The First Ottoman State Elections and Parliament

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 26, 171 - 192, 26.07.2013

Seydi Vakkas Toprak

Öz

This study analyzes the Ottoman State's first elections and parliament in the historical timeline of transition to constitutional government. For rescuing the Ottoman State, the regime was changed from absolute monarchy to constitutional monarchy at the last quarter of the 19^th century. It was necessary to have a constitution and a parliament to introduce constitutionalism. Because of this reason, the first constitution of Turkish history Kanun-i Esasi (Basic Law or Constitution) was prepared by a distinctive commission. As a temporary legal basis for elections, a decree law was prepared, called the “Talimat-ı Muvakkate” (Transitory Instructions). According to this bylaw, assigned members of the parliament which was composed of 80 Muslims and 50 non-Muslims accomplished the first session of parliament on 19^th March 1877 in the presence of the Sultan. This parliament stayed active until the date 28^th June 1877, which is called first term of the parliament.

Anahtar Kelimeler

First Constitutional Era, Ottoman Constitution of 1876, Chamber of Deputies, Election, The Second Voter

İlk Osmanlı Seçimleri ve Parlamentosu

Öz

Bu çalışmada, Osmanlı Devleti'nin meşrutiyet rejimine geçişi sürecinde ilk seçimleri ve oluşan parlamento incelenmektedir. Osmanlı Devleti'ni dağılmaktan kurtarmak için XIX. yüzyılın son çeyreğinde mutlak monarşiden meşruti monarşiye geçilmiştir. Meşrutiyetin ilanı için anayasa ve meclise gereksinim duyulmaktaydı. Bu amaçla Türk tarihinin ilk anayasası olan Kanun-i Esasi özel bir komisyona hazırlatılmıştır. Seçimlerin yapılabilmesi için de “Talimat-ı Muvakkate” denilen geçici bir kanun hükmünde kararname çıkarılmıştır. Bu kararnameye göre yapılan seçim sonucu belirlenen 80 Müslüman ve 50 gayrimüslim milletvekilinden oluşan ilk Osmanlı Parlamentosu 19 Mart 1877 tarihinde padişahın huzurunda ilk oturumunu yapmıştır. Bu meclis 28 Haziran 1877 tarihine kadar birinci dönem çalışmalarını devam ettirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Birinci Meşrutiyet, Kanun-i Esasi, Meclis-i Mebusan, Seçim, İkinci Seçmen

Kaynakça

• Abdurrahman Şeref Efendi. (1985). Tarih musahabeleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Ahmet Saib. (1326). Abdülhamid’in Evail-i Saltanatı. Mısır.
• Ahmet Saib. (1982-1983). Abdülhamid’in Evail-i Saltanatı. Turfan, R. (Sadeleştiren). İstanbul, 1982-1983.
• Aldıkaçtı, O. (1982). Anayasa hukukumuzun gelişimi ve 1961 anayasası. (4. bs). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Arı, B. (2011). Meclis-i Mebusan’ın açılış töreni ve II. Abdülhamid’in açılış nutku / The opening ceremony of Meclis-i Mebusan and the address of Abdülhamid II.
• II. Abdülhamid –Modernleşme sürecinde İstanbul / Istanbul during the modernization process– içinde (s. 283–296). Coşkun Yılmaz (Ed.). İstanbul: İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti.
• Armağan, S. (1978). Memleketimizde ilk parlamento seçimleri. Kanun-u Esasî’nin 100. Yılı Armağanı içinde, s. 147-168, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Esas Evrakı. No: 71/5, 25, 42.
• Başgil, A. F. (1946). Hukukun ana mesele ve müesseseleri. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
• Baykal, B. S. (1960). Birinci Meşrutiyete dair belgeler. Belleten, 24 (96), 601–636.
• Berkes, N. (2005). Türkiye’de çağdaşlaşma. (7. bs.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Karal, E. Z. (1995). Osmanlı Tarihi, VIII. (4. bs.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Kaya, S. K. (1991). 1876 Kanun-i Esasi’sinin hazırlanması ve Meclis-i Mebusan’ın toplanması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kili, S. (1982). Türk anayasaları. İstanbul: Tekin Yayınları.
• Kili, S. ve Gözübüyük, Ş. (1985). Türk anayasa metinleri: Sened-i İttifaktan günü- müze. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Mahmud Celaleddin Paşa. (1983). Mir’ât-ı hakîkat: Tarihi gerçeklerin aynası I-III. İ.
• Miroğlu (Haz.). İstanbul: Berekat Yayınları. (Orijinal çalışmanın basım tarihi: 1326).
• Tanör, B. (2002). Osmanlı-Türk anayasal gelişmeleri, (8. bs.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Toprak, S. V. (2001). Birinci Meşrutiyetin ilanı meselesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Us, H. T. (1940). Meclis-i Mebusan: 1293/1877. İstanbul: Vakit Gazetesi Matbaası.