SİVİL TOPLUM KURULUŞLARINDA RİSK YÖNETİM ALGISI VE UYGULAMALARI: BİR VAKIF İNCELEMESİ (İHH)

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 4 - İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, 136 - 153, 29.12.2023

Vasfi Gündüz , Gencay Karakaya

https://doi.org/10.62101/iticudisticaretdergisi.1356500

Öz

Bu çalışmada sivil toplum kuruluşlarında kurumsal risk yönetimi hakkında araştırmaya yer verilmiştir. Bu araştırmada sivil toplum kuruluşlarının kurumsal yönetimi, risk algısı ve önlemleri hakkında bir incelemenin sonuç değerlendirmesi yapılmıştır. İşletmelerde yaygın olarak kullanılan kurumsal yönetim ve kurumsal risk yönetimi yapısının sivil toplum kuruluşlarında da uygulanması önem taşımaktadır. Sivil toplum kuruluşlarının kurumsallaşmalarını tamamlayamaması sonucu kurumsal risk yönetimi sağlanamamaktadır. Olası risklere maruz kalınması durumunda da kriz ile sonuçlanabilmektedir. Sivil toplum kuruluşlarında, kurumsallaşma ile oluşturulacak kurumsal risk yönetim sistemi, riskleri önlemeyi ve bertaraf etmeyi sağlamış olacaktır. Sivil toplum kuruluşlarında risk yönetim algısı ve uygulaması, bir vakıf incelemesinde; İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfı’nın (İHH) kurumsal yönetimi, risk algısı ve önlemleri, risk farkındalığı, kurumsal risk yönetim çalışmaları ele alınmıştır. Araştırmada derinlemesine mülakat yapılarak veri toplama yöntemi kullanılmıştır. İHH mütevelli heyeti, yönetim kurulu üyeleri ve uzmanlık gerektiren birim sorumlularından oluşan toplam 16 kişi ile mülakat yapılarak kurumsal risk yönetiminin vakıftaki uygulaması görüşülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sivil Toplum Kuruluşları, Kurumsallaşma, Risk Yönetimi, STK’larda Risk Yönetimi, İHH

Etik Beyan

Bu çalışmanın tüm hazırlanma süreçlerinde etik kurallara uyulduğunu beyan ederim. Aksi bir durumun tespiti halinde İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi’nin hiçbir sorumluluğu olmayıp, tüm sorumluluk tarafıma aittir.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Bu çalışmada katkı sağlayan İHH yöneticilerine, danışmanım Doç. Dr. Gencay Karakaya'ya, araştırma sürecinde katkı sağlayan kişilere ve değerli zamanlarından feragat ettiğim aileme teşekkür ederim.

RISK MANAGEMENT PERCEPTION AND PRACTICES IN NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS: A FOUNDATION REVIEW (IHH)

Öz

I In this study, research on corporate risk management in non-governmental organizations is included. In this research, a result evaluation of a review on the corporate governance, risk perception and precautions of non-governmental organizations was made. It is important that the corporate governance and corporate risk management structure, which is widely used in businesses, is also implemented in non-governmental organizations. Institutional risk management cannot be achieved as a result of non-governmental organizations' inability to complete their institutionalization. In case of exposure to possible risks, it may result in a crisis. The corporate risk management system to be established by institutionalization in non-governmental organizations will prevent and eliminate risks. Risk management perception and practice in non-governmental organizations, in a foundation review; Corporate management, risk perception and precautions, risk awareness, corporate risk management studies of the Human Rights and Freedoms and Humanitarian Relief Foundation (IHH) are discussed. In the research, data collection method was used by conducting in-depth interviews. The application of corporate risk management in the foundation was discussed by interviewing a total of 16 people consisting of IHH's board of trustees, members of the board of directors and unit responsibles requiring expertise.

Anahtar Kelimeler

Non-Governmental Organizations, Institutionalization, Risk Management, Risk Management in NGOs, IHH

Kaynakça

• GİB. (bt). Vergi Muafiyeti İçin Başvuruda Bulunacak Vakıflara Yönelik Açıklamalar | Gelir İdaresi Başkanlığı. https://www.gib.gov.tr/yardim-ve-kaynaklar/yararli-bilgiler/vergi-muafiyeti-icin-basvuruda-bulunacak-vakiflara-yonelik (Erişim Tarihi: 26 Haziran 2022).
• İHH. (2022a). Bağımsız Denetim Raporu 2021. https://ihh.org.tr/bagimsiz-denetim-raporu (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2022).
• İHH. (2022b). Yolsuzluk ve Rüşvetle Mücadele. https://ihh.org.tr/yolsuzluk-ve-rusvetle-mucadele (Erişim Tarihi: 22 Eylül 2022).
• İHH. (2022c). İHH İnsani Yardım Vakfı Vergi Muafiyeti. https://ihh.org.tr/vergi-muafiyeti (Erişim Tarihi: 27 Eylül 2022).
• İHH. (2022d). İHH 2021 Faaliyet Raporu. https://ihh.org.tr/yayin/detay/ihh-2021-faaliyet-raporu (Erişim Tarihi: 15 Eylül 2022).
• İHH. (bta). Bilgi Güvenliği Politikası. https://ihh.org.tr/bilgi-guvenligi-politikasi (Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2022).
• İHH. (btb). İHH - İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfı Kişisel Verilerin Korunması (Aydınlatma Metni). https://ihh.org.tr/kisisel-verilerin-korunmasi-kanunu (Erişim Tarihi: 29 Ağustos 2022).
• İHH. (btc). İHH İnsani Yardım Vakfı Kuruluş Senedi. İHH İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı. https://ihh.org.tr/vakif-kurulus-senedi (Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2022).
• İNSAMER. (bt). İNSAMER. insamer.com. http://www.insamer.com/tr/hakkimizda.html (Erişim Tarihi: 30 Kasım 2022).İSMMMO. (2009, Ekim). İSMMMO. https://www.ismmmo.org.tr/Yayinlar/E-Kitap/sayi-49/--2212 (Erişim Tarihi: 20 Ekim 2022).
• KGK. (2022, Haziran 24). Kamu Gözetimi Kurumu. Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. https://kgk.gov.tr/ContentAssignmentDetail/4842/BDDKn%C4%B1n-24-06-2022-Tarihli-Kurul-Karar%C4%B1-(Bag%CC%86%C4%B1ms%C4%B1z-Denetime-Tabi-Olma)-Hakk%C4%B1nda-Duyuru (Erişim Tarihi: 11 Mayıs 2022).
• Naviga. (bt). ISO 27701, ISO/IEC 27001 ile Nasıl İlişkilidir? Naviga Uluslararası Belgelendirme. https://www.navigaltd.com/iso-27701-iso-iec-27001-ile-nasil-iliskilidir/ (Erişim Tarihi: 02 Kasım 2022).
• PWC. (bt). ISO 37001 – Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sistemi. PwC. https://www.pwc.com.tr/iso-37001-yolsuzlukla-mucadele-yonetim-sistemi (Erişim Tarihi: 22 Ağustos 2022).
• TİDE. (bt). İç Denetim. https://www.tide.org.tr/page/26/Ic-Denetimin-Tanimi (Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2022).
• TSE. (2022, Nisan 12). TS ISO/IEC 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi. Türk Standartları Enstitüsü. https://www.tse.org.tr/IcerikDetay?ID=2311&ParentID=6890 (Erişim Tarihi: 03 Kasım 2022).
• Vakıflar Kanunu. (2008, Şubat 20). T.C. Resmî Gazete. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/02/20080227-2.htm (Erişim Tarihi: 13 Kasım 2022).
• www.mevzuat.gov.tr. (2007, Nisan 3). Vakıflarda Vergi Muafiyeti Tanınması Hakkında Genel Tebliğ (Seri No:1). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=11220&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5 (Erişim Tarihi: 13 Kasım 2022).
• www.mevzuat.gov.tr. (2008, Eylül 27). Vakıflar Yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=12466&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 (Erişim Tarihi: 13 Kasım 2022).