Changes in Internet Usage Rates and Effects of the Internet in Turkey in the Context of Geographical Conditions and Human Geography

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 4, 29 - 53, 28.10.2024

Zafer Başkaya

https://doi.org/10.15869/itobiad.1528610

Öz

Internet access and usage is increasing in Turkey, where digitalization is rapidly increasing with the development and widespread use of technology. Internet use has enabled people to be informed more quickly about people, information and events in many parts of the world, near or far, with less effort. The increase in internet usage has also increased the number of digital environments and social media platforms depending on various factors such as people's interests, desires and needs. Internet; querying information, being informed about events, voice and video calling, reading online news - newspapers and magazines, messaging, sending - watching or downloading videos and photos, accessing education, health, public and banking services, shopping, getting information about goods and services., e-commerce is used by individuals for various purposes such as participating in discussions or voting on social or political issues, searching for and applying for a job. In the study, changes in internet usage rates in individuals between the ages of 16-74 in Turkey were examined according to criteria such as gender, education level, profession, workforce, and usage purposes, and the effects of internet use were emphasized. In addition, the effect of geographical conditions on the differences in internet access and internet usage rates was questioned. The document review method, one of the qualitative research approaches, was used in the study. Data analysis, evaluation and comparison techniques were used and results and suggestions were presented. For this purpose, TURKSTAT's Household Information Technologies Usage Survey data was used. In order to make data analysis, evaluation and comparison methods more qualified, various tables and maps were created based on the data. In the study, it was determined that internet usage rates differ according to individuals' characteristics such as gender, age, profession and workforce.The rapid increase in internet use causes some negative effects on individuals. Today, individuals' lack of sufficient awareness while using various digital applications and social media environments on the internet creates various risks and dangers. For this reason, it is very important for individuals to be more conscious in using the internet.

Anahtar Kelimeler

Geographic Conditions, Human Geography, Türkiye, Internet Usage, Internet Usage Rates Change, Effects of Internet Usage

Coğrafi Koşullar ve Beşerî Coğrafya Bağlamında Türkiye’de İnternet Kullanım Oranlarındaki Değişimler ve İnternetin Etkileri

Öz

Teknolojinin gelişimi ve yaygınlaşmasıyla dijitalleşmenin hızla arttığı Türkiye’de internet erişimi ve kullanımı artmaktadır. İnternet kullanımı insanların daha az çabayla Dünya’nın yakın ya da uzak birçok yerindeki kişi, bilgi ve olaylardan daha hızlı haberdar olmalarını sağlamıştır. İnternet kullanımının artması insanların ilgi, istek, ihtiyaçları gibi çeşitli etkenlere bağlı olarak dijital ortamların ve sosyal medya platformlarının sayısını da artırmıştır. İnternet; bilgi sorgulama, olaylardan haberdar olma, sesli ve görüntülü arama, çevrimiçi haber-gazete ve dergi okuma, mesajlaşma, video ve fotoğraf gönderme-izleme ya da indirme, eğitim, sağlık, kamu ve bankacılık hizmetlerine erişim, alışveriş, mal ve hizmetler hakkında bilgi alma, e-ticaret, toplumsal veya siyasal konularda tartışma ya da oylamaya katılma, iş arama ve iş başvurusu yapma gibi çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır. Çalışmada, Türkiye'de 16-74 yaş arası bireylerin internet kullanım oranlarındaki değişimler cinsiyet, eğitim düzeyi, meslek, işgücü ve kullanım amaçları gibi kriterlere göre incelenerek internet kullanımının etkileri vurgulanmıştır. Ayrıca coğrafi koşulların internet erişimi ve internet kullanım oranlarındaki farklılıklara etkisi sorgulanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yaklaşımlarından doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Veri analizi, değerlendirme ve karşılaştırma tekniklerinden yararlanılarak sonuç ve öneriler sunulmuştur. Bu amaçla TÜİK’in Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması verilerinden yararlanılmıştır. Veri analizi, değerlendirme ve karşılaştırma yöntemlerinin daha nitelikli olabilmesi için verilere dayalı olarak çeşitli tablo ve haritalar oluşturulmuştur. Çalışmada internet kullanım oranlarının bireylerin cinsiyet, yaş, meslek, işgücü gibi özelliklerine göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. İnternet kullanımının hızlı artışı bireyler üzerinde bir takım olumsuz etkilere sebep olmaktadır. Günümüzde bireylerin internetteki çeşitli dijital uygulamalar ve sosyal medya ortamlarını kullanırken yeterli bilinçlilik düzeyine sahip olmaması, çeşitli risk ve tehlikeler oluşturmaktadır. Bu nedenle bireylerin internet kullanımında daha bilinçli olmaları çok önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi Koşullar, Beşeri Coğrafya, Türkiye, İnternet Kullanımı, İnternet Kullanım Oranları Değişimi, İnternet Kullanımının Etkileri

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur. Bu çalışma etik kurul onayı gerektirmemektedir.

Kaynakça

• Akbaş, Y. (2020). Türkiye’nin Nüfus Coğrafyası. Türkiye Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası içinde bölüm (Editörler: Doğanay, S. ve Alım, M.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Arınç, K. (2018). Ege ve Marmara Bölgeleri (Doğal, Beşeri, İktisadi ve Siyasal Yönleriyle). Erzurum: Biyosfer Araştırmaları Merkezi Yayınları.
• Aylar, F. (2015). Türkiye’nin Dağları. Türkiye Fiziki Coğrafyası içinde bölüm (Editörler: Akengin, H. ve Dölek, İ.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Bayzan, Ş., Korkmaz, V. ve Küçükali, M. (2009). Türkiye'de internetin güvenli kullanımı ve istenmeyen içeriğe karşı bilişim şuuru geliştirilmesine yönelik bir çalışma. 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu.
• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (Aralık 2022).Türkiye’de Dijital Dönüşüm ve Dijital Okuryazarlık. Ankara.
• Canbek, G. ve Sağıroğlu, Ş. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği. Politeknik Dergisi, 10(1), 33-39.
• Doğanay, H., ve Orhan, F. (2016). Türkiye Beşeri Coğrafyası. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Görgün Baran, A., Koçak Kurt, Ş. ve Serdar Tekeli, E. (2017). Yaşlıların Dijital Teknolojileri Kullanım Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 45, (1-24).
• Güler, N., Bayzan, Ş. ve Güneş, A. (2016). İnternette çocuklara yönelik riskler ve ailelerin bilinçlendirme faaliyetlerindeki rolü. 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Sempozyumu, 1-11.
• https://internet.btk.gov.tr/guvenli-internet-hizmeti
• https://internet.btk.gov.tr/internetin-getirdigi-firsat-ve-faydalar
• https://internet.btk.gov.tr/internetin-riskleri-ve-zararlari
• https://nabanaokulu.meb.k12.tr/icerikler/teknoloji-bagimliliginin-nedenleri-zararlari-ve-onleme-yollari_10927264.html
• https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/dlGoa.pdf
• İlhan, V., ve Aydın, H. (2019). Okul topluluğu üyelerinin internet ve mobil iletişim teknolojileri ile etkileşimin olası riskleri üzerine düşünceleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 755-772.
• Karabağ, S. ve Şahin, S. (2014). Türkiye Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Ölçer, N. (2019). Çocukların internet kullanımına yönelik ebeveynlerin risk algısı üzerine bir inceleme. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, 13, 128-150.
• Özbay, H. İ. (2021). İnternet ortamında çocukların korunması. Türk Dünyası Araştırmaları, 128(253), 441-460.
• Özgür, M. (2001). Türkiye Coğrafyası. Ankara: Hilmi Usta Matbaacılık.
• Şahin, C. (2002). Türkiye Fiziki Coğrafyası. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Şahin, C., Doğanay, H. ve Özcan, N. A. (2006). Türkiye Coğrafyası. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Şahin, S. (2010). Geçmiş Günümüz ve Gelecekte Nüfus Gerçeği. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Tanoğlu, A. (1966). Nüfus ve Yerleşme. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 1183. Edebiyat Fakültesi Coğrafya Enstitüsü Neşriyatı No: 45. Baha Matbaası.
• TÜİK (2023). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması 2023. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2023-49407
• Tümertekin, E. VE Özgüç, N. (2011). Beşeri Coğrafya (İnsan, Kültür, Mekan). İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Yavanoğlu, U., Sağıroğlu, Ş., ve Çolak, İ. (2012). Sosyal ağlarda bilgi güvenliği tehditleri ve alınması gereken önlemler. Politeknik Dergisi, 15(1), 15-27.