Kent Ekolojisine Farklı Bir Yaklaşım: Tozlaşma Bahçeleri

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 18, 17 - 28, 08.12.2018

Aysel Ulus , Arzu Özdemir

https://doi.org/10.16950/iujad.491404

Cited By: 2

Öz

Doğanın dış olumsuz faktörlerle değiştirilmesinin hatta bozulmasının
sonucunda, dünya üzerinde her gün yaklaşık 140 bitki ve hayvan türünün yok
olduğu tahmin edilmektedir. Günümüzde kent içerisindeki arazi kullanımında
sürekli yaşanan değişim ve kent yakın çevresindeki alanlardaki yoğun tarım
faaliyetleri nedeniyle, doğal ve yarı doğal habitatlarda büyük kayıplar meydana
gelmektedir. Tozlaşma bahçeleri, özellikle kentsel alanlarda azalan
tozlaştırıcı nüfusunun dengelenmesi ve kent içi biyoçeşitliliğin desteklenmesi
açısından önem taşımaktadır. Araştırma, tozlaşma bahçelerinin tesisinde dikkat
edilmesi gereken unsurların ortaya konulması ve yurt dışında bu bahçelerde
yoğun olarak kullanılan bitki türleri içerisinden, İstanbul şartlarında doğal
olarak yetişen türlerin tespit edilmesine yöneliktir. Çalışmada, İstanbul
koşullarında doğal olarak yetişen ve tozlaşma bahçelerinde kullanım potansiyeli
bulunan 27 cinse ait 137 bitki türü tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda bu
bahçelerin, farklı kentsel ortamlarda tesis edilebileceği ve pek çok bahçe tipi
ile ilişkili şekilde düzenlenebileceği belirtilmiştir. Tespit edilen 137 türün,
kaya bahçeleri, koku bahçeleri, çatı ve teras bahçeleri gibi farklı bahçe
tiplerinde kullanılması ile bu bahçelerin potansiyel tozlaşma bahçelerine
dönüştürülmesine dair öneriler getirilmiştir.

 ABSTRACT

An estimated
140 plant and animal species disappear every day in the world as a result of
the alteration or even deterioration of nature by negative external factors.
Nowadays, great losses occur in natural and semi-natural habitats due to the
constant changes in land use in the cities and intensive agricultural
activities in the vicinity of the cities. Pollination gardens are important in
order to balance the decrease of the pollinator population, especially in urban
areas, and to support urban biodiversity. The study aims to identify the plant
species that grow naturally in the conditions of the city of Istanbul amongst those
used extensively in pollination gardens in other countries. It further aims to
reveal the elements that require attention in the process of establishing
pollination gardens. In the study, 137 plant species belonging to 27 genera,
which grow naturally in İstanbul's conditions and have potential use in
pollination gardens, have been identified. As a result of the study, it is
stated that gardens can be established in different urban environments and can
be arranged in relation with many garden types. Together with the possible uses
of those species in different types of gardens, such as rock gardens, fragrance
gardens, roof and terrace gardens, suggestions are made to transform those
gardens into potential pollination gardens.  

Anahtar Kelimeler

Tozlaşma, Kent Ekolojisi, Biyoçeşitlilik, Pollination, Urban Ecology, Biodiversity

Kaynakça

• Bağrıaçık, N. (2017). Polinatör Böcekler ve Küresel Tozlaşma Krizi (Pollinator Insects and Global Pollination Crisis), Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(4), 37-41.
• Buchmann, S. L., Nabhan, G. P. (1996). Forgotten Pollinators, Washington, D.C.: Island Press
• Cane, J. H., Griswold, T., Parker, F. D. (2007). Substrates and materials used for nesting by North American Osmia bees (Hymenoptera: Apiformes: Megachilidae), Annals of the Entomological Society of America, 100(3), 350- 358.
• Dyer, M. H. (2016). Plants For Pollinators: Learn About Pollinator Friendly Plants, 22 Mayıs 2018 tarihinde https://www.gardeningknowhow.com/garden-how-to/beneficial/pollinator-friendly-plants.htm adresinden erişildi.
• Ellsworth, D. (2014). Agrıculture And Natural Resources Fact Sheet: Attracting Pollinators to the Garden, Ohio State Unıversity Extension, Department of Entomology, 19 Şubat 2018 tarihinde https://u.osu.edu/beelab/files/2015/02/ENT_47_14_jan30-s4vma2.pdf adresinden erişildi.
• Evert, R. & Eichborn, S. E. (2015). Plant Growth and Reproduction (Part XI), Raven Biology of Plants, 8th Edition. 16 Ocak 2018 tarihinde http://www.mhhe.com/biosci/genbio/raven6b/graphics/raven06b/other/raven06_42.pdf adresinden erişildi.
• Free, J. B., Gennard, D., Stevenson, J. H., Williams, I. H. (1975). Beneficial Insects Present on a Motorway Verge, Biological Conservation, 8, 61-72.
• Garbuzov, M. & Ratnieks, F. L. W. (2014). Listmania: The Strengths and Weaknesses of Lists of Garden Plants to Help Pollinators, 64(11), 1019-1025.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M. T. (2012). Türkiye Bitkileri Listesi: Damarlı Bitkiler, İstanbul: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları.
• Hegland, S. J., Nielsen, A., Lázaro, A., Bjerknes, A. L., Totland, Q. (2009). How Does Climate Warming Affect Plant‐Pollinator Interactions, Ecology Letters, 12(2), 184-195.
• Karadeniz, T. (2012). Meyve Yetiştiriciliğinde Polinasyonun Önemi, Verim ve Kaliteye Etkisi (The Importance of Pollination on Pomiculture and its Effects on Yield and Quality), 3. Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresi Bildiriler Kitabı (s. 275-282.), Muğla.
• Korkmaz, A. (2016). Bitkilerde Bal Arısı Polinasyonu, Samsun: Samsun Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Yayını.
• Klein, A. M., Vaissiere, B. E., Cane, J. H., Steffan-Dewenter, I., Cunningham, S. A., Kremen, C., Tscharntke, T. (2007). Importance of Pollinators in Changing Landscapes for World Crops, Proc. R. Soc. B. Biol. Sci., 274, 303–313.
• Krischik, V. & Tenczar, E. (2015). Pollinator Conservation, University of Minnesota, Center for Urban Ecology and Sustainability, 22 Şubat 2018 tarihinde https://www.extension.umn.edu/garden/plant-nursery-health/docs/2015-pollinator-conservation-bulletin-%20july.pdf adresinden erişildi.
• Mader, E., Shepherd, M., Vaughan, M., Black, S. H., LeBuhn, G. (2011). Attracting Native Pollinators: Protecting North America’s Bees and Butterflies, North Adams (MA): Storey Publishing, 371 p.
• Landis, T. D., Dumroese, R. K., Horning, M. E. (2014). Create a Pollinator Garden at Your Nursery: An Emphasis on Monarch Butterflies, USDA Forest Service, Rocky Mountain Research Station, Forest Nursery Notes, 34(1-2), 4-15.
• Özdemir, A. (2017). Kent Ekolojisine Farklı Bir Yaklaşım: Tozlaşma Bahçeleri. (Yayımlanmamış Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, İstanbul.
• Özhatay, N., Koçyiğit, M., Bona, M. (2010). İstanbul’un Ballı Bitkileri, İstanbul: Bal-Der Yayınları.Potts, S. G., Biesmeijer, J. C., Kremen, C., Neumann, P., Schweiger, O., Kunin, W. E. (2010). Global Pollinator Declines: Trendes, İmpacts and Drivers, Trends in Ecology and Evolution, 25(6), 345-353.
• Savard, J-P. L., Clergeau, P., Mennechez, G. (2000). Biodiversity Concepts and Urban Ecosystems, Landscape and Urban Planning, 48, 131-142.
• Sıralı, R., Cinbirtoğlu, Ş. (2018). Bal Arılarının Tozlaşmadaki ve Bitkisel Üretimdeki Önemi (The Importance of Honey Bees in the Pollination and Plant Production), Arıcılık Araştırma Dergisi, 10(1), 28-33.
• Sinnathamby, S., Assefa, Y., Granger, A., Tabor, L., Douglas, K. (2013). Pollinator Decline: US Agro-Socio-Economic Impacts and Responses, Nat Env Sci, 4(1), 1-13.
• Şahin, M., Topal, E., Özsoy, N., Altunoğlu, E. (2015). İklim Değişikliğinin Meyvecilik ve Arıcılık Üzerine Etkileri (The Effects of Climate Change on Fruit Growing and Beekeeping), Anadolu Doğa Bilimleri Dergisi, 6(Özel Sayı 2), 147-154.
• Tirado, R., Simon, G., Johnston, P. (2013). A Review of Factors that Put Pollinators and Agriculture in Europe at Risk, Greenpeace Research Laboratories Technical Report, 44 p.
• Url-1: Türkiye Bitkileri Veri Servisi, 12 Ocak 2017 tarihinde http://www.tubives.com/ adresinden erişildi.
• Url-2: Susan Reel, Attracting Pollinators to Your Garden Using Native Plants (Eastern United States), U.S. Forest Service, 12 Şubat 2018 tarihinde https://www.fs.fed.us/wildflowers/pollinators/documents/AttractingPollinatorsEasternUS_V1.pdf adresinden erişildi.
• Url-3: İstanbul’un Endemik Bitkileri, 21 Nisan 2017 tarihinde http://istanbulunendemikbitkileri.blogspot.com.tr/2012/03/istanbulun-endemik-bitkileri.html adresinden erişildi.
• Url-4: Türkiye Bitkileri, 9 Eylül 2017 tarihinde http://www.turkiyebitkileri.com adresinden erişildi.
• Url-5: The Plant List, 16 Şubat 2017 tarihinde www.theplantlist.org/ adresinden erişildi.Venturini, E. M., Drummond, F. A., Hoshide, A. K., Stack, L. B., Dibble, A. (2015). Enhancing Wild Bees Guidelines for Providing Native Bee Habitat on Farms, The Xerces Society for Invertebrate Conservation.
• Yılmaz, K. (2016). Bal Arılarının Bitkisel Üretimdeki Önemi, Ordu’da Tarım, 118, 1-2.