FEZÂİLÜ’L-KUR’ÂN EDEBİYATI

Yıl 2011, Sayı: 17, 177 - 194, 01.12.2011

Ömer Faruk Akpınar

Öz

Kur’ân’ın tümünün veya bazı sure ve ayetlerinin faziletlerini konu edinen Fezâilü’l-Kur’ân ilmi, hakkında pek çok çalışmanın yapıldığı bir alan olmuştur. Bu konuyla alakalı hadislerin bir araya getirilmesi ile başlayan bu literatür, tefsir ve hadis kitaplarının bir parçası olarak veya müstakil olarak çalışmalara konu olmuştur. Çokça zayıf ve uydurma rivayetin dâhil olduğu Fezâilü’l-Kur’ân hadislerinden doğru bir şekilde istifade etmek için, yapılan çalışmaları tanıtmak, bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. AnahtarKelimelerAnahtarKelimelerAnahtarKelimeler

Anahtar Kelimeler

Fezâilü’l-Kur’ân, Kur’ân’ın faziletleri, Sûrelerin faziletleri

Fedailu’l Fedailu’l-Qur’an’s Literature

Öz

The science, Fedailu’l-Qur’an, examines the virtues of Qur’an and its chapters and many people studies in this area. Its literature has begun with hadith collections about this subject, and has become a chapter of taftheer and hadith books or separate works. There are a lot of weak and invented hadiths in the Fedailu’l-Qur’an. So this article aims to introduce the preivously made works in this field to get benefits from the hadiths of Fedailu’l-Qur’an properly

Anahtar Kelimeler

Fedailu’l-Qur’an, Virtues of Quran, Virtues of Quran’s chapters

Kaynakça

• Kaynaklar Kaynaklar Kaynaklar
• » Aliyyü’l-Kârî (1014/1605), Kur’ân-ı Kerîm’in Fazileti Hakkında Kırk Hadis (trc. Durak Pus- maz), Bahar Yay., İstanbul, 1988.
• » Aydemir, Abdullah Hz. Peygamber ve Sahabenin Dilinden Kur’ân-ı Kerîm’in Faziletleri, İzmir, 1981.
• » ______, “Fezâilü’l-Kur’ân”, DİA, XII,
• » Babanzâde Ahmed Nâim, Sahih-i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, I-XII, Ankara, 1987.
• » Bağdatlı İsmâil Paşa (?/1839-1339/1920), Îzâhu’l-meknûn fi’z-zeyli alâ Keşfi’z-zünûn an esâmi’l-kütüb ve’l-fünûn, I-II, İstanbul, 1972.
• » ______, Hediyyetü’l-ârifîn esmâü’l-müellifîn ve âsâru’l-musannifîn, I-II, İstanbul, 1951.
• » Beyhakî, Ebûbekir Ahmed b. el-Hüseyin (458/1066), Şuabü’l-îmân (thk. Muhammed es- Saîd Besyûnî Zağlûl), I-IX, Beyrût, 2000.
• » Bilmen, Ömer Nasuhi,Tefsir Tarihi I, DİB., Yay., Ankara, 1955
• » Buhârî, Muhammed b. İsmâîl (256/870) Kitâbu’t-târîhi’l-kebîr, I-VIII, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, ty.
• » Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usûlü, TDV. Yay., Ankara, 1985.
• » Davudoğlu, Ahmed (ö. 1903), Sahih-i Müslim Tercüme ve Şerhi, I-XI, Sönmez Neşriyat, İs- tanbul, ts.
• » Gazâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed (505/1111), Cevâhiru’l-Kur’ân (thk. Mu- hammed Reşid Rıza), Dâru ihyâi’l-ulûm, Beyrût, 1990.
• » İbn Ebî Hâtim er-Râzî,,,, el-Cerh ve’t-ta’dîl, I-X, Beyrut, 1953.
• » İbn Hacer, Ahmed b. Ali (852/1447), Lisânü’l-mîzân (thk. Abdülfettâh Ebû Ğudde), I-X, Mek- tebetü’l-matbûâti’l-İslâmiyye, Riyâd, 1417.
• » İbn Hayr, Ebû Bekir Muhammed el-İşbilî (575/), Fehrese, Dâru’l-kütüb’l-ilmiyye, Beyrût, 1998.
• » İbn Kayyım el-Cevziyye, Muhammed b. Ebûbekir (751/1350), el-Menâru’l-münîf fi’s-sahîh ve’d-daîf (thk. Abdülfettâh Ebû Ğudde), Halep, 1970 (Uydurma Hadisleri Tanıma Yolları, Çeviren:. Hanifi Akın, İstanbul, 2004).
• » İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâil (774/1372), Kur’ân’ın Faziletleri (trc. Mehmed Sofuoğlu), İs- tanbul, 1978.
• » İbnu’d-Durays, Ebû Abdullah Muhammed b. Eyyûb el-Becelî (294/906), Fezâilü’l-Kur’ân ve mâ ünzile mine’l-Kur’âni bi Mekke ve mâ ünzile bi’l-Medîne (thk. Gazve Büdeyr), Dâru’l- Fikr, Dımeşk, 1987.
• » İbnü’n-Nedîm (385/995), el-Fihrist, Dâru’l-Marife, Beyrut, 1971.
• » İbnü’s-Salâh, Ebû Amr Osmân b. Abdurrahmân eş-Şehrazûrî (643/1245), Ulûmü’l-hadîs (thk. Nureddin Itr), Dâru’l-fikr, Beyrût, 1986.
• » Kandemir, M. Yaşar, “İbnü’s-Sıddîk Ebu’l-Fazl”, DİA, XXI, s. 207-209.
• » Karataş, Adem, Hadislerde Kur’ân Okumanın Faziletleri, Ensar Yay., Konya, 2008
• » Kâtib Çelebi (1067/1656), Keşfü’z-zünûn an esâmi’l-kütüb ve’l-fünûn, I-II, İstanbul, 1971.
• » Kehhâle, Ömer Rızâ (1905-1987), Mu’cemü’l-müellifîn terâcimu musannifi’l-kütübi’l- arabiyye, Beyrut, ts.
• » Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed (671/1273) et-Tezkâr fî fedâili’l-ezkâr mine’l- Kur’ân’l-Kerîm, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1986.
• » Mizzî, Cemâleddin Ebu’l-Haccâc Yûsuf (ö.742), Tehzîbü’l-kemâl fî esmâ’r-ricâl (thk. Beşşâr Avvâd Ma’rûf), I-XXXV, Müessesetü’r-risâle, Beyrût, 1996.
• » Muhammed b. Rızk b. Tarhûnî, Mevsûatü fedâili süver ve âyâti’l-Kur’ân, Dâru İbni’l-Kayyım, Riyâd, 1409.
• » Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb (303/915), Kur’ân’ın Faziletleri (Trc. Ali Pekcan), Hüner Yay., Konya, 2006.
• » Riyâdîzâde, Abdüllatîf Muhammed, Esmâü’l-kütübi’l-mütemmim li Keşfi’z-zünûn, Mısır, ts.
• » Sâlihî, Abû Abdullah Muhammed b. Ahmed, Tabakâtü ulemâi’l-hadîs (thk. Ekrem el-Bûşî), Beyrût, 1989.
• » Sandıkçı, Kemal, İlk Üç Asırda İslam Coğrafyasında Hadis, Ankara, 1991.
• » Sezgin, Fuat, Târîhu’t-türâsi’l-arabî (trc. Muhammed Fehmî el-Hicâzî), Riyâd, 1991.
• » Süyûtî, Celâleddin Abdurrahman b. Ebîbekir (911/1505), Tedrîbü’r-râvî fî şerhi Takrîbi’n- Nevevî I-II, Beyrût, 1996.
• » Taşköprîzâde Ahmed b. Mustafa (968/1561), Miftâhu’s-saâde ve misbâhu’s-siyâde fî mevdûâti’l-ulûm, I-III, Beyrût, 1985.
• » Turgut, Ali, Tefsir Usûlü ve Kaynakları, İFAV., İstanbul, 1991.
• » Zehebî, Şemsüddin Muhammed b. Ahmed (748/1374), Siyeru a’lâmi’nübelâ (thk. Şuayb el-Arnavûd-Ali Ebû Zeyd), I-XXV, Beyrût, 1983.
• » ______, Tezkiratü’l-huffâz, Beyrût, 1956.
• » Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Abdullah (794/1391), el-Burhân fî ulûmi’l-Kur’ân (thk. Muhammed Ebu’l-Fazl İbrâhîm), I-IV, Kahire, ts.
• » Ziriklî, Hayreddin (1396/1976), el-A’lâm kâmûsü terâcimi li eşhüri’r-ricâli ve’n-nisâi mine’l- arabi ve’l-müsta’rabîn ve’l-müsteşrıkîn, I-VIII, Beyrut, 2002.