WOMEN JOURNALISTS IN THE LOCAL PRESS: THE CASE OF GAZİANTEP

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 20, 85 - 116, 31.12.2021

Semiray Yücebaş

Öz

It can be said that the profession of journalism generally has masculine codes in Gaziantep. It is important to look at the women experiences as journalists in this masculine environment from women viewpoints and to learn how they perceive this profession. Especially in a local context, female journalists have to encounter specific local cultural codes and accept them in addition to other general gender codes which permeate into the journalism’s professional codes. Women as female journalists have to negotiate with these assumptions, sometimes by engaging in interactions in order to reproduce them, or by struggle against them. In this study, the journalistic experiences of women and their contents are put into examination and analysis via conducting interviews based on examples from Gaziantep local press. Male journalists have been also included in the interviews and organised as a focus group. In these interviews, it has been deduced that women practicing their profession as journalists have to struggle with a male-dominated structure in Gaziantep. In these experiences, it can be observed that women are seen as employees who need to be protected, especially by men. Working relationships are defined as a family in press organizations in Gaziantep. Moreover, in their work environment, women have to adapt to the masculine behavior patterns and accept them.

Anahtar Kelimeler

Journalist, Gender, Local Press, Gaziantep, patriachy

YEREL BASINDA KADIN GAZETECİLER: GAZİANTEP ÖRNEĞİ

Öz

Gazetecilik mesleğinin genel olarak eril kodlara sahip olduğu söylenebilir. Kadın gazetecilerin bu eril ortamdaki deneyimleri gazetecilik mesleğinin kadınlar açısından nasıl algılandığının öğrenilmesi açısından önemlidir. Özellikle yerel bağlamda, kadın gazeteciler, profesyonel meslek kodlarına sinmiş bulunan genel toplumsal cinsiyet kodlarıyla olduğu kadar, özgül yerel kültürel kabullerle de karşılaşmak durumundadır. Kadın gazeteciler bu kabullerle müzakereye, bazen onu yeniden üreten etkileşimlere girişmek ya da ona karşı mücadele etmek durumundadır. Buradaki çalışmada da Gaziantep yerel basını örneğinden hareketle kadınların gazetecilik deneyimleri görüşmelerle incelenmeye ve analiz edilmeye çalışılmaktadır. Odak grup olarak gerçekleştirilen görüşmelere erkek gazeteciler de dahil edilmiştir. Yapılan görüşmelerde kadınların Gaziantep bağlamında, gazetecilik mesleğini sürdürürken erkek egemen bir yapıyla mücadele etmek zorunda kaldıkları görülmektedir. Bu süreçlerde kadınların iş hayatlarında, özellikle, erkekler tarafından korunması gereken çalışanlar olarak görüldüğü takip edilebilmektedir. Gaziantep’teki basın kuruluşlarında çalışma ilişkileri aile gibi tanımlanmakta, kadınlar ayrıca çalışırken eril davranış kalıp ve kabullerine uyum göstermek zorunda kalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Gazeteci, Kadın, yerel basın, Ataerkillik, Gaziantep

Kaynakça

• Alankuş, S. (2001). Globelleşme, Yerelleşme ve Yerel Medya. Bianet, https://m.bianet.org/bianet/siyaset/218-globallesme-yerellesme-ve-yerelmedya. 16.10.2017.
• Alyakut, Ö., (2018). Kadın Gazetecilerin Sosyal Hakları Uygulanmasına Yönelik Görüşleri: Kocaeli Medyası Örneği. 1. Uluslararası Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Yeni Ufuklar Kongresi Bildiriler Kitabı. 9-11 Nisan 2018, İstanbul.
• Arsan, Esra (2003). Haber ve Habercilik. Sevda Alankuş (Der.) içinde, Gazetecilik ve Habercilik (137- 153). İstanbul: IPS İletişim Vakfı.
• Arslan, E. ve Arslan, B. (2016). Türkiye'de Yerel Gazete Yöneticilerinin Meslek Etiği Algısı. Selçuk Üniversitesi İletişim Dergisi, 9(2), 174-204.
• Asit, G. ve Şahin Kıralp, F. S., (2017). Kadın Gazetecilerde Mesleki Tükenmişlik ve Yaşam Doyumu. Mediterranean Journal of Humanities. 7 (1), 289-298.
• Asker, A. (1991). Kadın Gazeteciler. İstanbul: Türkiye Gazeteciler Cemiyeti.
• Bannerji, H. (2016). Marx’tan Yeniden Doğmak. (Senem Özdemir, Çev.). İstanbul: Yordam Kitap. (Eserin aslı 1977’de basılmıştır)
• Basın İlan Kurumu (2020). 2020 Basın Çalışanları İstatistikleri. https://bik.gov.tr/wp-content/uploads/2020/08/Basin-Istatistikleri-2020.pdf. 20.01.2020.
• Bilecen, S. N. (2020). Yerel Basında Kadın Çalışanların Konumu ve Sorunları: Giresun Yerel Basın Örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı: 12 (22),159-172.
• Bora, Tanıl (2005). Taşraya Bakmak. T. Bora (Der.) içinde, Taşralaşan ve Taşrasını Kaybeden Türkiye ( 37-66). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bora, Tanıl (2010). Taşrada Var Bir Zaman, Z. T. Tül ve A. Güneş (Der) içinde, Taşralaşmamak ve Taşrayı Yitirmemek (167-180). İstanbul: Çitlembik Yayınları.
• Bourdieu, P. (2014). Eril Tahakküm. (Bediz Yılmaz, Çev.). Ankara: Bağlam Yayınları. (Eserin aslı 2002’de basılmıştır)
• Collin, F. ve Kaufer, I. (2015). Feminist Güzergah (G. Acar Savran, Çev). Ankara: Dipnot Yayınları. (Eserin aslı 2014’te basılmıştır)
• Connel, R. (2016). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. (C. Soydemir, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (Eserin aslı 1998’de basılmıştır)
• Çur, A., (2005). Taşraya Bakmak. T. Bora (Der.) içinde, Kadınlar: Taşranın Yurtsuzları (ss. 115- 136). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dursun, Ç. (2010). Kadına Yönelik Şiddet Karşısında Haber Etiği. Fe Dergi. 2 (1), 19-32.
• Dursun, Çiler (2011). Birkaç Arpa Boyu 21. Yüzyıla Girerken Türkiye’de Feminist Çalışmalar Cilt II. S. Sancar (Der.) içinde, Türkiye’de 1975-2010 Arasında Haber, Habercilik ve Gazetecilik Çalışmalarında Kadın Sorunlarına Bakış ve Feminist Yaklaşımlar (603- 647). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Eroğlu, Y. A., ve Arslan, B. (2017). Current debates in public relations cultural & media studies Volume 9, E. Doğan ve E. Geçkin (Der.) içinde, Women Journalism in Local Press (Mersin local press sample). Londra: IJOPEC Publications.
• Etike, Ş. ve Demir, A. S. (2017). Toplumsal Eşitsizlikler ve Kadın Emeği: Medya Endüstrisi Üzerine Bir Araştırma. Emek Araştırma Dergisi. Sayı: 8 (12), 123-144.
• Gezgin, S. (1998). Basın Sözlüğü. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Gittins, D. (2011). Aile Sorgulanıyor. (T. Erdem, Çev.). İstanbul: Pencere Yayınları. (Eserin aslı 1993’te basılmıştır)
• Girgin, A. (2009). Türkiye’de Yerel Basın. İstanbul: Der Yayınları.
• Ilgaz, C. (2003). Türkiye'de Yerel Gazetecilik. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi,16, 177-184.
• İçten, D. ve Erdurun, Y. (2020). Yerel Medyada Kadın Gazeteci Olmak Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İstanbul MEDAR.
• İlkkaracam, İpek (2012). Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği.
• A. Malak ve G. Toksöz (Der.) içinde, Feminist Politik İktisat ve Kurumsal İktisat Çerçevesinde Türkiye’de Kadın İstihdam Sorununa Farklı Bir Yaklaşım (201- 219).Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi.
• Kadiroğlu Bulut, Ç. (2019). Sınıfın Sınırlarında Gazeteciler Proleterleşme. İstanbul: Notabene Yayınları.
• Kandiyoti, D. (2011). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar. (A.Bora, F. Sayılan, Ş. Tekeli, H. Tapınç, F. Özbay, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Karadağ, Meltem (2011). Ta Ezelden Taşkındır Antep. Mehmet Nuri Gültekin (Der.) içinde,Gaziantep’te Kentsel Mekanın ve Kültürel Coğrafyanın Değişimi (393-412). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Karaduman, M. (2017). Yerel Medya Çalışanlarının Eğitim Düzeyleri ve Mesleki Yeterlilikleri: Antalya Örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 284-301.
• Kavas, A. (2018). Karşılaştırmalarla 81 İl için Cinsiyet Eşitliği Karnesi-2018. 13.01.2021. Tepav https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/bitstream/ handle/1/927/1520402632 7.Karsilastirmalarla_81_Il_Icin_Toplumsal_Cinsiyet_ Esitligi_Karnesi_2018.pdf?sequence=1&isAllowed=y. Yerel Basında Kadın Gazeteciler: Gaziantep Örneği115
• Köker, Eser (2007). Kadın Odaklı Habercilik. Sevda Alankuş (Der.) içinde, Kadınların Medyadaki Hak İhlalleriyle Baş Etme Stratejileri(117-148). İstanbul: IPS İletişim Vakfı.
• Kuyucu, M. (2013). Medyada Kadın Olmak: Medya İşletmelerinde Çalışan Kadınların Sorunları. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 2 (6), 30-62.
• Mater, N., ve Çalışlar, İ. (2007). Kadın Odaklı Habercilik. Sevda Alankuş (Der.)içinde, Medyadaki Durumu Tersine Çevirmek (ss. 167-195). İstanbul: IPS İletişim Vakfı.
• Mater, Nadire (2008). Başka Bir İletişim Mümkün. Sevda Alankuş (Der.) içinde, Kadın Odaklı Habercilik ve Bianet (109-112). İstanbul: IPS İletişim Vakfı.
• Ökten, Ş., (2009). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (8), 302-312.
• Özcan, A. (2016). Yeni İletişim Teknolojileri, Yerel Gazetecilik ve Yerellik Algısı. Marmara İletişim Dergisi, 26, 17-36.
• Parsa, Alev Fatoş (2012). Dokuz Eylül Üniversitesi Uluslararası Kadın Konferansı Bildiriler Kitabı. V. Tecim, Ç. Tarhan, C. Aydın (Der.) içinde, Yazılı Basında Cinsiyetçi Söylem: Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Yazılı Basında Sunumu ve Alternatif Çözüm Önerileri (573-582). İzmir: DEKAUM.
• Saktanber, Ayşe (2011). 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar. Şirin Tekeli (Der.) içinde, Türkiye’de Medyada Kadın: Serbest, Müsait Kadın veya İyi Eş, Fedakar Anne (187-206). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sancar, S. (2012). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Stone, A. (2015). Feminist Felsefeye Giriş. (Y. Cingöz ve B. Tanrısever, Çev.). İstanbul: Otonom Yayıncılık. (Eserin aslı 2006’da basılmıştır)
• Tekvar, S. O. (2016). Kadın Gazeteci Olmak: Uçan Haber ‘Kadın ve Medya’ Özel Sayısının İncelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 426-436.
• Temel, M., Korkmaz, A., Somuncu, B. ve Şilen, K. (2012). Yerel Medya Çalışanlarının Sosyo-Demografik Özellikleri ve Sektör Sorunlarına Bakışı: Kayseri Ve Nevşehir Yerel Medyasına Yönelik Alan Araştırması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 125-157.
• TGS; (2021) Gazeteci Kadınların Yaşadığı Cinsiyet Ayrımcılığı ve Şiddet Araştırması. Türkiye Gazeteciler Sendikası, https://tgs.org.tr/gazeteci-kadinlarinyasadigi-cinsiyet-ayrimciligi-ve-siddet-arastirmasi/ 10.01.2021
• Tufan-Tanrıöver, H. (2000). Medya Sektöründe Kadın İşgücü. Toplum ve Bilim, 86, 171-193.
• Uysal, Ayşen (2011). Ta Ezelden Taşkındır Antep. Mehmet Nuri Gültekin (Der.) içinde, Antep’te Siyaset: Yerli, Muhafazakar, Sermayedar (345-368). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Walby, S. (2014). Patiryarka Kuramı (H. Osmanağaoğlu, Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları. (Eserin aslı 1991’de basılmıştır)
• Yücebaş, M., Köksalan, E., Gökgöz, G., Yücebaş, S., Güven, O. Ö., Şahin, E., vd. (2019). GAP Bölgesinde Yerel Medya – Sorunlar, Tespitler, İmkanlar. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.
• Yüksel, A. Seda (2011). Ta Ezelden Taşkındır Antep. Mehmet Nuri Gültekin (Der.) içinde, Bir Şehir Efsanesi, Göç ve Değişen Antep (371-392). İstanbul: İletişim Yayınları.