HZ.HASAN’IN ÇOK EVLİLİĞİNE DAİR RİVAYETLER ÜZERİNE

Yıl 2009, Sayı: 13, 9 - 23, 01.12.2009

M. Bahaüddin Varol

Öz

İslam Tarihinde Hz.Peygamber sonrası dönem farklı özellikleriyle tarihe yansır. Bu dönemde siyasî ve fikrî bir çok fırka ortaya çıkmıştır. Bu fırkalar tarihî süreçte cereyan eden olaylar ve bu olaylardaki etkin kişiler hakkında çok farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. Bu kişilerden birisi de Hz.Peygamber’in torunu ve onun Ehli Beytinden olan Hz.Hasan’dır. Onun siyasî kişilik ve uygulamalarının yanısıra evlilikleri de tartışmalar içerisinde yer almıştır. Hz.Hasan’ın tarihî rivayetlere yansıyan çok evliliği meselesi farklı detaylara sahiptir. Dinî olduğu kadar siyâsî, sosyal ve kültürel boyutu da olan bu konu zaman zaman eleştiri ya da övgü konusu yapılmaktadır. Bu araştırma ile meselenin temel kaynak ve rivayetler ışığında değerlendirilerek konuya dair daha net ve doğru bilgilerin tespiti amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Hz.Hasan, Evlilik, Mitlâk, Ehli Beyt

On the Accounts Relating Numerous Matrimony of Hasan (the Grandson of the Prophet)

Öz

In the Islamic history, the era that covers the period after the Prophet reflects to history with its different features. Within this era many different politicial and ideological sects emerged. These sects put forward many different ideas concerning some persons and incidents that have occured within this historical process. One of those persons is Hasan the grandson of the Prophet meanwhile he is the member of Prophet’s house (ahl al-bayt). His political personality and practices as well as his marriages have been a controversial topic. The issue of Hasan’s numerous matrimony reflecting to historical accounts, have various details. It has political, social and cultural dimensions. This issue has been time to time a topic of praise as well as a topic of criticism. This research aims to reach accurate and reliable knowledge regarding this theme under the light of basic resources and accounts

Anahtar Kelimeler

Hasan, Matrimony, Mitlak, Ahl al-Bayt

Kaynakça

• Kaynaklar: Kaynaklar: Kaynaklar:
• » Âşûr, Seyyid Ali, Mevsuatü Ehli’l-Beyt, Beyrut 2006.
• » Bâkır Şerif Kuraşî, Hayâtü’l-İmam Hasen b. Ali –Dirâse ve Tahlîl-, Beyrut 1983.
• » Belâzürî, Ahmed b. Yahya, Fütûhü’l-Büldân, Thk: Abdullah Enis Tabba’ ve Ömer Enis Tabba’, Beyrut, 1957.
• » Belâzürî, Ensâbü’l-Eşrâf, Thk: Süheyl Zekkâr, Riyad Ziriklî, Beyrut, 1996.
• » Beyhaki, Ebü'l-Hasan Zahirüddin Ali b. Zeyd b. Muhammed, Lübâbü’l-Ensâb ve’l-Elkâb ve’l- A’kâb, Kum 1990
• » Birrî, Muhammed b. Ebîbekir, el-Cevhera fî Nesebi’n-Nebiyyi ve Ashâbihi’l-Aşera, İmârât 2000.
• » Demircan, Adnan, İslâm Tarihi’nin İlk Asrında İktidar Mücadelesi, İst. 1996.
• » Fığlalı, Ethem Ruhi, “Hasan”, DİA, XVI, s.282-285;
• » Fîrûzâbâdî, Seyyid Murtaza Hüseynî, Fedâilü’l-Hamse mine’s-Sıhâhi’s-Sitte, Beyrut, 1982.
• » Heytemî, Ahmed b. Muhammed, es-Savâiku’l-Muhrika alâ Ehli’r-Rafdi ve’d-Dalâli ve’z- Zendeka, Thk: Abdurrahman b. Abdullah et-Türkî, Kamil Muhammed Harrâd, Beyrut, 1997.
• » İbn Abdirabbih, el-Ikdü’l-Ferîd, Kahire 1956.
• » İbn Asâkir, Ebü’l-Kâsım Ali b. Hasen, Tarîhu Medineti Dımeşk, Thk: Ebû Saîd Ömer b. Ğarâme el-Amrâvî, Beyrut, 1996-2005.
• » İbn Hacer el-Askalâni, el-İsâbe fî Temyîzi’s-Sahâbe, Mısır. thz.
• » İbn Hanbel, İmâm Ahmed, el-Müsned, Beyrut, Thz.
• » İbn Hanbel, İmâm Ahmed, el-Müsnedü Ehli’l-Beyt, Thk: Abdullah el-Leysî el-Ensârî, Beyrut, 1988.
• » İbn Hazm, Cemheratü Ensâbi’l-Arab, Thk: Abdüsselâm Muhammed Harun, Kahire, 1982.
• » İbn İshâk, Muhammed, es-Siyer ve’l-Meğâzî, Thk: Süheyl Zekkâr, Beyrut, 1978.
• » İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye, Beyrut 2004.
• » İbn Kuteybe, el-Meârif, Thk: Servet Ukkâşe, Beyrut, 1987.
• » İbn Sa’d, Muhammed, Kitâbü’t-Tabakâti’l-Kebîr, Thk.: Ali Muhammed Ömer, Kahire 2001
• » İbn Tağrıberdî, Cemalüddin Ebi’l-Mehâsin, en-Nucûmü’z-Zâhira fî Mülûku Mısır ve’l-Kahira, Kahire 1963.
• » İmâme ve’s-Siyâse, Thk: Halil el-Mansur, Beyrut, 1997.
• » Kalkaşendî, Ahmed b. Ali, Subhu’l-A’şâ fî Sınâati’l-İnşâ, Beyrut 1987.
• » Kapar, M.Ali, Halifeliğin Emevilere Geçişi ve Verâsete Dönüşmesi, İst. 1998.
• » Kütübî, Fevâtü’l-Vefeyât, Thk.: İhsan Abbas, Beyrut 1974.
• » Makdisî, Mutahhar b. Tahir, Kitâbü’l-Bed’ü ve’t-Târîh, Paris, 1916.
• » Maltâvî, Hasen Kamil, el-İmâm Hasen b. Ali, Kahire 1994
• » Mehrân, Muhammed Beyyûmî, İmâm Hasen b. Ali, Beyrut 1990.
• » Mekkî, Ebû Tâlib Muhammed, Kûtü’l-Kulûb, Mısır 1961.
• » Mes’ûdî, Ebü’l-Hasen Ali b. Hüseyn, Murûcü’z-Zeheb, Thk: Muhammed Muhyiddin Abdülhamid, Beyrut, 1987.
• » Minkarî, Nasr b. Müzahim, Vakatü Sıffîn, Mısır 1981.
• » Muhammed Rıza, el-Hasen ve’l-Hüseyn, Beyrut 1987.
• » Muhammed Ziyad b. Ömer, Min Fezâili ve Ahbâri Muâviye Dirâse Hadîsiyye, Beyrut 1996.
• » Safedî, Salahuddin Halil, el-Vâfî bi’l-Vefeyât, Beyrut 1997.
• » Suyûtî, Târîhu’l-Hulefâ, Thk.: Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd, Mısır 1952.
• » Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Târîhu’l-Ümemi ve’l-Mulûk, Thk: Muhammed Ebu’l- Fadl İbrahim, Beyrut Thz.
• » Uyar, Gülgûn, Ehli Beyt İslâm Tarihinde Ali Fatıma Evladı, İst. 2004.
• » Varol, M.Bahaüddin, Hilafet Mücadelesinde Ehli Beyt Nesli, Konya 2004.
• » ------------------, Siyasallaşma Sürecinde Ehli Beyt, Konya 2004.
• » Ya’kûbî, Ahmed b. Ebî Ya’kûb, Tarîhu’l-Ya’kûbî, Beyrut, 1995.
• » Zehebî, Şemsüddin Muhammed b. Ahmed, Siyeru A’lâmi’n-Nübelâ, Thk: Şuayb el-Arnavûd, Beyrut, 1985.
• » Ziriklî, Hayruddîn, el-A’lâm, Beyrut, 1969.
• » Zübeyrî, Mus’ab, Kitâbü Nesebi Kureyş, Tsn: E.Levi Provençal, Kahire, 1982.