10. Sınıf İngilizce Ders Kitabında Var Olan Değerlerin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 20, 150 - 158, 16.10.2023

Serdar Safalı , Büşra Karaca Abaylı

https://doi.org/10.29129/inujgse.1352108

Öz

Bu araştırmanın amacı ülkemizde devlet okullarının 10. Sınıflarında İngilizce ders kitabı olarak okutulan kitapta yer alan metinlerde var olan değerler belirlenerek, bu değerlerin hangi haftalarda ve hangi metinlerde verilemeye çalışıldığı ortaya koymaktır. Verilerin toplanılması ve incelenmesi sürecinde nitel araştırma yöntemi olan doküman analizi yöntemi kullanılarak metinler incelenmiştir. İncelenen metinlerde, bağımsız düşünme, başarı, yetenek, azim, sorumluluk, cesaret, vatanseverlik, ulus güvenliği, bağımsızlık, vefa, mahremiyet, dürüstlük, sorumluluk, yardımseverlik, tutumluluk, nezaket, saygı, kültürel, ve dini değerlerin var olduğu görülmektedir. Bağımsız düşünme, başarı, yetenek, azim, sorumluluk değerlerin öğrencilerin akademik hayatlarında başarılı bireyler olabilmeleri için önemli olduğu göz önünde bulundurulduğunda, metinlerde yer alması ve bu metinlerin sınıf içerisinde etkinlikleri ile işlenirken öğrencilere benimsetilmesi beklenilen bir eğitim anlayışıdır. Milli Eğitimin temel amaçlarının ilk maddesi:” Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan, insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek.” (MEB, 2022) şeklinde milli eğitim kanununda belirtilmiştir. İncelenen metinlerde vefa, mahremiyet, dürüstlük, sorumluluk, yardımseverlik, tutumluluk, nezaket ve dini değerleri de yer almaktadır. Bu değerler sağlıklı gelişmiş bir kişilik ve karakterde ve güçlü ietişimi olan gelişmiş toplumlarda bulunması gereken özelliklerdir. Her birey içinde yaşadığı topluma göre şekillenirken, toplum için önemli olan değerleri benimsemesi de önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Değerler, İngilizce Ders Kitabı, 10. Sınıf

Kaynakça

• Akbulut, S., Üzüm, B., & Pesen, A. (2022). İngilizce dersi öğretim programında belirtilen temel değerler çerçevesinde 5. sınıf İngilizce dersi kitaplarının incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(43). 528-565. https://doi.org/10.46928/iticusbe.1050724. adresinden erişilmiştir. Aksoy, H. (2015). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında hazırlanan kitap setlerinde yer alan değerler üzerine bir inceleme (Yüksek Lisans Tezi). Mevlana Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aktepe, V., & Tahiroğlu, M. (2016). Değerler eğitimi yaklaşımları ve etkinlik örnekleri. International Journal of Social Science, 42, 361-384. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2941. adresinden erişilmiştir. Aslan, H. B. (2019). Ortaokul ingilizce ders kitaplarındakideğerler (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. https://hdl.handle.net/20.500.12619/74502. adresinden erişilmiştir.
• Başaranol, V. & Öztürk, F. (2022). Orta Öğretim İngilizce Ders Kitaplarında Değerler Eğitimi, D. B. Ç. Kılıç vd. içinde, Eğitimde Araştırma ve Değerlendirmeler (s. 105-124), Gece Kitaplığı. Batur, Z., & Akdeniz, T. (2020). Değerler eğitimiyle ilgili yapilan tezler üzerine bir inceleme: türkçe eğitimi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 1-11. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usaksosbil/issue/55286/705495. adresinden erişilmiştir.
• Bayırlı, H., Doruk, O., & Tüfekci, A. (2020). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri: Afyonkarahisar örneği. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(3), 865-894. https://dergipark.org.tr/en/pub/enad/issue/56216/775110. adresinden erişilmiştir. Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027. adresinden erişilmiştir.
• Demircan, T. (2010). Ortaöğretim 9. sınıf Türk edebiyatı ders kitaplarındaki temel değerlerin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Direkçi, B., Akbulut, S., & Şimşek, B. (2020). Türkçe eğitimi alanında yapılan değerler eğitimi tezlerinin incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken, 12(2), 117-140. https://www.dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/viewArticle/1283. adresinden erişilmiştir.
• Genç Karataş, Ç.(2022) Ortaöğretim İngilizce 10 ders kitabı. Ankara: Gizem Yayıncılık. Hazım, S. (2019). Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında yer alan hikaye ve roman metinlerinin değerler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Izgar, G. (2013). İlköğretim okulu 8. sınıf öğrencilerine uygulanan değerler eğitimi programının demokratik tutum ve davranışlarına etkisi (Doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Kafadar, T. (2019). Türkiye, ABD ve Fransa’nın sosyal bilgiler öğretim programları ve ders kitaplarının değerler eğitimi boyutunda karşılaştırılması (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağitim. Kart. M. & Şimşek, H. (2020). Türk eğitim sisteminde değer arayışı: Yenilenen (2017) ilköğretim programları hangi değerleri kazandırıyor? Değerler Eğitimi Dergisi, 18 (40), s.9-44. https://doi.org/10.34234/ded.623787 adresinden erişilmiştir.
• Kaliyeva, A. (2015). Türkçe ve İngilizce ders kitaplarında değerler eğitimi (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Maviş Sevim, F.Ö., & Gül, S. (2021). 5.Sınıf İngilizce ders kitabında yer alan değerler ve İngilizce öğretmenlerinin değerler eğitimi konusundaki görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi,19 (42), s.187-226. https://doi.org/10.34234/ded.958187 adresinden erişilmiştir. MEB, (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmaları üzerine, basın açıklaması, Ankara. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasiprogram.pdf. adresinden erişilmiştir.
• MEB, (2022). Milli Eğitim Temel Kanunu. https://mevzuat.sitesi.web.tr/milli-egitim-temel-kanunu/genel-amaclar/. adresinden erişilmiştir. Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. http://doi.org/10.33400/kuje.843306. adresinden erişilmiştir. Selçuk, D. (2019). Ortaöğretim kurumlarında okutulmakta olan Almanca ders kitaplarında kültürel ve evrensel değerler (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Topal, Y. (2019). Değerler eğitimi ve on kök değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254. https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.543521. adresinden erişilmiştir. Yazıcı, S. (2007). Değerler eğitimi. Çoluk Çocuk Dergisi, 66(11), 48-51. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.