Bir İçme Suyu Dolum Tesisinde Kullanılan Geri Dönüşümlü Damacanalarda Fiziksel Kirlilikler ve Mikrobiyolojik Kalitenin İncelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 39 Sayı: 1, 46 - 54, 15.11.2012

Ömer Çetin Hilal Çolak , Enver Bingöl Meryem Akhan Hamparsun Hampikyan Sümeyre Turgay

Öz

 

ÖZET

Bu araştırma, bir içme suyu dolum tesisinde kullanılan, o işletmeye ait geri dönüşümlü damacanaların içerdiği fiziksel kirliliklerin ve mikrobiyolojik kalitenin belirlenmesi için planlanmıştır. Bu amaçla, düzenli olarak ilkbahar ve yaz ayları (Mart-Ağustos 2009) boyunca haftada bir kere işletmeye gidilerek alınan toplam 388 adet geri dönüşümlü 19 litrelik polikarbon damacana örneği incelenmiştir. Tüm damacana örnekleri fiziksel olarak muayene edildikten sonra, kir olan damacanalardan alınan örnekler toplam aerob mezofil bakteri sayısı yönünden analiz edilmiştir. Ayrıca tüm damacana örnekleri toplam aerob mezofil bakteri, Escherichia coli, Staphylococcus aureus ve koliform grubu bakteri sayısı yönünden incelenmiştir. Buna göre, damacanaların 77 (%19,84) tanesinde fiziksel kirlilik tespit edilmiş olup, 91 (%23,45) tanesinde koliform grubu bakteri, 8 (%2,06) tanesinde E. coli ve 37 (%9,53) tanesinde S. aureus tespit edilmiştir. Sonuç olarak, içme suyu doldurularak piyasaya tekrardan verilecek damacanaların içermiş oldukları fiziksel kirliliklerin belirli oranda damacanaların mikroorganizma seviyelerini yükselttiği ve temizlik-dezenfeksiyon işleminin etkinliğini negatif yönde etkilediği; tüketime sunulan içme sularının hijyenik kalitesinin damacana temizliği ile yakından ilgili olduğu ve suların en önemli kontaminasyon kaynaklarından birinin geri dönüşümlü polikarbon damacanalar olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: İçme suyu dolum tesisi, damacana, mikrobiyolojik kalite, fiziksel kirlilik

 

 

ABSTRACT

 

INVESTIGATION OF PHYSICAL DIRTINESS AND MICROBIOLOGIC QUALITY OF RECYCLED DEMIJOHNS USED IN A DRINKING WATER FILLING FACILITY

 

This study was planned to determine the microbiological quality and the physical dirtiness in recycled demijohns used in a drinking water filling facility. For this purpose, a total of 388 polycarbonate, recyclable demijohn samples (19 L) were obtained from the facility during the spring and summer seasons (March-August 2009) periodically. All demijohs were examined physically for the presence of dirt, and if present, the dirt samples were analyzed for total mesophilic aerobic bacteria. Additionally, all demijohns were analyzed for the presence of total mesophilic aerobic bacteria, Staphylococcus aureus, Escherichia coli and coliform bacteria. As a result, 91 (23.45%), 8 (2.06%), and 37 (9.53%) out of 388 demijohn samples were found to be contaminated with coliform bacteria, E. coli and, S. aureus, respectively. Also, physical dirtiness was detected in 77 (19.84%) samples examined. In conclusion, the physical dirtiness increases the microbiological levels at certain rates in recycled demijohns and also negatively influences the effectiveness of cleaning and disinfection processes. Results of this study indicate that, the recycled polycarbonate demijohns are the main contamination source of water and the hygienic quality of drinking water is closely related with the cleanliness of demijohns.

Key Words: Drinking water filling facility, demijohn, microbiological quality, physical dirtiness

Anahtar Kelimeler

İçme suyu dolum tesisi, damacana, mikrobiyolojik kalite, fiziksel kirlilik

Kaynakça

• Ağaoğlu, S., Ekici, K., Alemdar, S., Dede, S., 1999. Van ve yöresi kaynak sularının mikrobiyolojik, fiziksel ve kimyasal kaliteleri üzerine araştırmalar. Van Tıp Dergisi 6 (2), 30-33.
• Akhan, M., 2007. Bir kaynak suyu tesisindeki mikrobiyal kontaminasyon kaynaklarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bir içme Suyu Dolum Tesisinde Kullanılan Geri Dönüşümlü Akhan, M., Çetin, Ö., 2007. Bir kaynak suyu tesisinde olası mikrobiyal kontaminasyonun incelenmesi. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi 37 (4), 213-2
• Alemdar, S., Kahraman, T., Ağaoğlu, S., Alişarlı, M., 2009. Bitlis i l i içme sularının bazı mikrobiyolojik ve fizikokimyasal özellikleri. Ekoloji 19 (73), 29-38.
• Anonim, 1999. Türkiye'de Su Pazarı. Gıda Teknolojisi Dergisi 4 (5), 14-22.
• Anonim, 2005. İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik. T.C. Sağlık Bakanlığı. Sayı: 257
• Armas, B.A., Sutherland, J.P., 1999. A survey of the microbiological quality of bottled water sold in the UK and changes occurring during storage. International Journal of Food Microbiology 48, 59Atasoylu, G., Okyay, P., Güney, N., Deniz, Y . , Çobanoğlu, M., Beşer, E . , 2006. Aydın ili halk sağlığı laboratuvarı 2004 yılı içme ve kullanma suyu analizleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 5 (3), 187-195.
• Avcı, S., Bakıcı, M.Z., Erandaç, M., 2006. Tokat ilindeki içme sularının koliform bakteriler önünden araştırılması. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 28 (4), 107-112.
• Bharath, J . , Mosodeen, M., Motilal, S., Sandy, S., Sharma, S., Tessaro, T., Thomas, K., Umamahewaran, M., Simeon, D., Adesiyun, A.A., 2002. Microbial quality of domestic and imported brands of bottled water in Trinidad. International Journal of Food Microbiology 81, 53Bostan, K., Aksu, H., 1995. Bir kaynak suyu şişeleme tesisinde mikrobiyel kontaminasyon kaynakları üzerine bir araştırma. Gıda 20 (6), 347-351.
• Collins, C.H., Lyne, P.M., 1985. Microbiolgjica Methods. In: Butterworths, (5th ed.) London, pp 2
• Demirci, A.Ş., Gümüş, T. Demirci, M., 2007. Damacana suların mikrobiyolojik kalitesi üzerine pompa temizliğinin etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 4 (3), 271-275.
• Gönül, Ş.A., Karapınar, M., 1991. The microbiological quality of drinking water supplies of Izmir City: The incidence of Yersinia enterocolitica. International Journal of Food Microbiology 13 (1), 69-73.
• Fiziksel Kirlilikler ve Mikrobiyolojik Kalitenin incelenmesi 53 Gündüz, T., Çimen, S., Arı, A., Etiz, S., Tay, Z., 200 Manisa kent merkezi içme ve kullanma sularının bakteriyolojik analizi. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi 36 (2), 99-102. ISO 16649-2 (04/2001). Horizontal method for the enumeration of p-glucuronidase-positive E. coli
• Part 2: Colony-count technique at 44°C using 5bromo-4chloro-3 -indolyl-p-D- Glucuronide, Geneva, Switzerland. ISO 4832 (2006). Horizontal method for the enumeration of coliforms - colony-count technique, Geneva, Switzerland.
• ISO 4833 (2003). General guidance for the enumeration of micro-organisms, colony-count technique at 30°C, Geneva, Switzerland.
• ISO 6887-1 (09/1999). Preparation of test samples,initial suspension and decimal dilutions for microbiological examination Part 1: General rules for preparation of dilutions for microbiological examination, Geneva, Switzerland.
• ISO 6888-1 (07/2003). Horizontal method for the enumeration of coagulase-positive staphylococci (Staphylococcus aureus and other species) Technique including confirmation of colonies, Geneva, Switzerland.
• Karakuş, M., 1993. İçme suları ve içecek endüstrisinde mikrobiyolojik riskler. Gıda
• Sanayinde Mikrobiyoloji Uygulamaları. Tubitak Marmara Araştırma Merkezi Yayın No:124. Kocaeli. Karakaş, N., Kıvanç, M., Güven, K., Yılmaz, N., 200 Eskişehir damacana içme sularının koliformlar yönünden incelenmesi ve bu bakterilerin içme suyunda yaşam kabiliyetlerinin araştırılması. Gıda Teknolojisi Derneği (GTD) Yayın Organı 28 (1), 95-99. Kireçci, E . , Savaşçı, M., Uslu, H., 2006. Kars ve Sarıkamış çevresindeki içme suyu kaynaklarından membran filtrasyon yöntemi ile
• Escherichia coli izolasyonu. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 1 (1-2), 29Köksal, F . , 1999. İstanbul'un su kaynaklarının patojen barsak bakterileri bakımından değerlen¬ dirilmesi. Doktora Tezi, İ.Ü. Sağlık Bilimleri
• Enstitüsü, İstanbul. Köksal, F . , Samastı, M., 2007. İstanbul'da polikarbonat damacanalarda satılan içme 54 sularının bakteriyolojik incelenmesi. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi 37 (4), 221¬ 2
• Öz, V., Köksal, S., Çelik, Ş., Toprak, N., Erginöz, E . , Cengiz, S., Erginöz, H., 1996. İstanbul'da su istasyonlarında satışa sunulan içme sularının mikrobiyolojik yönden değerlendirilmesi. In: 5. Ulusal Halk Sağlığı Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Bildiri Kitabı, 447-458.
• Öztürk, M., 2003. İstanbul'da dolum sonrası kaynak sularının mikrobiyolojik incelenmesi. Doktora Tezi, İ.Ü. Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.
• Peker, İ., Çiloğlu, F . , Öz, V., Birbir, M., 1988. Drinking water analyses of Kadıköy district in
• İstanbul. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 55 (2), 113-120. Şeker, S., E r , B., Yentür, G., Uraz, G., Yılmaz, E . , 200 Ankara bölgesinden sağlanan içme sularında E. coli ve koliform bakterilerin araştırılması. In: 2. Ulusal Veteriner Gıda Hijyeni Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, Türkiye, pp. 436-441. Varga, L . , 2011. Bacteriological quality of bottled natural mineral waters commercialized in
• Hungary. Food Control 22, 591-595. Yalçın, S., Tekinşen, O.C., Nizamlıoğlu, M., 1988.
• Konya i l merkezindeki içme ve kullanma sularının hijyenik kalitesi. Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 4 (1), 83-89.