IN IURE AND EXTRA LEGEM GENEALOGY OF ADULTERY

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 1, 287 - 302, 30.06.2020

Rabia Sağlam

https://doi.org/10.21492/inuhfd.733046

Cited By: 2

Öz

Adultery, which means “illegitimate sexual intercourse”, is a regulative gender norm in the patriarchal symbolic order. In this article, I will discuss the concept of patriarchal symbolic order through a reference to Butler’s thesis. Butler argues that Lévi-Strauss’ and Lacan’s structuralist discourse, bases on the incest law, are formulated as a universal and ideal form of social/symbolic norms. The common point of this universal structure is that there is no room for an equal and autonomous female subject. In other words, the female subject has a subsidiary position in the patriarchal symbolic order. I will explain that the patriarchal symbolic order norms and the social/symbolic meaning of adultery internally and externally affect the legal norms and interpretations through acts of violence. I will critically debate on legal norms and interpretations of adultery by analyzing Cover's concepts of “legal violence” and Fricker’s “epistemic injustice” by briefly mentioning the history of adultery in common-law. In Turkey, adultery is regulated as a specific reason for divorce in the Civil Code. Thus, it is necessary to argue on the ways of interaction between the legal violence and the jurisprudence on adultery in Turkey. I will try to put forward the ways of interpretation of judicial decisions in the fault-based divorce process and subjection of women to legal violence by examining Turkish Family Court’s and Supreme Court’s precedents on adultery. While determining the amount of the compensation and the share of intra-marital acquisitions in divorce cases, the Supreme Court firmly considers adultery of the wife as a gross fault, even more than domestic violence of the husband.

Anahtar Kelimeler

Adultery, Patriarchy, Legal Violence, Jurisdiction of Adultery, Turkish Family Courts, Supreme Court

ZİNANIN HUKUK-İÇİ VE HUKUK-DIŞI SOYKÜTÜĞÜ

Öz

“Gayrı meşru cinsel ilişki” anlamına gelen zina, ataerkil sembolik düzende düzenleyici bir normdur. Makalede ataerkil sembolik düzen kavramını Butler’ın düşüncelerine atıfla tartışacağım. Butler, ensest yasasına dayanan Lévi-Strauss’un ve Lacan’ın yapısalcı söyleminin toplumsal/sembolik normların evrensel ve ideal biçimi olarak formüle edildiğini belirtir. Bu evrensel yapıdaki ortak nokta, eşit ve özerk kadın özneye yer olmamasıdır. Diğer ifadeyle, kadın özne ataerkil sembolik düzende ikincil konumdadır. Ataerkil sembolik düzen normlarının ve zinanın toplumsal/sembolik anlamının hukuki norm ve yorumları şiddet edimleriyle içeriden ve dışarıdan etkilediğini açıklayacağım. Cover’ın “hukuki şiddet”, Fricker’ın “epistemik adaletsizlik” kavramlarını analiz ederek, common-law’da zina tarihine kısaca değinerek zinaya ilişkin hukuki norm ve yorumları eleştirel bir şekilde ele alacağım. Zina normu Türkiye’de özel boşanma nedeni olarak Medeni Kanunda düzenlenmiştir. Dolayısıyla hukuki şiddetin Türkiye’deki zina yargısıyla nasıl etkileşim içinde olduğunu ayrıntılı bir şekilde tartışmak gerekir. Türkiye Aile Mahkemelerinin ve Yargıtayın zinaya ilişkin kararlarını inceleyerek, kusur-temelli boşanma sürecinde yargısal kararların nasıl yorumlandığını ve kadın öznelere hukuki şiddetin nasıl icra edildiğini göstermeye çalışacağım. Yargıtayın yerleşik içtihadına göre, boşanma davalarında tazminatın ve evlilikle ilgili kazanım miktarının belirlenmesi açısından kadın eşin zinası kocanın aile-içi şiddetinden daha ağır kusur kabul edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ataerki, Zina, Hukuki Şiddet, Zina Yargısı, Türkiye Aile Mahkemeleri, Yargıtay

Kaynakça

• BOURDIEU, Pierre: Eril Tahakküm, çev. Bediz Yılmaz, Bağlam Yayınları, İstanbul, 2018.
• BUTLER, Judith: “Toplumsal Cinsiyet Düzenlemeleri”, çev. Begüm Kovulmaz, Cogito, (Feminizm), Sayı: 58, Bahar 2009.
• BUTLER, Judith: Undoing Gender, Routledge, New York and London, 2004.
• BUTLER, Judith: “Olumsal Temeller: Feminizm ve Postmodernizm Sorusu”, içinde Çatışan Feminizmler, Felsefi Fikir Alışverişi, çev. Feride Evren Sezer, Metis Yayınları, İstanbul, 2008.
• BUTLER, Judith: “Dikkatli Bir Okuma İçin”, içinde Çatışan Feminizmler, Felsefi Fikir Alışverişi, çev. Feride Evren Sezer, Metis Yayınları, İstanbul, 2008.
• BUTLER, Judith: Cinsiyet Belası, Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, çev. Başak Ertür, Metis Yayınları, İstanbul, 2019.
• COVER, Robert M.: “The Supreme Court 1982 Term, Foreword: Nomos and Narrative”, Harward Law Review, 97(4), 1983-1984.
• COVER, Robert M.: “Şiddet ve Söz”, içinde Şiddetin Eleştirisi Üzerine, Aykut Çelebi (hazırlayan ve sunuş), çev. Ferit Burak Aydar, Metis Yayınları, İstanbul, 2010.
• CROIX, Geoffrey Ernest Maurice De Ste.: Antik Yunan Dünyasında Sınıf Mücadelesi, çev. Çağdaş Sümer, Yordam Yayınları, İstanbul, 2016.
• DEMİR, Esra: “N.Ç. Davası: Tecavüze Razı Olmak ve Kadınların Ahlakı”, içinde Mehmet Akad’a Armağan, Bihterin Dinçkol (ed.), Der Yayınları, İstanbul, 2012.
• DOĞAN, Recep: Namus, Töre ve Eril Şiddet, Ütopya Yayınları, Ankara, 2016.
• EMBER, Carol R./EMBER, Melvin: Encyclopedia of Sex and Gender, Springer, 2014.
• FRICKER, Miranda: Epistemic Injustice, Power&Ethics of Knowing, Oxford University Press, Oxford, New York, 2007.
• FRICKER, Miranda: “Forum On Miranda Fricker’s Epistemic Injustice: Power and The Ethics of Knowing”, Theoria 61, 2008.
• GÜNEŞ, Fatime: “Feminist Kuramda Ataerki Tartışmaları Üzerine Eleştirel Bir İnceleme”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(2), 2017.
• HAMZAOĞLU, Mehtap/KONURALP, Emrah: “Türk Hukuk Sisteminin ‘Namus’la İmtihanı: Ulusal Mevzuat ve Uluslararası Düzenlemeler Açısından Namus Cinayetleri”, Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 2(2), 2018.
• KİA, Rukiye Akkaya: “Hukukun Kadına Bakışı: Ergen ve Eşit Olmama Hali”, EÜHFD, XIII(1-2), 2009.
• LACAN, Jacques: Fallus’un Anlamı, çev. Saffet Murat Tura, Afa Yayınları, İstanbul, 1994.
• LÉVI-STRAUSS, Claude: Yapısalcı Antropoloji, çev. Adnan Kahiloğulları, İmge Yayınları, Ankara, 2012.
• MACKINNON, Catharine A.: “Foreword”, içinde Sexual Politics, Kate Millett, Colombia University Press, New York, 2016.
• MERİÇ, Nedim: “Medeni Yargılama Hukukunda Tasarruf ve Taleple Bağlılık İlkesinin Kapsamı ve Bazı Güncel Kararların Değerlendirilmesi”, S.D.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Mihbir Özel Sayısı, 4(2), 2014.
• MEZGER, Fritz: “The Origin of a Specific Rule on Adultery in the Germanic Laws”, Journal of The American Oriental Society, 68(3), 1948.
• SPIVAK, Gayatri Chakravorty: Madun Konuşabilir mi?. çev. Dilek Hattatoğlu-Gökçen Ertuğrul-Emre Koyuncu, Dipnot Yayınları, Ankara, 1999.
• STEWART, James/FLOYD, Edward/DZİOBON, Rebecca: Family Law in the UK (England and Wales): Overview, Global Guide, 2017. https://uk.practicallaw.thomsonreuters.com. (Erişim: 07.02.2020).
• TUĞ, Başak: “Ottoman Women as Legal and Marital Subjects”, içinde The Ottoman World, Christine Woodhead (ed.), Routledge Press, London, New York, 2012.
• TURA, Saffet Murat: “Önsöz: ‘Olmak’ta Eksik’ Lacan’da Kastrasyon ve Narsizm”, içinde Fallus’un Anlamı, Afa Yayınları, İstanbul, 1994.
• TURNER, David M.: Fashioning Adultery, Gender, Sex and Civility in England 1660-1740, Cambridge University Press, 2004.
• WEINSTEIN, Jeremy D.: “Adultery, Law, and the State: A History”, Hastings Law Journal, 38(1), 1986.
• YAMAN, Melda: “Ataerki: Bir Kavramın Yeniden İnşası, ‘Eski’ Ataerki’den Ataerkil Kapitalizme”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 2012.
• YU, Eliza B.: “Adultery: Inequality in the Rule of Law?”, https://www.academia.edu/32883225/ (Erişim: 07.02.2020).
• UYGUR, Gülriz/ÖZDEMIR, Nadire: Hukuk ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, Gülriz Uygur ve Nadire Özdemir (ed.), Seçkin Yayınları, Ankara, 2. Baskı, 2019.
• https://www.etimolojiturkce.com/kelime/zina (Erişim: 20.04.2020).
• https://www.oxfordreference.com. (Erişim: 03.04.2020).