İlahiyat Fakültesi Öğretim Elemanlarının Lisans Düzeyindeki Derslerde Yöntem ve Materyal Kullanma Durumları

Year 2018, Volume: 29 Issue: 1, 71 - 93, 15.06.2018

Adem Güneş

Abstract

Türkiye’de
ilahiyat fakülteleri sorunlu ve kesintili süreçlerden geçerek bugüne ulaşmıştır.
Bugün ise ilahiyat eğitimi daha farklı süreçleri yaşamaktadır. Öyle ki bu
kurumlar yapısal bir değişim ihtiyacı içindedirler. İlahiyat fakülteleri bugün
istenilen nitelikte yapısal değişiklikleri gerçekleştirmiş olsa bile, bu durum
kaliteyi yakalamaya yetmeyecektir. Kalite arayışında bu değişimlere ilaveten
öğretim elemanlarının ders işleme yeterliklerinin de daha üst düzeylere
ulaşması önemli bir husustur. Dolayısıyla bu çerçevede öğretim elemanlarının yöntem
ve materyal kullanma durumlarının ortaya konulması gerekmektedir. Bu araştırma
ilahiyat fakültelerinde görev yapan öğretim elemanlarının, öğretim yöntem ve
materyalleri kullanımı konusundaki mevcut durumlarını ortaya koymayı
amaçlamaktadır. Nicel-betimsel bir nitelikte olan araştırmaya 156 öğretim
elemanı katılmıştır. Ölçme aracı olarak 19 maddelik yöntem listesi, 21 maddelik
materyal listesi ve 17 maddelik değerlendirme formundan oluşan bir anket
uygulanmıştır. Araştırmanın ortaya koyduğu temel sonuç şudur: Öğretim
elemanları, farklı yöntem ve materyal kullanımını birçok açıdan gerekli bulmalarına
ve bunların uygulaması konusunda kendilerini yeterli görmelerine rağmen, ders
işlerken bu kanaatlerini pratiğe yansıtmamakta ve geleneksel birkaç yöntem ve
materyalin dışına çıkmamaktadırlar. Bu sonuca göre, ülkenin din öğretimi
ihtiyacını karşılamakla mükellef kurumlar olan ilahiyat fakülteleri ve onların
öğretim elemanları, değişen ve gelişen eğitsel-teknolojik stratejiler doğrultusunda
kendini geliştirerek güncellemelidir.

Keywords

İlahiyat Fakültesi, Öğretim Elemanı, Yöntem, Materyal, Lisans Programı

Faculty of Theology Lecturers’ Use of Methods and Materials in Undergraduate Lessons

Abstract

In Turkey,
faculties of theology have gone through a troubled and discontinuous process.
Today, theology education is experiencing different processes, so institutions
need a structural change. However, even if theology faculties make structural
changes in the desired quality, this is not enough to capture qualities. In the
quest for quality, the teaching proficiency of lecturers must improve. Therefore,
it is necessary to define the state of lecturers in using active methods and
materials for teaching. This research aims to reveal the faculty of theology
lecturers’ state in using methods and materials. This study, with a total of
156 lecturer participants, is a quantitative and descriptive study. As a
measurement tool, a questionnaire consisting of a 19-item method list, a
21-item material list, and a 17-item evaluation form was used. Although
lecturers realize that various methods and materials are necessary and feel
adequate about their proficiency of use, usage does not occur in courses and
does not go beyond traditional methods and materials. Based on this conclusion,
the faculties of theology and their lecturers must change and improve their
strategies.

Keywords

Theology Faculty, Lecturer, Method, Material, Undergraduate

References

• Aksu, Bayram. “Hipotezlerin, Değişkenlerin ve Örneklemin Belirlenmesi”. Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde, ed. Mustafa Metin, 21-43. Ankara: Pegem Akademi, 2014.
• Akyürek, Süleyman. Din Öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2010.
• Arıkan, Rauf. Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama. (Ankara: Asil Yayın, 2004), 141.
• Aşıkoğlu, Nevzat. “Değişen Dünyada Değişmeyen Kurumlar: İlahiyat Fakülteleri”, IV. Din Şurâsı Tebliğ ve Müzakereleri (Ankara, 12-16 Ekim 2009) içinde, 888-892. Ankara: DİB Yayınları, 2009.
• Ay, Mehmet Emin “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarından Beklentileri”. Gençlik Dönemi ve Eğitimi içinde, haz. İsmail Kurt, I: 73-117. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2000.
• Aybat, Burcu. Öğretmen 2.0. İstanbul: Abaküs Yayınları. 2016.
• Aydın, Mehmet Zeki. Din Öğretiminde Yöntemler. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2013.
• Aydın, Muhammed Şevki. Cumhuriyet Döneminde Din Eğitimi Öğretmeni. İstanbul: Dem Yayınları, 2005.
• Ayhan, Halis. “İlahiyat Fakültesi”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 6 (1999): 255-268.
• Aykaç, Necdet. Öğretme ve Öğrenme Sürecinde Aktif öğretim Yöntemleri. Ankara: Naturel Yayınları, 2005.
• Bayraktar, Mehmet Faruk. İslam Eğitiminde Öğretmen-Öğrenci Münasebetleri. İstanbul: M.Ü. İFAV Yayınları, 2005.
• Büyüköztürk, Şener. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 2008.
• Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. “Misyon ve Vizyon”. Erişim 12 Aralık 2017. http://ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr/index.php?f=17.
• Doğan, Recai. “İlahiyat Fakültelerinin Eğitim Anlayışı Nasıl Olmalıdır?”, Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalıdır? (Nevşehir-Kozaklı, 01-04 2015) içinde, ed. Süleyman Akyürek, 351-370. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2015.
• Er, Hamit. “Darülfünun İlahiyat Fakültesi ve Dergisi Hakkında Yeni Bir Değerlendirme”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 16 (2005): 69-100.
• Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. “Misyonumuz”. Erişim 12 Aralık 2017. http://ilahiyat.erciyes.edu.tr/genel-bilgiler/Misyonumuz/Ilahiyat-Fakultesi/5/12.
• Ev, Halit. “Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Sistemi ve Din Öğretimi Alanına Öğretmen Yetiştirme”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Dergisi 33 (2011): 9-50.
• Fırat, Erdoğan. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problem Olarak Değerlendirdikleri Eğitimleriyle İlgili Konular”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Dergisi 6 (1989): 17-42.
• Furat, Ayşe Zişan. “Yüksek Din Öğretimi ve İstihdam İlişkisinde Cinsiyet Oranlarının Değişimi”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (2012): 173-196.
• Gündüz, Turgay. “Türkiye'de Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi ve Öğretimi Kronolojisi (1923-1998)”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7, sy. 1 (1998): 543-557.
• Güneş, Adem. Din Öğretimi Materyalleri. İstanbul: Dem Yayınları, 2015.
• İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. “Misyonumuz Vizyonumuz”. Erişim 12 Aralık 2017. http://ilahiyat.istanbul.edu.tr/tr/content/fakultemiz/misyon-ve-vizyon.
• Kaptan, Saim. Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tıkışık Ofset, 1991.
• Kaya, Mevlüt. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problemleri (Samsun O.M.Ü. İlahiyat Fakültesi Örneği)”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 8 (2001): 77-114.
• Koç, Ahmet. “İlahiyat Fakültesi (İlahiyat Lisans Programı) Öğrencilerinin Sorunları ve Beklentileri”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 25 (Aralık 2003): 25-64.
• Koç, Bozkurt. “İlâhiyat Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin İlâhiyat Fakültesine Bakışı ve Beklentileri (Atatürk Üniversitesi Örneği)”. Tabula Rasa 1, sy.3 (Aralık 2001): 121-138.
• Korkmaz, Mehmet. Din Öğretimi Teknolojisi ve Materyal Tasarımı. Kayseri: Tezmer, 2014.
• Köylü, Mustafa. “Öğretim Elemanlarının Niteliğini Artırmak İçin Neler Yapılabilir?”, Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalıdır? (Nevşehir-Kozaklı, 01-04 2015) içinde, ed. Süleyman Akyürek, 311-348. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2015.
• Mehmetoğlu, Yurdagül. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Eğitim-Öğretim Beklentileri”, Gençlik Dönemi ve Eğitimi içinde, haz. İsmail Kurt, I: 121-150. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2000.
• Nazıroğlu, Bayramali. Türkiye’de İlahiyat Eğitimi. Rize: STS Yayınları, 2016.
• Öcal, Mustafa. Din Eğitimi ve Öğretiminde Metotlar. İstanbul: TDV Yayınları, 2003.
• Özdemir, Şuayip. “İlâhiyat Fakültesi Öğrencilerinin Eğitim-Öğretim Beklentileri (Darende İlâhiyat Fakültesi Örneği)”. Akademik Araştırmalar Dergisi 15 ( Ocak 2003): 85-106.
• Parladır, Selahattin. “Öğrencilere Göre İlahiyat Fakültesi Eğitiminin Başarı Durumu”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Dergisi 11 (1999): 1-32.
• Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. “Misyon-Vizyon”. http://ilahiyat.erdogan.edu.tr/Files/ckFiles/file/%C4%B0%C3%A7%20Kontrol/Misyon%20ve%20Vizyon.pdf.
• Turan, İbrahim. “Türkiye’de İlahiyat Eğitimi: İstihdam Alanı‐Program İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 37 (Aralık 2017): 59‐77.
• Usta, Mustafa. Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Kurumlaşma ve Ekolleşme Sorunları. İstanbul: M.Ü. İFAV Yayınları, 2001.
• Vural, Birol. Öğretim Faaliyetlerinde Yöntem-Teknik ve Etkinlikler. İstanbul: Hayat Yayıncılık, 2004.
• Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. “Öğretim Elemanı Sayıları”. Erişim 29 Aralık 2017. https://istatistik.yok.gov.tr.