The Relatıon Of Domestıc Income Wıth Urbanızatıon And Energy Consumptıon: Turkey Sample

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 1493 - 1517, 30.06.2021

Mehmet Aslan

https://doi.org/10.15869/itobiad.870549

Cited By: 1

Öz

Energy is being used excessively by all sectors, and industry sector is in the first place. As a result of the increase in oil prices due to the crisis in oil after 1970s, its negative impacts on domestic income of considerably foreign-dependant countries in energy have interested researchers, and they have handled energy together with the capital and labour as a production factor. It is observed that there are a great number of scientific researches that investigate empirically the relationship between total energy consumption and domestic income; however, because of the differences in research results, there has not been a consensus on the issue among the scientists, yet. Although it is counted as an important element in evaluating the development level of countries as one of the basic components of economical growth, and it provides to improve the living standards of people, urbanization could increse the amount of energy consumption, and hence cause energy crisis. The discussions on energy- domestic income relationship in literature, the fact that urbanization on the one hand contributes to economic growth, but on the other hand it increases energy prices and have pressure on economic growth, have revealed the necessity of doing an up-to-date study for Turkey. In this study, the relations between Turkey’s economic growth, energy consumption and urbanization rate have been analyzed between 1965-2019. Short and long-termed relationships between the variations have been predicted by the model of autoregressive distributed lag (ARDL). In the recent years, when the increase of urbanization speed and energy demand in Turkey are considered, the significance of the study is revealed. In this respect, with this study, varied alternative models are presented to the policymakers, in order to develop long-termed policies of energy and urbanization in Turkey. The findings obtained, cointegration tests indicate that there is a long-term relation between the variations, and short-term error-correcting coefficient is meaningful. According to Toda-Yamamoto version of Granger causality tests, it is concluded that one-way causality exists from the growth variation towards urbanization. For a sustainable development, long-term energy and economy policies are needed to be planned and practised, and the problems caused by urbanization requires a solution.

Anahtar Kelimeler

Energy Consumption, Urbanization, Economic Growth, Cointegration, Causality

Milli Gelirin Kentleşme ve Enerji Tüketimi ile İlişkisi: Türkiye Örneği

Öz

Enerji, başta sanayi sektörü olmak üzere tüm sektörler tarafından yoğun bir biçimde kullanılmaktadır. 1970’li yıllardan sonra yaşanan petrol krizlerinin petrol fiyatlarını yükseltmesi sonucunda, enerjide önemli ölçüde dışarıya bağımlı olan ülkelerin milli gelirlerinin olumsuz etkilenmesi araştırmacıların ilgisini çekmiş ve çalışmalarında emek ve sermayenin yanında enerjiyi de bir üretim faktörü olarak ele almışlardır. Toplam enerji tüketimi ile milli gelir arasındaki bağlantıyı araştıran çok sayıda bilimsel araştırma bulunduğu görülmekle birlikte araştırma sonuçlarının farklı olması nedeni ile bu konuda bilim insanları arasında görüş birliği sağlanamamıştır. Kentleşme, ekonomik büyümenin temel bileşenlerinden biri olarak ulusların gelişmişlik düzeylerini değerlendirmede önemli bir unsur olarak yer almasına ve insanların yaşam standartlarının iyileştirilmesini sağlamasına rağmen enerji tüketim miktarını artırarak enerji krizlerinin yaşanmasına yol açabilir. Enerji – milli gelir ilişkisinde literatürde tartışmaların olması, kentleşmenin bir yandan ekonomik büyümenin artmasına katkı sağlaması diğer yandan enerji fiyatlarını arttırarak ekonomik büyüme üzerinde baskı oluşturması Türkiye için güncel bir çalışmanın yapılmasının gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmada 1965-2019 yılları arasındaki dönemde Türkiye’nin ekonomik büyümesi, enerji tüketimi ile kentleşme oranı arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki hem kısa hem de uzun dönemli bağlantılar otoregresif dağılmış gecikme (ARDL) modeli ile tahmin edilmiştir. Son yıllarda Türkiye'de kentleşme hızının ve enerji talebinin artması göz önüne alındığında, bu çalışmanın önemi ortaya çıkmaktadır. Bu itibarla çalışmada politika yapıcılarına Türkiye'de uzun vadeli enerji ve kentleşme politikaları geliştirmeleri için değişik alternatif modeller sunulmaktadır. Bulgulara göre; koentegrasyon (eşbütünleşme) testleri değişkenler arasında uzun vadeli bir bağlantının olduğunu ve kısa dönem hata düzeltme katsayısının anlamlı olduğunu göstermektedir. Granger nedensellik testlerinden Toda-Yamamoto versiyonuna göre, büyüme değişkeninden kentleşmeye doğru tek yönlü nedensellik olduğu sonucuna varılmıştır. Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanabilmesi için uzun dönemli enerji ve ekonomi politikalarının planlanması ve uygulanması ile kentleşmenin getirdiği sorunların çözülmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Enerji Tüketimi, Kentleşme, Ekonomik Büyüme, Eşbütünleşme, Nedensellik

Kaynakça

• Acaravci, A., Ozturk, I. (2010). Electricity Consumption-Growth Nexus: Evidence From Panel Data for Transition Countries. Energy Economics, 32(3), 604-608.
• Adams, S., Klobodu, E. K. M., Opoku, E. E. O. (2016). Energy Consumption, Political Regime and Economic Growth in Sub-Saharan Africa. Energy Policy, 96, 36-44.
• Akinlo, A. E. (2008). Energy Consumption and Economic Growth: Evidence from 11 Sub-Sahara African Countries. Energy economics, 30(5), 2391-2400.
• Alshami, M. A., Sabah, A. (2020). The Strategic Importance of Energy Consumption to Economic Growth: Evidence from the UAE. International Journal of Energy Economics and Policy, 10(1), 114.
• Apergis, N., Payne, J. E. (2010). Renewable Energy Consumption and Growth in Eurasia. Energy Economics, 32(6), 1392-1397.
• Aydın, F. (2010). Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (35), 317-340.
• Aydin, M. (2019). Renewable and Non-renewable Electricity Consumption-Economic Growth Nexus: Evidence from OECD Countries. Renewable Energy, 136, 599-606.
• Aydin, M. (2020). Enerji Tüketimi-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Frekans Alanında Nedensellik Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (56), 83-96.
• Bayar, Y. (2014). Türkiye’de Birincil Enerji Kullanımı ve Ekonomik Büyüme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28 (2), 253-269.
• Belke, A., Dobnik, F., Dreger, C. (2011). Energy Consumption and Economic Growth: New İnsights into the Cointegration Relationship. Energy Economics, 33(5), 782-789.
• Brown, R.L., Durbin, J., Evans, J.M. (1975). Techniques for testing the constancy of Regression Relations over Time. Journal of the Royal Statistical Society, 37, 149–163.
• Buhari, D., Lorente, D. B., Nasir, M. A. (2020). European Commitment to COP21 and The Role of Energy Consumption, FDI, Trade and Economic Complexity in Sustaining Economic Growth. Journal of environmental Management, 273, 111146.
• Chen, M., Zhang, H., Liu, W., Zhang, W. (2014). The Global Pattern of Urbanization and Economic Growth: Evidence from the Last Three Decades. PLOS ONE, 8(9), 1-15.
• Chen, S. T., Kuo, H. I., Chen, C. C. (2007). The relationship between GDP and electricity consumption in 10 Asian countries. Energy policy, 35(4), 2611-2621.
• Cheng, C. (2013). Dynamic Quantitative Analysis on Chinese Urbanization and Growth of Service Sector. In LISS 2012 (pp. 663-670). Springer, Berlin, Heidelberg.
• Çağlayan, E. (2006). Enflasyon, Faiz Oranı ve Büyümenin Yurtiçi Tasarruflar Üzerindeki Etkileri. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 11 (1), 423-438.
• Dahmardeh, N., Mahmoodi, M., Mahmoodi, E. (2012). Energy Consumption and Economic Growth: Evidence from 10 Asian Developing Countries. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(2), 1385-1390.
• Dimou, M., Schaffar, A. (2014). Urban Trends and Economic Development in China: Geography Matters!, Current Urban Studies (2), 163-167.
• Dolado, J.J., Lütkepohl, H. (1996). Making Wald Tests Work for Cointegrated VAR Systems. Econometric Reviews, 15, 369–386.
• Dos Santos Gaspar, J., Marques, A. C., Fuinhas, J. A. (2017). The Traditional Energy-Growth Nexus: A Comparison Between Sustainable Development and Economic Growth Approaches. Ecological Indicators, 75, 286-296.
• Engle, R. F., Granger, C. W. (1987). Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing. Econometrica: journal of the Econometric Society, 251-276.
• Erdal, G., H. Erdal, K. Esengün (2008). The Causality Between Energy Consumption and Economic Growth in Turkey. Energy Policy, 36, 3838-3842.
• Erdoğan, S., Gürbüz, S. (2014). Türkiye'de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32), 79.
• Ertekin, M. S., M. Kırca (2017). Türkiye’de Kentleşme ve İktisadi Büyüme İlişkisinin Zamanla Değişen Nedensellik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi. Journal of Emerging Economiesand Policy, 2(2): 44-63.
• Fatai, K., Oxley, L., Scrimgeour, F. G. (2004). Modelling the Causal Relationship Between Energy Consumption and GDP in New Zealand, Australia, India, Indonesia, The Philippines and Thailand. Mathematics and Computers in Simulation, 64(3-4), 431-445.
• Ghosh, S., Kanjilal, K. (2014). Long-term Equilibrium Relationship Between Urbanization, Energy Consumption and Economic Activity: Empirical Evidence From India. Energy, 66, 324-331.
• Gozgor, G., Lau, C. K. M., Lu, Z. (2018). Energy consumption and economic growth: New evidence from the OECD countries. Energy, 153, 27-34.
• Göktaş P., Pekmezci A., Bozkurt K. (2018). Ekonometrik Serilerde Uzun Dönem Eşbütünleşme ve Kısa Dönem Nedensellik İlişkileri. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Granger, C.W.J. (1969). Investigating Causal Relation by Econometric and Cross-Sectional Method, Econometrica, 37, 424–438.
• Han, X., Wu, P. L., Dong, W. L. (2012). An Analysis on Interaction Mechanism of Urbanization and Industrial Structure Evolution in Shandong, China. Procedia Environmental Sciences, 13, 1291-1300.
• Henderson, V. (2003). The Urbanization Process and Economic Growth: The So-What Question. Journal of Economic growth, 8(1), 47-71.
• Hope, K. R. (1998). Urbanization and urban growth in Africa. Journal of Asian and African Studies, 33(4), 345-358.
• Hossain, M. S. (2011). Panel Estimation for CO2 Emissions, Energy Consumption, Economic Growth, Trade Openness and Urbanization of Newly İndustrialized Countries. Energy Policy, 39(11), 6991-6999.
• Huang, B. N., Hwang, M. J., Yang, C. W. (2008). Causal Relationship Between Energy Consumption and GDP Growth Revisited: a Dynamic Panel Data Approach. Ecological Economics, 67(1), 41-54.
• Işık Ş. (2005). Türkiye'de kentleşme ve kentleşme modelleri. Ege Coğrafya Dergisi, 14(1-2), 57-71.
• Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vectors. Journal of economic dynamics and control, 12(2-3), 231-254.
• Johansen, S. (1991). Estimation and hypothesis testing of Cointegration Vectors in Gaussian Vector Autoregressive Models. Econometrica: journal of the Econometric Society, 1551-1580.
• Johansen, S. (1995). Likelihood-based İnference in Cointegrated Vector Autoregressive Models. Oxford University Press on Demand.
• Johansen, S., Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation and İnference on Cointegration—With Appucations to the Demand for Money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), 169-210.
• Kapusuzoglu, A., Karan, M. B. (2010). Gelişmekte Olan Ülkelerde Elektrik Tüketimi ile Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYIH) Arasındaki Eş-Bütünleşme ve Nedensellik İlişkisinin Analizi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Business and Economics Research Journal, 1(3), 57.
• Kar, M., Kınık, E. (2008). Türkiye’de Elektrik Tüketimi Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 10(2), 333-353.
• Karhan, G., Silinir, M., ÇAYIN, M., Aydeniz, N. (2012). Enerji ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 2(1), 80-87.
• Kızılkaya, O. (2018). Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Prof. Dr. Harun TERZI Special Issue, 59-72.
• Korkmaz, S., Güngör, Ö. (2016). Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik ilişkisi. Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Metinleri, 2, 37-50.
• Kraft, J., Kraft, A. (1978). On the Relationship Between Energy and GNP. The Journal of Energy and Development, 401-403.
• Lau, E., Chye, X. H., Choong, C. K. (2011). Energy-Growth Causality: Asian Countries Revisited. International Journal of Energy Economics and Policy, 1(4), 140.
• Lee, C. C., Chang, C. P., Chen, P. F. (2008). Energy-İncome Causality in OECD Countries Revisited: The Key Role of Capital Stock. Energy economics, 30(5), 2359-2373.
• Lise, W., Van Montfort, K. (2007). Energy Consumption and GDP in Turkey: Is there a Co‐integration Relationship?. Energy economics, 29(6), 1166-1178.
• Liu, Y. (2009). Exploring the Relationship Between Urbanization and Energy Consumption in China Using ARDL (Autoregressive Distributed Lag) and FDM (Factor Decomposition Model). Energy, 34(11), 1846-1854.
• Masih, A. M., Masih, R. (1996). Energy Consumption, Real İncome and Temporal Causality: Results From a Multi-Country Study Based on Cointegration and Error-Correction Modelling Techniques. Energy economics, 18(3), 165-183.
• Mucuk, M., Uysal, D. (2009). Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme. Maliye Dergisi, 157(1), 105-115.
• Mutascu, M. (2016). A Bootstrap Panel Granger Causality Analysis of Energy Consumption and Economic Growth in The G7 Countries. Renewable And Sustainable Energy Reviews, 63, 166-171.
• Narayan, P. K. (2004). Reformulating Critical Values for the Bounds F-Statistics Approach to Cointegration: an Application to the Tourism Demand Model for Fiji. Discussion Papers 02/04-Department of Economics Monash University, 02/04 (2), 1–32.
• Oh, W., Lee, K. (2004). Causal Relationship Between Energy Consumption and GDP Revisited: the Case of Korea 1970–1999. Energy Economics, 26(1), 51-59.
• Öztürk, İ. (2010). A Literature Survey on Energy–Growth Nexus. Energy Policy, 38 (1), 340-349.
• Öztürk, S., Çalışkan, H. (2019). Kentleşme Gelişiminin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Igdir University Journal of Social Sciences, (17).
• Payne, J. E. (2009). On the Dynamics of Energy Consumption and Output in the US. Applied Energy, 86(4), 575-577.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. (1998). An Autoregressive Distributed-Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. Econometric Society Monographs, 31, 371-413.
• Pesaran, M. H., Shin, Y., Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of applied econometrics, 16(3), 289-326.
• Polat, Ö., Uslu, E. E., San, S. (2011). Türkiye’de Elektrik Tüketimi, İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 349-362.
• Pradhan, R. P., Arvin, M. B., Norman, N. R., Bele, S. K. (2014). Economic Growth and the Development of Telecommunications Infrastructure in the G-20 Countries: A panel-VAR Approach. Telecommunications Policy, 38(7), 634-649.
• Rahman, M. M., Mamun, S. A. K. (2016). Energy Use, International Trade and Economic Growth Nexus in Australia: New Evidence from an Extended Growth Model. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 64, 806-816.
• Rahman, M.M., Velayutham, E. (2020). Renewable and Non-renewable Energy Consumption-Economic Growth Nexus: New Evidence from South Asia. Renewable Energy, 147, 399-408.
• Recepoğlu, M., Doğanay, M. A., Değer, M. K. (2020). Enerji Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkiler: Türkiye’de İller Üzerine Panel Veri Analizleri (2004-2014). Doğuş Üniversitesi Dergisi, 21(1), 69-80.
• Saidi, K., Rahman, M. M., Amamri, M. (2017). The Causal Nexus Between Economic Growth and Energy Consumption: New Evidence From Global Panel of 53 Countries. Sustainable cities and society, 33, 45-56.
• Salim, R. A., Shafiei, S. (2014). Urbanization and Renewable and Non-Renewable Energy Consumption in OECD Countries: an Empirical Analysis. Economic Modelling, 38, 581-591.
• Sancar, C., Sancar, C. (2017). The Econometrical Analysis of the Relationship Between Urbanisation and Economic Growth (The Case of EU Countries and Turkey). Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1(19): 1-24.
• Savaş, B., Durğun, B. (2016). Elektrik Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(11), 213-244.
• Shahbaz, M., Lean, H. H. (2012). Does financial development increase energy consumption? The role of industrialization and urbanization in Tunisia. Energy policy, 40, 473-479.
• Shahbaz, M., Raghutla, C., Chittedi, K. R., Jiao, Z., Vo, X. V. (2020). The Effect of Renewable Energy Consumption on Economic Growth: Evidence From the Renewable Energy Country Attractive İndex. Energy, 207, 118162.
• Shahbaz, M., Van Hoang, T. H., Mahalik, M. K., Roubaud, D. (2017). Energy consumption, financial development and economic growth in India: New evidence from a nonlinear and asymmetric analysis. Energy Economics, 63, 199-212.
• Shahbaz, M., Zakaria, M., Shahzad, S. J. H., Mahalik, M. K. (2018). The Energy Consumption and Economic Growth Nexus in Top Ten Energy-Consuming Countries: Fresh Evidence From Using The Quantile-On-Quantile Approach. Energy Economics, 71, 282-301.
• Solarin, S. A., & Shahbaz, M. (2013). Trivariate Causality Between Economic Growth, Urbanisation and Electricity Consumption in Angola: Cointegration and Causality Analysis. Energy policy, 60, 876-884.
• Soytas, U., Sari, R. (2007). The Relationship Between Energy and Production: Evidence from Turkish Manufacturing Industry. Energy economics, 29(6), 1151-1165.
• Soytas, U., Sari, R., (2009). Energy Consumption, Economic Growth, and Carbon Emissions: Challenges Faced by an EU Candidate Member. Ecological Economics, Elsevier, 68(6), 1667-1675.
• Şanlı, F., Tuna, K. (2014). Türkiye’de Petrol Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi. Maliye ve Finans Yazıları, (102) , 43-58 .
• Tandoğan, D. (2017, October). Türkiye’de Ekonomik Büyüme, Kentleşme ve Hizmet Sektörü İlişkisi: 1968-2016 Nedensellik Yaklaşımı. In ICPESS (International Congress on Politic, Economic and Social Studies) (No. 3).
• Tayyar, A. E. (2021). Elektrik Üretimi-Ekonomik Büyüme-Çevre Kirliliği: Türkiye İçin VECM Analizi. Sosyoekonomi, 29(47), 267-284.
• Terzi, H. (1998). Türkiye’de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sektörel Bir Karşılaştırma. İktisat İşletme ve Finans, 13(144), 62-71.
• Toda, H.Y., Yamamoto, T. (1995). Statistical İnferences in Vector Autoregressions with Possibly İntegrated Processes. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• Uçak, S., Usupbeyli, A. (2015). Türkiye’de Petrol Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(3), 769-787.
• Usta, C. (2016). Türkiye’de Enerji Tüketimi Ekonomik Büyüme İlişkisinin Bölgesel Analizi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2(2), 181-201.
• Usta, C., Berber, M. (2017). Türkiye’de Enerji Tüketimi Ekonomik Büyüme İlişkisinin Sektörel Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 173-187.
• Uzun, A., Emsen, Ö., Yalçıkaya, Ö., Hüseyni, İ. (2014). Toplam Elektrik Üretimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1980-2010). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3), 327-344.
• Wolde-Rufael, Y. (2006). Electricity Consumption and Economic Growth: A Time Series Experience for 17 African Countries. Energy policy, 34(10), 1106-1114.
• Yapraklı, S., Yurttançıkmaz, Z. Ç. (2012). Elektrik Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(2), 195-215.
• Yıldırım, S. (2019). Hangisi Lokomotif, Ekonomik Büyüme mi Kentleşme mi? Türkiye Örneği. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 223-234.
• Zafar, M. W., Shahbaz, M., Hou, F., Sinha, A. (2019). From Nonrenewable to Renewable Energy and its İmpact on Economic Growth: The Role of Research & Development Expenditures in Asia-Pacific Economic Cooperation Countries. Journal of Cleaner Production, 212, 1166-1178.