Out-of-School Learning Environments in Visual Arts Education: Example of Safranbolu

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 5, 3802 - 3834, 29.12.2020

Evrim Çağlayan

https://doi.org/10.15869/itobiad.790602

Cited By: 2

Öz

The scientific, technological, social and economic developments observed today cause changes in various areas of life. Depending on the changes in the field of education, learning and learning environments are also discussed. One of the most important impacts of information technologies, internet, and social networks is the spread of learning environments from school classes to the whole sphere of life. Learning is defined as the effect of experience on behaviour. Considering the information, technical and communication opportunities of the Z generation, it can be stated that these basic factors affecting learning are diversified. Although out-of-school learning environments have been the subject of many kinds of research in recent years; in the related literature, there are few studies about the learning environments outside the school used in visual arts education. In our age, as in many other countries, interest in out-of-school learning environments grows and various practices are carried out in our country. This research was aimed to examine the cultural heritage sites in Safranbolu as an out-of-school learning environment in visual arts education. Safranbolu is one of the "oldest" out-of-school learning environments waiting to be discovered for centuries thanks to its ahi and guild traditions. The data of the research, which was structured according to the qualitative research approach, was obtained through documents, field research, observation and interview techniques. The content analysis of the data revealed that Safranbolu has a rich cultural heritage. It has been concluded that 25% of the gains in various grades of formal education can be supported by activities to be realized in these places. Depending on the results obtained, it was suggested that the studies for out-of-school learning environments should be supported and diversified. In this way, it is thought that the importance of out-of-school learning environments will be better understood.

Anahtar Kelimeler

art education, cultural heritage, learning, out-of-school learning, Safranbolu

Görsel Sanatlar Eğitiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamları: Safranbolu Örneği

Öz

Günümüzde gözlemlenen bilimsel, teknolojik, sosyal ve ekonomik gelişmeler yaşamın çeşitli alanlarında değişikliklere sebep olmaktadır. Eğitim alanındaki değişikliklere bağlı olarak öğrenme ve öğrenme ortamları da tartışılır. Bilgi teknolojileri, internet ve sosyal ağların en önemli etkilerinden biri, öğrenme ortamlarının okul sınıflarından yaşamın tamamına yayılmasıdır. Öğrenme, deneyimin davranış üzerindeki etkisi olarak tanımlanmaktadır. Z kuşağının bilgi, teknik ve iletişim olanaklarına bakıldığında öğrenmeyi etkileyen bu temel faktörlerin çeşitlendiği söylenebilir. Okul dışı öğrenme ortamları son yıllarda pek çok araştırmanın konusunu oluşturmakla birlikte; ilgili literatürde, görsel sanatlar eğitiminde yararlanılan okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik çalışmalar da yer almaktadır. Çağımızda, birçok ülkede olduğu gibi, okul dışı öğrenme ortamlarına ilgi artmakta ve ülkemizde çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Bu araştırma, Safranbolu’daki kültürel miras alanlarını görsel sanatlar eğitiminde okul dışı öğrenme ortamı olarak incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Safranbolu’nun öğrenme ortamları açısından sahip olduğu en önemli değerler, tarihi yapılarında ve geçmişte üretim ve ticaretin yürütüldüğü çarşı ve sokaklarda gizlidir. Safranbolu sahip olduğu ahilik ve lonca gelenekleri sayesinde yüzyıllardır keşfedilmeyi bekleyen ‘en eski’ okul dışı öğrenme ortamlarından biridir. Ayrıca Safranbolu, okul dışı öğrenme ortamlarıyla ilgili literatürde belirtilen pek çok öğrenme ortamını bir arada bulunduran bir şehirdir. Araştırmanın gerçekleştirilmesinde nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yaklaşımı benimsenmiştir. Durum çalışmasının kurgusu ise ‘bütüncül tek durum’ deseniyle sağlanmıştır. Çalışmanın verileri doküman incelemesi, saha araştırması, gözlem ve görüşme yoluyla toplanmıştır. Ortaya çıkan verilerin analizleri, Safranbolu’nun zengin bir kültürel mirasa sahip olduğunu göstermiştir. Örgün eğitimin çeşitli kademelerindeki kazanımların %25’inin, bu mekanlarda gerçekleştirilecek etkinliklerle desteklenebileceği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara bağlı olarak, okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik çalışmaların desteklenmesi ve çeşitlendirilmesi gerektiği önerilmiştir. Bu sayede okul dışı öğrenme ortamlarının öneminin daha iyi anlaşılacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

sanat eğitimi, kültürel miras, öğrenme, okul dışı öğrenme, Safranbolu

Kaynakça

• Acar, M. (2011). Karabük Safranbolu el sanatları. Karabük: Karabük Valiliği Yayınları.
• Ada, Ş. (2006). Toplumsal değişme ve yenileşme. İçinde Ö. Demirel & Z. Kaya (Eds.), Eğitim bilimine giriş (ss.299-333). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Akça Berk, N. (2019). Learning the story of the city where i live within the context out-of-school history education, International Journal of Eurasian Education and Culture, 4(7), 225-244.
• Altan, E. B., Üçüncüoğlu, İ. & Öztürk, N. (2019). Preparation of out-of-school learning environment based on science, technology, engineering, and mathematics education and ınvestigating its effects. Science Education International, 30(2), 138-148.
• Arkan, A. & Yünter, S. (2018). Eğitim için sosyal ağlar (Seta Perspektif, 217). 14 Ekim 2019 tarihinde, https://setav.org/assets/uploads/2018/11/217Eg%CC%86itim-I%CC%87c%CC%A7in-Sosyal-Ag%CC%86lar-1.pdf adresinden alınmıştır.
• Ayaydın, A. (2013). Uygulamanın sanat eğitimindeki yeri. İçinde A. Ayaydın ve L. Mercin (Eds.), Görsel Sanatlar Eğitiminde Uygulamalar (ss. 7-8). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Bozkurt, S. G. (2013). 19.yy da Osmanlı konut mimarisinde iç mekan kurgusunun Safranbolu evleri örneğinde irdelenmesi. Journal of the Faculty of Forestry, Istanbul University, 62(2), 37-70.
• Bozkurt, S.G. & Altınçekiç, H. (2013). Anadolu’da geleneksel konut ve avluların özellikleri ile tarihsel gelişiminin Safranbolu evleri örneğinde irdelenmesi. İstanbul University Journal of the Faculty of Forestry, 63(1), 69-91.
• Buyurgan, S. & Mercin, L. (2005). Görsel sanatlar eğitiminde müze eğitimi ve uygulamaları. V. Özsoy (Ed.). Ankara: Görsel Sanatlar Eğitimi Derneği Yayınları.
• Davis, J. H. (1999). Nowhere, somewhere, everywhere: The arts in education. 08 Kasım 2019 tarihinde, https://www.tandfonline.com veri tabanından alınmıştır.
• Diker, O. & Deniz, T. (2017). Coğrafya ve tarih perspektifinden somut kültürel miras ve Türkiye. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Erten, Z. & Taşçi, G. (2016). Fen bilgisi dersine yönelik okul dışı öğrenme ortamları etkinliklerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 638-657.
• Ertürk, S. (1993). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan Matbaacılık.
• Fidan, N. (1986). Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Alkım Yayınevi.
• Genç, S., & Öner, F. K. (2018). A sample activity for holding a studio art-painting-course in a museum. Universal Journal of Educational Research, 6(12), s. 2880-2887.
• Glowinski, I. & Bayrhuber, H. (2011). Student labs on a university campus as a type of out-of-school learning environment: Assessing the potential to promote students’ interest in science. International Journal of Environmental & Science Education, 6(4), 371-392.
• Green, J. & Kindseth, A. (2011) Art all day: distinction and ınterrelation of school-based and out-of-school arts learning. Studies in Art Education, 52(4), 337-341.
• Hacısalihoğlu, İ. Y. (1995). Geleneksel Türk şehri: Safranbolu. Türk Coğrafya Dergisi, 30, 409-434.
• Hawrot, A. (2018). Out-of-school learning assistance in adolescence, Educational Psychology, 38(4), 513-534.
• Houwer, J.D., Holmes, D.B. & Moors, A. (2013). What is learning? On the nature and merits of a functional definition of learning. Psychonomic Bulletin & Review, 20 (4), 631-642. https://doi.org/10.3758/s13423-013-0386-3
• Işık, Z. (1992). Geleneksel ve günümüz konutlarının iç mekân analizi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• İlhan, A. Ç. (2019). Müzeler. İçinde A. İ. Şen (Ed.) Okul dışı öğrenme ortamları (ss. 21-45). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Karabük İl Milli Eğitim Müdürlüğü (2019a). Okul dışı öğrenme ortamlarında ilk durak Kardemir. 20 Kasım 2019 tarihinde https://karabuk.meb.gov.tr/www/okul-disi-ogrenme-ortamlarinda-ilk-durak-kardemir/icerik/2490 adresinden alınmıştır.
• Karabük İl Milli Eğitim Müdürlüğü (2019b). Okul dışı öğrenme ortamları kılavuzu. 30 Kasım 2019 tarihinde http://karabukarge.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_11/29143859_Okul_disi_ogrenme_ortamlari.pdf adresinden alınmıştır.
• Karabük Üniversitesi. (tarihsiz). Hakkımızda. 12 Aralık 2019 tarihinde http://gstf.karabuk.edu.tr/icerikGoster.aspx?K=S&id=2&BA=index.aspx adresinden alınmıştır.
• Kaya, Z. (2006). Eğitimin psikolojik temelleri. İçinde Ö. Demirel, Z. Kaya (Eds.) Eğitim bilimine giriş (s. 81-113). Ankara: PegemA Yayınları.
• Knutson, K., Crowley, K., Lin-Russell, J. & Annsteiner, M. (2011). Approaching art education as an ecology: exploring the roleb of museums. Studies in Art Education, 52 (4), 310-322.
• Kundakçı, M. (2015). Karabük’te kaybolan ve zamana direnen zanaatlar. İçinde Komisyon (Eds.), 81 ilde kültür ve şehir Karabük (ss.244-246). Karabük: Karabük Valiliği Yayınları.
• Kuş, A. (2010). Safranbolu evleri ve yaşam biçimi. Karabük: Safranbolu Kaymakamlığı Hizmet Birliği Yayınları.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2019). Müze kent Safranbolu. 10 Aralık 2019 tarihinde https://safranboluturizmdanismaburosu.ktb.gov.tr/TR-155829/muze-kent-safranbolu.html adresinden alınmıştır.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2017a). İncekaya Su Kemeri-Karabük. 16 Kasım 2019 tarihinde https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/karabuk/gezilecekyer/ncekaya-su-kemeri adresinden alınmıştır.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2017b). Bulak (Mencilis) Mağarası-Karabük. 16 Kasım 2019 tarihinde https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/karabuk/gezilecekyer/bulak-mencilis-magarasi adresinden alınmıştır.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2019). Mutlu çocuklar güçlü Türkiye 2023 eğitim vizyonu. 06 Aralık 2019 tarihinde http://2023vizyonu.meb.gov.tr adresinden alınmıştır.
• Öner, G. & Öztürk, M. (2019). Okul dışı öğrenme ve öğretim mekânları olarak bilim merkezleri: sosyal bilgiler öğretmen adaylarının deneyimi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(Özel Sayı), 1-27.
• Özsoy, V. (2019). Sanat galerileri, sanatçı atölyeleri, tasarım stüdyoları ve el sanatları işlikleri. İçinde A. İ. Şen (Ed.) Okul dışı öğrenme ortamları (ss. 276-304). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Payne, M. R. (1985). Using the outdoors to teach science: a resourge guide for elementary and middle school teachers. Wasington, D.C.: National Institute of Education
• Salmi, H. (1993). Scıence centre educatıon motivation and learning in ınformal education (Yayımlanmamış doktora tezi). Helsinki Üniversitesi, Finlandiya. 22 Haziran 2020 tarihinde, https://eric.ed.gov veri tabanından alınmıştır.
• Sarıoğlan, A.B. & Küçüközer, H. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamları ile ilgili görüşlerinin araştırılması. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(1), 1-15.
• Schultz, K. & Hull, G. (2002). Locating literacy theory in out-of school contexts. 19 Kasım 2019 tarihinde http://repository.upenn.edu/gse_pubs/170 adresinden alınmıştır.
• Senemoğlu, N. (1997). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Ertem Matbaacılık.
• Şahin, İ. (2015). Ekonomik yapısı ile Karabük. İçinde Komisyon (Eds.), 81 ilde kültür ve şehir Karabük (s.244-246). Karabük: Karabük Valiliği Yayınları.
• Şen, A. İ. (2019). Okul dışı öğrenme ortamı nedir? İçinde A. İ. Şen (Ed.) Okul dışı öğrenme ortamları (s. 1-20). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Taylor, C., Power, S. & Rees, G. (2010). Out‐of‐school learning: the uneven distribution of school provision and local authority support, British Educational Research Journal, 36(6), 1017-1036.
• Turanlı, S. (2012). Oyuna dayalı müze etkinliklerinin öğrenci erişi ve görsel sanatlar dersine karşı tutumları üzerine etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Türkcan, B. (2019). Cultural heritage studies through art education: an ınstructional application in the ancient city of Aizanoi. Eurasian Journal of Educational Research, 83, 29-56.
• Ulukavak, K. (2007). Bir Safranbolulunun penceresinden Safranbolu (gözlemler-derlemeler-denemeler). Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• Ulukavak, K. (2017). Bir Safranbolulunun penceresinden Safranbolu (gözlemler-derlemeler-denemeler) (2. Baskı). Karabük: Karabük Üniversitesi Yayınları.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• _(2014). Havadan Türkiye fotoğrafları. TRT haber. 08 Mayıs 2014 tarihinde https://www.trthaber.com/foto-galeri/havadan-turkiye-fotograflari/5875/sayfa-6.html adresinden alınmıştır.
• _(2016). Artık boyalardan resim yapıyor. Safranbolu ekspres gazetesi. 08 Ocak 2016 tarihinde http://safranboluekspres.com/haber/artik-boyalardan-resimler-yapiyor/1951/ adresinden alınmıştır.
• _(2017). Karabüklü ressam Ankara’da sergi açacak. Kanal 78. 07 Ocak 2017 tarihinde http://www.kanal78.com.tr/karabuklu-ressam-ankarada-sergi-acacak.html adresinden alınmıştır.