INCOME RECEIVABLE

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 2, 542 - 553, 31.12.2023

Kübra Sucu

https://doi.org/10.21492/inuhfd.1277479

Öz

After the adoption of the Civil Law No. 743, the right ownership of the assets of the emerging foundations established as fused or annexed foundations was preserved subject to certain conditions both with the abolished Foundations Law No. 2762 and the Foundations Law No. 5737. In this context, the right to the surplus of income, which represents the amount remaining after the repair of the charity and the akars of the foundation and the performance of the charity services in the foundations, is protected in fused and annexed foundations. Regarding the income surplus, detailed regulations are included in the Foundations Regulation. According to the aforementioned regulations, a person must have a court decision showing that he or she is entitled to receive a surplus of income. It should be noted that in order for a person to take such a court decision, there must be a condition of excess income in the charter, and it must be proven that he or she is descended from the endowment. Another condition for being entitled to receive an income surplus is that the amount to be paid as an income surplus remains after deducting some expenses as per the Law. In the study, the concepts of foundation and income receivables within the scope of entitlement to the excess of income in old foundations will be emphasized, and examinations will be made on the case of determination of the fact that he or she is a foundation child.

Anahtar Kelimeler

Foundation, Income Surplus, Endowment.

GALLE (GELİR) ALACAĞI

Öz

743 sayılı Medenî Kanun’un kabulünden sonra mazbut ya da mülhak vakıf olarak kurulan zürrî vakıfların malvarlığı üzerindeki hak sahipliği hem 2762 sayılı mülga Vakıflar Kanunu hem de 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ile belirli koşullara bağlı olarak muhafaza edilmiştir. Bu kapsamda mazbut ve mülhak vakıflarda vakfın hayrat ve akarlarının onarımı ile vakfiyelerindeki hayrat hizmetlerinin ifasından sonra kalan miktarı ifade eden galle fazlası üzerindeki hak korunmaktadır. Galle fazlasına ilişkin olarak Vakıflar Yönetmeliği’nde ayrıntılı düzenlemelere yer verilmiştir. Söz konusu düzenlemelere göre kişinin galle fazlası alabilmesi için galle fazlası almaya hak kazandığını gösterir bir mahkeme kararına sahip olması gerekmektedir. Belirtmek gerekir ki kişinin böyle bir mahkeme kararı alabilmesi için vakfiyede galle fazlası şartının bulunması ve vakfedenin soyundan gelindiğinin de ispatlanması şarttır. Galle fazlası almaya hak kazanmanın bir diğer şartı ise Kanun gereğince birtakım giderler düşüldükten sonra galle fazlası olarak ödenecek miktarın kalmış olmasıdır. Çalışmada kişilerin eski vakıflarda galle fazlası üzerindeki hak sahipliği kapsamında vakıf ve galle alacağı kavramları üzerinde durularak, galleye müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti davasına ilişkin incelemeler yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Vakıf, Galle Fazlası, Vakfeden.

Kaynakça

• AKGÜNDÜZ, Ahmet: İslam Hukukunda ve Osmanlı Tatbikatında Vakıf Müessesesi, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1988.
• AKİPEK, Şebnem/ALTAŞ, Hüseyin: “Vakıflarda Evladiye Kavramı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(4), 1998, s.145-151.
• ALLAHVERDİ, Reyhan Şahin: “Zürri Vakıfların İdaresinde Yaşanan Sorunlar”, The Journal of Academic Social Science Studies, 43(I) 2016, p.313-323.
• AVCI, Mustafa: Türk Hukuk Tarihi Dersleri, 5. Bası, Mimoza Yayıncılık, Konya 2015.
• BERKİ, Ali Himmet: Vakıflar, Nur Matbaası, Ankara 1950.
• CİN, Halil: “Osmanlı Devleti’nde Vakıf Hukuku”, in Erson, Burhan (Yayın Koordinatörü), Cumhuriyetin 80. Yılında Uluslararası Vakıf Sempozyumu (15-17 Aralık 2023), Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara 2004, s.49-70.
• ÇINAR, Ömer: “Mazbut ve Mülhak Vakıflarda Galle (Gelir) Üzerindeki Vakıf Evlatlarının ve Diğer İlgililerin Hak Sahipliği ve İntifa Hakkı Hayrından Fazla Olan Mülhak Vakıfların Aile Vakfına Dönüştürülmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cevdet Yavuz’a Armağan, 22(3), 2016, s.825-858.
• DALAMANLI, Lütfü: Eski-Yeni Vakıf Davaları, Seçkin Kitabevi, Ankara 1986.
• DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan: Türk Özel Hukuku Kişiler Hukuku, Cilt II, 21. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 2021.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 27. Bası, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2022.
• HATEMİ, Hüseyin: Medeni Hukuk Tüzel Kişileri, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul 1979.
• İKİZLER, Metin/KURBAN, Yasin: Eski ve Yeni Vakıflar Hukuku, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• İŞERİ, Ahmet: “Vakıflar (Medeni Kanun’dan Önceki ve Sonraki Vakıf Nev’ileri ve Hukukî Mahiyetleri)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21(1), 1964, s.199-280.
• KARÎNÂBÎZÂDE, Ömer Hilmi/SUNGURBEY, İsmet: Eski Vakıfların Temel Kitabı, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul 1978.
• KORKUSUZ M. Refik/ERGÜN, Ömer: “Hukuksal Boyutları ile Eski ve Yeni Vakıflar”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12-13 (16-19), 2007-2008, s.69-138.
• KURU, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku, Legal Yayıncılık, İstanbul 2016.
• OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt I, 20. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2022.
• OĞUZMAN, M. Kemal/SELİÇİ, Özer/OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe: Kişiler Hukuku, 20. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2022.
• ÖĞÜZ, Tufan: Türk Hukukunda Vakıf Tüzel Kişiliğinin Hukuki Esasları, Beşir Kitabevi, İstanbul 2007.
• ÖZKAN, Cemali: Tüm Yönleriyle Dernekler ve Vakıflar, Yaklaşım Yayınları, Ankara 2000.
• ÖZKAYA, Erarslan: Eski Vakıf Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2012.
• ÖZSUNAY, Ergun: Medeni Hukukumuzda Tüzel Kişiler, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul 1982.
• ÖZTÜRK, Nazif: Menşe’i ve Tarihi Gelişimi Açısından Vakıflar, 1. Baskı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara 1983.
• PEKCANITEZ, Hakan: Medeni Usul Hukuku Cilt II, 15. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2017.
• SÜEREN, Erkin: “Eski Vakıfların Hukuki Yapısının Evrimi”, Ankara Barosu Dergisi, 3, 2002, s.81-122.
• ŞENER, Abdülkadir: “Eski Hukukumuza Göre Evladiye Vakıflarda Gelirin Taksimi”, Vakıf Haftası Dergisi, 12, 1995, s.41-43.
• ULUÇ, Yusuf: Vakıflar Hukuku ve Mevzuatı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara 2008.
• YELBAŞI, Cengiz: Ansiklopedik Hukuk Sözlüğü, Ankara 2014.
• YENER, M. Serhat/ USLU, Kazım: Mazbut ve Mülhak Vakıflarda Vakfiyeden Doğan Haklara İlişkin Davalar, 1. Baskı, Statü Yayıncılık, Ankara 2013.
• YENER, M. Serhat: Uygulamada Açıklamalı Örnek Kararlı Eski Vakıf Davalarına Giriş Vakfiyeden Doğan Evladiye, Galle, Tevliyet, Ücret ve Sıla Davaları, Kartal Yayınevi, Ankara 2004.
• USLU, Kazım: Kısa Açıklama ve Özet Yargı Kararları ile Birlikte Eski ve Yeni Vakıflar Mevzuatı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.