Activities of Development Agencies in The Context of Regional Development: Case of TR82 Region (Kastamonu, Sinop, Çankırı)

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 4, 2646 - 2671, 30.12.2018

Orhan Kandemir , Ümmühan Ergin

https://doi.org/10.15869/itobiad.451380

Öz

In
Turkey, it is an important aim to be prevented the internal migration process
which reached an unsustainable level because of eliminating the regional
development differences. However, the development policies pursued according to
a centralist approach for years have not obtained the expected results in
eliminating the regional development differences. For this reason, a top-down
development policy has been abandoned. Instead, it has been adopted a
development approach emphasizing local actors and aiming to mobilize regional
dynamics. In this new development approach, 26 development agencies structured
in according to the regional categorization of Degree 2 have a pivotal role.
One of these development agencies is Northern Anatolia Development Agency
(KUZKA) operating in the TR82 Region which is our research area. In the study,
the activities that KUZKA has applied in order to enable the regional
development and reduce the regional development differences are assessed in the
context of the TR82 Region.

Anahtar Kelimeler

TR82 Region, KUZKA, Regional Development, Kastamonu, Sinop, Çankırı

Bölgesel Gelişme Bağlamında Kalkınma Ajanslarının Faaliyetleri: TR82 Bölgesi (Kastamonu, Sinop, Çankırı) Örneği

Öz

Türkiye’de bölgesel
gelişme farklılıklarının giderilmesi dolayısıyla sürdürülemez boyutlara ulaşan
iç göç sürecinin önlenmesi önemli bir hedeftir. Fakat yıllarca merkeziyetçi bir
anlayışa göre sürdürülen kalkınma politikaları, bölgesel gelişme farklılıklarının
giderilmesinde yeterince başarı sağlayamamıştır. Bu nedenle tavandan-tabana yönelen bir kalkınma politikası terk
edilerek, yerine yerel aktörleri ön plana çıkaran, bölgesel dinamikleri
harekete geçirmeyi hedefleyen bir kalkınma anlayışına geçilmiştir. Bu yeni
kalkınma anlayışında, Düzey 2 bölgesel sınıflandırmasına göre yapılandırılan
26 kalkınma ajansı anahtar bir role sahiptir. Bu kalkınma ajansından birisi
araştırma alanımız olan TR82 bölgesinde faaliyette bulunan Kuzey Anadolu
Kalkınma Ajansı (KUZKA)’dır. Çalışmada KUZKA’nın bölgesel gelişmeyi sağlama ve
dolayısıyla bölgesel gelişme farklılıklarını azaltmak için uyguladığı
faaliyetler TR82 bölgesi bağlamında değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

TR82 bölgesi, KUZKA, Bölgesel Gelişme, Kastamonu, Sinop, Çankırı

Kaynakça

• Akbulut, Mahmut Umut Ferman ve Göküş Mehmet (2017), “Küreselleşme ve Yerelleşme Sürecinde Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 20 (1):79-88.
• Dinler, Zeynel (2012), Bölgesel İktisat, 9. Baskı, Ekin Basım Yayınevi: Bursa.
• Dinçer, Bülent, Özaslan, Metin ve Kavasoğlu, Taner (2003), İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (2003), DPT, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, (Mayıs), Ankara.
• Eroğlu, Müzeyyen ve Kum, Melike (2010), “Türkiye’de Kalkınma Ajanslarının İdari Teşkilat İçindeki Yeri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 35, (Ocak-Temmuz):175-198.
• İbret, Ünal, Aydınözü, Duran ve Uğurlu, Mustafa (2015), “Kastamonu Şehrinde Kültür ve İnanç Turizmi”, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 32, Temmuz - 2015, 239-269.
• Gökçe, Orhan ve Turan, Erol (2008) "Kamu Yönetiminin Dönüşümü ve Dönüşümün Temel Unsurları", Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 15: 175-200.
• Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun (5449 Sayılı Kanun), 08 Şubat 2006 tarih ve 26074 sayılı Resmi Gazete. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc090/kanuntbmmc090/kanuntbmmc09005449.pdf, Erişim Tarihi: 04.04.2017.
• Kandemir, Orhan ve Gökbeşe, Esra (2017), “Helal Turizmin Türkiye İçin Önemi ve Bölgesel Potansiyelin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma: Kastamonu İli Örneği”. Türk İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(12), 299-314.
• Kandemir, Orhan ve Kürkcü, Murat (2016), “Bir Refah Göstergesi Olan “Yaşam Endeksi” Bağlamında TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) Bölgesinin Analizi”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Eylül 2016, Sayi:14.
• Kandemir, Orhan ve İren, Zübeyde Tuğçe (2017), Kastamonu İli İşgücü Piyasasının Durumu ve İŞKUR Faaliyetlerinin Analizi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (52): 1063-1075.
• Karakılçık, Yusuf (2014), Yeni Bölgeselleşme Politikaları ve Türkiye’de Bölge Yönetimi, Birinci Baskı, Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Kargı, Nihal (2009), “Bölgesel Kalkınma Yaklaşımlarındaki Gelişmeler ve AB Perspektifi Altında Türkiye’nin Bölgesel Politika Analizi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Yıl:2, 1 (3):19-40.
• Keskin, Hidayet ve Sungur, Onur (2010), “Bölgesel Politika Ekseninde Yaşanan Dönüşüm: Türkiye’de Kalkınma Planlarında Bölgesel Politikaların Değişimi”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs 2010, Sayı:21: 271-293.
• KUZKA (2010), 2010 Yılı Faaliyet Raporu: TR82 Düzey II Bölgesi (Çankırı-Kastamonu-Sinop), (Aralık 2010), https://www.kuzka.gov.tr/Icerik/Dosya/www.kuzka.gov.tr_13_PD5X43UP_2010_yillik_faaliyet_raporu.pdf, Erişim Tarihi: 06.02.2018.
• KUZKA (2012), 2011 Yılı Faaliyet Raporu, (Şubat-2012), https://www.kuzka.gov.tr/dosya/2011_yillik_faaliyet_raporu.pdf, Erişim Tarihi: 06.02.2018.
• KUZKA (2014), 2013 Yılı Faaliyet Raporu, (Belge No:2014-KR-2/25), https://www.kuzka.gov.tr/dosya/2013_yillik_faaliyet_raporu.pdf, Erişim Tarihi: 06.02.2018.
• KUZKA (2016a), 2016 Yılı Çalışma Programı, https://www.kuzka.gov.tr/Icerik/Dosya/www.kuzka.gov.tr_225_TN2K96WX_20151223-cp-2016.pdf, 03.04.2017.
• KUZKA (2016b), 2014 - 2023 TR82 Düzey 2 Bölgesi (Kastamonu Çankırı Sinop İlleri) Bölge Planı, 1. Basım, Haziran 2016, https://www.kuzka.gov.tr/paylasim/20160401_tr82_bolge_plani_(WEB).pdf, Erişim Tarihi:04.08.2017.
• KUZKA (2017a), 2011 KOBİ Mali Destek Programı Karşıt Durum Etki Değerlendirmesi Raporu, Belge No: 2017-RP-1/108, 1. Basım (Mayıs-2017), https://www.kuzka.gov.tr/paylasim/09_etki_analizi_raporu.pdf, Erişim Tarihi: 20.11.2017.
• KUZKA (2017b), 2016 Yılı Faaliyet Raporu, (Belge No: 2017-KR-1/38) https://www.kuzka.gov.tr/Icerik/Dosya/www.kuzka.gov.tr_277_MW4Y36KE_2016-yillik-faaliyet-raporu.pdf, Erişim Tarihi:12.02.2018.
• KUZKA, Mali Destekler, https://www.kuzka.gov.tr/destekler.asp?D=11&Destekler=mali-destekler, Erişim Tarihi, 20.01.2018.
• KUZKA, Teknik Destekler, https://www.kuzka.gov.tr/destekler.asp?D=12&Destekler=teknik-destekler, Erişim Tarihi: 23.01.2018.
• KUZKA, Destekler: Yatırım Danışmanlığı, https://www.kuzka.gov.tr/destekler.asp?D=13&Destekler=yatirim-danismanligi, Erişim Tarihi: 23.01.2018.
• Kuter, Nazan (2007), “Çankırı Kenti ve Çevresinin Turizm Açısından Değerlendirilmesi”, ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 9 (11): 71-77.
• Küçükali, Adnan (2013), “Sosyal Politika Uygulamalarında Kalkınma Ajansları: KUDAKA Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27 (3):205-220.
• Milli Tarım Projesi: Tarım ve Hayvancılıkta yeni dönem, https://www.ankaratb.org.tr/lib_upload/Milli%20Tar%C4%B1m%20Projesi.pdf, Erişim tarihi: 08.02.2018.
• Oskay, Cansel Seymen ve Kubar, Yeşim (2007), “Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınmanın Finansmanında Kalkınma Ajansları”, Selçuk Üniversitesi Karaman İ.İ.B.F. Dergisi Yerel Ekonomiler Özel Sayısı (Mayıs 2007): 204-214.
• Övgün, Barış (2011), “Türk Kamu Yönetiminde Yeni Bir Örgütlenme: Kalkınma Bakanlığı”, Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, 66 (3): 263-281.
• Özen, Pınar (2005), “Bölge Kalkınma Ajansları”, TEPAV, Mayıs, 2005. http://www.tepav.org.tr/upload/files/1271245092r8246.Bolgesel_Kalkinma_Ajanslari.pdf, Erişim tarihi: 13.11.2017.
• Özer, Yunus Emre (2007), “Küresel Rekabet-Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Türkiye”, Review of Social, Economic & Business Studies, 9 (10):389-408.
• Pehlivan, Pınar (2013), “Türkiye’de Kalkınma Ajanslarının Yerel Ekonomi Üzerine Etkileri: Zafer Kalkınma Ajansı Örneği”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (3):412-438.
• Sakal, Mustafa ve Demirhan, Habip (2014), “Bölgesel Politikalar Eksenindeki Değişim Sürecinde Türkiye’de İzlenen Bölgesel Kalkınma Politikalarının Analizi”, Türkiye’de Bölgesel Kalkınma ve Teşvik Politikaları (Editör: Mine Nur BOZDĞAN) içinde, 1. Baskı, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.: Ankara, 179-208.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013a), İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011), Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara, http://www3.kalkinma.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebContentGosterim.aspx?Enc=51C9D1B02086EAFB13C239EE2D6723BE, Erişim Tarihi: 12.01.2018.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013b), Kalkınma Ajansları 2012 Yılı Genel Faaliyet Raporu, ttp://www.kalkinma.gov.tr/pages/content.aspx?l=7a0b8e4a-dd0f-43b1-880c-e682b9d15cc3&i=568, Erişim Tarihi: 07.02.2018.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013c), Kalkınma Ajansları 2013 Yılı Genel Faaliyet Raporu, http://www3.kalkinma.gov.tr/DocObjects/Download/16009/Kalk%C4%B1nma_Ajanslar%C4%B1_2013_Y%C4%B1l%C4%B1_Genel_Faaliyet_Raporu.pdf, Erişim Tarihi: 12.02.2018.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2014a), Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (2014-2023), “Daha Dengeli, Topyekûn Kalkınma, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, (Aralık 2014), http://abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/003.pdf, Erişim Tarihi: 12.01.2018.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2014b), Kalkınma Ajansları 2014 Yılı Genel Faaliyet Raporu, http://www3.kalkinma.gov.tr/DocObjects/View/16069/Kalk%C4%B1nma_Ajanslar%C4%B1_2014_Y%C4%B1l%C4%B1_Genel_Faaliyet_Raporu.pdf, Erişim Tarihi: 22.01.2018.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2015), Kalkınma Ajansları 2015 Yılı Genel Faaliyet Raporu, http://www3.kalkinma.gov.tr/DocObjects/Download/16104/KA_2015_Y%C4%B1l%C4%B1_Genel_Faaliyet_Raporu_14.10.2016_SonV3.pdf, Erişim Tarihi: 12.02.2018.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2016), Kalkınma Ajansları 2016 Yılı Genel Faaliyet Raporu,http://bolgesel.kalkinma.gov.tr/wp-content/uploads/2017/12/Kalkinma_Ajanslari_Genel_Faaliyet_Raporu.pdf,Erişim Tarihi: 22.01.2018.
• Tutar, Filiz ve Demiral, Mehmet (2007), “Yerel Ekonomilerin Yerel Aktörleri: Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(1), 65-83.
• TÜİK, Göç İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/degiskenlerUzerindenSorgula.do?durum=acKapa&menuNo=178&altMenuGoster=1&secilenDegiskenListesi= Erişim Tarihi: 15.01.2018.
• TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine Göre Yaş Bağımlılık Oranı, https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/tabloOlustur.do#, Erişim Tarihi: 09.11.2017.
• TÜİK (2017), “İstatistiklerle Yaşlılar, 2016”, 16 Mart 2017 tarih ve 24644 sayılı Haber Bülteni, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24644, Erişim Tarihi: 08.08.2017.
• TÜİK, Kişi başına düşen Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla (2004-2014), https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/tabloYilSutunGetir.do?durum=yillariGetir&menuNo=517&altMenuGoster=0&tabloNo=336, Erişim Tarihi: 22.11.2017.
• TÜİK, Hane halkı İşgücü İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/tabloYilSutunGetir.do?durum=acKapa&menuNo=345&altMenuGoster=1, Erişim Tarihi: 22.11.2017.
• TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/tabloYilSutunGetir.do?durum=acKapa&menuNo=292&altMenuGoster=1, Erişim tarihi: 22.11.2017.
• TÜİK, http://www.tuik.gov.tr/, Erişim tarihi: : 22.11.2017.
• Ultan, Mehlika Özlem ve Saygın, Didem (2016), “Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Bölgesel Kalkınmaya Etkisi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 14 (28):71-99.
• Uzun, Ali (1998), “Sinop İlinin Bazı Doğal Turistik Çekicilikleri”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 11.
• Ünal, Vedide Zeynep (2014), TR82 Bölgesi 3 Yıldız Küme Analiz Çalışması, Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA), https://www.kuzka.gov.tr/Icerik/Dosya/www.kuzka.gov.tr_10_YV4Y03WJ_tr82-bolgesi-3-yildiz-kume-analizi.pdf, Erişim Tarihi: 23.11.2017.
• Yılmaz, Battal (2011), “Bölgesel Politikaların Tarihsel Gelişimi ve Yeni Bir Model Olarak Kalkınma Ajansları”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (Eski Adı Akademik Fener), Sayı: 15: 29-41.