2053-2059).
• Stoeber, J. & Otto, K. (2006). Positive conceptions of perfectionism: approaches, evidence, challenges. Personality and Social Psychology Review, 10(4), 295-319.
• Stoeber, J. & Stoeber, F.S. (2009). Domains of perfectionism: prevalence and relationships with perfectionism, gender, age, and satisfaction with life. Personality and Individual Differences, 46, 530–535.
• Stornae, A. V., Rosenvinge, J. H., Sundgot-Borgen, J., Petterson, G., & Friburg, O. (2019). Profiles of perfectionism among adolescents attending specialized elite and ordinary lower secondary schools:A Norwegian cross-sectional comparative study. Frontiers in Psychology, 10, 20-39. Doi:10.3389/fpsyg.2019.02039
• Sulloway, F. J. (2011). Why siblings are like Darwin’s finches: Birth order, sibling competition, and adaptive divergence within the family. In D. M. Buss & P. H. Hawley (Eds.), The evolution of personality and individual differences (pp. 86-119). New York, NY: Oxford University Press.
• Şahin, H., (2011). Lise öğrencilerinde mükemmeliyetçilik ve saldırganlık ilişkisi (Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr
• Parker, W. D. (1997). An empirical typology of perfectionism in academically talented children. American Educational Research Journal, 34(3), 545–562.
• Parker, W. D., & Mills, C. J. (1996). The incidence of perfectionism in gifted students. Gifted Child Quarterly, 40(4), 194-199. Tsui, J. M., & Mazzocco, M. M. (2007). Mathematics and perfectionism: Effects of math anxiety and perfectionism on timed versus untimed math testing in mathematically gifted sixth graders. Roeper Review, 29, 132-139. Doi:10.1080/02783190709554397
• Uz Baş, A. & Siyez, D. M. (2010). Adaptation of the child and adolescent perfectionism scale to Turkish: The validity and reliability study. Elementary Education Online, 9 (3), 898-909.
• Uz Baş, A. (2011). İlköğretim çağındaki çocuklarda mükemmeliyetçilik boyutları: Kaygı, yaşam doyumu ve akademik başarı ile ilişkileri. Eğitim ve Bilim, 36(162), 261-272.
• Vicent, M., Inglés, C. J., Sanmartín, R., Gonzálvez, C., & García-Fernández, J. M. (2017). Perfectionism and aggression: Identifying risk profiles in children. Personality and Individual Differences, 112, 106-112. Doi:10.1016/j.paid.2017.02.061
• White, J., Campbell, L., Stewart, A., Davies, M. & Pilkington, L. (1997). The relationship of psychological birth order to career interests. Individual Psychology, 53, 89-104.
• Yaoar, A. A. (2008). Üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçi kişilik özelliği ile empati düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr