KURAKÇIL PEYZAJ AÇISINDAN RİZE SAHİL PARKININ İNCELENMESİ
Yıl 2020,
Cilt: 10 Sayı: 21, 13 - 24, 30.06.2020
Gülcay Ercan Oğuztürk
,
Elif Bayramoğlu
Öz
Günümüzde dünya nüfusunun artmasıyla birlikte kentleşme ve buna bağlı olarak birçok çevre sorunu ortaya çıkmıştır. İnsanlar çeşitli ihtiyaçları nedeniyle (konaklama, rekreasyon, yeme içme vb) doğal kaynakları (su, toprak vb.) hızlı bir şekilde yok etmeye başlamıştır. Doğal kaynakların yok olması sonucu ekosistemlere müdahale edilmekte ve doğayı tahrip ederek ekosistemlerin parçalanmasına neden olmaktadır. Bu noktada çevre sorunlarıyla birlikte artan iklim değişikliği ve küresel ısınmaya çözüm olarak başlıca doğal kaynağımız olan suyun etkin kullanımı ön plana çıkmaktadır. Bireysel kullanımların yanı sıra özellikle peyzaj alanlarında ki sulama amaçlı kullanılan suyun tasarruflu ve etkin kullanımına yönelik yeni tasarım yaklaşımları ortaya çıkmaktadır. Suyun etkin kullanımını sağlayarak peyzaj alanlarında su kullanımını azaltan bitkilerin kullanımını kapsayan ve sürdürülebilir bir yaklaşım olan, kurakçıl peyzaj bu çalışmada incelenmiştir. Rize ili Mesut Yılmaz Sahil Parkı’nda yapılan bu çalışmada alan kurakçıl peyzaj açısından değerlendirilmiş olup, suyun etkin kullanımına yönelik çeşitli çevreci ve sürdürülebilir planlama ve tasarım önerileri sunulmuştur.
Kaynakça
- • Arıdağ, L., Gürbüz, R., (2013) Sürdürülebilir Peyzaj Tasarımı İçin ASLA ve LEED Kriterlerinin Karşılaştırılması Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Cilt 6(2) 2013, 77 – 92, İstanbul.
• Atalay, İ.,Mortan, K., (2003). Resimli ve Haritalı Türkiye Bölgesel Coğrafyası (Genişletilmiş 2,Baskı), İnkılap Yayınları, İstanbul.
• Atıl, A., B. Gülgün ve İ. Yörük. 2005. Sürdürülebilir kentler ve peyzaj mimarlığı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2):215-226.
• Atik, M. ve Karagüzel, O. 2007. Peyzaj Mimarlığı Uygulamalarında Su Tasarrufu Olanakları ve Süs Bitkisi Olarak Doğal Türlerin Kullanım Önceliği. Tarımın Sesi TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şubesi Yayını, Sayı 15, s. 9-12.
• Balaban, O., (2013). Neoliberal Yeniden Yapılanmanın Türkiye Kentleşmesine Bir Diğer Armağanı: Kentsel Dönüşümde Güncelin Gerisinde Kalmak”, İstanbul: Müstesna Şehrin İstisna Hali, (der.) Ayşe Çavdar, Pelin Tan, Sel Yayıncılık, İstanbul, ss.51-78.
• Başkan, O., 2017. İklim Değişikliği ve Toprak, Yaşamın Her Karesinde Toprak Kitabı: 255-276
• Bayramoğlu, E. (2016). Sürdürülebilir peyzaj düzenleme yaklaşımı: KTÜ Kanuni Kampüsü’nün xeriscape açısından değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2), 119-127.
• BAYRAMOĞLU, E., ERTEK, A., & DEMİREL, Ö. (2013). Su tasarrufu amacıyla peyzaj mimarlığı uygulamalarında kısıntılı sulama yaklaşımı. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 3(7).
• Çetin, N.,& Mansuroğlu, S. (2018). Akdeniz Koşullarında Kurakçıl Peyzaj Düzenlemelerinde Kullanılabilecek Bitki Türlerinin Belirlenmesi: Antalya/Konyaaltı Örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 55(1), 11-18.
• ÇORBACI, Ö. L., ÖZYAVUZ, M., & YAZGAN, M. E. (2011). Peyzaj mimarlığında suyun akıllı kullanımı: Xeriscape. International Journal of Agriculturaland Natural Sciences (IJANS) E-ıssn: 2651-3617, 4(1), 25-31.
• Çorbacı, Ö., Abay, G., Oğuztürk, T., Üçok, M., 2019. Rize ili park ve bahçelerindeki türlerin envanteri. Recep Tayyip Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, NAP Projesi. Sonuç Raporu.
• Dirik, H. (2008) Plantasyon Teknikleri İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4729 Orman Fakültesi Yayın No: 490 ISBN 978-975-404-800-1 sf.417, İstanbul
• Erinç S (1996) Klimatoloji ve Metotları. Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul
• Eşbah, H., 2010. Kurakçıl Peyzaj, PMO İstanbul Şubesi Semineri.
• Gary L. Wade, Midcap J T, Coder K D. Landry G, Tyson AW, Weatherly N Jr (2009) A Guide toDeveloping a Water-Wise Landscape. University of Georgia EnvironmentalLandscape Design Department, Georgia 30602, pp 44
• KARACA, E., & KUŞVURAN, A. (2012). Çankırı Kenti Peyzaj Düzenlemelerinde Kullanılan Bazı Bitkilerin Kurakçıl Peyzaj Açısından Değerlendirilmesi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5(2), 19-24.
• Koçman, A,, (1993), Türkiye İklimi, Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 72, İzmir.
• Korkut, A.,Kiper, T., & Topal, T. Ü. (2017). Kentsel peyzaj tasarımda ekolojik yaklaşımlar. Artium, 5(1), 14-26.
• McHarg, I. (1969). Design with Nature, The Natural HistoryPress, Garden City, New York.
• Özcan, A. 2007.Ekolojik Temele Dayalı Sürdürülebilir Kentsel Gelişme: Malatya Kent Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme, 38. ICANAS (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15 Eylül 2007) Bildiriler, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu.
• Polat, P. ve Sunkar, M., (2013). Rize’nin İklim Özellikleri, Türkiye Coğrafyacılar Derneği Yıllık Kongresi, 2013 Bildiriler Kitabı, Sayfa: 601-610, 19-21 Haziran 2013, İstanbul
• Polat, P.,& SUNKAR, M. (2017). RİZE’NİN İKLİM ÖZELLİKLERİ VE RİZE ÇEVRESİNDE UZUN DÖNEM SICAKLIK VE YAĞIŞ VERİLERİNİN TREND ANALİZLERİ. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), 1-24.
• Saltürk, M. 2006. Problem of Water in theMiddle East and Analysis of the Problem withinthePerspective of Turkey, Journal of Security Strategies, Vol:3, 21-38
• Seçkin, N. P., Seçkin, Y. Ç. ve Seçkin, Ö. B. (2011). Sürdürülebilir Peyzaj Tasarımı ve Uygulama İlkeleri (1. Basım). İstanbul:LiteratürYayınları
• Topkurulu, S.C., 2019. Peyzaj tasarımında enerjinin ve suyun etkin kullanımı yaklaşımlarının ev bahçesi örneğinde irdelenmesi, Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Tülek B (2008) “Xeriscape” kurakçıl peyzaj. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Semineri.
• URL-1:https://www.rtb.org.tr/uploads/files/113-DOKAPRizeilRaporu.pdf
• Vasishth A (2008) A scale-hierarchicecosystemapproachtointeg-rativeecologicalplanning, Progress in Planning 70(3):99-132
• Yazgan M E, Özyavuz M (2008), Xeriscape (Kuru Peyzaj) Peyzaj Mimarlığında Yeni Bir Sistem. Basılmamış Ders Notları
• Yedekci Arslan, G. 2014. Kentsel Dönüşümün Sürdürülebilirlik Boyutu: Hammarby (İsveç) ve Fener-Balat Örneklerinin İncelenmesi. Artium. 2(2): 180-190.