PORTFOLIO OPTIMIZATION IN THE COVID-19 PANDEMIC: AN APPLICATION ON THE BIST-30 INDEX

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 112 - 133, 25.12.2022

Aycan Yöntem , Nasıf Özkan

https://doi.org/10.18825/iremjournal.1198366

Öz

This study examines the performance of modern portfolio theory optimization options and the dataset where optimization options best achieve investors' goals. The research can enable investors to manage their portfolios during various crises, such as the health crisis caused by the COVID-19 pandemic. In this context, we used 6-month, 12-month, 24-month, and 36-month daily returns of 29 stocks in the pre-COVID-19 BIST-30 Index. We applied portfolio optimization options to these returns (equal weighting, risk-constrained return maximization, return-constrained risk minimization, direct risk minimization, and Sharpe ratio maximization methods) and obtained 20 portfolios. Then, we compared these portfolios' return, risk, and Sharpe ratios over the one-year investment period of the COVID-19 pandemic. According to the findings, investors should use the Sharpe ratio maximization method to maximize their return and performance. In addition, we concluded that it would be more beneficial for risk-averse investors to use the direct risk minimization method. Investors using the risk-constrained return maximization method should choose a long-term data set to create a portfolio. We recommended that investors prefer long-term data sets for return constrained risk minimization and direct risk minimization methods. On the other hand, we could not establish a relationship between the data sets used in the Sharpe ratio maximization method and the risk, return, and Sharpe ratio values.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Portfolio Optimization, BIST-30 Index, Markowitz Mean-Variance Model.

COVID-19 PANDEMİSİNDE PORTFÖY OPTİMİZASYONU: BİST-30 PAYLARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz

Bu çalışmanın amacı, COVID–19 pandemisinde modern portföy teorisi optimizasyon seçeneklerinin performansını ve bu seçeneklerde yatırımcıların hangi veri setini kullanmaları gerektiğini incelemektir. Araştırma, yatırımcıların COVID–19 pandemisinin neden olduğu sağlık krizi gibi çeşitli kriz dönemlerinde portföylerini amaçları doğrultusunda yönetmelerine olanak sağlayabilir. Bu kapsamda COVID–19 öncesi BİST–30 Endeksinde yer alan 29 payın 6 aylık, 12 aylık, 24 aylık ve 36 aylık günlük getirileri kullanılmıştır. Bu getirilere portföy optimizasyon seçenekleri (eşit ağırlıklandırma, risk kısıtlı getiri maksimizasyonu, getiri kısıtlı risk minimizasyonu, direkt risk minimizasyonu ve Sharpe oranı maksimizasyonu yöntemleri) uygulanmış ve 20 adet portföy elde edilmiştir. Ardından, COVID–19 sırası bir yıllık yatırım döneminde bu portföylerin getiri, risk ve Sharpe oranları karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre yatırımcılar, getirilerini ve performanslarını maksimize etmek için Sharpe oranı maksimizasyonu yöntemini kullanmalıdırlar. Ayrıca, riskten kaçınan yatırımcıların direkt risk minimizasyonu yöntemini kullanmalarının daha faydalı olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Yatırımcılar, risk kısıtlı getiri maksimizasyonu yöntemini kullanmaları durumunda ise portföy oluşturmak için uzun vadeli bir veri seti seçmelidirler. Getiri kısıtlı risk minimizasyonu ve direkt risk minimizasyonu yöntemleri için yatırımcıların uzun vadeli veri setlerini tercih etmeleri gerekmektedir. Diğer taraftan Sharpe oranı maksimizasyonu yönteminde kullanılan veri setleriyle risk, getiri ve Sharpe oranı değerleri arasında ilişki kurulamamıştır.

Anahtar Kelimeler

COVID–19, Portföy Optimizasyonu, BIST–30 Endeksi, Markowitz Ortalama-Varyans Modeli.

Kaynakça

• Bayramoğlu, M. F. 2012. Yüksek volatilite dönemlerinde gri sistem teorisi destekli Markowitz portföy optimizasyonu. Yayınlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Büberkökü, Ö. 2021. COVID–19 pandemi sürecinde portföy optimizasyon modellerinin performanslarının analizi: ABD sağlık sektörü üzerine bir uygulama. III. Pearson Journal Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Konferansında Sunulmuş Bildiri.
• Charkasov, M. & Hepşen, A. 2021. Ortalama-varyans ve tek endeks yöntemlerinin portföy modellemesine uygulaması: BIST–30 üzerinde bir çalışma. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (4): 956–967.
• Çetin, A. C. 2009. Küresel finansal krizde portföy optimizasyonu ve İMKB Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (9): 93–114
• Çömez, G. & Başarır, Ç. 2020. Uluslararası borsa endekslerinde portföy optimizasyonu ile risk yönetimi, BMIJ, 8 (5): 4157–4174
• Keleş, E. 2020. COVID–19 ve BIST–30 endeksi üzerine kısa dönemli etkileri. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 42 (1): 91–105.
• Korhan, E. 2013. Çok dönemli Markowitz ortalama varyans portföy optimizasyonu ile en uygun yatırım vadelerinin belirlenmesi: BIST–30 endeks hisseleri üzerine bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Kurnaz, E. 2019. Markowitz ortalama-varyans ve black-litterman modelleri ile oluşturulan portföylerin karşılaştırılması: BIST 100 endeksi şirketleri üzerine bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Markowitz, H. 1952. Portfolio selection. The Journal of Finance, 7 (1): 77–91.
• Özdemir, L. 2020. COVID-19 pandemisinin BIST sektör endeksleri üzerine asimetrik etkisi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (3): 546–556.
• Solak, İ. & Taşçı, H. 2016. 2008 küresel krizinin riske maruz değere yansıması: Dow Jones endüstri endeksi üzerine bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırma Dergisi, 14 (3): 1 – 16.
• Şenol, Z. 2020. COVID-19 krizi ve finansal piyasalar. N. Toğuç, Para ve finans: 75-124. Ankara, Türkiye: İskad Yayınevi
• Şişman, A. & Karaca, H. 2016. Kriz dönemlerinde optimal portföy seçimi: BIST–100 uygulaması. Journal of Management and Economics Research, 14 (3): 51-63.
• Tahirzadeh, L. 2021. Ortalama-varyans modeli ile portföy optimizasyonu: COVID–19 pandemisinin ABD ve ÇİN üzerindeki etkilerinin kıyaslanması (Portfolio optimization with the mean-variance model: Comparing the impacts of the COVID–19 pandemic on the USA and China). http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3956766
• Urun, K., Taş, O. & Uğurlu, U. 2020. Portföy optimizasyonunda veri setlerinin ve optimizasyon seçeneklerinin karşılaştırılması: BIST–30 endeksi üzerine bir uygulama. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38 (1): 139–165.
• Vural, G. & Nas, S. 2021. COVID–19 küresel salgınının Borsa İstanbul’un çeşitlendirme potansiyeline etkisi: BIST–100 ve BIST-30’daki pay senetleri üzerine bir araştırma. Tarsus Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (2): 1–16.
• Yetgin, M. A. 2020. Koronavirüsün Borsa İstanbul’a etkisi üzerine bir araştırma ve stratejik pandemi yönetimi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergis