Contemporary Dynamics in Croatian-Turkish Relations (1992-2022)

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 239 - 263, 30.09.2024

Marko šapina , Hasan Duran

https://doi.org/10.26650/jes.2024.144666

Öz

This study examines contemporary relations between Croatia and Turkey, focusing on developments since the independence of the Republic of Croatia in 1991. It adopts a historical perspective, recognizing the significance of early interactions between Croats and Turks, although the precise historical context of these encounters remains challenging to ascertain due to limited written records. The analysis is structured into three main chapters, each drawing upon existing literature. Initially, it investigates the interactions between Turkey and Croatia following Croatia’s international recognition process. Special attention is paid to Turkey’s efforts to mediate the Bosniak-Croat conflict during the Bosnian War. Moving into the new millennium, the study examines the evolution of the relationship between Turkey and Croatia following Croatia’s accession to NATO. It explores the internal and external factors that influenced the divergent paths taken by both countries in their negotiations for European Union accession. Finally, the study provides an overview of various aspects of contemporary relations between Croatia and Turkey. Beyond political ties, these encompass growing economic exchanges, cultural collaborations, educational initiatives, as well as cooperation through multilateral platforms, illustrating the multifaceted nature of this bilateral relationship.

Anahtar Kelimeler

Croatia, Turkey, Bilateral Relations, European Union

Hırvatistan-Türkiye İlişkilerinde Güncel Dinamikler (1992-2022)

Öz

Bu çalışma, 1991 yılında Hırvatistan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını kazanmasından bu yana Hırvatistan ve Türkiye arasındaki güncel ikili ilişkilere odaklanarak gelişmeleri incelemektedir. Tarihsel bir bakış açısı benimseyen bu çalışma, Hırvatlar ve Türkler arasındaki erken dönem etkileşimlerin önemini kabul etmekle birlikte, sınırlı yazılı kayıtlar nedeniyle bu karşılaşmaların kesin tarihsel bağlamını tespit etmenin zor olduğunu vurgulamaktadır. Analiz, her biri mevcut literatüre dayanan üç ana bölüme ayrılmıştır. İlk olarak, Hırvatistan’ın uluslararası tanınma sürecini takiben Türkiye ve Hırvatistan arasındaki etkileşimler incelenmekte, Bosna Savaşı sırasında Türkiye’nin Boşnak-Hırvat çatışmasında arabuluculuk yapma çabalarına özel önem verilmektedir. Yeni milenyuma girerken, çalışma, Hırvatistan’ın NATO’ya katılımının ardından Türkiye ve Hırvatistan arasındaki ilişkilerin gelişimini incelemekte, her iki ülkenin Avrupa Birliği’ne katılım müzakerelerinde izledikleri farklı yolları etkileyen iç ve dış faktörleri araştırmaktadır. Son olarak, Hırvatistan ve Türkiye arasındaki güncel ilişkilerin çeşitli yönlerine genel bir bakış sunulmaktadır. Siyasi bağların ötesinde, bu ikili ilişkinin çok yönlü doğasını gösteren ve gittikçe artan ticaret hacmi, kültürel faaliyetler, eğitim girişimleri ve çok taraflı platformlardaki iş birliğini kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hırvatistan, Türkiye, İkili İlişkiler, Avrupa Birliği

Kaynakça

• Azarkan, Ezeli. “Slovenya, Hırvatistan ve Bosna-Hersek Devletlerinin tanınmasında siyaset ve hukukun etkisi.” Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi XXI, no. 35, 2016, p. 39-78. google scholar
• Biagini, Antonelo. Povijestmoderne Turske, translated by Şenol Selimovic & Nella Popovic. Zagreb: Srednja Europa, 2012. google scholar
• Biscevic, Hido. Diplomacija za stolom. Zagreb: EPH Media, 2013. google scholar
• Bora, Tanıl. Milliyetçiliğin provokasyonu. İstanbul: Birikim Yayınları, 2nd print, 1995. google scholar
• Brljavac, Bedrudin. “Turkey Entering the European Union through the Balkan Doors: : In the Style of a Great Power? “, Polemos: casopis za interdisciplinarna istrazivanja rata i mira, XIV, No: 27, 2011, p. 61-75. google scholar
• Brown. Carl. İmparatorluk Mirası: Balkanlar’da ve Ortadoğu’da Osmanlı Damgası, translated by Gül Çağalı Güven. İstanbul: İletişim, 2000. google scholar
• Demir Hakan. “1991-2015 yılları arasında Hırvatistan siyasal yaşamı.” In Soğuk Savaş Sonrasında Balkanlar (1990-2015), edited by İbrahim Kamil. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2nd print, 2021, p. 217-237. google scholar
• Dışişleri Bakanlığı. 1991 Tarihçesi. Ankara: Dışişleri Eğitim Merkezi, 1992. google scholar
• Duran, Hasan and Sapina, Marko. “Enerji İş Birliği Potansiyeli Açısından Türkiye-Hırvatistan İlişkileri.” IJAR VII, no. 14, 2022, p. 18-39. google scholar
• Eralp, Atila; Asuman, Göksel, and Lindgaard, Jakob. “Political Changes in Turkey and the Future of Turkey-EU Relations: From Convergence to Conflict?” FEUTURE (2017). Accessed January 17, 2023. feuture. uni-koeln.de/sites/feuture/pdf/D2.3_FEUTURE_Online_Paper_No._12.pdf. google scholar
• Erdoğan, Burhan. “Galtung Üçgeni ve Hırvatistan Bağımsızlığı.” www.academia. edu/41439815/Galtung_%C3%9C%C3%A7geni_ve_H%C4%B1rvatistan_ Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1zl%C4%B1%C4%9F%C4%B. google scholar
• Gökgöz, Ahmet; Selçuk Dizkırıcı, Ahmet and Gezikol Büşra. “Analysis of international trade between Turkey and Croatia.” Poslovna izvrsnost X, no. 2. 2016., p. 155-166- google scholar
• Grgin, Borislav. “The Ottoman influences on Croatia in the second half of the fifteenth century.” Povijesni prilozi no. 22, 2002. google scholar
• Hersak, Emil. “Panoptikum migracija - Hrvati, hrvatski prostor i Evropa.”Migracijske i etnicke teme IX, no. 3-4, 1993, p. 227-302. google scholar
• Hiljevac Tukovic, Ana and Zivic, Drazen. “Hrvatske i njezina medunarodna i diplomatska afirmacija: izmedu protivljenja i odobravanja.” Pilar — Casopis za drustvene i humanisticke studije XVI, no. 31, 2021, p. 117-142 google scholar
• Javorovic, Bozidar. “Raspad Jugoslavije i sigurnost u Evropi.” Politicka misao: casopis za politologiju XXXI, no. 1, 1994., p. 99-112. google scholar
• Jovic, Dejan. “Hrvatska vanj ska politika pred izazovima clanstva u Europskoj Uniji.” Politicka misao XXXXVIII, no. 2, 2011, p. 7-36. google scholar
• Jovic, Dejan. “Turska.” In Bliski istok: politika i povijest, edited by Mirjana Kasapovic, 354-355. Zagreb: Politicke analize, 2016, p. 353-372. google scholar
• Knezovic, Sandro and Klepo, Nani. Croatian Foregin Policy in 3D. Zagreb: Hanns-Seidel-Stiftung, 2017. google scholar
• Korkmazcan, Nezihe Selcen. İkinci Dünya Savaşı’nda Türk Diplomasisi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2021. google scholar
• Kursar, Vjeran. Croatian Levantines in Ottoman Istanbul. İstanbul: The ISIS Press, 2021. google scholar
• Kusic, Sinisa. Zwischen Euphorie undErnüchterung - Kroatien auf dem Weg in die EU. Frankfurt am Main, Berlin, Bern, Bruxelles, New York: Oxford, 2007. google scholar
• Moacanin, Nenad. “Croatico-Turcica: pregled povijesne interakcije.” Hrvatska revija XV, no. 2, 2015, p. 4-13. google scholar
• Muharemi, Amir. Turska: uvod u povijest, unutarnju i vanjsku politiku. Zagreb: Novi liber, 2012. google scholar
• Önder, Zehra. II. Dünya Savaşı’nda Türk Dış Politikası. Ankara: Bilgi Yayınevi, 2010. google scholar
• Prevelakis, Georges. Les Balkans: Cultures et geopolitique. Paris: Nathan, 1994. google scholar
• Rapatout, Aude. “Regards Sur Les Balkans: Une histoire en palimpseste.” Hypotheses no. 1, 2006. google scholar
• Reinkowski, Maurus. Geschichte der Türkei: Von Atatürk bis zur Gegenwart. München: C.H. Beck, 2021. google scholar
• Roksandic, Drago. “Posavska krajina/Granica od 1718. do 1739. godine.” Ekonomska i ekohistorija III, no. 3, 2007, p. 62-82. google scholar
• Sinha, Subir. “Neoliberalism and Civil Society: Project and Possibilities.” In Neoliberalism: A Critical Reader, edited by Alfredo Saad-Filho and Deborah Johnston. London: Pluto Press, 2005, -163-169. google scholar
• Slukan Altic Mirela. “Hrvatska kao Zapadni Balkan - Geografska stvarnost ili nametnuti identitet.” Drustvena istrazivanja: casopis za opca drustvenapitanja C. XX, no. 2, 2011, p. 401-413- google scholar
• Sumer, Fahrettin. “Turkey, a Special EU Neighbour Patiently Awaiting a ‘Promised Marriage’.” Eurolimes no. 7, 2009, p. 124-139. google scholar
• Turek, Franjo. “Priroitet vanjske politike Republike Hrvatske.” Politicka misao no. 2, 2001, p. 185-196. google scholar
• Turgut, Hulûsi. Avrasya ve Demirel. İstanbul: ABC Basın Ajansı, II. Cilt, 2002. google scholar
• Uzgel, İlhan. “Balkanlarla İlişkiler.” In Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar. İstanbul: İletişim, 2020. google scholar
• Uzgel, İlhan. “ABD ve NATO’yla İlişkiler.” In Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, edited by Baskın Oran. İstanbul: İletişim, 17th print, 2020. google scholar
• Vrkic, Marin. “Turska - ni zapad ni istok?” Strategos: Znanstveni casopis Hrvatskog vojnog ucilista “Dr. Franjo Tııdman” V, no. 1, 2021, 85-112. google scholar
• Zambelli, Natasa. “Izmedu Balkana i Zapada: problem hrvatskog identiteta nakon Tudmana i diskurzivna rekonstrukcija regije.” Politicka misao no. 1, 2010, p. 55-76. google scholar
• Bajt, Z. “Turski predsjednik Demirel glavna zvijezda na Tudmanovom pogrebu.” Novi list, December 13, 1999, p. 2. google scholar
• Laslavic, Zeljka. “Burak Baykan (Doğus grupa): Gradimo prve brendirane stanove u Hrvatskoj.” Lider, September 8, 2022. Accessed February 12, 2023. lidermedia.hr/tvrtke-i-trzista/burak-baykan-dogus-grupa-gradimo-prve-brendirane-stanove-u-hrvatskoj-144887. google scholar
• “Slovenya, Makedonya, Hırvatistan ve Bosna-Hersek’in bağımsızlığı tanınıyor”, Milliyet, (Feb 7 1992), 13. google scholar
• “Turski predsjednik Demirel glavna zvijezda na Tudmanovom pogrebu.” Novi list, December 13, 1999. google scholar
• Babic, A. “Priznavanje Hrvatske za Tursku je pitanje dana: Turska zabrinuta zbog BiH.” Vecernji list, January 11, 1992. google scholar
• Romac, Denis. “Demirel: Turska, druga Tudmanova domovina.” Novi list, February 11, 1999. google scholar
• Ülker, Kerim. “Doğuş, Hırvatistan’daki 202 yıllık binayı otel olarak açıyor.” Dünya, January 25, 2023. Accessed February 12, 2023. www.dunya.com/kose-yazisi/dogus-hirvatistandaki-202-yillik-binayi-otel-olarak-aciyor/683795. google scholar
• Brnic, Marija. “Turci se zele ukljuciti u obnovu, robna razmjena doseci ce milijardu dolara.” Poslovni dnevnik, January 17, 2023. Accessed February 11, 2023. www.poslovni.hr/hrvatska/turci-se-zele-ukljuciti-u-obnovu-robna-razmjena-doseci-ce-milijardu-dolara-4371982 google scholar
• Crnjak, Marija. “Uz Villu Dubrovnik, turski Dogus je mirovincima prodao i ovaj luksuzni hotel u Sibeniku.” Poslovni dnevnik, August 13, 2021. Accessed February 12, 2023. www.poslovni.hr/hrvatska/uz-villu-dubrovnik-turski-dogus-je-mirovincima-prodao-i-ovaj-luksuzni-hotel-u-sibeniku-4301128 google scholar
• Sucec, Nikola. “Turski div Havaş preuzeo sve zemaljske usluge u zagrebackoj zracnoj luci.” Tportal, February 14, 2022. Accessed February 12, 2023. www.tportal.hr/biznis/clanak/turski-div-havas-preuzeo-sve-zemaljske-usluge-u-zagrebackoj-zracnoj-luci-20220214. google scholar
• Simunovic, Pjer. “Mocni Polumjesec uz Hrvatsku.” Vecernji list, November 26, 1991. google scholar
• Yinanç, Barçın. “Türkiye, BM gücüne davet edilmeyecek.” Milliyet, January 13, 1992. google scholar
• “Hırvat bakan Türkiye’de”, Cumhuriyet (Jan 10, 1992), 11. google scholar
• “4 Yugoslav cumhuriyeti tanındı”, Cumhuriyet, (Feb 7 1992), 10. google scholar
• “Makedonya’yı tanıdık”, Sabah, (Feb 7, 1992), 13. google scholar
• “Tudman’a doktora unvanı”, Cumhuriyet, (Feb 12 1999), 5. google scholar
• “Demirel se poklonio Tudmanu”, Vecernji list, (Dec 14 1999), 4. google scholar
• M. I. “Separovic razgovarao s M. Orsom.” Vecernji list, August 16, 1991, p. 3. google scholar
• “Svjetski drzavnici nisu voljeli Tudmana”, Vecernji list, (Dec 15 1999), 15. google scholar
• “Türkiye Cumhuriyeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Arasında Diplomatik İlişkilerin Tesisinin 30. Yıldönümü Hakkında Ortak Açıklama.” Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. August 26, 2022. mfa.gov.tr/ no_-264_-turkiye-cumhuriyeti-ile-hirvatistan-cumhuriyeti-arasinda-diplomatik-iliskilerin-tesisinin-30-yildonumu-hakkinda-ortak-aciklama.tr.mfa. google scholar
• “Türkiye’nin Girişimci ve İnsani Dış Politikası.” Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. https://www.mfa. gov.tr/dis-politika-genel.tr.mfa. google scholar
• “Kronologija vaznijih datuma u procesu pristupanja Hrvatske Europskoj uniji”, Hrvatski sabor, (Online), www. sabor.hr/hr/europski-poslovi/sabor-u-procesu-pristupanja-eu-u/kronologije/kronologija-vaznijih-datuma-u-procesu, access date: Jan 16, 2023. google scholar
• “Popis medunarodnih ugovora i medunarodnih akata sklopljenih izmedu Republike Hrvatske i Republike Turske”, Ministarstvo vanjskih i europskih poslova Republike Hrvatske, (Online), mvep.gov.hr/ vanjska-politika/bilateralni-odnosi/pregled-dvostranih-medjunarodnih-ugovora-republike-hrvatske-po-drzavama/21905?country=140, access date: Feb 11, 2023. google scholar
• Hırvatistan Eski Genelkurmay Başkanı Gen. Janko Bobetko’nun Harp Akademileri’nde Verdiği Konferans (04 Aralık 1995). İstanbul: Harp Akademileri Basım Evi, 1995. google scholar
• Provedbeni program Ministarstva vanjskih i europskih poslova za razdoblje 2021. - 2024. godine. Zagreb: MVEP, 2021. google scholar