VERGİ MÜKELLEFİNİN İTİBARININ UNUTULMA HAKKI KAPSAMINDA KORUNMASI

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 1, 69 - 80, 30.06.2024

Arzu Kalyon

https://doi.org/10.21492/inuhfd.1362880

Öz

Kamu makamları, yasal bir zorunluluk olması veya kamu yararına yürütülen bir işin gerekli olması halinde vergi mükellefinin kişisel verilerini ekonomik nitelikte olsun veya olmasın işlemektedir. Kamu makamlarının vergilendirilebilir gelir ve varlıklara erişmesinde kamu yararı vardır ancak burada kamu yararı olması, söz konusu verilerin yayımlanması ve ifşasında da kamu yararı olduğu anlamına gelmemektedir. Özellikle vergi mükellefinin kişisel verileri yalnızca ekonomik nitelikte değil aynı zamanda hassas nitelikte veriler içeriyorsa mükellefin itibarının korunması daha da önemli hale gelecektir. Mevzuatımızda unutulma hakkı doğrudan düzenlenmemiş olsa bile, vergi mükellefi, “vergi yüzsüzleri listesi” gibi yayımlanmış verileri var ise bunların belli bir süre sonra silinmesini talep edebilmelidir. Bunun yanı sıra, vergi mükellefleri verilerinin yayımı öncesi idare ile etkin bir iş birliği yaparak hangi verilerinin yayınlanacağı konusunda bilgilendirilmedir. Bu çalışmada, vergi mükellefinin verisinin yayımlanmamasını isteme hakkı olup olmadığı tartışılmış ve de yayımlanmış verilerin silinmesini talep etme hakkı olup olmadığı hem Türk hukuk mevzuatı hem de güncel Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vergi Mükellefi, Unutulma Hakkı, Vergi Mahremiyeti

EXAMINING THE REPUTATION OF THE TAXPAYER WITHIN THE FRAMEWORK OF THE RIGHT TO BE FORGOTTEN

Öz

Public authorities process the taxpayer's personal data whether economical or not if there is a legal obligation or it is required for the public interest. It is usually accepted that there is a public interest to access the taxable information of the taxpayer, but the public interest here does not mean that there is a public interest in the publication and disclosure of the data in question. Protecting the taxpayer's reputation will become even more important, especially if the taxpayer's personal data contains not only economic but also sensitive data. Even if the right to be forgotten is not directly regulated in our legislation, the taxpayer can request the erasure of published data such as the "list of tax fraudsters" after a certain period. In addition, taxpayers should cooperate effectively with the administration before the publication of their data and determine which data will be published and they should be informed about it. In this study, it has been examined within the framework of Turkish legislation and the European Court of Human Rights decisions whether the taxpayer has the right to demand to erasure of the information published about him.

Anahtar Kelimeler

Taxpayer, Rıght to be Forgotten, Tax Privacy

Kaynakça

• AKÇAOĞLU, Ertuğrul: Vergi Mükellefinin Verilerinin Korunması, Kişisel Verilerin Korunmasını İsteme Hakkının Vergi Hukukuna Etkileri, Yetkin Yayınları, Ankara 2023.
• AKDAĞ, Hale: Türk Ceza Kanunu Kapsamında Kişisel Verilerin Korunması, Adalet Yayınları, Ankara 2013.
• AKKURT, Sinan Sami: “17.06.2015 Tarih, E.2014/4-56, K. 2015/1679 Sayılı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı ve Mukayeseli Hukuk Çerçevesinde Unutulma Hakkı”, AUHFD, 65(4), 2016, s.2605-2635.
• ALESSANDRO, Mantelero: “The EU Proposal for a General Data Protection Regulation and the Roots of the ‘Right to be Forgotten’ In Computer Law and Security Review”, The International Journal of Technology and Practice, 9(3), 2013, s.229-235.
• ARSLAN ÖNCÜ, Gülay: “Vergi Hukuku ve Yargılamasına Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Uygulanabilirliği, TAAD, 6(20), s.139-190.
• ATEŞ, Leyla: Dijital Platformlar Aracılığıyla Elde Edilen Gelir Bilgisinin Uluslararası Otomatik Değişimi ve Türkiye”, SÜHFD, 31(1) 2023, s.297-324.
• BAŞARAN YAVAŞLAR, Funda/CANYAŞ Oytun: “Türkiye’de Vergi Şeffaflığı”, Vergi Dünyası Dergisi, 37(443), 2018, s.1-19.
• BAŞARAN YAVAŞLAR, Funda: “Vergilendirme Yolu ile Temel Hak ve Özgürlüklere Müdahalede Sınır”, ULUSAN, İlhan/ÖZTÜRK, Bahri (ed.), Kamu Hukuku, Özel Hukuk ve Ceza Hukuku Alanlarında Kamunun Önderliği ve Bireysel Özerklik Sempozyumu, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2009.
• BAŞARAN YAVAŞLAR, Funda: “Vergilendirme Yolu ile Temel Hak ve Özgürlüklere Müdahale”, in Ulusan, İlhan/Öztürk, Bahri (ed.), Kamu Hukuku Sempozyumu, Kamu Hukuku, Özel Hukuk ve Ceza Hukuku Alanlarında Kamunun Önderliği ve Bireysel Özerklik Sempozyumu, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2009, s.147-202.
• BATI, Murat: Vergi Hukuku, 3. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• CANYAŞ, Oytun/BAYATA CANYAŞ, Aslı: “Approach Towards the Right to be Forgotten Under Turkish Law in Comparison with EU and US Laws: A Need for Reform?, Judicial Tribune Journal, 11(2), 2012, s.174-202.
• ÇELİK, YEŞİM: “Özel Hayatın Gizliliğinin Yansıması Olarak Kişisel Verilerin Korunması ve Bu Bağlamda Unutulma Hakkı”, TAAD, (32), 2017, s.391-410.
• DÜLGER, Murat Volkan: “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve Türk Ceza Kanunu Bağlamında Kişisel Verilerin Ceza Normlarıyla Korunması”, İMUHFD, 3(2), 2016, s.101-167.
• ELMALICA, Hasan: “Bilişim Çağının Ortaya Çıkardığı Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Unutulma Hakkı”, AUHFD, 65(4), 2016, s.1603-1636.
• GEDİK, Gülşen: “Vergi Mahremiyeti Hakkındaki Bilgilerin Basında Yayımlanması, Vergi Dünyası Dergisi, (317), 2008, s.125-138
• GÜNEŞ, Gülsen: Verginin Yasallığı İlkesi, On iki levha Yayıncılık, İstanbul 2014.
• KALYON, Arzu: Türk Vergi Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması, Seçkin Yayınları, Ankara 2021.
• KARAKAŞ, Muhammed Emin: “Dijital Geçmişin İnternet Erişiminden Kaldırılması “Unutulma Hakkı” ve Türk Hukukunda Görünümü”, NEÜHFD, 3(2), 2020, s.262-289.
• KARAN, Ulaş: “İnternette Haber Arşivlerinde Unutulma Hakkı: İfade Özgürlüğü İhlali mi, Özel Yaşama Saygı Hakkının Doğal Sonucu mu?”, Legal Hukuk Dergisi, 16(189), 2018, s.4201-4254.
• KILIÇ, Kerem: “Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu (TCK m.135)”, EBYÜHFD, 25(1), 2021, s.1-45.
• KLINGENBERG, A.M.: “Catches to the Right to be Forgotten, Looking From an Administrative Law Perspective to Data Processing by Public Authorities”, International Review of Law, Computers& Technologies”, 30(1-2), 2016, s.67-77.
• KUMRULU, Ahmet: “Vergi Hukukunun Bir Kısım Anayasal Temelleri”, AUHFD, 36(1-4), 1979, s.147-162.
• NALBANTOĞLU, Seray: “Bir Temel Hak Olarak Unutulma Hakkı”, TAAD, (35), 2018, s.583-605.
• NUR, Pınar: “Unutulma Hakkı Açısından Vergi Mahremiyetinin İstisnalarının Değerlendirilmesi”, Vergi Dünyası Dergisi, 42(500), 2023, s.42-43.
• OCAK, Ayşenur: “Hakları Dengelemek: Unutulma Hakkı İfade Özgürlüğüne Karşı”, TAAD, (33), 2018, s.507-535.
• OLIVARES, Bernardo: “The impact of GDPR on European Name &Shame Tax Defaulter Lists“, In Computer Law& Security Review: The International Journal of Technology Law and Practice, 35(3), 2019, s.241-250.
• OVEY, Clara/WHITE, Robin C.A.: The European Convention on Human Rights, 3rd Edition, Oxford University Press, 2002.
• ÖNCEL, Mualla/KUMRULU, Ahmet/ÇAĞAN, Nami/GÖKER, Cenker: Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 2023.
• SABAN, Nihal: Vergi Hukuku, 12. Bası, Beta Yayımcılık, İstanbul 2022.
• SALİHPAŞAOĞLU, Salih/DEĞİRMENCİOĞLU, Burcu: Unutulma Hakkının bir “İnsan Hakkı”na Dönüşme Yolculuğu, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24(2), 2020, s.361-388.
• SAYGIN, Didem/YILMAZ, Yağmur Ekin: “C-131/12- Google İspanya v. AEPD Davası ve 2014/19685 Numaralı C.K. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvurusu Kapsamında Avrupa Birliği Hukukunda Unutulma Hakkı ve Türk Hukuk Sistemine Yansıması”, AÜSBD, 23(3), 2023, s.685-700.
• SINAR, Hasan: “Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme, Yayma veya Ele Geçirme Suçu (TCK Md. 136)”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi. 2(1), 2020, s.33-62.
• ŞENYÜZ, Doğan/YÜCE, Mehmet/GERÇEK, Adnan: Vergi Hukuku, Ekin Yayıncılık, Bursa 2021.
• ORHAN, Uğur: “Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Türk Ceza Kanunu Hukuku Düzenlemeleri Üzerine Değerlendirmeler”, AUHFD, 70(4) 2021, s.1359-1384.
• YALTI, Billur: Vergi Yükümlüsünün Hakları, Beta Yayınevi, İstanbul 2006.
• YALTI, Billur: “İnsan Hakları Avrupa Mahkemesinin Yakın Tarihli İçtihadında Mülkiyet Hakkı İhlalleri: N.K.M ve Yehova Şahitleri Kararları: Ağır Vergilendirme ve Ayrımcı Vergilendirme”, Vergi Sorunları Dergisi, (300), 2013, s.63-71.
• YILDIZ, Yiğit: Kişisel Verilerin Korunmasının Vergi Mahremiyeti ile Etkileşimi, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 1(2),2019, s.1-16.
• YILMAZ FURTUNA, Elif/BİLGİN, Sibel: “Kişisel Verilerin Korunması ve Lekelenmeme Hakkı Açısından Vergi Mahremiyeti”, SUHFD, 30(2), 2022, s.727-753.