Karmaşıklık Kuramının Uygulamalı Bir Sosyal Bilim Olan Sosyal Hizmete Yansımaları

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 1320 - 1338, 30.06.2018

Gizem Çelik , Gonca Polat

https://doi.org/10.15869/itobiad.377407

Cited By: 1

Öz

Bu makalede, önce doğa
bilimlerinde daha sonra sosyal bilimlerde bir paradigma değişimine işaret eden
Karmaşıklık kuramı, sosyal hizmet meslek ve disiplininin bilgi temeli ve
uygulama süreci açısından ele alınmaktadır. Karmaşıklık kuramı, sosyal
sistemlerin öngörülmezliğini, doğrusal değil döngüsel neden-sonuç ilişkisini,
düzensizlik ve düzenin iç içeliğini, çevreye uyarlanan ve adapte olan, kendini
organize eden yapıları içermekte ve küçük değişimlerin beklenmedik sonuçlara
yol açabileceğini iletmektedir. Birey, aile, grup, topluluk ve toplum
düzeylerinde insan ihtiyaç ve sorunlarının çözümlenmesinde müdahalelerde
bulunan, politika ve hizmet üreten, kaynaklarla müracaatçı sistemlerini bir
araya getiren sosyal hizmet bilim ve mesleğinin karmaşıklık kuramının sunduğu
bu boyutları uygulamalarında daha fazla kullanmaya ihtiyacı vardır. Çünkü insan
ihtiyaç ve sorunları gün geçtikçe karmaşıklaşmakta ve çözüm üretmede tek
boyutlu neden-sonuç ilişkisi yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle çalışmada
karmaşıklaşan müracaatçı sorunlarını anlamak ve çözüm üretmek için karmaşıklık
kuramının, sosyal bilimler alanındaki sosyal hizmet bilim ve meslek alanına
uyarlanması ve ilişkisel açıklamaların yapılması amaçlanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Karmaşıklık Kuramı, Kaos, Bilim, Sosyal Bilim, Sosyal Hizmet

The Reflections of Complexity Theory on Social Work as an Applied Social Science

Öz

In this article, Complexity theory, which points out to a paradigm
shift firstly in natural sciences, later in social sciences, is discussed
within the knowledge base and practice processes of social work profession and
discipline. Complexity theory includes non-predictivity; circular, instead of
linear causality; intertwined structure of chaos and order, environmental
adaptation and spontaneous self-organization and small changes resulting in
unexpected results. In this work, it is aimed to adapt and explain complexity
theory in social work as a profession and discipline, in order to understand
complex client problems and provide solutions to them.     

Anahtar Kelimeler

Complexity Theory, Chaos, Science, Social Science, Social Work

Kaynakça

• Allen, P.M. (1997). Cities and regions as self-organizing systems models of complexity. UK: Gordon and Breach Science Publishers.
• Bozkurt, V. (2003). Bilimler tarihi ve felsefesi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları Felsefe Dizisi.
• Byrne, D. (1998). Complexity theory and the social sciences. London: Routledge.
• Cılga, İ. (2004). Bilim ve meslek olarak Türkiye’de Sosyal Hizmet. Ankara: HÜ Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayınları.
• Gleick, J. (2014). Kaos: Kaosun kutsal kitabı (Çev: İ. A. Demir), Birinci Basım. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Gulbenkian Komisyonu (2005). Sosyal bilimleri açın: sosyal bilimlerin yeniden yapılanması üzerine rapor. İstanbul: Metis Yayınevi.
• Gürsakal, N. (2007). Sosyal bilimler: Karmaşıklık ve kaos. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Erdemir, E. ve Koç, U. (2010). Postmodernism and complexity: A paradigmatic debate in the context of organization theory. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1): 25-48.
• Eve, R.A., S. Horsfall, ve M.E. Lee (Ed.) (1997). Chaos, complexity and sociology. Myths models and theories. USA: Sage Publications.
• Fisher, D., A. Lapedes, N. Packard and B. Wendroff (1987). Evolution, games and learning: Models for adaptation in machines and nature: Proceedings of the 5th annual ınternational conference of the center for non-linear studies. New York: Elsevier.
• Kirk, S.A., W.J. Reid (2002). Science and Social Work: A Critical Appraisal. New York: Columbia University Press.
• Koç, U. (2004). Komplekslik yaklaşımı ve bilgi yönetimi. 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Yayınları: 419- 432.
• Lee, M.E. (1997). “From Enlightenment to Chaos. Toward Non-Modern Social Theory”. İçinde (s. 15-30) Chaos, complexity and sociology. Myths models and theories. Eve, R.A., S. Horsfall ve M.E. Lee (Ed.) USA: Sage Publications.
• Polat, G. (2007). Kanıta Dayalı Sosyal Hizmet Uygulaması. Sağlık ve Toplum Dergisi, 17(3); 34-42.
• Ruelle, D. (2014). Raslantı ve kaos. (Çev: D. Yurtören). Birinci Baskı. Ankara: Say Yayınları.
• Stevens, I. ve Hasset, P. (2007). Applying complexity theory to risk in child protection practice. Journal of Childhood, 14 (1); 128-144.
• Stacey, R. D. (2000). Strategic management and organisational dynamics: The challenge of complexity. London: Prentice Hall.
• Tekeli, İ. (2008). Sosyal bilimler için merkezi önemde bir problem tanımlama girişimi. Türk Sosyal Bilimler Derneği 40.Yılı Sempozyumu (14 Şubat 2008). www.tsbd.org.tr/ilhan_tekeli.pdf. Erişim: 24 Ocak 2011.
• Trigg, R. (2005). Sosyal bilimleri anlamak. İstanbul: Babil Yayınevi.
• Warren, K., C. Franklin, C.L. Streeter. (1998). New Directions in Systems Theory: Chaos and Complexity. Journal of Social Work, 43 (4): 357–372.