Roma Din Anlayışı Bağlamında Hıristiyanların Ateistlikle Suçlanması ve Hıristiyan Apologların Karşı Cevapları

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 1902 - 1935, 30.06.2020

Zekiye Sönmez

https://doi.org/10.15869/itobiad.734014

Cited By: 1

Öz

Roma dininin geçmişi, Roma’nın kuruluş tarihi M.Ö.753/752’ye kadar eskiye dayanmakta ve Batı Roma’nın yıkıldığı M.S. 476’da son bulduğu kabul edilmektedir. Roma dini, belirsiz dinsel unsurlar içeren, sihir ve büyünün hâkim olduğu bir dönemden aile ve atalar kültüne, oradan devlet ve imparator kültüne doğru gelişim göstermiştir. Gelişim sürecinde o, karşılaştığı dinî inançları ve tanrı modellerini kendi bünyesine dahil ederek çok tanrılı geleneksel bir yapıya dönüşmüştür. İmparatorluk döneminde geleneksel din anlayışının yanı sıra ölmüş ve yaşayan imparatorlara tapınma kültü de gelişmiştir. Geleneksel din ve tanrı anlayışına karşı çıkan ve tanrılara kült sunmayan Hıristiyanlar, “ateist” olmakla suçlanmıştır. Ancak Hıristiyan Apologlar, Roma’nın geleneksel din anlayışının yanlışlığını ve Hıristiyanlığın üstünlüğünü mantıkî ve teolojik delillerle, kendilerine yöneltilen suçlamalara cevap vermiştir.
Bu çalışmada, geleneksel Roma din ve tanrı anlayışından, Hıristiyanlara yöneltilen ateizm suçlamalarının sebeplerinden ve Hıristiyan apologların bunlara karşı cevaplarından söz edilecektir.   

Anahtar Kelimeler

Roma Dini, Ateist, Numen, Genus, Pax Deorum, İmparator Kültü, Hıristiyan Apologlar

Atheist Accusation to Christians in the Context of Roman Religion and Christian Apologists' Responses

Öz

The history of the Roman religion dates back to it was founded that the date of establishment of Rome until 753/752 BC and it is considered to have ended at 476 A.D. The religion of Rome has evolved from a period of contained uncertain religious elements, sorcery and magic, to the cult of families and ancestors, and from there to the cult of the state and emperor. In the process of development, this religion has turned into a traditional multi-god structure by incorporating the religious beliefs and god models it encounters. During the imperial period, developed was cult of the emperors who died and lived, besides the traditional understanding of religion. Christians were accused of opposing traditional religion and god understanding and who do not offer cults to the gods, who were being an "atheist". However, Christian Apologists have responded to the accusations against them by using logical and theological proofs of the wrongness of Rome's traditional understanding of religion and the superiority of Christianity.
In this study will be mentioned from the traditional understanding of Roman religion and god, the causes of the charges of atheism against Christians, and the Christian apologists' responses to them.

Anahtar Kelimeler

Roman Religion, Atheist, Numen, Genius, Pax Deorum, Emperor Cult, Christian Apologists

Kaynakça

• Antik Kaynaklar:
• Agust. De civit. (Augustine, De Civitate Dei Liber, VI. 2-3)
• M. Tulli Ciceronis, (1930). De Divinatione Liber Primus et Liber Secundus, Ed. Arthur Stanley Pease, The University of Illinois.
• Cicero, (1933). On the Nature of the Gods , With an English Trans by H. Rackham, Loeb Classical Library, London: Harvard University Press.
• Modern Kaynaklar:
• Adkins, Lesley - Adkins, Roy A. (2004). Handbook to Life in Ancient Rome, Updated Edition, USA: Facts On File
• Altheim, Franz. (1938). A History of Roman Religion, Trans.by Harold Mattingly, London: Methuen & Co Ltd.
• Aşkit, Çağatay. (2011). Auspicium Et Imperium: Roma Cumhuriyet Döneminde İç Siyaset ve Kehanet, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri (Latin Dili ve Edebiyatı) Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Croix, G. E. M. De Ste. (2006). Christian Persecution, Martyrdom, And Orthodoxy, Ed. Michael Whitby and Joseph Streeter, New York: Oxford University Press.
• Dumezil, Georges. (1980). Camillus: A Study of Indo-European Religion as Roman History, Ed. by Udo Strutynski, Trans. by Anette Aronowicz and Josette Bryson, London: Universıty of California Press.
• Dürüşken, Çiğdem. (2000). Antikçağ'da Yaşamın ve Ölümün Bilinmezine Yolculuk: Roma'nın Gizem Dinleri. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Edwards, Karen L. (1997). Captive Gods: Romans and Athenian Religion from 229 B.C. to the Age of Augustus, A Dissertation Presented to the Graduate Faculty of the University of Virginia in Candidacy for the Degree of Doctor of Philosophy, Department of Classics, University of Virginia.
• Ekeke, Emeka C. (2012). Persecution and Martyrdom of Christians in the Roman Empire from ad 54 to 100: A Lesson for the 21st Century Church, European Scientific Journal, edit. Vol. 8, 16: 175-190.
• Eliade, Mircea. (2003). Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi: Gotama Budha’dan Hıristiyanlığın Doğuşuna, C.II, Çev. Ali Berktay, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Fredriksen, Paula. (2006). Christians in the Roman Empire in the First Three Centuries CE, A Companion to the Roman Empire, Ed. Davıd S. Potter, Malden, Oxford, Victoria: Blackwell Publishing: 587-607.
• Gradel, Ittai. (2002). Emperor Worship and Roman Religion, Oxford: Clarendon Press.
• Harland, Philip A. (2006). The Declining Polis? Religious Rivalries in Ancient Civic Context. Religious Rivalries in the Early Roman Empire and the Rise of Christianity, Studies in Christiantiy and Judaism, (Etudes sur le christianisme et le Judaismejudaisme), Ed. Leif E. Vaage, Vol. 18: 21-49.
• Hiristiyanlık Tarihi (A Lion Handbook: The History of Christianity) (2004). Çev. Sibel Sel ve Levent Kınran, İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
• Hope, Valerie. (2007). Death in Ancient Rome: A Sourcebook, London- New York: Routledge.
• İplikçioğlu, Bülent. (2015). Eskibatı Tarihi I, Giriş, Kaynaklar, Bibligrofya, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Mommsen, Theodor. (1894). History of Rome, Trans. by W. P. Dickson, Vol 1, London: Bentley & Son.
• Rüpke, Jörg. (2018). Pantheon: A New History of Roman Religion, Trans. David M. B. Richardson, Princeton-Oxford: Princeton University Press.
• Rüpke, Jörg. (2006). Urban Religion And Imperial Expansion: Priesthoods in the Lex Ursonensis, The Impact of Imperial Rome on Religions, Ritual and Religious Life in the Roman Empire, Eds. Lukas de Blois, Peter Funke, Johannes Hahn, Proceedings of the Fifth Workshop of the İnternational Network İmpact of Empire (Roman Empire, 200 b.c. – a.d. 476), Münster, June 30 – July 4, 2004, Leiden -Boston: Brill.
• Sherwin-White, A.N. (1973). The Roman Citizenship, Oxford: Oxford University Press Academic Monograph Reprints.
• Tekin, Oğuz. (2016). Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş, İstanbul: İletişim Yayınları.