Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Arap Dilinde Eş Anlamlı Sözcükler ve Ortaya Çıkaran Nedenler

Yıl 2022, Sayı: 41, 321 - 351, 28.10.2022
https://doi.org/10.26650/jos.1128300

Öz

Arap dili, bünyesinden Kur’ân-ı Kerîm gibi kutsal bir metni çıkardığı için öncülleri olan diğer Sami dillerinden ayrılmıştır. Çağdaşı olan diğer diller günden güne kan kaybederken Arapça, İslam Medeniyetinin doğmasına, serpilip büyümesine ve en nihayetinde çöküşüne tanıklık etmiştir. Bu süreçlere paralel olarak Arap dili gelişip serpilmiş ve bir dönem dünyanın bilim ve kültür dili olmuştur. Buna bağlı olarak müfredât ve ifade kabiliyeti artmış, lafızları işlendikçe anlam kapasitesi her daim yenilenmiştir. Lafızları tasnif etmenin doğal bir sonucu olarak, benzeşen ve benzeşmeyen olmak üzere önce ikiye ayrılmış, benzeşen lafızlar da kendi arasında anlamı benzeşenler, sesi benzeşenler olmak üzere tekrar ikiye ayrılmıştır. Benzeşmeyenler, mütebâyin, sesi benzeşen veya aynı olan ancak anlamı benzeşmeyenler, müşterek ve anlamı benzeşip lafızları benzeşmeyenler ise müterâdif veya mürâdif adı ile kavramlaştırılmıştır. Araştırmamızın konusunu, müterâdif lafızlar oluşturmaktadır. Müterâdif lafızlar, anlamları aynı veya çok yakın, fakat aynı kökten türemedikleri için lafızları farklı olan söz ve söz öbekleri için kullanılan bir dil bilimi terimidir. Bu çalışmada başta Türkçe kaynaklar olmak üzere konu hakkında yazılmış klasik eserlerden yaralanmak suretiyle Arap dilinde eş anlamlı kelimenin tanımı, eş anlam, yakın anlam farkları, batı dünyasında eş anlamlı lafızlar ile neyin hedeflendiği ve günümüz Arap dünyasında eş anlamlı lafızdan ne anlaşıldığı inceleme konusu yapılmıştır.



Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

Tüm hocalarıma ve siz yetkililere teşekkür ederim

Kaynakça

  • ‘Abbâs, Faḍl Ḥasen ve S̱ enâ Faḍl ‘Abbâs. İ‘câzu’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. ‘Ammân: Dâru’l-Furḳân, 1991. ‘Abduh, Muḥammed. Tefsîru’l-Menâr. Kahire: Dâru’l-Menâr, 1947.
  • ‘Abduttevvâb, Ramaḍân. Fuṣûl fî Fıḳhi’l-‘Arabî. Kahire: 6. baskı, Mektebetu’l-Ḫancî, 1999. ‘Umar, Aḥmed Muḫtâr. ‘İlmu’d-Delâle. y.y: ‘Ālemu’l-Kutub, 5. baskı, 1998.
  • Abouelnasr, Zaki. Eş Anlamlılık Olgusu ve Eş Anlamlı Kelimelerin Arapça Öğretimindeki Yeri. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2004.
  • Aksan, Doğan. Her Yönüyle Dil-Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 5. Baskı, 2009. Baalbaki, Rohi. A Modern Arabic-English Dictionary. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 11. baskı, 2002.
  • Bintu’ş-Şâṭı’, ‘Āişe Abdurraḥmân. el-İ‘câzu’l-Beyânî li’l-Ḳur’ân ve Mesâ’ilü İbni’l-Ezraḳ. y.y: Dâru’l-Me‘ârif, 3. baskı, ts.
  • Bolelli, Nusrettin. Belâğat Beyân-Me’ânî-Bedî’ İlimleri Arap Edebiyatı. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 6.baskı, 2011.
  • Çalışkan, Mehmet. “Kur’an’ın Nuzûlü ve Yedi Harf (el-Ahrufu’s-Seb’a) Meselesi”, Ç. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi. 5/1 (Ocak-Haziran, 2005), 216-242.
  • Çetinkaya, Bayram. “Eşdizimli Sözcükler”, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 4/ 4 (2009), 197-206.
  • Divlekçi, Celalettin. “Kur’ân’da Eşanlamlılık (Terâdüf) Olgusu”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 7 (2000). 149-169.
  • Doğan, Nuh. “Türkiye Türkçesi Fiillerinde Eş Anlamlılık: Synonymy In Turkey Turkish Verbs”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 4/19 (Güz 2011), 78-88.
  • Durmuş, İsmail. “el-İstişhâd”. DİA. İstanbul: TDV Yayınları. 2001.
  • Ebû Bekr, Yahûẕâ Ḥamza. et-Terâdüf fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Malezya: al-Madinah İnternational University, 2012. ed-Dûrî, Muḥammed Yâsîn Ḫıdr. Deḳâiḳu’l-Furûḳı’l-Luġaviyye fi’l-Beyâni’l-Ḳur’ânî. y.y.: Bağdad Üniversitesi, İbn Rüşd Eğitim Fakültesi, 2005.
  • el- Ġazâlî, Ebû Ḥâmid Muḥammed b. Muḥammed. el-Mustaṣfâ min Uṣûli’l-Fıḳh. Thk. Ḥamza b. Züheyr Ḥâfıẓ. Y.y: Medine, ts.
  • el-‘Ak, Ḫâlid Abdurraḥmân. Usûlu’t-Tefsîr ve Kavâ‘iduh. Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 2. baskı, 1986.
  • el-‘Askerî, Ebû Hilâl. el-Furûḳu’l-Luġaviyye. Thk. Muḥammed İbrâhîm Selîm. Kahire: Dâru’l-‘İlm ve’s̱ - S̱ eḳâfe, ts.
  • el-Ālūsî, Maḥmûd Şukrî el-Baġdâdî. Mâ Delle ‘aleyhi’l-Ḳur’ânu Mimmâ Ya‘dudü’l-Hey’ete’l-Cedîdete’l- Ḳavîmete’l-Burhân. Thk. Muḥammed Zuheyr eş-Şâvîş. Beyrut/Dimaşḳ: el-Mektebü’l-İslâmî, 2. baskı, 1997.
  • el-Ālūsî, Maḥmûd Şukrî el-Baġdâdî. Rûḥu’l-Me‘ânî fî Tefsîri’l-Ḳur’âni’l-‘Azîm ve’s-Seb‘i’l-Mes̱ ânî. Beyrut: Dâru İḥyâi’t-Turâs̱ i’l-‘Arabî, ts.
  • el-Aṣma‘î, ‘Abdulmelik b. Ḳurayb. Ma’ḫtelefet Elfâẓuh ve’t-Tefeḳat Me‘ânîh. Thk. Mâcid Ḥasen eẕ-Ẕehebî. Dimaşḳ: Dâru’l-Fikr, ts.
  • el-Bâbidî, Aḥmed b. Muṣṭafâ ed-Dimaşḳî. Mu‘cemü Esmâ’i’l-Eşyâ’i’l-Müsemmâ “el-Leṭâifü fi’l-Luġa”. Thk. Aḥmed ‘Abduttevvâb ‘Avaḍ. Kahire: Dâru’l-Faḍîle, ts.
  • el-Beġavî, Muḥyissünne Ebû Muḥammed el-Ḥuseyn b. Mes‘ûd. Tefsîru’l-Beġavî Me’âlimü’t-Tenzîl. Thk. Muḥammed ‘Abdullâh en-Nemr ve diğerleri. Riyâḍ: Dâru Ṭıybe, 1408 h.
  • el-Câḥıẓ, Ebû ‘Os̱ mân ‘Amr b. Baḥr. el-Beyân ve’t-Tebyîn. Thk. ‘Abdusselâm Muḥammed Hârūn. Kahire: Mektebetü’l-Ḫancî, 7. baskı, 1998.
  • el-Cevâliḳî, Ebû Manṣūr Mevhūb b. Aḥmed b. Muḥammed b. el-Ḫadıyr. el-Mu‘arrab mine’l-Kelâmi’l-‘Acemî ‘alâ Ḥurûfi’l-Mu‘cem. Thk. F. ‘Abdurraḥîm. Dimaşḳ: Dâru’l-Ḳalem, 1990.
  • el-Cevherî, İsmâ‘îl b. Ḥammâd. eṣ-Ṣıḥâḥ, Tâcu’l-Luġa ve Ṣıḥâḥı’l-‘Arabiyye. Thk. Aḥmed Abdulġafûr ‘Aṭṭâr. Beyrut: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 3.baskı, 1984.
  • el-Curcânî, ‘Alî b. Muḥammed es-Seyyid eş-Şerif. Mu‘cemu’t-Ta‘rîfât. Thk. Muḥammed Ṣıddîḳ el-Minşâvî, Dâru’l-Faḍîle. Kahire, ts.
  • el-Cuveynî, Muṣṭafâ es-Sâvî. Menhecu’z-Zemaḫşerî fî Tefsîri’l-Ḳur’ân ve Beyâni İ‘câzihi. Y.y: Daru’l-Me‘ârif bi Mıṣr, 2. baskı, ts.
  • el-Enbârî, Ebû Bekr Muḥammed b. el-Ḳâsim. ez-Zâhir fî Me‘ânî Kelimâti’n-Nâs. Thk. Ḥâtim Ṣâliḥ eḍ-Ḍâmin. Bağdat: Dâru’ş-Şu›ûni’s̱ -S̱ eḳâfiyyeti’l-‘Āmme, 2. baskı, 1987.
  • el-Endelusî, Ebû Ḥayyân Muḥammed b. Yûsuf. el-Baḥru’l-Muḥîṭ. Thk. ‘Ādil Aḥmed ‘Abdulmevcûd ve ‘Alî Muḥammed Mu‘avvaḍ. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 1993.
  • el-Fârâbî, Ebû Naṣr Muḥammed b. Muḥammed b. Tarhân b. Uzlaġ. el-Mantık ‘İnde’l-Fârâbî. Thk. Rafîḳ el- ‘Acem. Beyrut: Dâru’l-Meşrıḳ, 1985.
  • el-Ferâhîdî, el-Ḫalîl b. Aḥmed. Kitâbu’l-‘Ayn Muratteben ‘alâ Ḥurûfi’l-Mu‘cem. Thk. ‘Abdulḥamîd el-Hindâvî. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 2003.
  • el-Ḫâlidî, Ṣalâḥ ‘Abdulfettâḥ. İ‘câzu’l-Kur’âni’l-Beyânî ve Delâ’ilu Maṣdaruhu’r-Rabbânî. ‘Ammân: Dâru ‘Ammâr, 2000.
  • el-Ḥuseynî, Ḥamâde Muḥammed ‘Abdulfettâḥ. el-Muṣâḥabe el-Luġaviyye ve Es̱ eruhâ fî Taḥdîdi’d-Delâle fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Kahire: el-Ezher Üniversitesi, 2007.
  • el-İṣfahânî, er-Râġıb Ebu’l-Ḳâsim el-Ḥuseyin b. Muḥammed. el-Mufradât fî Ġarîbi’l-Ḳur’ân. Thk. Muḥammed Ḫalîl ‘Îtânî. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 2007.
  • el-Ḳâlî el-Baġdâdî, Ebû ‘Alî İsmâ‘îl b. el-Ḳâsim. el-Bâri‘ fi’l-Luġa. Thk. Hâşim et-Ta‘‘ân. Beyrut: Mektebetü’n- Nehḍa & Dâru’l-Ḥaḍârati’l-‘Arabiyye, 1975.
  • el-Ḳâsimî, Muḥammed Cemâlüddîn. Meḥâsinu’t-Te’vîl. Thk. Muḥammed Fu’âd ‘Abdulbâḳî. Yy: Dâru İḥyâi’l- Kutubi’l-‘Arabiyye, 1958.
  • el-Kattân, Mennâ’. Mebâḥis̱ fî ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Kahire: Mektebetu Vehbe, 2000.
  • el-Ḳaysî, Mekkî b. Ebî Ṭâlib Ḥammûş. el-İbâne ‘an Me‘âni’l-Ḳırâ’ât. Thk. ‘Abdulfettâḥ İsmâ‘îl Şelebî. Kahire: Dâru Nehḍati Mıṣr, ts.
  • el-Kefevî, Ebu’l-Beḳâ Eyyûb b. Mūsâ el-Ḥuseynî. el-Külliyyât. Thk. ‘Adnân Dervîş ve Muḥammed el-Mıṣrî. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 2. baskı, 1993.
  • el-Kerḫî, Ebū Manṣûr Muḥammed b. Sehl b. el-Merzubân. Kitâbu’l-Elfâẓ. Thk. Yaḥyâ Murâd. Y.y.: ts.
  • el-Muneccid, Muḥammed Nureddîn. et-Terâduf fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm beyne’n-Naẓariyyeti ve’t-Taṭbîḳ. Beyrut: Dâru’l-Fikri’l-Mu‘âṣır, 1997.
  • el-Müberrid, Ebu’l-‘Abbâs Muḥammed b. Yezîd. Me’t-tefeḳa Lafẓuhu ve’ḫtelefe Ma‘nâhu mine’l-Ḳur’âni’l- Mecîd. Thk. Aḥmed Muḥammed Ebû Ra‘d. Kuveyt: Vizâratu’l-Evḳâf el-Kuveytiyye, 1988.
  • el-Yesū‘î, Henrikos Lamines. Ferâ’idu’l-Luġa fi’l-Furûḳ. Beyrut: Katolik Matbaası, 1889. Emiroğlu, İbrahim. Mantık Yanlışları. Ankara: Elis Yayınları, 2011.
  • Enîs, İbrahîm. Delâletü’l-Elfâẓ. Kahire: Mektebetü’l-’Anglo el-Mıṣrıyye, 5. baskı, 1984. Enîs, İbrâhîm. Fi’l-Lehecâti’l-‘Arabiyye. Kahire: Mektebetü’l-’Anglo el-Mıṣrıyye, ts.
  • er-Râciḥî, ‘Abduh. el-Lehecâtu’l-‘Arabiyye fi’l-Ḳırââti’l-Ḳur’âniyye. İskenderiye: Dâru’l-Ma‘rifeti’l-Câmi‘iyye, 1996.
  • er-Râciḥî, ‘Alî ‘Abdullah. “el-İ‘câzu’l-Luġavî fî Elfâẓi’t-Terâduf mine’l-Ḳur’âni’l-Kerîm”. el-Ḳasîm Üniversitesi. Mecelletu’l-‘Ulûmi’l-‘Arabiyye ve’l-İslâmiyye. 2/1, 2009. 1-25.
  • er-Râzî, Faḫruddîn Muḥammed b. ‘Umar el-Ḥuseyn. el-Maḥṣûl fî ‘İlmi Usûli’l-Fıḳh. thk. Tâhâ Câbir Feyyâḍ el-‘Alevânî. Y.y: Müessesetü’r-Risâle, ts.
  • er-Râzî, Faḫruddîn Muḥammed b. ‘Umar el-Ḥuseyn. Mefâtîḥu’l-Ġayb. Y.y: Dâru’l-Fikr: 1981.
  • er-Rummânî, Ebu’l-Ḥasen ‘Ali b. ‘Îsâ. el-Elfâẓu’l-Muterâdifetu’l-Muteḳâribetu’l-Ma‘nâ. thk. Fetḥullah Ṣâliḥ ve ‘Ali el-Mıṣrî. Manṣura: Dâru’l-Vefâ, 1987.
  • Esmâ, Zeyneb b. Sâsî. İşkâliyyetu Tercemeti’l-Elfâẓı’l-Mutekâribeti’l-Ma‘nâ fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm ile’l-Luġati’l- Firansiyye. Cezayir: el-Ādâb ve’l-Luġât Fakültesi Yayınları. 2012/2013 Dönemi.
  • es-Sekâkînî, Ḫalîl. “et-Terâdüf”. Mecelletu Mecma‘i’l-Luġâti’l-‘Arabiyye. 8 (1955), 124-130.
  • es-Seyravân, ‘Abdulazîz ‘İzzeddîn. el-Mu‘cemu’l-Câmi‘ li Ġarîbi Mufredâti’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Beyrut: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 1986.
  • es-Suyūṭi, Abdurraḥman Celâluddîn. el-İtḳân fî ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Thk. Merkezu’d-Dirâsâti’l-Ḳur’âniyye.
  • Riyaḍ: Vizâratu’ş-Şu’ûni’l-İslâmiyye ve’l-Evḳâf ve’d-Da‘vâ ve’l-İrşâd, ts.
  • es-Suyūṭi, Abdurraḥman Celâluddîn. el-Mutevekkelî fîmâ verade fi’l-Kur’ân mine’l-Luġât. Thk. Trc. William Y. Bell. Yale University, 1924.
  • es-Suyūṭi, Abdurraḥman Celâluddîn. el-Muzhir fî ‘Ulûmi’l-Luġa ve Envâ‘ihâ. Thk. Muḥammed Aḥmed Câde’l- Mevlâ ve diğerleri. Kahire: Mektebetü Dâri’t-Turâs̱ , 3. baskı, ts.
  • eş-Şâmî, Muḥammed Cum‘a Muḥammed. “el-Furûḳu’d-Delâliyye beyne’l-Elfâẓı’l-Muterâdife”. Libya Sebha Üniversitesi Beşeri Bilimler Dergisi. 11/1 (2012).
  • eş-Şâyi‘, Muḥammed Abdurraḥmân Ṣaliḥ. el-Furûḳu’l-Luġaviye ve Es̱ eruhâ fî Tefsiri’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Riyad: Mektebetü’l-‘Abîkân, 1993.
  • eṭ-Ṭaberî, Ebû Ca‘fer Muḥammed b. Cerir. Câmi‘u’l-Beyân ‘an Te’vîli Āyi’l-Ḳur’ân. Thk. Maḥmûd Muḥammed Şâkir ve Aḥmed Muḥammed Şâkir. Kahire: Mektebetu İbn Teymiyye, 2. baskı, ts.
  • eṭ-Ṭaberî, Ebû Ca‘fer Muḥammed b. Cerir. Câmi‘u’l-Beyân ‘an Te’vîli Āyi’l-Ḳur’ân. Thk. ‘Abdullah b. ‘Abdulmuhsin et-Turkî. Y.y: Dâru Hecr, ts.
  • et-Tehânevî, Muḥammed ‘Ali b. ‘Ali. Keşşâfu İṣṭılâḥâti’l-Funûn ve’l-‘Ulûm. Thk. Rafîḳ el-‘Acem ve ‘Ali Deḥrûş. Beyrut: Mektebetu Lubnân, 1996.
  • ez-Zebîdî, Muḥammed Murtaḍâ el-Ḥuseynî. Tâcu’l-‘Arûs min Cevâhiri’l-Ḳâmûs. Thk. Nevâf el-Cerrâḥ. Beyrut: Dâru Ṣâdir, 2011.
  • ez-Zebîdî, Muḥammed Murtaḍâ el-Ḥuseynî. Tâcu’l-‘Arûs min Cevâhiri’l-Ḳâmûs. Thk. ‘Abdussettâr Aḥmed Ferrâc. Kuveyt: Dâru’t-Turâs̱ , 1965.
  • ez-Zerkeşî, Bedruddin Muḥammed b. ‘Abdillâh. el-Burhân fî ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Thk: Muḥammed Ebu’l-Faḍl İbrâhîm. Kahire: Dâru’t-Turâs̱ , 3. baskı, ts.
  • ez-Ziyâdî, Ḥâkim Mâlik Lu‘aybî. et-Terâdüf fi’l-Luġa. Bağdat: Dâru’L-Hurriyye, 1980. Heyet. Mu‘cemu’n-Nefâisi’l-Kebîr. Cilt:1(E-D). Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 2007.
  • Ḥuseyn, Muḥammed el-Ḫıdr. Dirâsât fi’l-‘Arabiyye ve Târîḫihâ. Dimaşḳ: el-Mektebu’l-İslâmî, 3. baskı, 1960. İbn ‘Āşūr, Muḥammed eṭ-Ṭâhir. Tefsîru’t-Taḥrîr ve’t-Tenvîr. Tunus: Dâru’t-Tûnisiyye li’n-Neşr, 1984.
  • İbn ‘Aṭıyye, Ebû Muḥammed ‘Abdulḥakk b. Ġalib. el-Muḥarraru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbi’l-‘Azîz. Thk. ‘Abdusselâm ‘Abduşşâfî Muḥammed. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 2001.
  • İbn Cinnî, Ebu’l-Fetḥ ‘Us̱ mân. el-Ḫaṣâiṣ. Thk. Muḥammed ‘Alî en-Neccâr. y.y: el-Mektebetu’l-‘İlmiyye, ts.
  • İbn Fâris, Ebu’l-Ḥuseyn Aḥmed b. Faris b. Zekeriyyâ er-Râzî. eṣ-Ṣâḥibî fî Fıḳhi’l-Luġati’l-‘Arabiyyeti ve Mesâ’ilihâ ve Suneni’l-‘Arabî fî Kelâmihâ. Thk. Aḥmed Ḥasen Besîc. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 1997.
  • İbn Fâris, Ebu’l-Ḥuseyn Aḥmed b. Faris b. Zekeriyyâ er-Râzî. Mu‘cemu Meḳâyîsi’l-Luġa. Thk. İbrâhîm Şemsuddin. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 1999.
  • İbn İsḥâk, en-Nedîm, Ebû Ya‘ḳûb el-Varrâḳ Muḥammed b. İsḥâk. el-Fihrist fî Aḫbâri’l-‘Ulemâ’i’l-Muṣannifîn mine’l-Ḳudemâi ve’l-Muḥdes̱ în. Thk. Riḍâ Teceddud. Tahran: Y.y., ts.
  • İbn Kes̱ îr, ‘İmâduddîn Ebu’l-Fidâ İsmâ‘îl. Tefsîru’l-Ḳur’âni’l-‘Azîm. Thk. Muṣṭafâ es-Seyyid Muḥammed ve diğerleri. Kahire: Muessesetu Ḳurtuba & Mektebetu Evlâdi’ş-Şeyḫ li’t-Turâs̱ , 2000.
  • İbn Manẓûr, Cemâleddîn Ebu’l-Faḍl. Lisânu’l-‘Arab. Thk. Emîn Muḥammed ‘Abdulvehhâb ve Muhammed eṣ-Ṣâdıḳ el-‘Ubeydî. Beyrut: Dâru’t-Turâs̱ i’l-‘Arabî & Muessesetu’t-Târiḫi’l-‘Arabî, 2. baskı, 1997.
  • İbn Manẓûr, Cemâleddîn Ebu’l-Faḍl. Lisânu’l-‘Arab. Thk. Heyet. I-LV, Kahire: Dâru’l-Me‘ârif, ts.
  • İbnu’l-Cevzî, ‘Abdurraḥmân Ebu’l-Ferac. Funûni’l-Efnân fî ‘Uyûni ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Thk. Dıyâ’uddîn ‘Iṭr. Beyrut: Dâru’l-Beşâ’iri’l-İslâmiyye, 1998.
  • İbnu’l-Cevzî, Ebu’l-Ferac Cemâleddîn ‘Abdurraḥmân b. ‘Alî b. Muhammed el-Cevzî el-Ḳuraşî el-Baġdâdî. Zâdu’l-Mesîr fî ‘İlmi’t-Tefsîr. Thk. Şu‘ayb el-Arnaûṭ ve ‘Abdulḳâdir el-Arnaûṭ. Y.y: el-Mektebu’l-İslâmî, ts.
  • İbnu’s-Sirrî, Ebû İsḥâk İbrâhîm. Kitabu Ḫalḳı’l-İnsân. Thk. Velîd b. Aḥmed el-Ḥuseyn. Manchester: al-Bukhary Islamic Center, 2004.
  • İsmâ‘îl b. ‘Amr. Kitâbu’l-Luġât fi’l-Kurân. Thk. Ṣalâḥuddin el-Müneccid. Kahire: Matba‘atu’r-Risâle, ts.
  • Kara, Ömer. “Arap Dilbilimindeki ‘Terâdüf’ Ve ‘Furûk’ Argümanlarının Mukayeseli Tahlili-el-Furûku’l- Luğaviyye’ye Giriş (III)”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 4/4 (2004), 118-146.
  • Karagöz, Mustafa. “Vücüh ve Nezairin Terimleşme Süreci -‘Nezâir’in ‘Eş Anlamlılık’ Olarak Tanımlanması Sorunu”. Bilimnâme. 19/1 (2008), 7- 33.
  • Karasakal, Şaban. “Kur’ân’da Rüyâ ve Hulm Yakınanlamlılarının Farkları”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 10/3 (2010), 163‐198.
  • Mîqâtî, Muḥammed Bâsim, Muhammed Zuhrî Ma‘ṣarânî ve ‘Abdullâh Aḥmed el-Dandâşî. el-Ḳutûf min Luġâti’l-Ḳur’ân (Mu‘cemu Elfâẓ ve Terâkîbe luġaviyye mine’l-Ḳur’âni’l-Kerîm). Beyrut: Mektebetu Lübnân Nâşirûn, 2007.
  • Özbalıkçı, Mehmet Reşit. Kur’ân ve Hadis’in Arap Gramerindeki Rolü. İzmir: Çağlayan Matbaası, 2006. Pilten, Şahru. Türkçede Eş Anlamlılık. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
  • Ṣıdḳî, Ḥâmid ve Ṭıybe Seyfî. “Ḳaḍıyyetu’t-Terâdüf beyne’l-İs̱ bât ve’l-İnkâr”. Mecelletü’l-Luġati’l-Arabiyye ve Ādâbihâ. 1/3 (2006), 47-74.
  • Sîbeveyh, Ebû Bişr ‘Amr b. ‘Us̱ mân b. Ḳanber. el-Kitâb. Thk. ‘Abdusselam Muḥammed Hârûn. Kahire: Mektebetu’l-Ḫancî, ts,
  • Sulak, Sevda G. Anlamdaş Kelimelerde Anlam ve Kullanış Farklılıkları. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2010.
  • Türkmen, Sabri. Arap Dilinde Terâduf ve Furûk. Malatya: Mengüceli Yayınları, 2013.
  • Ullmann, Stephen. Words and Their Use. Thk. (ilaveleriyle birlikte “Devru’l-Kelime fi’l-Luğa” adı altında Arapçaya aktaran) Kemâl Muḥammed Bişr. Kahire: Mektebetu’ş-Şebâb, 1962.
  • Vâfî, ‘Ali ‘Abdulvâhid. Fiḳhu’l-Luġa. Kahire: Nehdatu Mıṣr, 3. baskı, 2005.
  • Wahba, Magdi. An-Nafees The 21st Century English-Arabic Dictionary. Cairo: Egyptian International Publishing Company – Longman, 2000.
  • Yavuz, Gâlip. “Eşanlamlılık ve Kur’ân Bağlamı”. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. ts.
  • Yıldız, Murat. “Standart ve Yerel Arapçanın Tarihsel ve Filolojik Sınırları”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 10/3 (2010), 23-41.

Synonyms in the Arabic Language and Their Reasons That Emerge

Yıl 2022, Sayı: 41, 321 - 351, 28.10.2022
https://doi.org/10.26650/jos.1128300

Öz

Arabic language developed and flourished and for a period of time became the language of science and culture in the world. Accordingly, the fields of science and the ability to express them have increased, with the capacity for meaning having always been renewed as words are processed. As a natural consequence of classifying words, expressions were first divided in two: those with similar and those with dissimilar meanings. Similar expressions were also divided in two: those with similar meaning and those with similar pronunciation. Dissimilar words are called mutabayin. Words that sound similar or the same are called mushtarak [homonym]. Words with the same or similar meanings were conceptualized as mutradif [synonym] and are the subject of our research. Synonyms are a linguistic term used for words and phrases that have the same or very similar meanings but are derived from different roots. Our study provides answers to such topics as how synonyms are defined in classical Arabic sources, the different types of synonyms and their meanings, synonyms in the West, and synonyms in modern Arabic. To do this, the study uses sources written in Turkish.

Proje Numarası

yok

Kaynakça

  • ‘Abbâs, Faḍl Ḥasen ve S̱ enâ Faḍl ‘Abbâs. İ‘câzu’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. ‘Ammân: Dâru’l-Furḳân, 1991. ‘Abduh, Muḥammed. Tefsîru’l-Menâr. Kahire: Dâru’l-Menâr, 1947.
  • ‘Abduttevvâb, Ramaḍân. Fuṣûl fî Fıḳhi’l-‘Arabî. Kahire: 6. baskı, Mektebetu’l-Ḫancî, 1999. ‘Umar, Aḥmed Muḫtâr. ‘İlmu’d-Delâle. y.y: ‘Ālemu’l-Kutub, 5. baskı, 1998.
  • Abouelnasr, Zaki. Eş Anlamlılık Olgusu ve Eş Anlamlı Kelimelerin Arapça Öğretimindeki Yeri. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2004.
  • Aksan, Doğan. Her Yönüyle Dil-Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 5. Baskı, 2009. Baalbaki, Rohi. A Modern Arabic-English Dictionary. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 11. baskı, 2002.
  • Bintu’ş-Şâṭı’, ‘Āişe Abdurraḥmân. el-İ‘câzu’l-Beyânî li’l-Ḳur’ân ve Mesâ’ilü İbni’l-Ezraḳ. y.y: Dâru’l-Me‘ârif, 3. baskı, ts.
  • Bolelli, Nusrettin. Belâğat Beyân-Me’ânî-Bedî’ İlimleri Arap Edebiyatı. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 6.baskı, 2011.
  • Çalışkan, Mehmet. “Kur’an’ın Nuzûlü ve Yedi Harf (el-Ahrufu’s-Seb’a) Meselesi”, Ç. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi. 5/1 (Ocak-Haziran, 2005), 216-242.
  • Çetinkaya, Bayram. “Eşdizimli Sözcükler”, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 4/ 4 (2009), 197-206.
  • Divlekçi, Celalettin. “Kur’ân’da Eşanlamlılık (Terâdüf) Olgusu”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 7 (2000). 149-169.
  • Doğan, Nuh. “Türkiye Türkçesi Fiillerinde Eş Anlamlılık: Synonymy In Turkey Turkish Verbs”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 4/19 (Güz 2011), 78-88.
  • Durmuş, İsmail. “el-İstişhâd”. DİA. İstanbul: TDV Yayınları. 2001.
  • Ebû Bekr, Yahûẕâ Ḥamza. et-Terâdüf fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Malezya: al-Madinah İnternational University, 2012. ed-Dûrî, Muḥammed Yâsîn Ḫıdr. Deḳâiḳu’l-Furûḳı’l-Luġaviyye fi’l-Beyâni’l-Ḳur’ânî. y.y.: Bağdad Üniversitesi, İbn Rüşd Eğitim Fakültesi, 2005.
  • el- Ġazâlî, Ebû Ḥâmid Muḥammed b. Muḥammed. el-Mustaṣfâ min Uṣûli’l-Fıḳh. Thk. Ḥamza b. Züheyr Ḥâfıẓ. Y.y: Medine, ts.
  • el-‘Ak, Ḫâlid Abdurraḥmân. Usûlu’t-Tefsîr ve Kavâ‘iduh. Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 2. baskı, 1986.
  • el-‘Askerî, Ebû Hilâl. el-Furûḳu’l-Luġaviyye. Thk. Muḥammed İbrâhîm Selîm. Kahire: Dâru’l-‘İlm ve’s̱ - S̱ eḳâfe, ts.
  • el-Ālūsî, Maḥmûd Şukrî el-Baġdâdî. Mâ Delle ‘aleyhi’l-Ḳur’ânu Mimmâ Ya‘dudü’l-Hey’ete’l-Cedîdete’l- Ḳavîmete’l-Burhân. Thk. Muḥammed Zuheyr eş-Şâvîş. Beyrut/Dimaşḳ: el-Mektebü’l-İslâmî, 2. baskı, 1997.
  • el-Ālūsî, Maḥmûd Şukrî el-Baġdâdî. Rûḥu’l-Me‘ânî fî Tefsîri’l-Ḳur’âni’l-‘Azîm ve’s-Seb‘i’l-Mes̱ ânî. Beyrut: Dâru İḥyâi’t-Turâs̱ i’l-‘Arabî, ts.
  • el-Aṣma‘î, ‘Abdulmelik b. Ḳurayb. Ma’ḫtelefet Elfâẓuh ve’t-Tefeḳat Me‘ânîh. Thk. Mâcid Ḥasen eẕ-Ẕehebî. Dimaşḳ: Dâru’l-Fikr, ts.
  • el-Bâbidî, Aḥmed b. Muṣṭafâ ed-Dimaşḳî. Mu‘cemü Esmâ’i’l-Eşyâ’i’l-Müsemmâ “el-Leṭâifü fi’l-Luġa”. Thk. Aḥmed ‘Abduttevvâb ‘Avaḍ. Kahire: Dâru’l-Faḍîle, ts.
  • el-Beġavî, Muḥyissünne Ebû Muḥammed el-Ḥuseyn b. Mes‘ûd. Tefsîru’l-Beġavî Me’âlimü’t-Tenzîl. Thk. Muḥammed ‘Abdullâh en-Nemr ve diğerleri. Riyâḍ: Dâru Ṭıybe, 1408 h.
  • el-Câḥıẓ, Ebû ‘Os̱ mân ‘Amr b. Baḥr. el-Beyân ve’t-Tebyîn. Thk. ‘Abdusselâm Muḥammed Hârūn. Kahire: Mektebetü’l-Ḫancî, 7. baskı, 1998.
  • el-Cevâliḳî, Ebû Manṣūr Mevhūb b. Aḥmed b. Muḥammed b. el-Ḫadıyr. el-Mu‘arrab mine’l-Kelâmi’l-‘Acemî ‘alâ Ḥurûfi’l-Mu‘cem. Thk. F. ‘Abdurraḥîm. Dimaşḳ: Dâru’l-Ḳalem, 1990.
  • el-Cevherî, İsmâ‘îl b. Ḥammâd. eṣ-Ṣıḥâḥ, Tâcu’l-Luġa ve Ṣıḥâḥı’l-‘Arabiyye. Thk. Aḥmed Abdulġafûr ‘Aṭṭâr. Beyrut: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 3.baskı, 1984.
  • el-Curcânî, ‘Alî b. Muḥammed es-Seyyid eş-Şerif. Mu‘cemu’t-Ta‘rîfât. Thk. Muḥammed Ṣıddîḳ el-Minşâvî, Dâru’l-Faḍîle. Kahire, ts.
  • el-Cuveynî, Muṣṭafâ es-Sâvî. Menhecu’z-Zemaḫşerî fî Tefsîri’l-Ḳur’ân ve Beyâni İ‘câzihi. Y.y: Daru’l-Me‘ârif bi Mıṣr, 2. baskı, ts.
  • el-Enbârî, Ebû Bekr Muḥammed b. el-Ḳâsim. ez-Zâhir fî Me‘ânî Kelimâti’n-Nâs. Thk. Ḥâtim Ṣâliḥ eḍ-Ḍâmin. Bağdat: Dâru’ş-Şu›ûni’s̱ -S̱ eḳâfiyyeti’l-‘Āmme, 2. baskı, 1987.
  • el-Endelusî, Ebû Ḥayyân Muḥammed b. Yûsuf. el-Baḥru’l-Muḥîṭ. Thk. ‘Ādil Aḥmed ‘Abdulmevcûd ve ‘Alî Muḥammed Mu‘avvaḍ. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 1993.
  • el-Fârâbî, Ebû Naṣr Muḥammed b. Muḥammed b. Tarhân b. Uzlaġ. el-Mantık ‘İnde’l-Fârâbî. Thk. Rafîḳ el- ‘Acem. Beyrut: Dâru’l-Meşrıḳ, 1985.
  • el-Ferâhîdî, el-Ḫalîl b. Aḥmed. Kitâbu’l-‘Ayn Muratteben ‘alâ Ḥurûfi’l-Mu‘cem. Thk. ‘Abdulḥamîd el-Hindâvî. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 2003.
  • el-Ḫâlidî, Ṣalâḥ ‘Abdulfettâḥ. İ‘câzu’l-Kur’âni’l-Beyânî ve Delâ’ilu Maṣdaruhu’r-Rabbânî. ‘Ammân: Dâru ‘Ammâr, 2000.
  • el-Ḥuseynî, Ḥamâde Muḥammed ‘Abdulfettâḥ. el-Muṣâḥabe el-Luġaviyye ve Es̱ eruhâ fî Taḥdîdi’d-Delâle fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Kahire: el-Ezher Üniversitesi, 2007.
  • el-İṣfahânî, er-Râġıb Ebu’l-Ḳâsim el-Ḥuseyin b. Muḥammed. el-Mufradât fî Ġarîbi’l-Ḳur’ân. Thk. Muḥammed Ḫalîl ‘Îtânî. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 2007.
  • el-Ḳâlî el-Baġdâdî, Ebû ‘Alî İsmâ‘îl b. el-Ḳâsim. el-Bâri‘ fi’l-Luġa. Thk. Hâşim et-Ta‘‘ân. Beyrut: Mektebetü’n- Nehḍa & Dâru’l-Ḥaḍârati’l-‘Arabiyye, 1975.
  • el-Ḳâsimî, Muḥammed Cemâlüddîn. Meḥâsinu’t-Te’vîl. Thk. Muḥammed Fu’âd ‘Abdulbâḳî. Yy: Dâru İḥyâi’l- Kutubi’l-‘Arabiyye, 1958.
  • el-Kattân, Mennâ’. Mebâḥis̱ fî ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Kahire: Mektebetu Vehbe, 2000.
  • el-Ḳaysî, Mekkî b. Ebî Ṭâlib Ḥammûş. el-İbâne ‘an Me‘âni’l-Ḳırâ’ât. Thk. ‘Abdulfettâḥ İsmâ‘îl Şelebî. Kahire: Dâru Nehḍati Mıṣr, ts.
  • el-Kefevî, Ebu’l-Beḳâ Eyyûb b. Mūsâ el-Ḥuseynî. el-Külliyyât. Thk. ‘Adnân Dervîş ve Muḥammed el-Mıṣrî. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 2. baskı, 1993.
  • el-Kerḫî, Ebū Manṣûr Muḥammed b. Sehl b. el-Merzubân. Kitâbu’l-Elfâẓ. Thk. Yaḥyâ Murâd. Y.y.: ts.
  • el-Muneccid, Muḥammed Nureddîn. et-Terâduf fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm beyne’n-Naẓariyyeti ve’t-Taṭbîḳ. Beyrut: Dâru’l-Fikri’l-Mu‘âṣır, 1997.
  • el-Müberrid, Ebu’l-‘Abbâs Muḥammed b. Yezîd. Me’t-tefeḳa Lafẓuhu ve’ḫtelefe Ma‘nâhu mine’l-Ḳur’âni’l- Mecîd. Thk. Aḥmed Muḥammed Ebû Ra‘d. Kuveyt: Vizâratu’l-Evḳâf el-Kuveytiyye, 1988.
  • el-Yesū‘î, Henrikos Lamines. Ferâ’idu’l-Luġa fi’l-Furûḳ. Beyrut: Katolik Matbaası, 1889. Emiroğlu, İbrahim. Mantık Yanlışları. Ankara: Elis Yayınları, 2011.
  • Enîs, İbrahîm. Delâletü’l-Elfâẓ. Kahire: Mektebetü’l-’Anglo el-Mıṣrıyye, 5. baskı, 1984. Enîs, İbrâhîm. Fi’l-Lehecâti’l-‘Arabiyye. Kahire: Mektebetü’l-’Anglo el-Mıṣrıyye, ts.
  • er-Râciḥî, ‘Abduh. el-Lehecâtu’l-‘Arabiyye fi’l-Ḳırââti’l-Ḳur’âniyye. İskenderiye: Dâru’l-Ma‘rifeti’l-Câmi‘iyye, 1996.
  • er-Râciḥî, ‘Alî ‘Abdullah. “el-İ‘câzu’l-Luġavî fî Elfâẓi’t-Terâduf mine’l-Ḳur’âni’l-Kerîm”. el-Ḳasîm Üniversitesi. Mecelletu’l-‘Ulûmi’l-‘Arabiyye ve’l-İslâmiyye. 2/1, 2009. 1-25.
  • er-Râzî, Faḫruddîn Muḥammed b. ‘Umar el-Ḥuseyn. el-Maḥṣûl fî ‘İlmi Usûli’l-Fıḳh. thk. Tâhâ Câbir Feyyâḍ el-‘Alevânî. Y.y: Müessesetü’r-Risâle, ts.
  • er-Râzî, Faḫruddîn Muḥammed b. ‘Umar el-Ḥuseyn. Mefâtîḥu’l-Ġayb. Y.y: Dâru’l-Fikr: 1981.
  • er-Rummânî, Ebu’l-Ḥasen ‘Ali b. ‘Îsâ. el-Elfâẓu’l-Muterâdifetu’l-Muteḳâribetu’l-Ma‘nâ. thk. Fetḥullah Ṣâliḥ ve ‘Ali el-Mıṣrî. Manṣura: Dâru’l-Vefâ, 1987.
  • Esmâ, Zeyneb b. Sâsî. İşkâliyyetu Tercemeti’l-Elfâẓı’l-Mutekâribeti’l-Ma‘nâ fi’l-Ḳur’âni’l-Kerîm ile’l-Luġati’l- Firansiyye. Cezayir: el-Ādâb ve’l-Luġât Fakültesi Yayınları. 2012/2013 Dönemi.
  • es-Sekâkînî, Ḫalîl. “et-Terâdüf”. Mecelletu Mecma‘i’l-Luġâti’l-‘Arabiyye. 8 (1955), 124-130.
  • es-Seyravân, ‘Abdulazîz ‘İzzeddîn. el-Mu‘cemu’l-Câmi‘ li Ġarîbi Mufredâti’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Beyrut: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 1986.
  • es-Suyūṭi, Abdurraḥman Celâluddîn. el-İtḳân fî ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Thk. Merkezu’d-Dirâsâti’l-Ḳur’âniyye.
  • Riyaḍ: Vizâratu’ş-Şu’ûni’l-İslâmiyye ve’l-Evḳâf ve’d-Da‘vâ ve’l-İrşâd, ts.
  • es-Suyūṭi, Abdurraḥman Celâluddîn. el-Mutevekkelî fîmâ verade fi’l-Kur’ân mine’l-Luġât. Thk. Trc. William Y. Bell. Yale University, 1924.
  • es-Suyūṭi, Abdurraḥman Celâluddîn. el-Muzhir fî ‘Ulûmi’l-Luġa ve Envâ‘ihâ. Thk. Muḥammed Aḥmed Câde’l- Mevlâ ve diğerleri. Kahire: Mektebetü Dâri’t-Turâs̱ , 3. baskı, ts.
  • eş-Şâmî, Muḥammed Cum‘a Muḥammed. “el-Furûḳu’d-Delâliyye beyne’l-Elfâẓı’l-Muterâdife”. Libya Sebha Üniversitesi Beşeri Bilimler Dergisi. 11/1 (2012).
  • eş-Şâyi‘, Muḥammed Abdurraḥmân Ṣaliḥ. el-Furûḳu’l-Luġaviye ve Es̱ eruhâ fî Tefsiri’l-Ḳur’âni’l-Kerîm. Riyad: Mektebetü’l-‘Abîkân, 1993.
  • eṭ-Ṭaberî, Ebû Ca‘fer Muḥammed b. Cerir. Câmi‘u’l-Beyân ‘an Te’vîli Āyi’l-Ḳur’ân. Thk. Maḥmûd Muḥammed Şâkir ve Aḥmed Muḥammed Şâkir. Kahire: Mektebetu İbn Teymiyye, 2. baskı, ts.
  • eṭ-Ṭaberî, Ebû Ca‘fer Muḥammed b. Cerir. Câmi‘u’l-Beyân ‘an Te’vîli Āyi’l-Ḳur’ân. Thk. ‘Abdullah b. ‘Abdulmuhsin et-Turkî. Y.y: Dâru Hecr, ts.
  • et-Tehânevî, Muḥammed ‘Ali b. ‘Ali. Keşşâfu İṣṭılâḥâti’l-Funûn ve’l-‘Ulûm. Thk. Rafîḳ el-‘Acem ve ‘Ali Deḥrûş. Beyrut: Mektebetu Lubnân, 1996.
  • ez-Zebîdî, Muḥammed Murtaḍâ el-Ḥuseynî. Tâcu’l-‘Arûs min Cevâhiri’l-Ḳâmûs. Thk. Nevâf el-Cerrâḥ. Beyrut: Dâru Ṣâdir, 2011.
  • ez-Zebîdî, Muḥammed Murtaḍâ el-Ḥuseynî. Tâcu’l-‘Arûs min Cevâhiri’l-Ḳâmûs. Thk. ‘Abdussettâr Aḥmed Ferrâc. Kuveyt: Dâru’t-Turâs̱ , 1965.
  • ez-Zerkeşî, Bedruddin Muḥammed b. ‘Abdillâh. el-Burhân fî ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Thk: Muḥammed Ebu’l-Faḍl İbrâhîm. Kahire: Dâru’t-Turâs̱ , 3. baskı, ts.
  • ez-Ziyâdî, Ḥâkim Mâlik Lu‘aybî. et-Terâdüf fi’l-Luġa. Bağdat: Dâru’L-Hurriyye, 1980. Heyet. Mu‘cemu’n-Nefâisi’l-Kebîr. Cilt:1(E-D). Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 2007.
  • Ḥuseyn, Muḥammed el-Ḫıdr. Dirâsât fi’l-‘Arabiyye ve Târîḫihâ. Dimaşḳ: el-Mektebu’l-İslâmî, 3. baskı, 1960. İbn ‘Āşūr, Muḥammed eṭ-Ṭâhir. Tefsîru’t-Taḥrîr ve’t-Tenvîr. Tunus: Dâru’t-Tûnisiyye li’n-Neşr, 1984.
  • İbn ‘Aṭıyye, Ebû Muḥammed ‘Abdulḥakk b. Ġalib. el-Muḥarraru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbi’l-‘Azîz. Thk. ‘Abdusselâm ‘Abduşşâfî Muḥammed. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 2001.
  • İbn Cinnî, Ebu’l-Fetḥ ‘Us̱ mân. el-Ḫaṣâiṣ. Thk. Muḥammed ‘Alî en-Neccâr. y.y: el-Mektebetu’l-‘İlmiyye, ts.
  • İbn Fâris, Ebu’l-Ḥuseyn Aḥmed b. Faris b. Zekeriyyâ er-Râzî. eṣ-Ṣâḥibî fî Fıḳhi’l-Luġati’l-‘Arabiyyeti ve Mesâ’ilihâ ve Suneni’l-‘Arabî fî Kelâmihâ. Thk. Aḥmed Ḥasen Besîc. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 1997.
  • İbn Fâris, Ebu’l-Ḥuseyn Aḥmed b. Faris b. Zekeriyyâ er-Râzî. Mu‘cemu Meḳâyîsi’l-Luġa. Thk. İbrâhîm Şemsuddin. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, 1999.
  • İbn İsḥâk, en-Nedîm, Ebû Ya‘ḳûb el-Varrâḳ Muḥammed b. İsḥâk. el-Fihrist fî Aḫbâri’l-‘Ulemâ’i’l-Muṣannifîn mine’l-Ḳudemâi ve’l-Muḥdes̱ în. Thk. Riḍâ Teceddud. Tahran: Y.y., ts.
  • İbn Kes̱ îr, ‘İmâduddîn Ebu’l-Fidâ İsmâ‘îl. Tefsîru’l-Ḳur’âni’l-‘Azîm. Thk. Muṣṭafâ es-Seyyid Muḥammed ve diğerleri. Kahire: Muessesetu Ḳurtuba & Mektebetu Evlâdi’ş-Şeyḫ li’t-Turâs̱ , 2000.
  • İbn Manẓûr, Cemâleddîn Ebu’l-Faḍl. Lisânu’l-‘Arab. Thk. Emîn Muḥammed ‘Abdulvehhâb ve Muhammed eṣ-Ṣâdıḳ el-‘Ubeydî. Beyrut: Dâru’t-Turâs̱ i’l-‘Arabî & Muessesetu’t-Târiḫi’l-‘Arabî, 2. baskı, 1997.
  • İbn Manẓûr, Cemâleddîn Ebu’l-Faḍl. Lisânu’l-‘Arab. Thk. Heyet. I-LV, Kahire: Dâru’l-Me‘ârif, ts.
  • İbnu’l-Cevzî, ‘Abdurraḥmân Ebu’l-Ferac. Funûni’l-Efnân fî ‘Uyûni ‘Ulûmi’l-Ḳur’ân. Thk. Dıyâ’uddîn ‘Iṭr. Beyrut: Dâru’l-Beşâ’iri’l-İslâmiyye, 1998.
  • İbnu’l-Cevzî, Ebu’l-Ferac Cemâleddîn ‘Abdurraḥmân b. ‘Alî b. Muhammed el-Cevzî el-Ḳuraşî el-Baġdâdî. Zâdu’l-Mesîr fî ‘İlmi’t-Tefsîr. Thk. Şu‘ayb el-Arnaûṭ ve ‘Abdulḳâdir el-Arnaûṭ. Y.y: el-Mektebu’l-İslâmî, ts.
  • İbnu’s-Sirrî, Ebû İsḥâk İbrâhîm. Kitabu Ḫalḳı’l-İnsân. Thk. Velîd b. Aḥmed el-Ḥuseyn. Manchester: al-Bukhary Islamic Center, 2004.
  • İsmâ‘îl b. ‘Amr. Kitâbu’l-Luġât fi’l-Kurân. Thk. Ṣalâḥuddin el-Müneccid. Kahire: Matba‘atu’r-Risâle, ts.
  • Kara, Ömer. “Arap Dilbilimindeki ‘Terâdüf’ Ve ‘Furûk’ Argümanlarının Mukayeseli Tahlili-el-Furûku’l- Luğaviyye’ye Giriş (III)”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 4/4 (2004), 118-146.
  • Karagöz, Mustafa. “Vücüh ve Nezairin Terimleşme Süreci -‘Nezâir’in ‘Eş Anlamlılık’ Olarak Tanımlanması Sorunu”. Bilimnâme. 19/1 (2008), 7- 33.
  • Karasakal, Şaban. “Kur’ân’da Rüyâ ve Hulm Yakınanlamlılarının Farkları”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 10/3 (2010), 163‐198.
  • Mîqâtî, Muḥammed Bâsim, Muhammed Zuhrî Ma‘ṣarânî ve ‘Abdullâh Aḥmed el-Dandâşî. el-Ḳutûf min Luġâti’l-Ḳur’ân (Mu‘cemu Elfâẓ ve Terâkîbe luġaviyye mine’l-Ḳur’âni’l-Kerîm). Beyrut: Mektebetu Lübnân Nâşirûn, 2007.
  • Özbalıkçı, Mehmet Reşit. Kur’ân ve Hadis’in Arap Gramerindeki Rolü. İzmir: Çağlayan Matbaası, 2006. Pilten, Şahru. Türkçede Eş Anlamlılık. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
  • Ṣıdḳî, Ḥâmid ve Ṭıybe Seyfî. “Ḳaḍıyyetu’t-Terâdüf beyne’l-İs̱ bât ve’l-İnkâr”. Mecelletü’l-Luġati’l-Arabiyye ve Ādâbihâ. 1/3 (2006), 47-74.
  • Sîbeveyh, Ebû Bişr ‘Amr b. ‘Us̱ mân b. Ḳanber. el-Kitâb. Thk. ‘Abdusselam Muḥammed Hârûn. Kahire: Mektebetu’l-Ḫancî, ts,
  • Sulak, Sevda G. Anlamdaş Kelimelerde Anlam ve Kullanış Farklılıkları. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2010.
  • Türkmen, Sabri. Arap Dilinde Terâduf ve Furûk. Malatya: Mengüceli Yayınları, 2013.
  • Ullmann, Stephen. Words and Their Use. Thk. (ilaveleriyle birlikte “Devru’l-Kelime fi’l-Luğa” adı altında Arapçaya aktaran) Kemâl Muḥammed Bişr. Kahire: Mektebetu’ş-Şebâb, 1962.
  • Vâfî, ‘Ali ‘Abdulvâhid. Fiḳhu’l-Luġa. Kahire: Nehdatu Mıṣr, 3. baskı, 2005.
  • Wahba, Magdi. An-Nafees The 21st Century English-Arabic Dictionary. Cairo: Egyptian International Publishing Company – Longman, 2000.
  • Yavuz, Gâlip. “Eşanlamlılık ve Kur’ân Bağlamı”. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. ts.
  • Yıldız, Murat. “Standart ve Yerel Arapçanın Tarihsel ve Filolojik Sınırları”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 10/3 (2010), 23-41.
Toplam 90 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dil Çalışmaları, Sanat ve Edebiyat
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Nurullah Şentürk 0000-0003-4664-5923

Proje Numarası yok
Yayımlanma Tarihi 28 Ekim 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Sayı: 41

Kaynak Göster

Chicago Şentürk, Nurullah. “Arap Dilinde Eş Anlamlı Sözcükler Ve Ortaya Çıkaran Nedenler”. Şarkiyat Mecmuası, sy. 41 (Ekim 2022): 321-51. https://doi.org/10.26650/jos.1128300.