1998 ve 2004 Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarına Göre Hazırlanan 7. Sınıf Ders Kitaplarındaki Kavramların Karşılaştırılması

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2, 142 - 154, 31.12.2011

Fatma Ünal , Mehmet Ünal

Öz

Bu araştırmada 1998 ve 2004 sosyal bilgiler öğretim programlarına göre hazırlanan 7. sınıf ders kitaplarındaki

kavramların program doğrultusunda veriliş biçimleri karşılaştırılmıştır. Ders kitaplarındaki kavramların veriliş

biçimi ve işlenişi, öğretime yardımcı unsurlarla ilişkilendirilmesi, ölçme değerlendirme çalışmalarında ve

sözlükte yer verilişi ortaya konulmaya çalışılmıştır. 2004 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’na göre hazırlanan

kitap setlerinde 1998 yılına göre daha fazla kavrama ve işlenişine, kavramla ilgili öğretime yardımcı unsura,

ölçme değerlendirme çalışmasına ve sözlük anlamına yer verilmiştir. 2004 öğretim programında kavramların

veriliş biçimi ve düzeyine ilişkin yeterli açıklamalar ve bu doğrultuda hazırlanacak ders kitap setlerinde kavram

öğretimi ilkelerine uygun işleniş yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, öğretim programı, kavram, kavram öğretimi, ders kitabı

Comparison Of The Concepts Contained In The 7th Grade Textbooks Prepared In Accordance With The Social Studies Curricula Of 1998 And 2004

Öz

This study compares the ways concepts are introduced in the 7th grade textbooks prepared in accordance with the

curricula of 1998 and 2004. As well as laying down the ways concepts are introduced and taught in the textbooks,

the study sets forth how such concepts are consolidated with supportive elements and the way they are included

in the assessment and evaluation studies as well as in the dictionaries. When compared with the textbooks

prepared in accordance with the curriculum of 1998, the set of textbooks prepared in accordance with the Social

Sciences Curriculum of 2004 spares more space for concepts, the way they should be got across to the students,

supportive elements related with the concepts, assessment and evaluation studies and their dictionary meanings.

Sufficient explanation about the way and the level concepts are conveyed should be given in the curriculum of

2004, and the set of textbooks to be prepared in this way should introduce a teaching process which complies

with the concept teaching principles.

Anahtar Kelimeler

Social studies, curriculum, concept, the concept teaching, text book

Kaynakça

• Akbaş, Y. (2002). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafi Kavramları Anlama Düzeyleri ve Kavram
• Yanılgıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler
• Enstitüsü, Trabzon.
• Aksoy , B. (2003). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Coğrafya Konularının Öğretim
• İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi. Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu Sosyal Bilgiler.
• Cemalettin Şahin (Ed.). Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
• Alkış, S. (2007). “İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Nem Kavramını Algılamaları Üzerine Bir
• Araştırma”. İlköğretim Online. 6 (3): 333–343, http://ilkogretim-online.org.tr/ vol6say3/v6s3m25’den
• 10.07.2011 tarihinde edinilmiştir.
• Alkış, S. (2009). Sosyal Bilgilerde Kavram Öğretimi. Sosyal Bilgiler Öğretimi. Mustafa Safran (Ed.).
• Ankara: Pegem A Yayınları.
• Beyazıtoğlu, E. N. (1991). İlkokul IV. Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Öngörülen Kavramların
• Kazandırılma Düzeyi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
• Enstitüsü, Ankara.
• Cin, M. ve Özçelik, İ. (2002). “A Rewiew of the Literature on Concept Learning in Physical
• Geography”. Boğaziçi University Journal of Education. 19 (1), 61-75.
• Fidan, N. (1984). Okulda Öğrenme ve Öğretme Kavramlar, İlkeler Yöntemler. Ankara: Kadıoğlu
• Maatbası.
• Kabapınar, Y. (2009). Yeni Öğrenme Anlayışının Işığında Sosyal Bilgiler Ders Kitapları. Sosyal
• Bilgiler Öğretimi Demokratik Vatandaşlık Eğitimi. Cemil Öztürk (Ed.). Ankara: PegemA Yayınevi.
• Madge, J. (1965). The Tools of Science An Analytical Description of Social Scince Techniques.
• Anchor Books Doubleday and Comp.
• MEB İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Programı. (2005). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Polat, M. vd. (2011). İlköğretim Sosyal Bilgiler 7 Ders Kitabı. İstanbul: MEB Yayınları.
• Şenünver, G. vd. (2001). İlköğretim Sosyal Bilgiler 7 Ders Kitabı, İstanbul: MEB Yayınları.
• Tebligler Dergisi. ( 2487 ). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı.
• Ülgen, G. ( 1988 ). Kavram Geliştirme Uygulama ve Kuramlar. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Ülger, F. (2003). İlköğretim Okulu 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Kavramlarının Kazanılmışlık Düzeyi.
• Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yazıcı, H. ve Samancı, O. (2003). “İlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Ders Konuları ile İlgili Bazı
• Kavramları Anlama Düzeyleri”. Millî Eğitim Dergisi. 158.
• http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/158/yazici.htm’den 10.07.2011 tarihinde edinilmiştir.
• Yel, S. (2006). Kavram Geliştirme ve Öğretimi. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Cemil
• Öztürk (Ed.). Ankara: PegemA Yayınevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin
• Yayınevi.
• Yılmaz, A. ve Kurada, K.(2008). Tarih Derslerinde Kavram Haritası Kullanımının Öğrenmeye Etkisi.
• 21.Yüzyılda Kimlik Vatandaşlık ve Tarih Eğitimi. Mustafa Safran ve Dursun Dilek (Ed.). İstanbul:
• Yeniinsan Yayınevi.
• Yılmaz, A. ve Şeker, M. (2006). “İlköğretim Okulu Sosyal Bilgiler Dersi Kavramlarının Kazanılmışlık
• Düzeyi (Üsküdar Örneği)”. II. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi. 26-28 Mayıs 2005 Van, Ankara: Milli
• Eğitim Basımevi.