AN EVALUATION ON GIVING THE DECLARATION SUBMITTED WITH REPENTANCE WITH MENTAL RESERVATION

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 2, 423 - 452, 31.12.2017

Fevzi Rifat Ortaç , Elif Yılmaz Furtuna

https://doi.org/10.21492/inuhfd.332527

Cited By: 1

Öz

Taxpayers'
declaration of their income in tax systems is important in terms of ensuring
the participation of taxpayers in taxation process. However, it is not always
possible for taxpayers to carry out their taxation completely and accurately.
In order to eliminate these deficiencies in the taxation process, Turkish Tax
System has repentance and correctional institution. The legislator has included
the application of mental reservation in the tax return system in order to
prevent the loss of rights in relevant of the situations which taxpayers are
hesitant. Mental reservation, is a legal opportunity that serves the taxpayer
the right to file a lawsuit against his/her own statement by writing a note in
it. Repentance and correctional institution is the one of the cases that
prevent tax penalty and also is one of the solutionary ways of tax disputes in
the administrative phase.

The
subject of this work is the question of whether the declaration given in the
attachment of the petition of repentance can be submitted with mental
reservation or not. In this context, firstly repentance and correctional
instituion, its legal nature, its scope and its conditions of utilization will
be explained. And then it will be examined that the declaration given in the
attachment of the petition of repentance for correction is a separate
declaration or not. Right after the notion of mental reservation will be explained
and the opinions in the doctrine about whether or not the declarations given in
the attachment of the petition of repentance can be given with the mental
reservation will be discussed with their grounds. The study, which also
includes court decisions, ends with a concluding section that includes our
overall evaluation.

Anahtar Kelimeler

Mental reservation, Repentance and Correctional Institution, solutionary ways of tax disputes in the administrative phase, declaration

PİŞMANLIKLA VERİLEN BEYANNAMENİN İHTİRAZÎ KAYITLA VERİLEBİLMESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Vergi
sistemlerinde mükelleflerin kendi gelirlerini kendilerinin beyan etmesi,
vergilendirme sürecine mükelleflerin katılımının sağlanması açısından önem arz
etmektedir. Ancak vergi mükelleflerinin vergilendirmeye ilişkin işlemleri her
zaman tam ve doğru olarak yerine getirmeleri mümkün olamamaktadır.
Vergilendirme işlemlerindeki bu eksiklikleri gidermek açısından Türk vergi
sisteminde pişmanlık ve ıslah müessesesine yer verilmiştir. Kanun koyucu ayrıca
vergi mükelleflerinin tereddüde düştükleri durumlara ilişkin olarak hak kaybını
önlemek amacıyla ihtirazî kayıt uygulamasına da beyan sisteminde yer vermiştir.
İhtirazî kayıt, mükellefin beyannameye koyduğu bir not ile kendi beyanına karşı
dava açma hakkını saklı tutmasına hizmet eden bir hukukî imkândır. Pişmanlık ve
ıslah, vergi cezası kesilmesini önleyen hallerden biri olmasının yanı sıra,
vergi anlaşmazlıklarının idarî aşamadaki çözüm yollarından biridir.

Bu çalışmanın
konusunu pişmanlık dilekçesinin ekinde verilen beyannamenin ihtirazî kayıtla
verilip verilemeyeceği sorusu oluşturmaktadır. Bu kapsamda ilk olarak pişmanlık
ve ıslah müessesesi, hukukî niteliği, kapsamı ve yararlanma şartları
anlatılacaktır. Ardından pişmanlık dilekçesinin ekinde düzeltme işlemine
yönelik olarak verilen beyannamenin ayrı bir beyanname olup olmadığı hususu
incelenecektir. Akabinde ihtirazî kayıt kavramı anlatılacak, buradan hareketle
pişmanlık dilekçesi ile verilen beyannamelerin ihtirazî kayıtla verilip
verilemeyeceği konusunda doktrindeki görüşler gerekçeleriyle ele alınacaktır.
Konuyla ilgili mahkeme kararlarına da yer verilen çalışma, genel
değerlendirmemizi içeren sonuç bölümü ile sona ermektedir.

Anahtar Kelimeler

Pişmanlık ve Islah Müessesesi, İhtirazî kayıt, vergi anlaşmazlıklarının idarî aşamada çözüm yolları, beyanname

Kaynakça

• ASLIİPEK, Süleyman: “Pişmanlık ve Islah Müessesesi ve Uygulamada Özellik Arzeden Durumlar”, http://www.bilgilidenetim.com, (Erişim Tarihi: 31.07.2017).
• ATALI, Murat: Medeni Usul Hukuku, (Ed. Tolga AKKAYA), A.Ü. AÖF Yayını No:1284, Eskişehir 2001.
• AZRAK, Ali Ülkü: “İptal Davalarının Objektifliği Üzerine Düşünceler”, Onar Armağanı, İstanbul 1977.
• CANDAN, Turgut: Vergi Usul Kanununun 371’inci Maddesinde Düzenlenen Pişmanlık ve Islah Müessesesi Hakkında, PWC.TV’de Yapılan Konuşma, https://turgutcandan.com, (Erişim Tarihi: 25.04.2017).
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdari Yargılama Hukuku, Güncellenmiş 8. Bası, Seçkin Yayınları, Ankara 2016.
• DOĞRUSÖZ, Bumin: Vergi Hukukunda İhtirazi Kayıt ve Pişmanlıkla Beyan, archive.ismmmo.org.tr, (Erişim Tarihi: 28.04.2017).
• GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref /TAN, Turgut: İdare Hukuku, C. 2, İdari Yargılama Hukuku, Ankara 1999.
• KARAKOÇ, Yusuf: Vergi Anlaşmazlıklarının/Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2015.
• KARAKOÇ, Yusuf: Genel Vergi Hukuku, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
• KARAKOÇ, Yusuf: Türk Vergi Hukukunda Pişmanlık ve Islah, Gözden Geçirilmiş 2. Bası, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları No:76, İzmir 1997.
• MUTLUER, M. Kamil/DAYANÇ, N. Nilay: Vergi Hukuku Genel ve Özel Hükümler, Turhan Kitabevi, Değiştirilmiş ve Güncelleştirilmiş 4. Baskı, Ankara 2014.
• MUTLUER, M. Kamil: Vergi Genel Hukuku, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 121/9, İstanbul 2006.
• “İdari Uyuşmazlık ve Davalar”: http://notoku.com/idari-uyusmazlik-ve-davalar/ (Erişim Tarihi 22.05.2017).
• ONAR, Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. III, İstanbul 1996.
• ÖNCEL, Mualla/KUMRULU, Ahmet/ ÇAĞAN, Nami: Vergi Hukuku, Gözden Geçirilmiş Değişiklikler İşlenmiş 23. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2014.
• ÖNCEL, Mualla/KUMRULU, Ahmet/ÇAĞAN, Nami: Vergi Hukuku, 13. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2005.
• T.C. Adalet Bakanlığı Hukuk Sözlüğü, http://www.sozluk.adalet.gov.tr, (Erişim Tarihi: 22.05.2017).
• YILMAZ, Elif: “Uzlaşma Müessesesinin Hukuki Niteliği ve Temel Vergilendirme İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XIII(1-2), Ankara 2009, s. 321-351.
• YÜCE, Mehmet: Vergi Yargılama Hukuku, 4. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2015.
• YÜCEL, Necmi N.: Tatbikatta Vergi Cezaları, İnkılap Kitabevi, İstanbul 1955.