Assesment of Financial Performance in Technology Companies: Grey Relational Analayis Approach

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 237 - 246, 31.10.2024

Hasan Ayaydın

https://doi.org/10.23834/isrjournal.1573260

Öz

It becomes important for technology companies to increase their performance levels in competitive conditions in both national and global markets. It is necessary to determine which performance factors are more important for companies to achieve higher performance levels. Therefore, the financial performance of technology companies is one of the issues that should be emphasized in terms of their contribution to the country's economy.
The purpose of this study is to measure the financial performances of technology companies traded in Borsa Istanbul (BIST) with the Gray relational method and compare their performances. For this purpose, the financial ratios of BIST registered companies were determined as the evaluation criterion and the relevant financial ratios were calculated from the financial statements announced on the Public Disclosure Platform (KAP).
In the study, using the Gray Relational Analysis (GIA) method, the financial performances of 27 technology companies traded in Borsa Istanbul (BIST) for 2022; It was evaluated in line with 5 criteria and 15 sub-criteria financial ratio within the scope of liquidity, activity, financial structure, profitability and market performance indicators. It is seen that the equity turnover rate, debt to equity ratio, leverage ratio and equity multiplier, current ratio, acid-test ratio and price earnings ratio of businesses with high financial performance in 2022 are high. In 2022, it has been determined that the businesses operating in the technology sector are those that finance their investments with foreign resources, have strong liquidity and use their equity effectively. According to the analysis results; According to the gray relationship degrees of 2022, the top 3 companies with the best financial performance are INDES, PKART and PAPIL, respectively.

Anahtar Kelimeler

BIST, Technology Companies, GIA

Teknoloji Şirketlerinde Finansal Performans Değerlendirilmesi: Gri İlişkisel Analiz Yaklaşımı

Öz

Teknoloji firmalarının hem ulusal hem de küresel piyasada rekabetçi koşullarında performans düzeylerini arttırması önemli hale gelmektedir. Firmaların daha yüksek performans düzeyleri için hangi performans faktörlerinin daha önemli olduğunun belirlenmesi gerekir. Dolayısıyla teknoloji firmalarının finansal performansları ülke ekonomisine olan katkıları açısından incelenmesinin olduğu söylenebilir.
Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören teknoloji firmalarının finansal performanslarının Gri ilişkisel yöntemi (GİA) ile ölçülmesi ve firmaların performanslarına göre sıralanmasıdır. Bu amaçla BIST’e kayıtlı şirketlerin finansal oranları değerlendirme kriteri olarak belirlenmiş ve ilgili finansal oranlar ilgili firmaların finansal tablolarından yararlanılarak hesaplanmıştır.
Çalışmada Gri İlişkisel Analiz (GİA) metodu kullanılarak Borsa İstanbul’da (BİST) işlem görmekte olan 27 teknoloji işetmesinin 2022 yılına ait finansal performansları; likidite, faaliyet, finansal yapı, kârlılık ve piyasa performans göstergeleri kapsamında 5 kriter ve 15 alt kriter olan finansal oran doğrultusunda değerlendirilmiştir. 2022 yılında finansal performansı yüksek olan işletmelerin özsermaye devir hızının, borç özsermaye oranı, kaldıraç oranı ve özsermaye çarpanının, cari oran, asit-test oranı ve fiyat kazanç oranın yüksek olduğu görülmektedir. Analiz sonuçlarına göre; 2022 yılı Gri ilişki derecelerine göre finansal performansı en iyi olan ilk 3 firma sırasıyla INDES, PKART ve PAPIL firmalarıdır.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji Şirketleri, Gri ilişkisel analiz metodu, finansal performans.

Kaynakça

• Aldalou, E. (2018). Teknoloji firmalarının finansal performansının değerlendirilmesi: bütünleşik çok kriterli karar verme modeli önerisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Ayaydın, H., Pilatin, A., Barut, A. ve Pala, F. (2019). Ar-Ge Yatırımları Piyasa Performansını Etkiler Mi? Borsa İstanbul (Bist) Teknoloji Endeksi (Xutek) Üzerine Bir Araştırma, Global Journal of Economics and Business Studies, 8(16), 64-75.
• Ayaydın, H. ve Karaaslan, İ. (2014), “The Effect of Research and Development Invesment on Frms’ Financial Performance: Evidence from Manufacturing Firm in Turkey”, The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Management, 9(2), 43-59.
• Bozkır, B. (2019). Borsa İstanbul’da yer alan teknoloji şirketlerinin finansal rasyolarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile ölçümü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çakmak, T., Kılıç, A., ve Tunçay, A. (2012). Teknoloji yönetimi kılavuzu. İstanbul: Sanayi Odası. Erişim adresi: http://www.iso.org.tr/sites/1/upload/files/20- teknoloji_yonetimi-208.pdf (Erişim: 07.02.2024).
• Çekici, E. M. ve Babacan, Ş. F. (2022). Gri İlişkisel Analiz İle Kurumsal Yönetim Ve Finansal Performans Karşılaştırması: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 44 (1), 221-238.
• Çolak, Z. (2023). BİST’te işlem gören Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklar Şirketlerinin Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Finansal Performansının Değerlendirmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 75-96.