Türkiye’de Finansal İstikrara Yönelik Uygulanan Para Politikası Araçlarının Etkinliği

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 1822 - 1847, 30.09.2018

Mehmet Kara , Mahmut Şaban Afsal

https://doi.org/10.15869/itobiad.420475

Cited By: 4

Öz

2008 küresel krizi ile birlikte ortaya
çıkan finansal sorunlar sonucunda merkez bankaları, finansal yapıyı
koruyabilmek için makro ihtiyati politikalar kapsamında geleneksel olmayan para
politikaları geliştirmiştir. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
(TCMB), 2010 yılı itibari ile finansal istikrarı kapsayan yeni bir para
politikası çerçevesi oluşturmuştur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de finansal
istikrara yönelik uygulanan para politikası araçlarının finansal istikrar
bağlamında etkinliğini analiz etmektir. Çalışmada, 2010-2016 döneminde finansal
istikrara yönelik uygulanan para politikası araçlarının etkinliği VAR modeli
kapsamında analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, finansal istikrara
yönelik uygulanan para politikası araçları ile finansal istikrar değişkenleri
arasında anlamlı nedensellik ilişkisi saptanmıştır. Analiz bulguları, TCMB’nin
yeni para politikası çerçevesinde kullandığı para politikası araçlarının bir
arada kullanıldığında finansal istikrara katkıda bulunduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

: Finansal İstikrar, Para Politikası Araçları, Faiz Koridoru, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, VAR Analizi

The Effectiveness of Monetary Policy Instruments Applied for Financial Stability in Turkey

Öz

As a result of the financial problems that emerged with the 2008 global
crisis, central banks have developed non-traditional monetary policies within
macroprudential policies due to protect the financial structure. In this
context, the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) has established a
new monetary policy framework covering financial stability as of 2010. The aim of this
study is to analyze the effectiveness of monetary policy tools applied for
financial stability in Turkey. In the study, the effectiveness of
monetary policy instruments applied for financial stability in the period
2010-2016 was analyzed within the VAR model. According to
the results of the study, a meaningful causality relationship was found between
the instruments of monetary policy applied to financial stability and the
variables of financial stability. The findings of the analysis show that
monetary policy instruments used by the CBRT within the new monetary policy
have contributed to financial stability when used together. 

Anahtar Kelimeler

Financial Stability, Monetary Policy Tools, Interest Corridor, Central Bank Republic of Turkey (CBRT), VAR Analysis

Kaynakça

• Aikman, D., Lehnert, A., Liang, N., and Modugno, M. (2016). Financial Vulnerabilities, Macroeconomic Dynamics and Monetary Policy. Finance and Economics Discussion Series Divisions of Research & Statistics and Monetary Affairs Federal Reserve Board, Washington, D.C.1–47.
• Algan, N., and Gencer, S. (2011). Türkiye’de Para Talebi Fonksiyonunun Modellenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 195–212.
• Bagliano, F. C. and Favero, C. A. (1998). Measuring Monetary Policy With VAR Models : An Evaluation. European Economic Review, 42, 1069–1112.
• Balmumcu, Ö. (2013). Küresel Fi̇nans Krizi̇ Ekseni̇nde Para Poli̇tikası Tartışmaları. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 4(2), 32–55.
• Başçı, E. and Kara, H. (2011). Finansal İstikrar ve Para Politikası. TCMB Çalışma Tebliği. No: 11/08. May.
• Bernanke, B. S. and Blinder, A. S. (1992). The Federal Funds Rate and the Channels of Monetary Transmission. The American Economic Review, 82(4), 901–921.
• Binici, M., Erol, H., Kara, H., Özlü, P. and Ünalmış, D. (2013). Faiz Koridoru Bir Makro İhtiyati Araç Olabilir Mi? TCMB Ekonomi Notları, (20), 1–16.
• Bozdağlıoğlu, Y. and Özpınar, Ö. (2011). Türkiye'ye Gelen Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye’nin İhracat Performansına Etkilerinin VAR Yöntemi İle Tahmini. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ISSN : 1302-3284, 13, 39–63.
• Carney, M. (2009). Some Considerations on Using Monetary Policy to Stabilize Economic Activity. BIS Speeches, (98), 20–22.
• Cerutti, E., Claessens, S. and Laeven, L. (2017). The Use and Effectiveness of Macroprudential Policies : New Evidence. Journal of Financial Stability, 28, 203–224.
• Cicioğlu, Ş., Ağuş, A. and Torun, P. (2013). Para Politikası Araçlarının Cari Açık Üzerindeki Etkinliği: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 2(4), 37–48.
• Claessens, S., Ghosh, S. R.and Mihet, R. (2014). Macro-Prudential Policies to Mitigate Financial System Vulnerabilities. IMF Working Paper, 14(155).
• Crockett, A. D. (1997a). Why is Financial Stability A Goal of Public Policy? Maintaining Financial Stability in a Global Economy Proceedings - Economic Policy Symposium - Jackson Hole, 7–36.
• Çevik, F. (2016). Sermaye Akımı Oynaklığı ve Kredi Büyümesinde Yeni Para Politikasının Önemi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(57), 710–718.
• Çınar, B., Erdoğan, Ö., Gürgür, T. and Polat, T. (2010). Küresel Kriz ve Politika Uygulamaları. TCMB Ekonomi Notları, (2010–12), 1–11.
• Dell’ Ariccia, G., Igan, D., Laeven, L. and Tong, H. (2015). Policies for Macrofinancial Stability : How to Deal with Credit Booms ? In Economic Policy 62nd Panel Meeting Hosted luxembourg (pp. 16–17).
• Demirhan. B. (2013). Türkiye’de Yeni Yaklaşım Çerçevesinde Para Politikalarının Finansal İstikrarı Sağlama Yönünde Uygulanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 15(2), 567–589.
• Enders, W. (1995). Applied Econometric Time Series. New York :John Wiley and Sons.
• Federico, P., Vegh, C. A. and Vuletin, G. (2013). Effects and Role of Macroprudential Policy : Evidence from Reserve Requirements Based on A Narrative Approach. Presented at the Understanding Macroprudential Regulation Workshop organized by Norges Bank, 29 - 30 November 2012, Oslo.
• Galati, G. and Moessner, R. (2011). Macroprudential Policy - A Literature Review. BIS Working Paper, (337). https://doi.org/10.2139/ssrn.1950093.Gambacorta, L., Hoffman, B. and Peersman, G. (2014). The Effectiveness of Unconventional Monetary Policy at the Zero Lower Bound : A Cross-Country Analysis. Journal of Money, Credit and Banking, 46(4).
• Gertler, M. and Karadi, P. (2011). A Model of Unconventional Monetary Policy. Journal of Monetary Economics, 58(1), 17–34.
• Granger, C. W. J. (1969). Investigating Casual Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica, XXXVII, 3, 424- 438.
• Gujarati, D. N. (2001). Temel Ekonometri. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Jordà, Ò., Schularick, M., and Taylor, A. M. (2010). Financial Crises, Credit Booms, and External Imbalances: 140 Years of Lessons. NBER Working Paper Series, 59(2), 340–378. https://doi.org/10.1057/imfer.2011.8.
• Kara, H. (2012). Küresel Kriz Sonrası Para Politikası. İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 27(315): 9–36.
• Kasapoğlu, Ö. (2007). Parasal Aktarim Mekanizmaları: Türkiye İçin Uygulama. TCMB Uzman Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü.
• Lütkepohl, H. and Saikkonen, P. (1997). Impulse Response Analysis in Infinite Order Cointegrated Vector Autoregressive Processes. Journal of Econometrics, 81, 127–157.
• Meinusch, A. and Tillmann, P. (2015). The Macroeconomic Impact of Unconventional Monetary Policy Shocks. Journal of Macroeconomics, 47, 58–67.
• Mendoza, E. G. and Terrones, M. E. (2008). An Anatomy of Credit Booms and Their Demise. NBER Working Paper Series, 15(2), 4–32.
• Oktar, S. and Dalyancı, L. (2011). Türkiye Ekonomisinde Para Politikasının Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 30(1), 1–22.
• Oktar, S., Eroğlu, N. and Eroğlu, İ. (2013). 2008 Global Fi̇nans Kri̇zi̇, Parasal Aktarım Kanalları ve Türki̇ye Cumhuri̇yet Merkez Bankası’nın (TCMB) Deneysel Poli̇ti̇ka Çabaları. Marmara Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi, 35(2), 1–1.
• Özatay, F. (2011). Merkez Bankası’nın Yeni Para Politikası:İki Hedef-Üç Ara Hedef-Üç Araç. İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 26(302), 27–43.
• Özatay, F. (2012a). Para Politikasında Yeni Arayışlar. İktisat ve Toplum Dergisi, 2(15), 20–30.
• Özatay, F. (2012b). Para Politikasında Yeni Arayışlar ve TCMB. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), 201202, 1-17.
• Özgen, F. B. and Güloğlu, B. (2004). Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi. ODTÜ Gelişme Dergisi, 31, 93–114.
• Peersman, G. (2011). Macroeconomic Effects of Unconventional Monetary Policy in The Euro Area. ECB Working Paper Series, (1397).
• Pesaran, H. H. and Shin, Y. (1998). Generalized Impulse Response Analysis in Linear Multivariate Models. Economics Letters, 58, 17–29.
• Reinhart, C. M. (2012). A Serıes of Unfortunate Events: Common Sequencıng Patterns in Finaniıal Crises. NBER Working Paper Series, (17941).
• Schularick, M. and Taylor, A. M. (2009). Credit Booms Gone Bust : Monetary Policy , Leverage Cycles and Financial Crises, 1870 – 2008. NBER Working Paper Series.
• Serel, A. and Özkurt, İ. C. (2014). Geleneksel Olmayan Para Politikası Araçları ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (22), 56–71. http://dx.doi.org/10.11611/JMER247.
• Sevüktekin, M. and Çınar, M. (2014). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, 4. Baskı, Bursa: Dora Yayınları.
• Sims, C. (1980). Macroecenomics and Reality. Econometrica, 48(1), 1–48.
• Svensson, L. (2010). Inflation Targeting After The Financial Crisis. In BIS Speeches (pp. 1–9).
• TCMB. (2010a). 2011 Yılı Para ve Kur Politikası. Ankara, TCMB Yayınları.
• TCMB. (2011a). 2012 Yılı Para ve Kur Poli̇ti̇kası. Ankara, TCMB Yayınları.
• TCMB. (2011b). Çıkış Stratejisi ve TCMB’nin Yeni Para Politikası. TCMB Bülten, (23), 4–6. Ankara, TCMB Yayınları.
• TCMB. (2012a). Finansal İstikrar Raporu, Ankara, TCMB Yayınları, 15,1–114.
• TCMB. (2012b). 2013 Yılı Para ve Kur Politikası, Ankara, TCMB Yayınları, 1–37.
• TCMB. (2013b). Enflasyon Raporu III, Ankara, TCMB Yayınları.
• TCMB. (2014). Makro İhtiyati Politikalar ve Türkiye Uygulaması. TCMB Çalışma Tebliği, Ankara, TCMB Yayınları.
• Tovar, C. E., Garcia-escribano, M. and Vera Martin, M. (2012). Credit Growth and the Effectiveness of Reserve Requirements and Other Macroprudential Instruments in Latin America. IMF Working Paper, 12(142).
• Yavuzarslan, N. (2011). Fi̇nansal İ̇sti̇krar ve Zorunlu Karşılıklar. TCMB Uzman Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü, July 2011.
• Yılmaz, D. (2009). Küresel Kriz, Etkileri ve Para Politikası Uygulamaları. Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul (Vol. 4).