On Corporeal Taboos in Elfriede Jelinek’s Novel The Piano Teacher

Yıl 2023, Sayı: 50, 77 - 89, 26.12.2023

Ayşenur Özkan Işık , Habib Tekin

https://doi.org/10.26650/sdsl2023-1343223

Öz

Since the 1980s, a proliferation of works have been found dealing with the position of women in society and how the female body is tabooed. One can see how women writers handled issues that had not been possible to talk about until that period. The Austrian Elfriede Jelinek, Nobel Prize-winning author of The Piano Teacher (1983), which this study discusses, emphasized the victimization and marginalization of women in many of her works. This study aims to examine how the tabooing of the female body was made an open subject of discussion in The Piano Teacher and how this novel addressed issues that could not even be discussed at that time. The first part of this study, which has been written under three main headings, discusses the concept of taboo, which has its origins in the earliest periods of humanity and has been an important limitation in the social and societal position of women, while the second part reveals the life and literary experiences of the author Elfriede Jelinek. While analyzing the main character Erika’s psychological conflicts with her own body, the study examines the taboos and masochistic actions affecting the character’s life and body by making use of the concept of taboo as described by Sigmund Freud (1913), the founder of psychoanalysis, in his work Totem and Taboo. The final main part of the work analyzes the taboos in The Piano Teacher under three subheadings. The first is an examination of the character’s relationship with her mother, who plays a major role in the emergence of her bodily taboos. The second subheading provides a detailed presentation of the areas in which these taboos emerge in the character’s life, and the last subheading shows how the social and physical taboos under which the character is trapped are put into action through her younger student, Walter Klemmer.

Anahtar Kelimeler

The Piano Teacher, Elfriede Jelinek, taboos, Sigmund Freud, body

Elfriede Jelinek’in Piyanist Romanında Bedensel Tabuların İncelenmesi

Öz

80’li yıllardan itibaren kadınların toplumdaki konumlarını ve kadın bedeninin toplum tarafından nasıl tabulaştırıldığını ele alan eserler çoğalmıştır. Bu eserler sayesinde o döneme kadar konuşulması pek mümkün olmayan mevzuların kadın yazarlar tarafından nasıl işlendiğini görebiliriz. Bu çalışmada ele alınan Piyanist eserinin Nobel ödüllü yazarı Avusturyalı Elfriede Jelinek, birçok eserinde kadınların mağduriyetlerinin ve ötekileştirilmelerinin üzerinde durmuştur. Bu çalışmada kadın bedeninin tabulaştırılmasının Piyanist eserinde nasıl açık bir tartışma konusu haline getirildiği ve o dönemde konuşulması bile mümkün olmayan mevzuların bu kitapla birlikte nasıl ele alındığı incelenmektedir. Üç ana başlıkla kaleme alınan bu çalışmanın ilk bölümünde, kökeni insanlığın en eski dönemlerine dayanan ve kadınların sosyal-toplumsal konumlarında önemli bir sınırlayıcı olan tabu kavramından bahsedilirken, ikinci bölümde yazar Elfriede Jelinek’in yaşamından ve yazın hayatından bahsedilmektedir. Ana karakter Erika’nın kendi bedeniyle ilgili yaşadığı ruhsal çatışmalar incelenirken, Psikanaliz’ in kurucusu sayılan Sigmund Freud’un Totem ve Tabu eserinde belirttiği tabu kavramından faydalanılarak, karakterin yaşamına ve bedenine etki eden tabular ve mazoşist eylemler irdelenmektedir. Eserin ana ve son bölümünü oluşturan kısımda, Piyanist eserinde işlenen tabular analiz edilmektedir. Üç alt başlıkta analiz edilen bu bölümde öncelikle karakterin bedensel tabularının ortaya çıkmasında büyük rol oynayan anne ile ilişkisi incelenmektedir. İkinci alt başlıkta ise bu tabuların karakterin yaşamında hangi alanlarda ortaya çıktığı irdelenirken, son bölümde içerisine sıkıştırıldığı toplumsal ve bedensel tabuları kendinden yaşça küçük öğrencisi Walter Klemmer üzerinden nasıl eyleme geçirdiği kaleme alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Piyanist, Elfriede Jelinek, Tabu, Sigmund Freud, Beden

Kaynakça

• Bethman, B. (2011). ‘Obscene Fantasies’. Elfriede Jelinek’s Generic Perversions. New York: Peter Lang. google scholar
• Coşan, L. & Tekin, H. (2021b). Stefan Zweigs Werke im Lichte der jüdischen Erinnerungskultur. In: Jüdische Lebenswelten im Diskurs, Leyla Coşan, Mehmet Tahir Öncü (Hrsg.). Logos Verlag: Berlin, 125- 145. google scholar
• Degner, U. (2021). Die Klavierspielerin: Erika Kohut und der Wiener Aktionismus. In: Elfirede Jelinek: Provokation der Kunst. Hrsg. v. Uta Degner und Christa Gürtler. Berlin: de Gruyter, 111-132. google scholar
• Doll, A. (1994). Mythos, Natur und Geschichte bei Elfriede Jelinek. Eine Untersuchung ihrer literarischen Intentionen. Stuttgart: Verlag für Wissenschaft und Forschung. google scholar
• Freud, S. (2014). Totem ve Tabu. İzmir: İlya Yayınevi. google scholar
• Janz, M. (1995). Elfriede Jelinek. Sammlung Metzler. Band 286. Weimar: Metzler. google scholar
• Janke, P. & Kaplan, S. (2013). Politisches und feministisches Engagement. In: Jelinek Handbuch. Hrsg. v. Pia Janke. Stuttgart: Metzler. google scholar
• Jelinek, E. (2022). Angabe der Person. Hamburg: Rowohlt. google scholar
• Jelinek, E. (2001). Elfriede Jelinek: THE PIANO TEACHER- Interview. In: Austrian Films. (son erişim 14.08.2023: https://www.austrianfilms. com/news/en/bodyelfriede_jelinek_the_piano_teacher_-_interviewbody). google scholar
• Jelinek, E. (2013). Piyanist. İstanbul: Notos Kitap. google scholar
• Kern, H. S. (2008). Die Klavierspielerin. Hollfeld: C. Bange Verlag. google scholar
• Kosta, B. (1994). Mother- Daughter Bond / age in Elfriede Jelinek’s “Die Klavierspielerin.” University of Wisconsin Press. google scholar
• Mayer, V., Koberg, R. (2007). Elfriede Jelinek. Ein Portrait. Stuttgart: Rowohlt. google scholar
• Eggert, H. & Geloc, C. (2002). Tabu und Tabubruch. Literarische und sprachliche Strategien im 20. Jahrhundert. Stuttgart: J.B. Metzler. google scholar
• Tekin, H. (2018). Jakob Wassermann, Der Jude der Bestimmung: Ein Schriftsteller der Gruppe »Jung-Wien« zwischen den Polen Deutsch-Sein und Jude-Sein. In: Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi,6, 49-64. google scholar
• Tekin, H. (2019). Jakob Wassermann, Autor der Gruppe »Jung-Wien«. Eine Rezeption bis in den ”Orient”. In: Germanistik in der Türkei Band I. Ex Oriente Lux: Literaturwissenschaftliche und imagologische Ansatze. Fatma Öztürk Dağabakan, Leyla Coşan, Ahmet Sarı, (Hrsg.). Berlin: Logos Verlag, 68-87. google scholar
• Tekin, H. (2021a). Bilder der Judenfeindschaft in den Werken von Jakob Wassermann. Berlin: Logos Verlag. google scholar