Alman
tiyatro yazarı Heiner Müller, post-dramatik eserler ortaya koymuş, pastiş,
yeniden-yazım ve yabancılaştırma tekniklerini kullanmış, tarihi, mitleri ve
eski metinleri post-dramatik tiyatro bağlamında tekrar ele almıştır. Yazarın,
bu bahsedilen karakteristik özellikleri taşıyan en önemli metinlerinden biri de
Shakespeare’in Hamlet’ini çok farklı bir şekilde yeniden yazdığı, disiplinlerarası ve medyalararası özellikler taşıyan Hamlet
Makinesi’dir (Die Hamletmaschine, 1977). Bir yeniden yazım olan Hamlet
Makinesi, Müller’in 1970’lerdeki yazım şekli ile 20. yüzyılın sadece
metinsel olarak değil performans anlamında da değişen yüzünü ve önem verdiği
teknikleri ortaya koyar. Ozan Gözel ve Tuluğ Ülgen tarafından yönetilen
“Ophelia’ya Ölüm Yakışır” sekansı ise Müller’in yorumlarına odak alarak yeni
bir metin ve farklı bir sahneleme ile yeni yorumlara olanak tanır. Bu makalenin
amacı tiyatronun doğası gereği disiplinlerarası ve medyalararası bir yapıya
sahip olduğunu, metnin performansa dönüşümünün hem disiplinlerarası bir geçiş hem
de bir yeniden yazım olarak ele alınabileceğini tartışmaktır. Bu amaçla
Müller’in Hamlet Makinesi’ne odaklanıp metnin öncülü ile ilişkisi,
kullandığı teknik ve yorum çeşitliliğini irdeleyecek olan bu makale, aynı
metinden yola çıkan, ama performans aracılığıyla farklı bir yorum getiren
“Ophelia’ya Ölüm Yakışır” sekansı üzerinden bu yeniden yazımların
disiplinlerarası ve medyalararası özelliklerini irdeleyecektir.
Yazın ve Sahne Sanatları Tiyatro Karşılaştırmalı edebiyat Disiplinlerarası çalışmalar Metinlerarasılık William Shakespeare Heiner Müller Stüdyo Oyuncuları
Der deutsche Dramatiker Heiner Müller produzierte im Kontext des
postdramatischen Theaters Stücke mit Techniken wie Plastische, Umschreibung,
Entfremdung und Neudefinition von Geschichte, Mythen und alten Texten. Eines
seiner beispielhaftesten Stücke, das diese Eigenschaften aufweist, ist Die Hamletmaschine (1977). Es handelt
sich dabei um eine unverwechselbare Umschreibung des Hamlet mit interdisziplinären
und intermedialen Charakteristiken. Die Hamletmaschine
ist eine Umschreibung mit dem Schreibstil von Müller aus den 1970er Jahren und legt
die Veränderungen und wichtigen Techniken der Texte und Performances des
zwanzigsten Jahrhunderts vor. „Death Suits Ophelia“ von Ozan Gözel und Tuluğ
Ülgen hingegen konzentriert sich auf Müllers Interpretationen, wobei ihr
Performance-Stück einen neuen Text hervorbringt und eine neuartigen
Inszenierung dieser neuen Interpretationen vorlegt. Das Ziel dieses Artikels ist
es aufzuzeigen, dass das Drama von Natur aus eine interdisziplinäre und
intermediale Kunst ist, und dass die Performance auch als Übergang zwischen
verschiedenen Disziplinen, und gleichsam als eine andere Umschreibung
betrachtet werden kann. Zu diesem Zweck werden in diesem Artikel die
interdisziplinären und intermedialen Charakteristika dieser Stücke diskutiert,
wobei der Fokus auf seiner Beziehung von Müllers Die Hamletmaschine zu dessen Vorgänger, auf den Technikeinsatz, den
Multi-Interpretationen, sowie den unterschiedlichen Interpretationen des
Performance-Stückes “Death Suits Ophelia” liegen wird.
Text und Performance Theater vergleichende Literaturwissenschaft interdisziplinäre Studien Intertextualität William Shakespeare Heiner Müller Studio Actors
German playwright
Heiner Müller produced post-dramatic plays using techniques such as pastiche,
rewriting, alienation and reimagined
history, myths and old texts within the context of postdramatic theatre. One of
his most exemplary plays that uses these characteristics is Hamletmachine
(Die Hamletmaschine, 1977). It is a
distinctive rewriting of Hamlet with its interdisciplinary and
intermedia characteristics. Hamletmachine as a rewriting, with the
writing style of Müller in 1970s, puts forward the changes in and the important
techniques of the twentieth century texts and performances. On the other hand,
“Death Suits Ophelia,” directed by Ozan Gözel and Tuluğ Ülgen, focuses on Müller’s interpretations, and their performance piece
creates a new text and gives way to new interpretations with its novel staging.
The aim of this article is to argue that drama is an interdisciplinary and
intermedia art by nature, and the performance can also be considered as a
transition between different disciplines and also as another rewriting. For
this aim, this article will discuss the interdisciplinary and intermedia
characteristics of these plays by focusing on Müller’s Hamletmachine
investigating the text’s relation to its predecessor, its use of technique and
multi-interpretations and by also touching upon the different interpretations
of the performance piece “Death Suits Ophelia”.
Text and Performance Theatre Comparative literature Interdisciplinary studies Intertextuality William Shakespeare Heiner Müller Studio Actors
Bölüm | Makaleler |
---|---|
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2017 |
Gönderilme Tarihi | 5 Kasım 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 2 Sayı: 38 |