Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Türkiye Örneği

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 7, 2316 - 2331, 29.10.2016

Umut Tepekule , Pelin Mastar Özcan , Gül Kayalıdere

https://doi.org/10.15869/itobiad.260268

Cited By: 1

Öz

Gelişmiş ve özellikle de
gelişmekte olan ülkelerim birçoğunda kadınların ve erkeklerin
üstlendiklerisorumluluklar ve yerine getirdikleri görevler, toplumsal
kaynaklara erişim ve bu kaynakların kontrolündeeşitsizlikler söz konusudur. Bu
eşitsizliğin giderilmesinde bir araç olarak kullanılabilecek cinsiyete
duyarlıbütçeleme; bütçe sürecinin tüm aşamalarını kadınların ve erkeklerin
haklarını dikkate alarak yenidenyapılandırmaktadır. Bu bağlamda cinsiyete
duyarlı bütçeleme yaklaşımı ile kadın hakları ve toplumsal cinsiyeteşitliğinin
gelişimine önemli katkılar sağlanmakta aynı zamanda hükümetlerin verimliliğinin
ve hesapverilebilirliğinin artmasına katkıda bulunulmaktadır. Bu çalışmada
cinsiyete duyarlı bütçeleme sistemi, sistemiçerisinde yer alan aktörler ve
aşamalar hakkında bilgi verildikten sonra Türkiye’de cinsiyete duyarlı
bütçelemealanında yapılan çalışmalara değinilecektir.         

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet, Bütçe, Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme, Türkiye

Gender Budgeting: Case of Turkey

Öz

There
are significant inequalities in terms of responsibilities taken, access to
social resources, control ofsocial resources and duties performed between male
and female in most of developing societies as well as somedeveloped societies.
Gender budgeting can be used as a tool to fix this inequality. Gender budgeting
offers abudgeting system where all processes of budgeting is allocated with
gender equality in mind. With usage ofGender Budgeting Women, rights and social
gender equality can be supported. In the meantime it contributes toefficient
and accountability of governments. This study first defines gender budgeting
system along with itsactors and stages and then focuses on gender-oriented studies
conducted within Turkey.     

Anahtar Kelimeler

Social Gender, Budget, Gender Budgeting, Turkey

Kaynakça

• Kaynakça
• Bartle, J, R. ve M. M. Rubin (2002).The Potential of Gender Budgeting: Has its Day Come?, Panel on “Democratizing the Budgetary Process” Association for Budgeting and Financial Management Annual Conference, Kansas City, Missouri, USA,http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/ documents/aspa/unpan005898.pdf, Erişim:25.08.2015.
• Bellamy, K. (2002).Gender Budgetıng, A Background Paper for The Council of Europe's Informal Network of Experts on Gender Budgeting, Council of Europe,http://www.wbg.org.uk/pdf/Gender%20Budgets Council%20of%20Europe%20Bellamy%202oo3.pdf Erişim:21.08.2015.
• Cansız, H. (2009).Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Yaklaşımı ve Türkiye’ye İlişkin Öneriler, Gazi Kitabevi, Ankara.
• European Women’s Lobby (2004).Gender Budgeting: An Overview by The European Women's Lobby, February http://www.womenlobby.org/SiteResources/data/MediaArchive/policies/gender%20equality/Gender_en.pdfErişim:21.08.2015.
• Günlük Şenesen, G. (2008).Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Türkiye İçin Bir Değerlendirme, Bütçe Sürecinde Parlamentonun Değişen Rolü Sempozyumu,Bütçelemede Yeni Yaklaşımlar Oturumu, Afyonkarahisar.
• Hofbauer Balmori, H. (2003), Gender and Budgets, BRIDGE (Development -Gender) Institute of Development Studies University of Sussex Overview Report,http://www.eldis.org/vfile/upload/1/document /0708/DOC19156.pdfErişim:23.08.2015.
• Karacal, M. ve Uyandıranoğlu ÖktemA. (2007).Bütçe Kılavuzu Uzman Olmayanlar İçin Bir Elkitabı, TESEV Yayınları, İstanbul.
• Leadbetter, H. (2004), Gender Budgeting, Policy and technical perspective forCIPFA members and Students, Issue Number 4, The Charted Institute of Public Finance andAccountancy, London, March, http://www .onlinewomeninpolitics.org/pfma-genderbudget.pdf, Erişim: 20.08.2011
• Morgan, C. (2007).Gender Budgets – An Overvıew, The Parliment of Canada Library ofParliament Research Publications, PRB 07-25E, November, http://www2.parl.gc.ca/content/lop/researchpublications/prb072 5-e.pdfErişim: 20.08.2015
• Ökten, Ş. (2009), Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ninToplumsal Cinsiyet Düzeni, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 302–312.
• Örücü, A. İ. ve Bakırtaş,D. (2012). 6111 Sayılı Kanunun Cinsiyete Duyarlı BütçelemePerspektifinden Değerlendirilmesi, Maliye Dergisi, 162, 467–477.
• Quinn, S. (2009).Gender Budgeting: Practical İmplementation Handbook, Councilof Europe, http://www.femtech.at/sites/default/files/Gender_budge ting_-_practical_implementation.pdf,Erişim: 23.08.2015.
• Pınar, A. (2006).Maliye Politikası, Naturel Yayınları, Ankara
• Rake, K. (2002).Gender Budgets: The Experience of The UK’s Women’s Budget Group, Paper Prepared For The Conference ‘Gender Balance – Equal Finance, Basel, Switzerland, http://www.wbg.org.uk/pdf/Gender%20Budge tsWBG%20Rake2002.pdf,Erişim: 20.08.2015.
• Saraç, S. (2013), Toplumsal Cinsiyet.Toplumsal Cinsiyet ve Yansımaları, Editörler Lerzan Gültekin, Gül Güneş, Ceylan Ertung, Aslı Şimşek, AtılımÜniversitesi Yayınları, Ankara, 27–32.
• Sharp, R. (2003).Budgeting For Equity: Gender Budget Initiatives Within a Framework of Performance Oriented Budgeting, United Nations Development Fund forWomen (UNIFEM), http://www.wbg.org.uk/sharp 2003.pdf.pdf, Erişim: 01.09.2015
• Stotsky, J. G. (2006).Gender Budgeting, IMF Working Paper WP/06/232, FiscalAffairs Department, October, http://www.imf.org/External/pubs/ft/wp /2006/wp06232.pdf,Erişim:22.08.2015.
• TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (2014).Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Komisyon Raporu, TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yayınları No: 14, TBMM Basımevi, Ankara.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü (2012).Türkiye’de Uygulanan Şartlı Nakit Transferi Programı’nın Fayda Sahipleri Üzerindeki Etkisinin Nitel ve Nicel Olarak Ölçülmesi Projesi Final Raporu, Ankara
• T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2008).Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı 2008–2013, Fersa Ofset, Ankara
• Tüğen, K. (2005).Devlet Bütçesi, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş DördüncüBaskı, Bassaray Matbaası, İzmir
• Tüğen, K. ve ÖzenA. (2008). Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Anlayışı, Maliye Dergisi, 154, 1–11.
• Üner, S. (2008).Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü GenelMüdürlüğü Yayını.