TİYATRO VE AŞK

Yıl 2017, Sayı: 8, 521 - 535, 30.07.2017

Özlem Derin

Öz

Aşk her zaman takip ettiğimiz ancak genellikle anlam veremediğimiz bir serüven… Kendi bencilliğimizin bir yansıması mı, yoksa sahip olma güdümüzün bir edimi mi? Bu metinde aşk üzerine farklı görüşlerden yola çıkarak, bir anlamda ölümden kaçış ve aşk düzlemini bir araya getirmeye çalıştım. Spinoza’nın conatus’u ve Bataille’in arzusunu, Artaud’un dehşeti ve vahşetiyle aynı düzlemde gösterme çabamın bir ürünü olan bu metin, en genel anlamıyla üzerimizde tahakkümlerde bulunan yaşamsal zamansallık içinde bir kırılma yaratabilme ve bu kırılma durumunun aşk ve cinsellikle benzer bir kendini kaybetme ile ortaya çıktığının, zamansal bir boşluktaki gösterilme gayesinin resmidir. Othello’nun aşkı ve nefretinin Shakespeare’in sahnesinden, felsefenin sahnesine daveti niteliğindedir. Kendi dehşetimizin bilinçsizliğine açılan bir bilinçle tanışmanın patikasına uzanmak için bir gösterge olması umudu ile… 

Metni yazmaktaki asıl amacım insanların sosyal yaşam içerisinde maruz kaldıkları kurallar sisteminden anlık bir kaçış olarak algılayabilecekleri, aşk ve cinsellik durumlarının aslında daha derin ve sosyal anlamda üzeri örtülen bir hakikatle, ölümle alakalı olduğunu ve ölüme uzandığını gösterebilmek üzerinedir. 

Anahtar Kelimeler

Vahşet tiyatrosu, aşk, nefret, mimesis, cinsellik, Othello

THEATRE AND LOVE

Öz

Love…  The adventure which we follow every time but generally can’t give a meaning… Is it a reflection of our egoism, or an act of motive to be owner something? In this text beginning with different opinions on love, I try to get together on a sense; running from death and the aspect of love. The text which is a product of my effort of showing Spinoza’s conatus and Bataille’s passion in the same place with Artaud’s cruelty and terror; so generally is a picture which have a purpose to create a break in time’s domination of relating to life and to show this break situation which appear as losing own self like love and sexuality in emptiness of time.  It has a character of invitation of Othello’s love and hate from Shakespeare’s scene to philosophy’s scene. With hope of, this can be a sign to reach, to the path to meet with conscious to open to our terrors unconscious… 

 Apparently you can see in this text, the real purpose is to catch a mimesis (ape) meaning beginning from Plato; then Aristotle, and at last the point of view of theatre. The main point is love and hates in our lives and the reflection of these points in philosophical and theatrical scenes. But the general frame necessary to be comprehend is, the love’s source is an ego and all of tendencies about love and hate to somebody or something only have the roots on us. And conclusively, all of love and hate expressions pave the wave for appearing for ego’s terror; and this terror cause to “little deaths” which with their help we can run from real life for a minute and meet with our animality, our passion and claims. And, of course running from the social life’s rules and catch own selfness.

Anahtar Kelimeler

Theatre of cruelty, love, hate, mimesis, sexuality, Othello

Kaynakça

• Aristoteles, 2009, Poetika, çev. İ. Tunalı, Remzi Kitabevi, İstanbul. Artaud, A., 1993, Tiyatro ve İkizi, çev. B.Gülmez, Yapı Kredi, İstanbul. Bataille, G., 1962, Erotism Death & Sensuality, trans. Mary Dalwood, City Light Books, New York. Bataille, G., 1997, Edebiyat ve Kötülük, çev. A. Sönmezay, Ayrıntı, İstanbul. Bataille, G., 1997, Eros’un Gözyaşları, çev. M. Yakupoğlu, 1. Baskı, Göçebe, İstanbul. Bataille, G., 1999, İmkansız, çev. M. Yakupoğlu, Kabalcı, İstanbul. Bernstein, J., Lovefriend, Love and Friendship in Spinoza’s Thinking, Clark University. Beyazyüz, M., Göka, E., 2012, Hasta Bedenin Ruhu, Ck, Ankara. Buchanan, I., 2008, Deleuze and Guattari’s Anti- Oedipus, Continuum, New York. Carr, A.N., Lapp, C.A., 2006, Leadership Is a Matter of Life and Death The Psychodinamics of Eros and Thanatos Working in Organisation, Palgrave Macmillan, New York. Copleston, 1998, Felsefe Tarihi Platon, çev. A. Yardımlı, İstanbul, İdea. Derrida, J., 2012, Platon’un Eczanesi, çev. Z. Direk, Pinhan, İstanbul. Duuglas-Ittu, K. , Spinoza’s Notion of Inside and Outside: What is a Passion? Edit. Dreyfus, H.L. – Wrathall, M.A., 2005, A Companion to Heidegger, Blackwell Publishing, Oxford. Ejder, Ö., 2005, Spaces Of Boredom: Imagination and the Ambivalence of Limits. Freud, S., 1999, Sanat ve Edebiyat, çev. Dr. E. Kapkın, A.T. Kapkın, Payel, İstanbul. Freud, S., 2012, Psikanaliz Üzerine, çev. K. Şipal, Cem, İstanbul. Gatens, M., Lloyd, G., 1999, Collective Imaginings Spinoza, Past and Present, Routledge, London. Gebauer, G., Wulf, C., 1995, Mimesis, trans. D. Reneu, University of Callifornia Press, London. Göka, E., 1996, Psikiyatri ve Düşünce Dünyası Arasında Geçişler, Vadi, Ankara. Göka, E., 1997, Varoluşun Psikiyatrisi, Vadi, Ankara. Hooks, B., 2000, All About Love, Harper Perennial, New York. Levinas, I., 2003, Metis Seçkileri – Sonsuza Tanıklık, çev. M. Atıcı, M. Başaran, G. Çankaya,
• Z. Direk, E. Gökyaran, Ö. Gözel, C. Haşimi, U. Öksuzan, C. Uslu, H. Yücefer, Metis, İstanbul.. Marshall, C., Spinoza on Destroying Passions with Reason, University of Melbourne. Strawser, M., The Ethics of Love in Spinoza and Kierkegaard and the Teleological Suspension of the Theological. Nadler, A., 2006, Springtime for Spinoza, Jewish Daily. Nordlund, M., 2007, Shakespeare and the Nature of Love, Northwestern University Press, Illinois. Nussbaum, M., 1994, The Ascent of Love: Plato, Spinoza, Proust, New Literary History, 25th Anniversary Issue (Part 2), 25 (4): 925 – 949. Prof.Dr. Akarsu, B., 1998, Felsefe Terimleri Sözlüğü, İstanbul, İnkılap. Safranski, R., 2008, Bir Alman Üstat Heidegger, çev. A. Nalbant, 1. Baskı, Kabalcı, İstanbul. Scheren, J., 2013, The concept of love in Spinoza, Amsterdam. Shakespeare, 2004, Othello, çev. O. Akıcı, Beda, İstanbul. Sunat, H., 2009, Spinoza ve Psikanaliz ve Hayat, Yirmi Dört, İstanbul. Şiray, M., 2007, Performance and Performativity, Ph.D. thesis, Peter Lang, Meinz.