Devletler Arasında Diplomasi İlişkilerinin Yürütülmesinde Genel Yetkili Organların Rolü ve Ayrıcalıkları

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 5, 2179 - 2192, 18.10.2017

Nasıh Sarp Ergüven

Öz

Diplomasi
faaliyetinin yerine getirilmesinde temel konumdaki devlet başkanı, hükûmet
başkanı ve dışişleri bakanından meydana gelen genel yetkili organlara yönelik
ayrıcalıklar, 1961 Diplomasi İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi kapsamında
düzenlenmemektedir. Uluslararası örf ve adet hukuku kuralı niteliği taşıyan söz
konusu hususun birçok açıdan sahip olduğu mutlaklık, özellikle uluslararası
ceza hukukundaki gelişmeler ile sınırlandırılmıştır. Soykırım, insanlığa karşı
suç, savaş suçu ve saldırı bakımından Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin yargılama
yetkisi, bahsi geçen kişilerin diplomatik ayrıcalıklarının kapsamını daraltmış
durumdadır. Bunların dışında kalan devletlerin hükûmet üyeleri ise, yetki
belgeleri doğrultusundaki diplomasi faaliyetleri esnasında kısmen diplomatik
ayrıcalıklardan yararlanmaktadır. Aksi durumda, yabancı devlet yetkilileri
tarafından kendilerine uluslararası nezaket kuralları doğrultusunda muamele
edilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Devlet Başkanı, Hükümet Başkanı, Dışişleri Bakanı, Diplomasi, Diplomatik Ayrıcalıklar

The Role and Privileges of General Competent Organs in the Conduct of Diplomatic Relations Between States

Öz

The privileges for the main competent organs of the head
of state, the head of government and the minister of foreign affairs who are in
the main position for the fulfillment of diplomatic activity are not regulated
under the 1961 Vienna Convention on Diplomatic Relations.
In many respects, the
absolute nature of the issue, which is characterized by international customary
law, is limited, in particular to developments in international criminal law. The
jurisdiction of the International Criminal Court in respect of genocide, crimes
against humanity, war crimes and the crime of aggression has narrowed the scope
of the diplomatic privileges of those who are mentioned. Members of governments other than these, are
benefiting partly, from diplomatic privileges during their diplomatic
activities in accordance with their authorization certificates. Otherwise, they must be
treated by foreign state authorities in accordance with international courtesy
rules. The purpose of the study is to
clarify today's developments in terms of international law that summit
diplomacy has increased its effectiveness and establish a general legal framework
for possible disputes between states.

Anahtar Kelimeler

General Authorized Officials, Head of State, Head of Government, Minister of Foreign Affairs, Diplomacy, Diplomatic Privileges

Kaynakça

• Aksar, Yusuf, “Uluslararası Adalet Divanı’nın Belçika Tutuklama Kararı Davası (Belgian Arrest Warrant Case) (14 Şubat 2002) ve Uluslararası Ceza Hukuku”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 52, (2003): 131-146.
• Alibaba, Arzu, “Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kuruluşu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 49, (2000): 181-207.
• Alsan, Zeki Mesud, Devletler Hukuku Dersleri, Ankara: Siyasal Bilgiler Okulu Yayınları, 1947.
• Altuğ, Yılmaz, Devletler Umumi Hukuku El Kitabı, İstanbul: Sermet Matbaası, 1972.
• Azarkan, Ezeli, Nuremberg’ten La Haye’ye Uluslararası Ceza Mahkemeleri, Kırklareli: Beta Yayınları, 2003.
• Bayıllıoğlu, Uğur, “Uluslararası Adalet Divanı’nın Tutuklama Müzekkeresi Davası Hakkındaki Kararına İlişkin Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 55, (2006): 27-64.
• Çelik, Edip F., Milletlerarası Hukuk C. I, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1980.
• Çınar, M. Fatih, Uluslararası Ceza Mahkemelerinin Gelişimi Işığında Uluslararası Ceza Divanı, Çanakkale: Kazancı Hukuk Yayımevi, 2004.
• Gündüz, Aslan, Milletlerarası Hukuk Temel Belgeler, İstanbul: Beta, 2013.
• Köchler, Hans, Küresel Adalet mi, Küresel İntikam mı?, çev. Funda Keskin, Erdem Denk, İstanbul: Alkım Yayınları, 2004.
• Menemencioğlu, Ethem, Devletler Umumi Hukuku I, İstanbul: T.C Kültür Bakanlığı Siyasal Bilgiler Okulu Yayınları, 1938.
• Meray, Seha L., Devletler Hukukuna Giriş, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgileri Fakültesi Yayınları, 1965.
• Oppenheim, L., Oppenheim’s International Law Volume 1, Robert Jennings, Arthur Watts, (eds.), London-New York: Longman, 1996.
• Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk Dersleri III. Kitap, Ankara: Turhan Kitabevi, 1999.
• Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk, Ankara: Turhan Kitabevi, 2006.
• Sözüer, Adem, Erman, R. Barış, “Uluslararası Ceza Mahkemesi”, Adalet Yüksekokulu 20. Yıl Armağanı, (2001): 243-291.
• Toluner, Sevin, Milletlerarası Hukuk Dersleri Devletin Yetkisi, İstanbul: Filiz Kitabevi, 1984.
• http://www.icty.org/x/file/Legal%20Library/Statute/statute_sept09_en.pdf, 10.05.2017.
• http://unictr.unmict.org/sites/unictr.org/files/legallibrary/100131_Statute_en_fr_0.pdf, 15.05.2017.
• http://unictr.unmict.org/en/tribunal, 15.05.2017.
• https://www.icc-cpi.int/about, 17.05.2017.
• http://untreaty.un.org/cod/icc/statute/romefra.htm, 22.05.2017.
• http://www.icccpi.int/iccdocs/asp_docs/Resolutions/RC-Res.6-ENG.pdf, 22.05.2017.
• https://www.icc-cpi.int/pages/situations.aspx, 22.05.2017.
• http://www.icj-cij.org/docket/files/121/7081.pdf, 25.05.2017.
• http://www.icj-cij.org/docket/files/121/8126.pdf, 25.05.2017.