Social Cohesion Process of Iranian Refugees and the Effect of Social Capital: The Case of Denizli City

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 251 - 287, 31.12.2022

Merve Çetin

https://doi.org/10.33201/iranian.1205485

Cited By: 2

Öz

The fact that individuals or societies who have decided to immigrate receive information from previous nomads, contact them, and establish various relations networks during and after the migration process helps to avoid some risks that immigrants will experience and reduce costs. It is clear that like every immigrant community, Iranian refugees also go through similar processes. People affected by the policies implemented by the Islamic Republic of Iran prefer the migration route. Denizli is one of the satellite cities where transit refugees are settled and determined within the framework of Turkey's migration policies in the Iranian migration movement, where Turkey is a transit country. However, due to the changing immigration policies of the United Nations and other countries, Iranian immigrants could not go to third countries and were left in limbo in Denizli. On the other hand, recent migrations also take place with the intention of settling in Turkey. The chaotic situation in question brought along a process of social cohesion in Denizli, sheltering for many years and creating a subpopulation in the city. This study aims to reveal the social capital and relationship networks of Iranian refugees, who sheltered in Denizli and formed a sub-population with heterogeneous contents, during the pre-migration, migration process and post-migration social cohesion processes. For this purpose, qualitative research method was used, and data were collected through in-depth interviews with 14 Iranians, who were reached through snowball sampling in total, through a semi-structured interview form. In the results of working; the existence of differences in social capital and relationship networks of Iranians who migrated to Denizli many years ago and Iranians who migrated recently has been determined and it has been revealed that these differences affect the social adaptation process.

Anahtar Kelimeler

Iranian Refugees, Social Capital, Social Cohesion, Network Theory, Denizli

İranlı Mültecilerin Toplumsal Uyum Süreci ve Sosyal Sermayenin Etkisi: Denizli Kenti Örneği

Öz

Göç etmeye karar vermiş bireylerin ya da toplumların önceki göçerlerden bilgi alması, irtibata geçmesi, göç süreci ve sonrasında da çeşitli ilişki ağları kurması göçmenlerin yaşayacağı bir takım risklerden kaçınmayı ve maliyetleri azaltmayı sağlar. Her göçmen toplumu gibi İranlı mültecilerin de benzer süreçleri yaşadığı açıktır. İran İslam Cumhuriyeti’nin uygulamış olduğu politikalardan etkilenen halk göç yolunu tercih etmektedir. Türkiye’nin transit ülke olduğu İran göç hareketinde, Türkiye’nin göç politikaları çerçevesinde belirlenen ve transit mültecilerin yerleştirildiği uydu kentlerden biri de Denizli’dir. Fakat Birleşmiş Milletler’in ve diğer ülkelerin değişen göç politikaları nedeniyle İranlı göçmenler üçüncü ülkelere gidememiş ve Denizli’de arafta kalmışlardır. Öte yandan son dönemde yaşanan göçler Türkiye’ye yerleşme niyetiyle de gerçekleşmektedir. Söz konusu kaotik durum Denizli’de toplumsal uyum süreci yaşamayı, uzun yıllar barınmayı ve kent içerisinde bir alt nüfus oluşturmayı beraberinde getirmiştir. Bu çalışma Denizli’de barınarak heterojen içeriklere sahip bir alt nüfus oluşturan İranlı mültecilerin göç öncesi, göç süreci ve göç sonrası toplumsal uyum süreçlerinde sahip oldukları ve işe koştukları sosyal sermayelerinin ve ilişki ağlarının neler olduğunu ortaya koymayı hedefleyen bir çalışmadır. Bu amaçla nitel araştırma yöntemi kullanılmış, yarı-yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla, toplamda kartopu örnekleme yoluyla ulaşılan 14 İranlı ile derinlemesine görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Çalışma sonucunda; Denizli’ye uzun yıllar önce göç eden İranlılarla son dönemde göç eden İranlıların sahip olduğu sosyal sermaye ve ilişki ağlarındaki farklılıkların varlığı tespit edilmiş ve bu farkların toplumsal uyum sürecini etkilediği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İranlı mülteciler, Sosyal sermaye, Ağ kuramı, Toplumsal uyum, Denizli

Kaynakça

• Abadan-Unat, N. (2002). Bitmeyen göç. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Adıgüzel, Y. (2008). Göç sosyolojisi. Nobel Yayınları.
• Akbaş E. (2012). Göçmenler arasındaki dayanışmacı ağların dönüşümü: Göçmen sivil toplum örgütlerinin yeni misyonu. İçinde S. G. Ihlamur-Öner & N. A. Şirin Öner (Ed.), Küreselleşme çağında göç kavramlar, tartışmalar (s.335-351). İletişim Yayınları.
• Akkayan, T. (1974). Göç ve değişme. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Alkan-Aykaç, S. & Karakaş M. (2022). Entegrasyon, asimilasyon ve uyum kavramları arasından Türkiye’nin seçimi. İçtimaiyat Sosyal Bilimler Dergisi, 6(Göç ve Mültecilik Özel Sayısı), 419-429 https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1123311
• Altındiş, E. (2019). Suriyelilere yönelik sivil yardım faaliyetleri ve toplumsal uyum (Kayıt no. 07939) [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Bartram, D., Poros, M. & Monforte, P. (2017). Göç meselesinde temel kavramlar (Çev. I. Ağabeyoğlu-Tuncay). Hece Yayınları (Orijinal yayın tarihi 2014).
• Bourdieu, P., (1986). The form of capital. İçinde J. Richardson (Ed.). Handbook of the oryand research for the sociology of education (s. 241-258). Westport, Greenwood. https://www.socialcapitalgateway.org/content/paper/bourdieu-p-1986-forms-capital-richardson-j-handbook-theory-and-research-sociology-educ.
• Castles, S. V & Miller, J. M. (2008). Göçler çağı: modern dünyada uluslararası göç hareketleri. (Çev. B. U. Bal, İ. Akbulut). İstanbul Bilgi Üniversitesi. (Orijinal yayın tarihi: 1993).
• Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital, American Journal of Sociology, 94, 95-120. http://doi.org/10.1086/228943
• Çağlayan, S. (2006). Göç kuramları, göç ve göçmen İlişkisi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 67-91. https://dergipark.org.tr/tr/pub/musbed/issue/23522/250638.
• Değer, N. & Öktik, F. (2013). Göçmen kimliğin oluşumunda eğitimin rolü üzerine bir deneme, Sosyoloji dergisi, (28), 107–123. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosder/issue/41003/495456.
• Dost, S. (2014). Ulusal ve uluslararası mevzuat çerçevesinde ülkemizdeki Suriyeli sığınmacıların hukuki durumu, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(1), 27-69. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduhfd/issue/22974/245781.
• Fukuyama, F. (2010). Social capital, civil society and development, Third World Quarterly, 22(1), 7– 20.https://doi.org/10.1080/713701144.
• Göker, G. (2015). Göç, kimlik aidiyet kültürlerarası iletişim açısından İsveçli Türkler. Literatürk Yayınları.
• Hanifan, J.L. (1916). The rural school communıty center. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 67,130-138. https://www.jstor.org/stable/1013498#metadata_info_tab_contents
• Human Right Watch (2012, Aralık 13). Why they left: stories of Iranian activists in exile. https://www.refworld.org/docid/50d055982.html
• International Organization for Migration (2009, Eylül 11). Chapter 1: Approaches to and diversity of international migration, World Migration: Managing Migration Challenges and Responces for People on The More (s. 4-24). https://publications.iom.int/books/world-migration-report-2003-managing-migration
• International Organization for Migration (2022, Kasım 7). Fact and figures. https://www.iom.int/data-and-research
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2016, Mart). 2014 Türkiye göç raporu, https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/YillikGocRaporlari/2014_yillik_goc_raporu.pdf
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2016, Nisan). 2015 Türkiye göç raporu. https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/YillikGocRaporlari/2015_yillik_goc_raporu.pdf.
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2017, Nisan). 2016 Türkiye göç raporu, https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/files/2016_yiik_goc_raporu_haziran.pdf
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2022, Kasım 30). Yabancılar ve uluslararası koruma kanunu. https://www.goc.gov.tr/gigm-mevzuati.
• Sabah. (2016, Ekim 23). İran’dan Denizli’ye ilk charter uçak seferleri başladı, https://www.sabah.com.tr/ekonomi/2016/10/23/irandan-denizliye-ilk-charter-ucak-seferleri-basladi.
• HaberTürk. (2020, Şubat 4). Türkiye’nin ‘küçük İran’ı: Denizli 5 bin İran uyruklu mültecinin yaşadığı Denizli, adeta Türkiye’nin ‘küçük İran’ı İranlı mültecilerin çoğu ‘demokrasi’ olmadığı gerekçesiyle ülkelerini terk ettiklerini söylüyor, https://www.haberturk.com/denizli-haberleri/75275707-turkiyenin-kucuk-İrani-denizli5-bin-İran-uyruklu-multecinin-yasadigi-denizli-adeta.
• Kahya-Nizam, Ö. & Sallangül, S. (2017). Türkiye’de mültecilere yönelik yerleşim politikaları ve uydu kentler: güvenlik kıskacında yaşamlar, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dergisi, 22(Göç Özel Sayısı), 1385-1410. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/53207/706553
• Kalfa-Topateş A., Topateş H., Durmaz N. (2018). Özgürlük arayışında “mecbur insan” olmak: Denizli işgücü piyasasında İranlı mülteciler. Çalışma ve Toplum,4(59), 2015-2045. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ct/issue/71807/1155308
• Kara, P. & Korkut, R. (2010). Türkiye’de göç, iltica ve mülteciler, Türk İdare Dergisi, (467), 153 – 162. http://www.tid.gov.tr/kurumlar/tid.gov.tr/tum-sayilar(2)/2001-2025/2010/Haziran/467polatkararecep.pdf.
• Kızılçelik, S. & Erjem, Y. (1992). Açıklamalı sosyoloji terimler sözlüğü. Emre Yayıncılık.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. (Çev. O. Akınhay & D. Kömürcü). Bilim ve Sanat Yayınları. (Orijinal yayın tarihi: 1998).
• Maquil, S. A. (2019). Denizli’de yaşayan göçmenlerin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel özelliklerinin belirlenmesi ve yaşam memnuniyeti analizi (Kayıt No. 10309509) [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Petersen, W. (1958), A general typology of migration, Amerikan sociological review, 23(3), 256-266. https://doi.org/10.2307/2089239
• Putnam, R. D. (1993). “The prosperous community social capital and public life”. American Prospect 4(13). 35-42. https://www.semanticscholar.org/paper/The-Prosperous-Community%3A-Social-Capital-and-Public-Putnam/7ca2ff64d7db151775ed4ff002754157189ddca0
• Tavakoli, M. (2019). Türkiye’ye göç eden İranlıların ABD’nin İran ambargosuna karşı tutum ve tavırları.[Yüksek lisans İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Şan, M. K. & Tzampaz S. (2021) Asimilasyonculuk sonrası dönemde asimilasyonculuk. Akademik İncelemeler Dergisi, 16(2), 64-81. https://doi.org/10.17550/931028
• Türkiye Büyük Millet Meclisi (2011, Mart 15). Cenevre'de 1951 tarihinde imzalanmış olan mültecilerin hukuki durumuna dair sözleşmenin tasdiki hakkında kanun tasarısı ve dışişleri komisyonu raporu (1/125). https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/KM__/d00/c002/km__00002024ss0053.pdf
• Türkiye İstatistik Kurumu (2019, Temmuz 23). Uluslar arası göç istatistikleri, 2018. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=International-Migration-Statistics-2018-30711#:~:text=T%C3%BCrkiye%27den%20g%C3%B6%C3%A7%20eden%20ki%C5%9Fi,ini%20yabanc%C4%B1%20uyruklu%20n%C3%BCfus%20olu%C5%9Fturdu.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2020, Temmuz 17). Uluslar arası göç istatistikleri, 2019. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararasi-Goc-Istatistikleri-2019-33709#:~:text=T%C3%BCrkiye%27den%20yurt%20d%C4%B1%C5%9F%C4%B1na%20g%C3%B6%C3%A7,ise%20yabanc%C4%B1%20uyruklu%20n%C3%BCfus%20olu%C5%9Fturdu.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2022, Şubat 18). Konut satış istatistikleri,Ocak 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Konut-Sat%C4%B1%C5%9F-%C4%B0statistikleri-Ocak-2022-45673&dil=1
• Uluslararası Göç Örgütü (2009, Mart 3). Göç terimleri sözlüğü. Bülent Çiçekli (Ed.). https://www.goc.gov.tr/goc-terimleri-sozlugu. (Orijinal yayın tarihi:2004)
• Uluslar arası Göç Örgütü (2020, Eylül 28). Rapora genel bakış: artan belirsizlik ortamında göç ve hareketliliğe ilişkin bakış açısı sağlamak. İçinde Marie Mcauliffe & Binod Khadria (Ed.), 2020 Dünya Göç Raporu (s. 1-19). https://publications.iom.int/books/world-migration-report-2020-turkish-chapter-1.
• Ülken, H. M. (1969). Sosyoloji sözlüğü. Milli Eğitim Yayınları.
• Visa Information for Islamic Republic of Iran (2022, Ekim 17). İran vatandaşları için Türkiye vizesi. https://www.İrankonsoloslugu.org/İran-vatandaslari-icin-turkiye-vizesi.
• Woodenhouse A. (2006). Social capital and economic development in regional Australia: A case study. Journal of Rural Studies 22(1), 83–94. https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2005.07.003