KIRILGAN BEŞLİ ÜLKELERİN BORSA ENDEKSLERİ ARASINDA NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: AMPİRİK BİR ANALİZ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 152 - 166, 31.07.2018

Hakan Öner

Öz

Bu çalışmanın amacı, uluslararası kredi
derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s’un (S&P), Kasım 2017 tarihinde kırılgan
beşli olarak tanımladığı Arjantin, Mısır, Katar, Pakistan ve Türkiye sermaye
piyasaları arasındaki entegrasyonu incelemektir. Çalışmada kullanılan veriler,
kırılgan beşli ülkelerin sermaye piyasalarının göstergesi olarak borsa
endekslerinin 05 Ocak 2009– 20 Mart 2018 tarihleri arasındaki günlük verilerinden
oluşmaktadır. Ülkelerin borsa endeksleri için öncelikle Augmented Dickey Fuller (ADF) birim kök testi ardından Granger nedensellik analizi yapılmaktadır.
Araştırma sonuçlarına göre; Türkiye BİST 100 endeksi ve Arjantin Merval endeksinden
Katar QE endeksine; Türkiye BİST 100 endeksi ve Arjantin Merval endeksinden Mısır
Hermes endeksine; Türkiye BİST 100 endeksinden Pakistan KSE 100 endeksine ve Arjantin
Merval endeksinden Türkiye BİST 100 endeksine doğru tek yönlü Granger
nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Kırılgan Beşli, Borsa Endeksleri, Augmented Dickey Fuller Test, Granger Nedensellik Testi

Kaynakça

• Akaike, H. (1974) A New Look at the Statistical Model Identification, IEEE Transactions on Automatic Control, 19(6), 716–723.
• Akel, Veli (2015) Kırılgan Beşli Ülkelerinin Hisse Senedi Piyasaları Arasındaki Eşbütünleşme Analizi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(24), 75-96.
• Barons.com (2016) https://www.barrons.com/articles/morgan-stanley-has-a-new-fragile-five-1481772203, 14 Aralık 2016.
• Brooks, Chris (2002) Introductory Econometrics for Finance, Cambridge, Cambridge University Press.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979) Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366a), 427-431.
• Dickey, A. David ve Fuller A. Wayne (1981) Likelihood Ratio Statistics For Autoregressive Time Series With A Unit Root, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Gazel, S. (2017) Hisse Senedi Piyasalarında İşlem Hacmi Ve Volatilite İlişkisi: Kırılgan Beşli Ekonomiler Üzerine Bir İnceleme, Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 13(2), 347-363.
• Granger, C. W. (1969) Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 37(3), 424-438.
• Kamacı, A., Konya, S. (2016) Kırılgan Beşli Ülkelerinde Portföy Yatırımları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi, Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 136-155.
• Kılıç R. ve Caner Dilber (2017) Türkiye ve BRICS Ülkelerinin Finansal Piyasaları Arasındaki İlişkinin Kantil Regresyon Yöntemi İle İncelenmesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(48), 331-342.
• MacKinnon, J. G. (1996) Numerical Distribution Functions For Unit Root And Cointegration Tests, Journal of Applied Econometrics, 11(6), 601-618.
• Morgan Stanley (2013) Global EM Investor Fragile Five, Erişim Tarihi: 05 Şubat 2018, http://graphics8.nytimes.com/packages/pdf/business/MorganStanleyFragileFive.pdf.
• Newbold, P. ve Granger, C. W. (1974) Experience with Forecasting Univariate Time Series and the Combination of Forecasts, Journal of the Royal Statistical Society, 197(2), 131-165.
• Öner, S., Öner, H. (2016) Rezerv Opsiyonu Mekanizmasının Sağladığı Maliyet Avantajı: Yedi Türk Bankası Örneği, Sosyal Bilimler Dergisi, 0 (1), 22-33.
• Sevüktekin, M ve Nargeleçekenler, M. (2010) Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, Geliştirilmiş 3. Baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.Standard and Poor’s (2017) Ratings Direct Sovereign Postcard: The New Fragile Five, Erişim Tarihi: 05 Şubat 2018, https://www.spratings.com/documents/20184/0/The%20New%20Fragile%20Five/ea13345f-dbc4-4dc0-8159-fe7c87885da5.
• Şahin, A. (2016) Döviz Kurunun Hisse Senedi Endeksi Üzerine Kisa ve Uzun Dönemde Etkileri: Kirilgan Besli Ülkeleri Üzerine Yumusak Geçisli Esik Hata Düzeltme Modeli Uygulaması, Ege Akademik Bakis, 16(2), 319.
• Şahin, D , Batu Ağırkaya, M ve Toramanlı, G . (2017) Kırılgan Beşli Ülkelerinde Hisse Senedi Piyasasının Gelişimini Etkileyen Makroekonomik Faktörlerin Analizi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 391-408.
• Şimşek, M. (2016) Borsa İstanbul (BIST) ve BRICS Ülkelerinin Hisse Senedi Piyasalarının İlişkisi Üzerine Bir İnceleme, İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), 520-536.