AZERBAYCAN LOJİSTİK SEKTÖRÜNÜN GENEL DURUMU VE GELİŞTİRİLEBİLECEK ALANLAR

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 45, 1581 - 1608, 30.12.2022

Elnur Rzayev , Yahya Fidan , Sabahattin Çetin

https://doi.org/10.46928/iticusbe.1167059

Öz

Amaç: Bu çalışmanın temel amacı, Azerbaycan'ın lojistik sektörünün mevcut durumunun ortaya konulması ve sektörün gelişebilmesi için neler yapabileceğinin belirlenmesidir.
Yaklaşım: Çalışma tür olarak nitel bir çalışmadır. Azerbaycan’ın lojistik gelişimi ile ilgili faklı ikincil kaynaklar kullanılarak Azerbaycan’daki lojistik sektörünün gelişimine dönük yapılmış ve yapılacak çalışmalar ele alınmıştır.
Bulgular: Azerbaycan çok önemli bir jeopolitik ticaret kavşağında yer almaktadır. Ülke Kuzey-Güney ve Doğu-Batı ticaret yolu üzerinde yer almaktadır. Ayrıca ülkenin petrol ve doğalgaz üreticisi olması, söz konusu ülkenin dünyadaki önemini daha da artırmaktadır. Bu nedenle lojistik sektörünün ülkede gelişmesi ve bu sektöre büyük yatırımlar yapılması kaçınılmazdır. Yapılan çalışma sonucunda ülkedeki lojistik sektörünün geliştirilmesine dönük çok sayıda projenin hayata geçirildiği ve planlandığı görülmektedir. Uluslararası ticaretin artmasıyla beraber yapılacak olan projelerde uluslararası ticareti kolaylaştıracak konuların da ele alınması sektörün daha hızlı gelişmesine katkı sağlayacaktır.
Özgünlük: Çalışmada Azerbaycan’daki lojistik sektörünün gelişimi ve lojistik sektörünü etkileyen çalışmalar bütüncül olarak ele alınmıştır. Yapılmış çalışmalar ve planlanan projeler gerekçeleri ile birlikte ele alınarak Azerbaycan’ın lojistik sektörünün gelişimi, gelecekte yapılması gerekenler ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Lojistik, Tedarik Zinciri ve Lojistik Yönetim, Azerbaycan’ın Lojistik Statüsü

General Status of Azerbaijan Logistics Sector and Areas That Can Be Improved

Öz

Purpose: The main purpose of this study is to reveal the current situation of the logistics sector of Azerbaijan and to determine what can be done for the development of the sector.
Approach: The study is a qualitative study as a type. Using different secondary sources related to the logistics development of Azerbaijan, the development of the logistics sector in Azerbaijan has been made and the studies to be done are discussed.
Findings: Azerbaijan is located at a very important geopolitical trade crossroads. The country is located on the North-South and East-West trade routes. In addition, the fact that the country is an oil and natural gas producer increases the importance of the country in question in the world. For this reason, it is inevitable for the logistics sector to develop in the country and to make large investments in this sector. As a result of the study, it is seen that many projects for the development of the logistics sector in the country have been implemented and planned. Addressing issues that will facilitate international trade in the projects to be carried out with the increase in international trade will contribute to the faster development of the sector.
Originality: In the study, the development of the logistics sector in Azerbaijan and the studies affecting the logistics sector are handled holistically. The development of the logistics sector of Azerbaijan and what needs to be done in the future have been tried to be revealed by considering the studies and planned projects together with their reasons.

Anahtar Kelimeler

Logistics, Supply Chain and Logistics Management, Logistics Status of Azerbaijan

Kaynakça

• Akandere, G. (2016). Lojistik köylerin etkin yönetimi: Konya iline yönelik bir model önerisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 19(1), 167-184.
• Akpınar, E. (2005). Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hattı ve Türkiye jeopolitiğine etkileri, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 229-248.
• Aras, O. N. (2006). Asrın anlaşması ve Azerbaycan ekonomisine etkisi. Akademik Araştırmalar Dergisi, 30, 41-59.
• ASCO (2022). Azərbaycan Xəzər Dəniz gəmiçiliyi, https://www.asco.az/az/pages/2 (Erişim Tarihi: 13.03.2022)
• Asian Development Bank (2009). Azerbaijan: trade facilitation and logistics development strategy report.
• Aslanlı, K., (2018). Hazar Denizi’nin jeopolitik ve jeoekonomik konumu: enerji, taşımacılık, hukuk ve çevre boyutları, İran Araştırmaları Merkezi, 1-20
• Aydın, G. T. & Öğüt, K. S. (2008). “Lojistik köy nedir?” 2. Uluslararası Demiryolu Sempozyumu, 15-17Ekim 2008, 1439-1448, İstanbul.
• Azerbaijan Airlines. https://www.azal.az/ (Erişim Tarihi; 13.04.2022)
• Azerbaıjan State News Agency. https://azertag.az/ (Erişim Tarihi; 09.03.2022)
• Azərbaycan Devlet Programı, (2016) “Azerbaycan Cumhuriyyetinde lojistik və ticaretin geliştirilmesi üzerine stratejik yol haritası”.
• Azerbaycan Demir Yolları. (2017). http://ady.az/, (Erişim Tarihi: 09.03.2022).
• Azərbaycan Respublikasının Qanunu, (2010). “Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Respublikası arasında strateji tərəfdaşlıq və qarşılıqlı yardım haqqında” Müqavilənin təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Qanunu, https://e-qanun.az/framework/21158 (Erişim Tarihi: 13.03.2022)
• AzVision, (2017). https://az.azvision.az/ (Erişim Tarihi; 22.12.2021)
• Bay, M. ve Erol, F. (2016). Lojistik köylerin önemi ve intermodal taşımacılık faaliyetleriyle desteklenmesi: Karaman ilinde bir uygulama, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmaları Dergisi, 18(30).
• BP, (2002), Statistical Review of World Energy, http://www.bp.com (Erişim Tarihi; 22.12.2021)
• BOTAŞ, Doğalgaz alım anlaşmaları http://www.botas.gov.tr/faliyetler/antlasmalar/azerbaycan.asp, (Erişim Tarihi; 22.12.2021)
• Christopher M. (2011). Logistics & Supply Chain Management, 4 ED, UK.
• Cherp, A., & Jewell, J. (2014). The concept of energy security: Beyond the four As. Energy Policy, 75, 415-421.
• EIA, U. (2013). Caspian sea region: Overview of oil and natural gas in the caspian sea region. Independent Statistics and Analysis.
• Eker Ö., (2006). Lojistik yönetimi ve tedarik lojistiği sürecinde performansın arttırılması, İstanbul Teknik Üniversitesi SBE., (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
• Ender, M. & Ahmedov, O. (2010). Türkiye-Azerbaycan petrol-doğalgaz boru hattı projelerinin ülke ekonomileri ve Avrupa birliği açısından önemi. Türkiye`nin İktisadi Dönüşüm Süreci: İzmir İktisat Kongresi Anısına II. Ulusal İktisat Kongresi, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir, ss. 117-136.
• Empowering Logistic, (2016). http://www.elalog.eu (Erişim Tarihi; 09.03.2022)
• Erdoğan, N. (2017). TANAP projesinin Türkiye ve Azerbaycan enerji politikalarındaki yeri ve önemi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (3), 10-26.
• Furuncu, Y. (2018). TANAP’ın Orta Asya ve Avrupa enerji pazarlarına etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim Ve Ekonomi, 25(2), 543-561.
• Güven K., (2011). Lojistik sektöründe durum analizi ve rekabetçi stratejiler, No: 2010-70, İstanbul, İTO.
• Garibov, A., (2016). The trans-caspian corridor: geopolitics of transportation in central eurasia. Caucasus International, 6(1), 67-83
• Hamzeh, F. R., Tommelein, I. D., Ballard, G., & Kaminsky, P. (2007). Logistics centers to support project-based production in the construction industry. In proceedings of the 15th annual conference of the ınternational group for lean construction (IGLC 15) (181-191).
• Kavaz, İ., (2018). Türkiye’nin enerji merkezi olma sürecinde TANAP projesi. Accelerating the world's research, 199(2-6).
• MEGEP, (2011). “Lojistik yönetimi”, Ulaştırma Hizmetleri, Ankara, http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Lojistik%20Y%C3%B6netimi.pdf (Erişim tarihi 20.01.2022)
• Məmmədov Q. (2007). Torpaqşünaslıq və torpaq coğrafiyasının əsasları, Ali Məktəblər Üçün Dərslik, Elm, Baki.
• Mikail, E. H., & Tazegül, A. (2012). Türkiye ile Azerbaycan siyasi ve ekonomik ilişkileri (1990-2005). IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Ministry of digital development and transport of the republic of Azerbaijan. http://mot.gov.az/ (Erişim Tarihi; 13.04.2022)
• Port of Baku, http://portofbaku.com/az/The-New-Port-at-Alyat/ (Erişim Tarihi; 09.03.2022)
• Resullu, R., & Aslanlı, K. (2012). Azerbaycan-Türkiye ekonomik ilişkileri: Temel eğilimler ve başarılar. Azerbaycan-Türkiye: Dostluk, Kardeşlik ve Strateji Ortaklık, 77-102.
• SOCAR, (2021). TANAP, https://socar.com.tr/tanap_aciliyor (Erişim Tarihi; 22.12.2021)
• Son Devir, (2015). İpek yolunda büyük iş birliği, https://sondevir.gaste24.com/analiz/ipek-yolunda-buyuk-isbirligi-video-h279817.html (Erişim Tarihi; 13.04.2022)
• Süleymanov, E., & Hasanov, F. (2013). Azerbaycan’ın Türkiye’nin enerji sektörüne yatırımlarının Azerbaycan-Türkiye ekonomik ilişkilerindeki rolü. Çankırı Karatekin Üniversitesi Uluslararası Avrasya Strateji Dergisi, 2(2), 73-100.
• Şen, İ. K. (2014). Lojistik faaliyetlerin yönetimi ve maliyetleme yaklaşımları. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 83-106.
• Tanyaş, M., & Hazır, K., (2011). Lojistik temel kavramlar, Çağ Üniversitesi Yayınları, Ankara.
• Tanyaş, M., & Paksoy, T., (2012). Konya-Karaman bölgesi lojistik strateji planı ön hazırlık raporu, MÜSİAD, Konya.
• TRACECA. Azerbaijan Transport Corridors, East-West, http://www.traceca-org.org/tr/countries/azerbaijan/transport-corridors/east-west/ (Erişim Tarihi: 24.03.2022)
• USAID | DELIVER PROJECT (2011). The logistics handbook: A practical guide for the supply chain management of health commodities. Arlington, Va.: USAID | DELIVER PROJECT, Task Order 1.
• Üzümcü, A. & Akdeniz, S. (2014). Yeni ipek yolu: TRACECA ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesi. Avrasya Etüdleri, 45(1), 11-39.
• Wikipedia, (2022). Böyük ipək yolu, https://az.wikipedia.org/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_ip%C9%99k_yolu (Erişim Tarihi; 13.04.2022)
• Orhan, Z., O. (2003). Dünyada ve Türkiye'de lojistik sektörünün gelişimi. İstanbul Ticaret Odası Yayın (2003-39).
• Ziyadov, T. (2012). Azerbaijan as a regional hub in Central Eurasia. Strategic Assessment of Euro-Asian Trade and Transportation. Caspian Strategy Institute. Baku. Available online at http://wikileaks.org/gifiles/attach/37/37202_Azerbaijan% 20as% 20a,20.