Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Akılcı Duygusal Davranışçı Yaklaşımına Dayalı Özgüven Geliştirme Programının 7. Sınıf Öğrencilerinin Özgüven Düzeylerine Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 13, 41 - 53, 30.04.2020
https://doi.org/10.29129/inujgse.543701

Öz

Amaç: Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi Yaklaşımına Dayalı Özgüven Geliştirme Programının 7. sınıf öğrencilerinin özgüven düzeyi üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda deney ve kontrol grubunda yer alan katılımcıların özgüven puanlarının anlamlı düzeyde değişip değişmediği incelenmiştir.

Yöntem: Ön-test son-test ölçümlü deney ve kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Bu çalışmanın katılımcılarını, 8 deney ve 8 kontrol grubunda olmak üzere toplam 16 7. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Altmış ila doksan dakikalık oturumlardan oluşan program, deney grubundaki katılımcılarla yedi hafta süreyle yürütülmüştür. Piers-Harris Öz Kavram ölçeği kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırma sonucunda, programın deney grubundaki katılımcıların özgüven puanları üzerinde anlamlı düzeyde bir artış sağladığı bulunmuştur. Deney grubunda yer alan öğrencilerin ön test puan ortalamaları 46.62, son test puan ortalaması ise 53.87’dir. Man Whitney U testi sonuçlarına göre deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin özgüven puanları arasında anlamlı farklılık olduğu görülmektedir. Wilcoxon testi analiz sonuçları, araştırmaya katılan öğrencilerin Piers Harris ölçeğinden aldıkları deney öncesi ve sonrası puanları arasında son test puanı lehine anlamlı bir fark olduğunu göstermektedir.

Sonuçlar ve Öneriler: Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde Akılcı duygusal davranışçı terapiye dayalı özgüven geliştirme programının öğrencilerin özgüven düzeyini geliştirmede etkili olduğu görülmektedir. Bu sonuç doğrultusunda bu programın içeriği ebeveyn ve öğretmeni de içerecek şekilde genişletilebilir. Özgüven geliştirmeye yönelik hazırlanan program okul psikolojik danışmanları tarafından kullanılabilir. Yapılacak diğer çalışmalarda boylamsal çalışmalar gerçekleştirilebilir. 

Kaynakça

  • Aksaray, S. (2003). Ergenlerde benlik saygısı geliştirmede beceri eğitimi ve aktivite merkezli programların etkisi (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Altıntaş, E. (2015). Kuramdan uygulamaya özgüven. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Ateş, B. (2013). Benlik saygısı geliştirme programının ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin benlik sayısı düzeylerine etkisi. Akademik Bakış Dergisi, 38, 1-13.
  • Barrett, M. P., Webster, H. M. ve Wallis, J. (1999). Adolescent self-esteem and cognitive skills training: A school-based intervention. Journal of Child and Family Studies, 8(2), 217-227.
  • Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Krueger, J. I. ve Vohs, K. D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, ınterpersonal success, happiness, or healthier lifestyles?. Psychological Science in The Public Interest, 4(1), 1-44.
  • Benabou, R. & Tirole, J. (2002). Self-confidence and personal motivation. The Quarterly Journal of Economics, 117(3), 871-915.
  • Bilgin, S. (2001). Ergenlerde kaygı ile benlik saygısı arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Bilgin, O. (2016). Çözüm odaklı kısa süreli grupla psikolojik danışmanın ergenlerin özgüven düzeyine etkisi (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Coholic, D. A. (2011). Exploring the feasibility and benefits of arts-based mindfulness-based practices with young people in need: Aiming to improve aspects of self-awareness and resilience. Child Youth Care Forum, 40, 303-317.
  • Çankaya, Ö. (1997). Lise son sınıf öğrencilerinde sınav kaygısı, benlik saygısı ve akademik başarı ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Çankaya, B. (2007). Lise I. ve II. sınıf öğrencilerinin algılanan benlik saygısının bazı değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çataklı, M. (1985). Transliteral equivalence and reliability of the Turkish version of the Piers Harris children’s self concept scale (Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Doğru, N. & Peker, R. (2004). Özsaygı geliştirme programının lise dokuzuncu sınıf öğrencilerinin özsaygı düzeylerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 315-328.
  • Fennell, M. (2015). Özgüveni keşfedin (N. Azizlerli & M. Şaşıoğlu, Çev.). İstanbul: Psikonet Yayınları.
  • Franks, D. D. & Marolla, J. (1976). Efficacious action and social approval as ınteracting dimensions of self-esteem: A tentative formulation through construct validation. Sociometry, 39(4), 324-341.
  • Gerger-Altıner, H. (2004). Grup rehberliği etkinliklerinin ilköğretim çağındaki çocukların kendine saygı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ginsburg, R. D. (1995). Self esteem, exercise and cognitive group counseling (Yüksek Lisans Tezi). University of Massachusetts Amherst, Massachusetts.
  • Güloğlu, B. (1999). Benlik saygısı geliştirme programının ilköğretim okulu öğrencilerinin benlik saygısı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Jain, S. (2010). Self-confidence – The key to success. Journal of School Social Work, 6(11), 3-8.
  • Karacan-Özdemir, N. (2016). Deneysel bir çalışma: Bibliyopsikolojik danışmaya dayalı özgüven geliştirme programının 6. sınıf öğrencilerinin özgüven düzeylerine etkisi. İlköğretim Online, 15(1), 136-147.
  • Karadoğan-Doruk, E. (2012). İlişkilerdeki başarının anahtarı: 'Özgüven'. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 0(23), 259-267.
  • Lawrence, D. (2006). Enhancing self-esteem in the classroom. London: Paul Chapman Publishing.
  • Lim, J. Y., Kim, M. A., Kim, S. Y., Kim, E. J., Lee, J. E. & Ko, Y. K. (2010). The effects of a cognitive-behavioral therapy on career attitude maturity, decision making style, and self-esteem of nursing students in Korea. Nurse Education Today, 30, 731-736.
  • Murdock, N. (2016). Psikolojik Danışma ve Psikoterapi Kuramları (F. Akkoyun, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Rafei, S. (2008). The relationship between self-esteem and gender, grade level and academic achievement, in secondary schools’ classes in Lebanon (Doktora Tezi). University of Leicester, Leichester, İngiltere.
  • Roghanchi, M., Mohamad, A. R., Mey, S. C., Momeni, K. M. & Golmohamadian, M. (2013). The effect of integrating rational emotive behavior therapy and art therapy on self-esteem and resilience. The Arts in Psychotherapy, 40, 179-184.
  • Sezer, S. (2001). Özsaygı düzeyini geliştirme programının ilköğretim okulu 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin öz saygı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Sher, B. (1998). Self esteem games. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Shrauger, J. S. & Schohn, M. (1995). Self confidence in college students: Conceptualization, measurement and behavioral implications. Assessment, 2(3), 255-278.
  • Soner, O. (2000). Aile uyumu, öğrenci özgüveni ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğilim Bilimleri Dergisi, 12, 249-260.
  • Tatoğlu, N. (2006). Zonguldak il merkezinde 15-17 yaş grubu genel lise öğrencilerinde benlik saygısının akademik başarıya etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak.
  • Townsend, E. (2013). The effectiveness of group counseling on the self-esteem of adolescent girls (Yüksek Lisans Tezi). State University of New York, New York, ABD.
  • Uğurluoğlu, M. Y. (1996). Lise öğrencilerinde özsaygı düzeyi ile atılgan kişilik özelliği arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Uşaklı, H. (2006). Drama temelli grup rehberliğinin ilköğretim V. sınıf öğrencilerinin arkadaşlık ilişkileri, atılganlık düzeyi ve benlik saygısına etkisi (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Voltan-Acar, N. (2015). Grupla psikolojik danışma ilke ve teknikleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Yavuz, Ş. (2007). Son çocukluk dönemi öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Esitüsü, Konya.
  • Yenidünya, A. (2005). Lise öğrencilerinde rekabetçi tutum, benlik saygısı ve akademik başarı ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

The Effects of Self-Confidence Development Program Based on Rational Emotional Behavioral Therapy on the Self-Confidence Levels of 7th Grade Students

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 13, 41 - 53, 30.04.2020
https://doi.org/10.29129/inujgse.543701

Öz

Purpose: The aim of the present study was to investigate the effect of “Self-confidence Development Program Based on Rational Emotional Behavioral Therapy Approach” on self-confidence levels of seventh grade students. In the direction of purpose of study; it was examined whether the self-confidence points of the participants in the experimental and control groups changed significantly.

Design & Methodology: An experimental design, with a treatment and no-treatment control group and two measurements (pretest and posttest) was used. Participants were sixteen seventh grade students as eight participants in each group. The experiment group participants attended 60-90 minutes treatment session, for the duration of seven weeks. Piers-Harris Self Concept scale was used in this study.

Findings: According to results, the treatment was effective in increasing treatment group subjects’ self-confidence scores. Mean of self-confidence pre-test score of treatment group is 46.62, post-test score is 53.87. According to Mann Whitney U test, there is significant difference between self confidence scores of treatment and nontreatment control group. Wilcoxon test results showed that there was a significant difference between the pre-test and post-test scores of the Piers Harris scale in favor of the post-test scores.

Implications & Suggestions: When the findings obtained from the research are examined, it is seen that the self-confidence program based on rational emotional behavioral therapy is effective in improving students' self-confidence level. In line with this result, content of self-confidence program could include parent and teacher. Also this program which aims to development self-confidence can be used by school counselors. Longitudinal research should have been done in the future researches.

Kaynakça

  • Aksaray, S. (2003). Ergenlerde benlik saygısı geliştirmede beceri eğitimi ve aktivite merkezli programların etkisi (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Altıntaş, E. (2015). Kuramdan uygulamaya özgüven. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Ateş, B. (2013). Benlik saygısı geliştirme programının ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin benlik sayısı düzeylerine etkisi. Akademik Bakış Dergisi, 38, 1-13.
  • Barrett, M. P., Webster, H. M. ve Wallis, J. (1999). Adolescent self-esteem and cognitive skills training: A school-based intervention. Journal of Child and Family Studies, 8(2), 217-227.
  • Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Krueger, J. I. ve Vohs, K. D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, ınterpersonal success, happiness, or healthier lifestyles?. Psychological Science in The Public Interest, 4(1), 1-44.
  • Benabou, R. & Tirole, J. (2002). Self-confidence and personal motivation. The Quarterly Journal of Economics, 117(3), 871-915.
  • Bilgin, S. (2001). Ergenlerde kaygı ile benlik saygısı arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Bilgin, O. (2016). Çözüm odaklı kısa süreli grupla psikolojik danışmanın ergenlerin özgüven düzeyine etkisi (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Coholic, D. A. (2011). Exploring the feasibility and benefits of arts-based mindfulness-based practices with young people in need: Aiming to improve aspects of self-awareness and resilience. Child Youth Care Forum, 40, 303-317.
  • Çankaya, Ö. (1997). Lise son sınıf öğrencilerinde sınav kaygısı, benlik saygısı ve akademik başarı ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Çankaya, B. (2007). Lise I. ve II. sınıf öğrencilerinin algılanan benlik saygısının bazı değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çataklı, M. (1985). Transliteral equivalence and reliability of the Turkish version of the Piers Harris children’s self concept scale (Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Doğru, N. & Peker, R. (2004). Özsaygı geliştirme programının lise dokuzuncu sınıf öğrencilerinin özsaygı düzeylerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 315-328.
  • Fennell, M. (2015). Özgüveni keşfedin (N. Azizlerli & M. Şaşıoğlu, Çev.). İstanbul: Psikonet Yayınları.
  • Franks, D. D. & Marolla, J. (1976). Efficacious action and social approval as ınteracting dimensions of self-esteem: A tentative formulation through construct validation. Sociometry, 39(4), 324-341.
  • Gerger-Altıner, H. (2004). Grup rehberliği etkinliklerinin ilköğretim çağındaki çocukların kendine saygı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ginsburg, R. D. (1995). Self esteem, exercise and cognitive group counseling (Yüksek Lisans Tezi). University of Massachusetts Amherst, Massachusetts.
  • Güloğlu, B. (1999). Benlik saygısı geliştirme programının ilköğretim okulu öğrencilerinin benlik saygısı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Jain, S. (2010). Self-confidence – The key to success. Journal of School Social Work, 6(11), 3-8.
  • Karacan-Özdemir, N. (2016). Deneysel bir çalışma: Bibliyopsikolojik danışmaya dayalı özgüven geliştirme programının 6. sınıf öğrencilerinin özgüven düzeylerine etkisi. İlköğretim Online, 15(1), 136-147.
  • Karadoğan-Doruk, E. (2012). İlişkilerdeki başarının anahtarı: 'Özgüven'. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 0(23), 259-267.
  • Lawrence, D. (2006). Enhancing self-esteem in the classroom. London: Paul Chapman Publishing.
  • Lim, J. Y., Kim, M. A., Kim, S. Y., Kim, E. J., Lee, J. E. & Ko, Y. K. (2010). The effects of a cognitive-behavioral therapy on career attitude maturity, decision making style, and self-esteem of nursing students in Korea. Nurse Education Today, 30, 731-736.
  • Murdock, N. (2016). Psikolojik Danışma ve Psikoterapi Kuramları (F. Akkoyun, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Rafei, S. (2008). The relationship between self-esteem and gender, grade level and academic achievement, in secondary schools’ classes in Lebanon (Doktora Tezi). University of Leicester, Leichester, İngiltere.
  • Roghanchi, M., Mohamad, A. R., Mey, S. C., Momeni, K. M. & Golmohamadian, M. (2013). The effect of integrating rational emotive behavior therapy and art therapy on self-esteem and resilience. The Arts in Psychotherapy, 40, 179-184.
  • Sezer, S. (2001). Özsaygı düzeyini geliştirme programının ilköğretim okulu 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin öz saygı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Sher, B. (1998). Self esteem games. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Shrauger, J. S. & Schohn, M. (1995). Self confidence in college students: Conceptualization, measurement and behavioral implications. Assessment, 2(3), 255-278.
  • Soner, O. (2000). Aile uyumu, öğrenci özgüveni ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğilim Bilimleri Dergisi, 12, 249-260.
  • Tatoğlu, N. (2006). Zonguldak il merkezinde 15-17 yaş grubu genel lise öğrencilerinde benlik saygısının akademik başarıya etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak.
  • Townsend, E. (2013). The effectiveness of group counseling on the self-esteem of adolescent girls (Yüksek Lisans Tezi). State University of New York, New York, ABD.
  • Uğurluoğlu, M. Y. (1996). Lise öğrencilerinde özsaygı düzeyi ile atılgan kişilik özelliği arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Uşaklı, H. (2006). Drama temelli grup rehberliğinin ilköğretim V. sınıf öğrencilerinin arkadaşlık ilişkileri, atılganlık düzeyi ve benlik saygısına etkisi (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Voltan-Acar, N. (2015). Grupla psikolojik danışma ilke ve teknikleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Yavuz, Ş. (2007). Son çocukluk dönemi öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Esitüsü, Konya.
  • Yenidünya, A. (2005). Lise öğrencilerinde rekabetçi tutum, benlik saygısı ve akademik başarı ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emine Er 0000-0003-4738-9749

Mustafa Kutlu 0000-0002-1919-7371

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2020
Gönderilme Tarihi 23 Mart 2019
Kabul Tarihi 22 Kasım 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 7 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Er, E., & Kutlu, M. (2020). Akılcı Duygusal Davranışçı Yaklaşımına Dayalı Özgüven Geliştirme Programının 7. Sınıf Öğrencilerinin Özgüven Düzeylerine Etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(13), 41-53. https://doi.org/10.29129/inujgse.543701