Effects of Covid 19 Pandemic on Change in Lifestyle, Environmental Awareness and Sustainable Consumption

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 183 - 203, 10.07.2023

Sinem Gündoğdu , Mehmet Sağlam

https://doi.org/10.23834/isrjournal.1265857

Öz

The aim of this study is to examine the effects of perceived scarcity, sensitivity, severity, fear and anxiety variables on lifestyle change expectation, sustainable consumption and environmental awareness in the Covid-19 pandemic period. In addition, the mediating role of change in lifestyle in these relations was examined. Convenience sampling and snowball sampling method were used in the study. The data were collected through an online survey on Google Forms. The study was carried out on 292 participants. SPSS 25 and AMOS 24 programs were used in the analysis of the obtained data. In the result of the study, it has been determined that perceived scarcity, severity and anxiety affect the expectation of change in lifestyle, also the expectation of change in lifestyle had an effect on environmental awareness and sustainable consumption. Moreover, perceived scarcity, sensitivity, fear and anxiety had an effect on sustainable consumption and scarcity and fear affected on environmental awareness. When the mediator roles were examined, it was concluded that the expectation of change in lifestyle was mediator in all hypotheses.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Sustainable Consumption, Environmental Awareness, Expectation of Change in Lifestyle

Covid 19 Pandemisinin Yaşam Tarzındaki Değişim, Çevresel Farkındalık ve Sürdürülebilir Tüketim Üzerine Etkileri

Öz

Bu çalışmanın amacı, Covid-19 pandemi dönemindeki algılanan kıtlık, duyarlılık, ciddiyet, korku ve kaygı değişkenlerinin yaşam tarzındaki değişim beklentisi, sürdürülebilir tüketim ve çevresel farkındalık üzerindeki etkilerini incelemektir. Ayrıca yaşam tarzındaki değişimin bu ilişkilerde aracı rolü incelenmiştir. Çalışmada kolayda örnekleme ve kartopu örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veriler Google Forms üzerinden online anket aracılığıyla toplanmıştır. Çalışma 292 katılımcı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 25 ve AMOS 24 programları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, algılanan kıtlık, ciddiyet ve kaygı yaşam tarzındaki değişim beklentisini etkilerken, yaşam tarzındaki değişim beklentisinin çevresel farkındalık üzerinde ve sürdürülebilir tüketim üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Algılanan kıtlık, duyarlılık, korku ve kaygı sürdürülebilir tüketim üzerinde etkiliyken, çevresel farkındalık üzerinde kıtlığın ve korkunun etkili olduğu saptanmıştır. Aracı roller incelendiğinde ise yaşam tarzındaki değişim beklentisinin tüm hipotezlerde aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Sürdürülebilir Tüketim, Çevresel Farkındalık, Yaşam Tarzındaki Değişim Beklentisi

Kaynakça

• Accenture, (2020). Banking consumer study: making digital more human. [https://www. accenture.com/us-en/insights/banking/consumer-study-making-digital-banking-more-human]. Erişim Tarihi: 18.12.2022
• Acungil, Z. ve Acungil, Y. (2022). Covid-19 pandemisinde hijyen davranışları ve çevre ilişkisi: Ampirik bir çalışma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(1),375-394.
• Aksay, B. ve Ay, Ü. (2016). Yapısal eşitlik modellemesi kapsamında formatif ve reflektif ölçüm. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2),1-21.
• Asmundson, G. J., & Taylor, S. (2020). Coronaphobia: Fear and the 2019-nCoV outbreak. Journal of Anxiety Disorders, 70, 1-2.
• Aykut, S., Arslan, Ö., ve Dinsdale, F. Ç. (2020 Haziran). COVID-19: Tutum, davranış ve beklentiler araştırması. [https://medium.com/atolye-icgoruler/covid-19-tutum-davranis-beklentiler-89a7a7c79214], Erişim Tarihi: 15.10.2022
• Aytimur, G., Buran, İ., Dinçer, Ö., ve Savaşkan, E. (2020). Davranışsal ekonomi perspektifinden işletme yönetimi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1),66-83.
• Birişçi, E. & Öz, R. (2021). Household water consumption behavior during the COVID-19 pandemic and its relationship with COVID-19 cases. Environmental Research and Technology, 4(4),391-397.
• Chikhi, K. (2021). L’ımpact de la crıse sanıtaıre du covıd-19 sur le comportement de consommatıon des algerıens. Revue D’Etudes en Management et Finance D’Organisation, 6(12), 1-10.
• Cohen, M. (2020). Does the COVID-19 outbreak mark the onset of a sustainable consumption transition? Sustainability: Science, Practice and Policy 16(1),1–3.
• Çerçi, M. ve Seyfi, M. (2021). Hedonic and utilitarian consumption in COVID-19 process. Erciyes İletişim Dergisi, 8(1),23-36.
• Çınar, D. (2020). Panic buying and in-store hoarding in the covid-19 period: An assessment based on the scarcity principle. Business & Management Studies: An International Journal, 8(5),3867-3890.
• Çınar, K., Altun, E., ve Akmeşe, K. A. (2021). Pandemi süreci ve tüketim alışkanlıklarının değişimi. Pandemi sürecinde sosyoekonomik değişim ve dönüşümler “fırsatlar, tehditler, yeni normaller” (1. Baskı) içinde (157-188). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları.
• Çoşkun, H. H. (2021). Antalya ilinde aktif çalışma yaşamı olan öğretmenlerde covid-19 korkusu ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide psikolojik sermayenin düzenleyici rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Kent Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul, TR.
• Deniz, M. ve Kumru, S. (2022). İş performans ölçeği geliştirme çalışması: Özel bir hastane uygulaması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2),549-562.
• Dursun, İ., Köksal, C. G., ve Kabadayı, E. T. (2022). Covid-19 salgını döneminde sürdürülebilir tüketim davranışlarında yaşanan değişim. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 20(3),302-324.