The Effect of Physical Activity Program Applied to Preschool Children on Body Image Perception

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 83 - 97, 31.03.2024

Zeynep Kılıç , Filiz Çamlıgüney

Öz

The main aim of this research is to determine the impact of a physical activity program integrated into the daily routine of children attending preschool education institutions on their body image perceptions. The research was conducted in an independent kindergarten in Ataşehir, İstanbul. The target group of the study consisted of 5-year-old children receiving preschool education. The research is designed in a mixed-methods approach, with the experimental design being used as a quantitative research method; specifically, the "pretest-posttest control group design" from experimental models has been employed, and the interview method was used in the qualitative dimension of the research. Body weight measurements of the children participating in the study were taken and body mass index was calculated. Pictograms were used in measurements related to children's body image perceptions. All implementations for the research were carried out in the autumn term of the 2023-2024 academic year. While pre-test and post-test comparisons were made in the analysis of the data, Wilcoxon signed-rank analysis was used to analyse the pictogram data. In the analysis of the children's drawings, the content analysis method was used by taking into account the answers given by the children to the interview questions and the drawings themselves, and categories and themes were created according to the children's descriptions. According to the results of the study, no significant difference was found between the pictogram post-test results of the experimental and control groups. Likewise, no significant difference was found between the pre-test and post-tests in the pictogram evaluation of the experimental group. However, it was determined that positive perceptions such as growth and strengthening were formed in children's drawings.

Anahtar Kelimeler

physical activity, body image perception, preschool period

Okul Öncesi Çocuklara Uygulanan Fiziksel Aktivite Programının Beden İmaj Algısına Etkisi

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim gören çocukların eğitim akışı içerisinde yer alan güne başlama zamanlarına entegre edilmiş olan fiziksel aktivite programının çocukların beden imaj algıları üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırma İstanbul, Ataşehir’de yer alan bağımsız bir anaokulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın hedef grubunu okul öncesi eğitim alan 5 yaş çocukları oluşturmuştur. Araştırma karma desende tasarlanmış olup, nicel araştırma yöntemlerinden deneme modeli; deneme modellerinden “ön test – son test kontrol grubu modeli” kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan çocukların vücut ağırlığı ve boy ölçümleri alınmış, beden kütle indeksinin hesaplanmıştır. Çocukların beden imaj algılarına ilişkin ölçümlerde piktogram kullanılmıştır. Araştırmaya yönelik tüm uygulamalar 2023-2024 eğitim öğretim yılı güz dönemi içerisinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde ön test ve son test karşılaştırmaları yapılırken piktogram verilerinin analizinde Wilcoxon işaretli sıralar analizi kullanılmıştır. Çocukların resimlerine yönelik analizde ise; çocukların görüşme sorularına verdikleri cevaplar ve resimlerin kendileri dikkate alınarak içerik analizi yöntemi kullanılmış, çocukların tanımlamalarına göre kategoriler ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre deney ve kontrol gruplarının piktogram son test sonuçları arasında anlamlı fark belirlenmemiştir. Aynı şekilde deney grubunun piktogram değerlendirmesinde de ön ve son testler arasında anlamlı bir fark belirlenmemiştir. Ancak çocukların çizimlerinde bedenlerine ilişkin büyüme ve güçlenme gibi olumlu algıların oluştuğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel aktivite, beden imaj algısı, okul öncesi dönem

Kaynakça

• Açıkbaş, F.C. (2021). Fitness katılımcılarının beden algısı ve egzersiz bağımlılığı. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
• Akgül, A. (2022). Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ile beden algısı arasındaki ilişkide sosyal medya kullanımının aracılık rolü. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Aşçı, H. (2004). Fiziksel benlik algısının cinsiyete ve fiziksel aktivite düzeyine göre karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 39-48.
• Bee, H. ve Boyd, D. (2009). Çocuk gelişim psikolojisi. Gündüz, O. (çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Berk, L. E. (2018). Bebekler ve çocuklar. Doğum öncesinden orta çocukluğa. Erdoğan, N. (çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Boreham, C. & Riddoch, C. (2001). The physical activity, fitness and health of children. Journal of Sports Sciences, 19, 915-929.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2010). Sosyal bilimler için istatistik. (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Clark, L., & Tiggemann, M. (2006). Appearance culture in nine‐to 12‐year‐old girls: Media and peer influences on body dissatisfaction. Social Development, 15(4), 628-643. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2006.00361.x
• Çakmak, S. (2020). Investigation of the relationship between social media addiction and obesity and body perception in university students. [Unpublished master thesis]. Yeditepe University, İstanbul.
• Dağlı-Altınkaya, B. (2023). Sosyal medya kullanan genç yetişkin bireylerde beden algısı ve sosyal görünüş kaygısının incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Topkapı Üniversitesi.
• Dohnt, H. K., & Tiggemann, M. (2006b). The contribution of peer and media influences to the development of body satisfaction and self-esteem in young girls: A pros-pective study. Developmental Psychology, 42, 929–936.
• Damiano, S. R., Gregg, K. J., Spiel, E. C., McLean, S. A., Wertheim, E. H., & Paxton, S. J. (2015). Relationships between body size attitudes and body image of 4-year-old boys and girls, and attitudes of their fathers and mothers. Journal of Eating Disorders, 3(1), 1-10.
• Eckstein, K. C., Mikhail, L. M., Ariza, A. J., Thomson, J. S., Millard, S. C., Binns, H. J., & Pediatric Practice Research Group. (2006). Parents' perceptions of their child's weight and health. Pediatrics, 117(3), 681-690.
• Emmanouel, C., Zervas, Y. & Vegenas, G. (1992). Effects of four physical education teaching methods on development of motor skill, self-concept, and social attitudes of fifth-grade children. Perceptual and Motor Skills, 74(3), 1151-1167.
• Gallahue, D. L., Ozmun, J. & Goodway, J. D. (2014). Motor gelişimi anlamak bebekler, çocuklar, ergenler, yetişkinler. Sevimay Özer, D ve Aktop, A. (Çeviri Ed.leri). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Goodarzi, M., Rajabi, R., Yousefi, B., & Mansoor, S. (2008). A comparative study of happiness among male and female athlete students in university of Tehran. World Journal of Sport Sciences, 1(1), 61-64.
• Güven, G., ve Solmaz, D. Y. (2022). Kadın ve erkek bireylerin fiziksel aktivite düzeyleri ve beden algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 8(2), 56-70.
• Hekim, M. (2016). Çocuklarda beden eğitimi, spor ve oyun etkinliklerine katılımının kemik gelişimi üzerine etkilerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(2), 66-71.
• İldem, E. (2019). Resilience, body perception and psychological well-being of individuals with physical disabilities participating and not participating in sports. [Unpublished master thesis]. Bahçeşehir University, İstanbul.
• Kale, M., Hurşidi, S. ve Balcı Karaboğa, A. (2021). Okul öncesi dönemde beden algısı. OPUS International Journal of Society Researches, 17(34), 1408-1435. https://doi.org/10.26466/opus.829749
• Kale, M., Köksal-Akyol, A. ve Karagöz, S. (2023). Beden algısı tanımı, tarihçesi ve beden algısıyla ilgili kavramlar. M. Kale (ed.) Beden algısı içinde s. 1-15. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kaya, B. (2023). Beden eğitimi dersinin öğrencilerin mutluluk düzeyine ve beden takdirine ilişkin etkilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı), 152-162.
• Kılıç, Z. (2018). CHAMPS Motor beceriler protokolü’nün (CMBP) Türkçeye uyarlanması ve CATCH programı hareket etkinliklerinin çocukların lokomotor ve nesne kontrolü becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kılıç, Z., Tunçeli, H. İ. ve Ünsal, F. Ö. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin eğitim-öğretim süreçlerinde uygulamayı tercih ettikleri etkinlik türlerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(1), 69-90.
• Lekue, I. (2022). Happiness and physical activity: Technical Report [Doctoral dissertation] Dublin, National College of Ireland.
• Levine, M. P., & Piran, N. (2004). The role of body image in the prevention of eating disorders. Body Image, 1(1), 57–70.
• Levinson, C. A., Rodebaugh, T. L., White, E. K., Menatti, A. R., Weeks, J. W., Iacovino, J. M. & Warren, C. S. (2013). Social appearance anxiety, perfectionism, and fear of negative evaluation. distinctor shared risk factors for social anxiety and eating disorders. Appetite, 67, 125-133. http://dx.doi.org/10.1016/j.appet.2013.04.002
• Liechty, J. M. (2010). Body image distortion and three types of weight loss behaviors among nonoverweight girls in the United States. Journal of Adolescent Health, 47(2), 176-182.
• Makar, E. (2016). Spor eğitimi gören öğrencilerin, sosyal beceri, fiziksel benlik algısı ve fiziksel aktivite düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi, Bartın.
• MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. (Erişim Tarihi: 10.06.2020). http://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf
• MEB. (2018). Beden eğitimi ve oyun dersi öğretim programı. (Erişim Tarihi: 01.01.2024) https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=443
• Özşaker, M. (2008). 12-14 yaş çocukların motorsal performans ve benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Paxton, S. J., & Damiano, S. R. (2017). The development of body ımage and weight bias in childhood. Advances in Child Development and Behavior, 52, 269–298.
• Peens, A., Pienaar, A. E. & Nienaber, A. W. (2008). The effect of different intervention programmes on the self-concept and motor proficiency of 7 to 9 year old children with DCD. Child: Care, Health and Development, 34(3), 316-328.
• Pektaş, D. (2023). Benlik ve beden algısı. M. Kale (ed.) Beden algısı içinde s. 155-169. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sanlier, N., Pehlivan, M., Sabuncular, G., Bakan, S., & Isguzar, Y. (2018). Determining the relationship between body massindex, healthy lifestyle behaviors and social appearance anxiety. Ecology Of Food And Nutrition, 57(2), 124-139. https://doi.org/10.1080/03670244.2017.1419343
• Sertbaş, G. (2021). The effect of perceived parenting attitudes on a group of emerging adults’ body image and self-esteem. [Unpublished master thesis]. Bahçeşehir University, İstanbul.
• Titchener, K. & Wong, Q. J. (2015). A weighty issue: Explaining the association between body massindex and appearance-based social anxiety. Eating Behaviors, 16, 13-16. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2014.10.005
• Toprak, B. (2023). The examination of the motherdaughter relationship on their body perception. Advances in Women’s Studies, 5(1), 22-26.
• Üstünel-Balcı, A. Ö. (2021). The development of body positivity in young adult women: A qualitative study [Unpublished master thesis]. İstanbul Bilgi University, İstanbul.
• Wang, J. (2004). A study on gross motor skills of preschool children. Journal of Research in Childhood Education. 19(1), 32-43.
• Yavuzer, H. (2012). Resimleriyle çocuk, resimleriyle çocuğu tanıma. (16. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldız, Y., & Ekici, S. (2017). Investigation of the effect of sports on the level of happiness and socialization of university students. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 181-187.