SELÇUKLU ARAŞTIRMALARI DERGİSİ (1969-1975)

Yıl 2015, Sayı: 62, 183 - 194, 01.01.2015

Suat Kaymak

Öz

Türkiye’de Selçuklu ve Beylikler dönemi tarihi araştırmaları, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde başlamıştır. Özellikle M. Fuad Köprülü’nün (1890-1966) bu alanda yaptığı çalışmalar, Türkiye’de Selçuklu tarihçiliği adına ilk sayılmaktadır. M. Fuad Köprülü’nün yanı sıra Mükrimin Halil Yinanç (1900-1961), sonrasında İbrahim Kafesoğlu (1914-1984) ile M. Fuad Köprülü tarafından yetiştirilen iki önemli Selçuklu tarihçisi Osman Turan (1914-1978) ve Mehmet Altay Köymen (1916-1993) gibi araştırmacılar Selçuklu ve Beylikler tarihi hakkında önemli çalışmalara imza atmışlardır1. Dönemin önemli tarihçileri tarafından bireysel olarak yapılan araştırmaların dışında Selçuklu ve Beylikler dönemi tarihi hakkında müstakil araştırma yapan bir kurum ya da enstitü ise kurulmamıştır. Ancak 1966 yılına gelindiğinde, Ankara’da Selçuklu ve Beylikler dönemi tarihini incelemek adına Selçuklu Tarih ve Medeniyeti Enstitüsü Derneği kurulabilmiştir. Dernek Yönetim Kurulu, derneğin kuruluşundan üç yıl sonra, Genel Sekreter Halûk Karamağaralı’dan (1923-2009) bir yayın yönetmeliği hazırlaması konusunda ricada bulunmuştur. H. Karamağaralı’nın hazırladığı bu taslak, önce yönetim kurulu tarafından incelenmiş ve daha sonra 23 Şubat 1969 tarihindeki Genel Kurul toplantısında kabul edilmiştir. Ayrıca Prof. Dr. Faruk Sümer (1924- 1995), Doç. Dr. Halûk Karamağaralı ve Doç. Dr. Ali Sevim’den (1928-2013) oluşan bir yayın kurulu oluşturulmuş ve ilk olarak da yılda bir sayı olarak yayımlanmak üzere Selçuklu Araştırmaları Dergisi çıkarmaya karar verilmiştir. Selçuklu Araştırmaları Dergisi’nin ilk sayısında yer alan “Sunarken”5 adlı giriş yazısında dernek başkanı Prof. Dr. Emin Bilgiç (1916-1996)6, derneğin kurulma amacını şu şekilde ifade etmiştir: “Selçuklu Tarih ve Medeniyet Enstitüsü ‘Selçuklu ve Beylikler devrinin siyasî, içtimaî ve iktisadî tarihlerini, bütün kültür ve müesseseleri ile medeniyet eserlerini araştırmak, incelemek ve tanıtmak’ maksadı ile kurulmuştur”7. Emin Bilgiç’in de belirttiği üzere genel manada Selçuklu ve Beylikler dönemi tarihini her yönüyle araştırma ve tanıtmak amacıyla kurulan dernek, 1969 yılından itibaren yayın organı olan Selçuklu Araştırmaları Dergisi’ni çıkarmaya başlamıştır.

Anahtar Kelimeler

SELÇUKLU ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

Kaynakça

• 1 Selçuklu Tarihi araştırmalarının başlangıcı ve gelişimi hakkında bilgi için bkz. İbrahim Kafesoğlu, “Türkiyede Selçuklu Tarihçiliği”, Cumhuriyetin 50. Yılına Armağan, İstanbul 1973, s. 84-89; İlhan Erdem, “Cumhuriyet Dönemi Türkiye’de Selçuklu Tarihi Araştırmaları”, Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Tarihçilik ve Tarih Yayıncılığı Sempozyumu: Bildiriler (Ankara 18-20 Mart 2010), ed. Mehmet Öz, Ankara 2011, s. 301-309. 2 Dernek, Prof. Dr. Emin Bilgiç, Prof. Dr. Osman Turan, Prof. Dr. Mehmet Altay Köymen, Prof. Dr. Faruk Sümer, Doç. Dr. Halûk Karamağaralı, Doç. Dr. Baki Öğün, Doç. Dr. Ali Sevim ve o dönem Milli Eğitim Bakanlığı Kültür Müsteşar Muavini olan Mehmet Önder tarafından kurulmuş ve 5 Aralık 1966 tarihli bir dilekçe ile Ankara Valiliği’ne müracaat edilmiştir. Derneğin valilik tarafından kabul edilmesinden sonra, Prof. Dr. Emin Bilgiç, dernek başkanlığına, Doç. Dr. Halûk Karamağaralı genel sekreterliğe ve Prof. Dr. Faruk Sümer de genel muhasipliğe seçilmişlerdir (Hüseyin Sever, “Prof. Dr. Emin Bilgiç ve Selçuklu Araştırmaları Enstitüsü Derneği”, IV. Millî Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Semineri Bildirileri (16-17 Mayıs 1996), Konya 1997, s. 273). 3 Erdoğan Merçil, “Selçuklu Araştırmaları Dergisi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, sayı 25 (1971), s. 218.