Beğlü Dikeçligil ile Türkiye’de Aileye Dair

Yıl 2023, Cilt: 43 Sayı: 1, 11 - 26, 30.06.2023

Z. Zeynep Sadıkoğlu , F. Beğlü Dikeçligil

https://doi.org/10.26650/SJ.2023.43.1.0101

Öz

1949 yılında doğan F. Beğlü Dikeçligil, 1970 yılında Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde lisans eğitimini tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi İçtimaiyat Enstitüsünde asistan olarak görev alır. Aynı enstitüde Prof. Dr. Amiran Kurtkan Bilgiseven danışmanlığında “Yaşama Tarzı ile Gelir Seviyesi Arasındaki İlişki” konulu doktora tezini 1979 yılında savunur. 1980 yılında ABD Pittsburg Üniversitesindeki doktora sonrası çalışmasının ardından 1982-1985 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Genel Sosyoloji ve Metodoloji Anabilim Dalı’nda yardımcı doçent, 1985-1995 yılları arasında doçent, 1995-2004 yılları arasında profesör ünvanıyla öğretim üyesi olarak görev yapar. 1990-1993 yılları arasında Başbakanlık Aile Araştırma Kurumunda Araştırma Dairesi kurucu başkanlığını yapan Dikeçligil, bu yıllarda Ahmet Çiğdem ile birlikte Aile Yazıları 1- Temel Kavramlar, Yapı ve Tarihi Süreç, Aile Yazıları 2- Kültürel Değerler ve Sosyal Değişme, Aile Yazıları 3- Birey, Kişilik ve Toplum, Aile Yazıları 4- Evlilik Kurumu ve İlişkileri, Aile Yazıları 5- Nüfus ve Aile Planlamasını derler. 2005-2014 yıllarında Erciyes Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü kurucu başkanlığını, 2009-2014 yıllarında Erciyes Üniversitesi Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi müdürlüğü görevini sürdürür. İlgi alanları arasında yer alan aile, kültür, medeniyet, modernleşme konularını, tarihselkültürel süreç bağlamında ve sosyal bilim paradigma farklılıklarını gözeterek ele alan Dikeçligil kavramların analitik değerlerine önem verir. Türkiye’de aile yapısını açıklamak üzere “çekirdek aile ağı” kavramını geliştirir; “sağlıklı aile” ve “güçlü aile” kavramlarının olgusal analize imkân veren operasyonel tanımlarını yapar. 2015 yılında Stockholm’de Türk göçmenlerde çekirdek aile ağı üzerine etnografik bir araştırma yapar. Söz konusu kavram üzerinden Türk ailesinde dayanışma ilişkilerinin sürdürülmesi ve yeniden üretimini inceler. Bugün Aile Yazıları serisi Türkiye’de aileyi anlamak ve aile üzerine çalışma yapmak isteyenler için önemli bir kaynaktır. “Çekirdek aile ağı” kavramı ise aileyi hem bir kurum hem de bir etkileşim ağı olarak ele alma, böylece ona dair bütüncül bir resim sunma imkanı vermesi açısından değerlidir. Söz konusu kavram üzerinden Türk aile yapısı ve aile içi ilişkileri ele alarak başlayan bu söyleşi, Türkiye’de ailenin değişimi, dönüşümü ve geleceğine dair pek çok meseleye değinmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çekirdek aile ağı, Türk aile yapısı, Aile içi ilişkiler, Ailenin değişimi, Ailenin geleceği

Kaynakça

• Beğlü Dikeçligil ile Türkiye’de Aileye Dair