Öz
Bu çalışma Osmanlı iktisat tarihinin ‘işletmecilik tarihi’ için sağladığı birikimin bir
değerlendirmesini yapmayı ve bu sayede Osmanlı-Türkiye işletmecilik tarihi alanında
yapılabilecek kuramsal ve görgül çalışmalar için bir yol haritası sunmayı amaçlamaktadır. Osmanlı
iktisat tarihi yazınında genel anlamda özel sektörün iktisadi faaliyetleri, daha dar anlamda ise
‘işletmecilik’ faaliyetleri çok az sayıda çalışmaya konu olmuştur. Bu eksiklikte şüphesiz Osmanlı
iktisat tarihinin yaygın ön kabullerinin rolü vardır. Bu çalışma, devletin özel sektörü
şekillendirmekte belirleyiciliği, girişimcilik eğilimlerinin zayıflığı ve İslam hukukunun ‘durağan’
niteliklerine dair bu ön kabullerin işletmecilik tarihi alanında son dönemde genişleyen
karşılaştırmalı perspektifi sayesinde yeniden değerlendirmektedir. Bu değerlendirme ışığında
Osmanlı iktisat tarihinin işletmecilik tarihini besleyebilecek, fakat henüz ‘kuramsal’ bağların
kurulmadığı üç alt alan tespit edilebilir: i) Osmanlı girişimci ve girişimci ağlarını özellikle ‘aile
tarihleri’ ve etno-kültürel ağlar üzerine incelemeler, ii) Osmanlı esnaf girişimleri ve modern dönem
sanayi teşebbüslerini ele alan araştırmalar, iii) ‘Hukuk ve iktisat’ alanı ile kısmi kesişimi olan ve
işletmecilik tarihi alanına doğrudan katkı sağlayabilecek ‘Osmanlı kurumları’ yazını. Çalışmada
ayrıca bu üç alanın işletmecilik ve iktisat yazının kuramsal araçları (örgütsel kuram ve örgütsel
kültür yazını, iktisat alanından işlem maliyetleri alanı ve sözleşme kuramı) ile olası bağlantılarına
işaret edilmektedir.
Ayrıntılar
| Bölüm | Özel Sayı / Special Issue |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Haziran 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 45 |