The Impact of Socio-Economic Development on Waste Generation: An Analysis on European Countries

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: Ek, 1 - 12, 31.12.2022

Ezgi Yorulmaz , Hüseyin Önder

https://doi.org/10.23834/isrjournal.1184213

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to contribute to the relevant empirical literature by determining the effect of socioeconomic factors on waste generation. Although there are many studies in the literature on waste, which has an important place in the circular economy system; This study differs from existing studies in that it defines socio-economic factors within the framework of the human development index variable. In this study, in which 26 European countries were sampled from 2004-2017, the balanced panel data method was used. In the analysis, it was determined that the variables that affect the waste generation in a decreasing way are the human development index (IGI), R&D and urban population variables, respectively. It has been concluded that the GDP variable is a variable that positively affects the waste generation. In order to reduce the amount of waste, turning to and implementing policies for socio-economic factors such as R&D expenditures, human development (HDI) and urban population will both alleviate the pressure of the existing waste amount on the environment and prevent waste.

Anahtar Kelimeler

Waste Generation, European Countries, Socioeconomic Factors, Panel Data Analysis.

Sosyo-Ekonomik Gelişimin Atık Oluşumu Üzerindeki Etkisi: Avrupa Ülkeleri Üzerine Bir Analiz

Öz

Bu çalışmanın amacı, sosyoekonomik faktörlerin atık oluşumu üzerindeki etkisini tespit ederek, ilgili ampirik literatüre katkı sağlamaktır. Döngüsel ekonomi sistemi içerisinde önemli bir yeri olan atıklar üzerine literatürde birçok çalışma bulunmasına karşın; bu çalışma, sosyo ekonomik faktörleri insani gelişme endeksi değişkeni çerçevesinde tanımlamasıyla mevcut çalışmalardan ayrılmaktadır. 26 Avrupa ülkesinin 2004-2017 yıllarının örneklem alınarak gerçekleştirildiği bu çalışmada, dengeli panel veri yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analiz atık oluşumunu azaltıcı yönde etkileyen değişkenlerin, etki düzeylerine göre sırasıyla, insani gelişme indeksi (İGİ), Ar&Ge ve kent nüfusu değişkenleri olduğu tespit edilmiştir. Gsyih değişkeninin ise atık oluşumunu artırıcı yönde etkileyen bir değişken olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Atık miktarının azaltılması için Ar&Ge harcamaları, insani gelişmişlik (İGİ) ve kent nüfusu gibi sosyoekonomik faktörlere yönelik politikalara yönelmek ve uygulamaya almak faydalı olabilecektir. Bu uygulamalar hem atık miktarının çevre üzerindeki baskısını hafifletecek, hem de sonradan oluşabilecek atıkların önüne geçebilecektir.

Kaynakça

• Aldemir, Ş. ve Kaypak, Ş. (2008). “Eko-ekonomi Kavramı ve Türkiye İçin Bölgesel Ölçekli Bir Değerlendirme”, İkinci Ulusal İktisat Kongresi Bildiriler Kitabı, İzmir.
• Amor, L. B. ve Hammami, S. (2017). “The Determinant Factors for The Rate of Recycling: The Example of Used Lube Oils in Tunisia”, International Journal of Waste Resources, 7(1), 1-6.
• Apaydın, Ş. (2020). “OECD Ülkelerinde Atık Yönetimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Panel Kantil Regresyon Yaklaşımı”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(1), 300-312.
• Aydın, M. ve Deniz, K. (2017). “Atık Yönetiminde Vergi Politikasının Rolü: Türkiye Değerlendirmesi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 435- 467.
• Bucak, Ç. (2021). “AB-15 Ülkelerinde ve Türkiye’de Ekonomik Karmaşıklık Endeksi, İnsani Gelişme Endeksi ve Karbon Emisyonu: Panel Veri Analizi”, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 12(1), 71-88.
• D'Amato, A., Mazzanti, M., Nicolli, F. ve Zoli, M. (2018). “Illegal Waste Disposal: Enforcement Actions and Decentralized Environmental Policy”, Socio-Economic Planning Sciences, 64(1), 56-65.
• Damirova, S. (2019). “Çevre Kirliliği ve Makroekonomik Belirleyiciler Arasındaki İlişkinin Panel Veri Yöntemiyle Analizi”, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Daşdemir, M. A. (2008). “AB Üyesi Ülkelerde Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi”, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Dean, J. M. (2002). “Does Trade Liberalization Harm The Environment? A New Test”, Canadian Journal of Economics, 35(4), 819-842.
• Eskin, F. (2020). “Avrupa Birliği’nin Döngüsel Ekonomi Modeli ve Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Atık Politikası: Konya Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Karousakis, K. (2009). “The Drivers of MSW Generation, Disposal and Recycling”, Waste and Environmental Policy, 91.
• Kirchherr, J., Reike, D. ve Hekkert, M. (2017). “Conceptualizing The Circular Economy: An Analysis of 114 Definitions”, Resources, Conservation & Recycling, 212-232.
• Koçan, A., Gültekin, G. D. ve Baştuğ, M. (2019). “Yeni Ekonomi ve İş Modelleri: Döngüsel Ekonomi ve Paylaşım Ekosistemleri”, Uluslararası Ekonomi Araştırmaları ve Finansal Piyasalar Kongresi, Kasım 2019, Gaziantep, 528-548.
• Korhonen, J., Nuur, C., Feldmann, A. ve Birkie, E.S. (2018). “Circular Economy: The Concept and Its Limitations”, Journal of Cleaner Production, 175, 544-552.
• Lan J., Kakinaka, M. ve Huang, X. (2011). “Foreign Direct Investment, Human Capital and Environmental Pollution in China”, Environmental and Resource Economics, 51(2), 255-275.
• Lech, M. A. (2014). “Municipal Waste Management in Context of Sustainable Urban Development”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 151, 244-256.
• Manickam, P. ve Duraisamy, G. (2019). “3Rs and Circular economy: In Circular Economy in Textiles and Apparel”, Woodhead Publishing: Sawston.
• Marinescu, C., Ciocoiu, C. N. ve Cicea, C. (2016). “Socioeconomic Factors Affecting E-waste Collection Rate in Countries From European Union”, Paper presented at the Proceedings of the International Management Conference.
• Minoglou, M., Gerassimidou, S. ve Komilis, D. (2017). “Healthcare Waste Generation Worldwide and Its Dependence on Socio-Economic and Environmental Factors”, Sustainability Journal, 9(2), 220.
• Moraga, G. L., Huysveld, S., Mathieux, F. ve Blengini, A. G. (2019). “Circular Economy Indicators: What Do They Measure”, Resources, Conservation & Recycling, 146, 452-461.
• Osibanjo, O. ve Nnorom, I. C. (2007). “The Challenge of Electronic Waste (E-waste) Management in Developing Countries”, Waste Management & Research, 25(6), 489–501.
• Önder, H. (2018). “Döngüsel Ekonomi ve Avrupa Ülkeleri Üzerine Bir Analiz”, Ekin Yayınevi: Bursa.
• Önder, H. (2018). “Makro Açıdan Çevresel Politikaların Atık Yaratma Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi ile Ölçülmesi: Seçilmiş OECD Ülkeleri Üzerine Bir Analiz”, IV International Conference on Applied Economics and Finance, 358-371.
• Önder, H. (2018). “Sürdürülebilir Kalkınma Anlayışında Yeni Bir Kavram: Döngüsel Ekonomi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 57, 196-204.
• Pîrlogea, C. (2012). “The Human Development Relies on Energy: Panel Data Evidence”, Procedia Economics and Finance, 3, 496-501.
• Preston, F. (2012). “A Global Redesign Shaping The Circular Economy”, Chatham House Briefing Paper, 1-20.
• Rios, C. I. ve Charnleyb, J. F. (2017). “Skills and Capabilities for a Sustainable and Circular Economy: The Changing Role of Design”. Journal of Cleaner Production, 160(1), 109-122.
• Sarıçoban, K., Paksoy, M. H., Paksoy, S., Kaya, E. ve Seyhan, M. (2018). “Avrupa Ülkelerinde Karbon Emisyon Miktarına Farklı Bir Bakış”, 1. Uluslararası Ekonomi ve İşletme Sempozyumu, 25-27 Ekim 2018, Gaziantep, 757-764.
• Steinberger, J. K., Roberts, T. J., Peters, P. G. ve Baiocchi, G. (2012). “National Pathways of Emissions and Human Development: Correcting for Carbon Embodied in Trade”, White Rose Research, 2(2), 81-85.
• Şengül, Ü. (2010). “Atıkların Geri Dönüşümü ve Tersine Lojistik”, Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 6(1), 73-86.
• Talalaj, A, I. ve Walery, M. (2015). “The Effect of Gender and Age Structure on Municipal Waste Generation in Poland”, Waste Management, 40, 3-8.
• Tatoğlu, Y. F. (2020). “Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı”, 5. Baskı, Beta Yayınları: İstanbul.
• The Circularity Gap Report, (2018). “The Circularity Gap Report Our World is Only 9 Circular” Retrieved from: https://www.circle-economy.com/the-circularity-gap-report-our-world-is-only-9-circular. (Erişim Tarihi: 14.02.2021).
• Tong, X. ve Wang, J. (2004). “Transnational Flows of E-Waste and Spatial Patterns of Recycling in China” Eurasian Geography and Economics, 45(8), 608-621.
• Veral, S. E. (2018). “Atık Sorunsalı Bağlamında Avrupa Birliği’nin Yeni Ekonomi Modeli Olarak Döngüsel Ekonominin Değerlendirilmesi”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Veral, S. E. (2019). “An Evaluation On The Circular Economy Model And The Loops Design In The Context of Waste Management”, European Journal of Science and Technology, 15, 18-27.
• Wautelet, T. (2018). “The Concept of Circular Economy: Its Origins And Its Evolution” Retrieved from: https://www.researchgate.net/publication/322555840_The_ Concept_of_Circular_Economy_its_Origins_and_its_Evolution. (Erişim Tarihi: 14.02.2021).
• Winans, K., Kendall, A., ve Deng, H. (2017). “The History and Current Applications of The Circular Economy Concept”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 68, 825-833.
• World Economic Forum, (2014). “Towards The Circular Economy: Accelerating The Scale-up Across Global Supply Chains”, Retrieved from: https://tinyurl.com/zqqk2m5. (Erişim Tarihi: 02.02.2021).