BURSA İLİ MUSTAFA KEMAL PAŞA İLÇESİ DERİ SANAYİ İŞLETMELERİNİN SOSYO-EKONOMİK YAPISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2006, Cilt: 32 Sayı: 2, 95 - 105, 20.12.2012

Ferhan Kaygısız

Öz

ÖZET

Deri sektörü ülke ekonomisi açısından büyük önem taşıyan sektörlerden biridir. Çalışmada deri sanayi kapsamında faaliyette bulunan Bursa Mustafa Kemal Paşa Organize Sanayi Bölgesi içerisinde yer alan deri işleme işletmelerinin yapısal durum analizi yapılmıştır.

Çalışma bulgularına göre, araştırma kapsamındaki işletmelerin sektördeki hizmet süreleri 1-35 yıl arasında değişmektedir. İşletmelerin büyük çoğunluğunun küçük ölçekli ve limited şirket statüsünde oldukları belirlenmiştir. İşletmelerin kapasite kullanım oranlan, %25 ile %80 arasında değişmektedir. İşletmelerdeki en önemli maliyet unsuru ham deridir. Toplam maliyetin %64.5'ini ham deri alım masrafları, %14.1'ini kimyasal madde alım masrafları, %11.2'sini işgücü ücretleri, %5.3'ünü amortisman masrafları ve %5.2'sini ise elektrik, su vb. gibi diğer masrafların oluşturduğu tespit edilmiştir. Ham deri ihtiyacı ithalatla karşılanmaya çalışılmaktadır. İşletmelerin %42'si ham deriyi sadece iç piyasadan temin etmektedir. İşletmelerin %17'si aracı firmalar kanalıyla dış pazara sunum yapmaktadır. İhracat yapılan ülkeler Rusya Federasyonu, İtalya ve Avusturya'dır. İşletmelerin çoğunluğunda çalışanlara eğitim verilmektedir. Kuruluş ve çalışma döneminde gereken sermaye ihtiyaçlarını öz kaynaklan ve müşteri kredileri yoluyla karşılamaktadırlar. Araştırma kapsamına giren işletmelerin başlıca sorunları, pazarlama, fiyat istikrarsızlığı, finansman, nitelikli işgücü eksikliği ve bunlara bağlı olarak rekabet güçlerinin azalmasıdır.

Anahtar Kelimeler: Deri sanayi, deri işleme işletmeleri, deri ürünleri.

 

A STUDY ON THE SOCIO-ECONOMIC CONDITIONS OF LEATHER TANNING ENTERPRISES IN BURSA, MUSTAFA KEMAL PAŞA DISTRICT

ABSTRACT

The leather sectors have a very important place for Turkey's economy. In this research, the enterprises, which deal with leather tanning in the Bursa Mustafa Kemal Paşa District Organized Industrial Zone, will be analyzed in terms of structural conditions.

The enterprises service terms are changing between 1-35 years and most of the enterprises are small scale and limited enterprises. It was observed that capasity ratio is changing between %25-%80 and raw hide was very important cost fot the enterprises. In this context percentage of costs are as follows; raw hide %64.5, chemical material %14.1, wages %11.2 amortization cost %5.3 and other general expenses %5.2.

On the other hand, only %42 of enterprises get the raw hide from domestic market and %17 of the enterprises export to Russian Federation, Italy and Austria by the way of mediator firms. Most of the firms have training facility for their employee. Necessity of the capital, in the establishment period and after is obtained with self-finance and customer lending. Main problems for the enterprises are marketing, price stability, financing, deficiency of qualified employee. As a result of these problems, enterprises are confronting decreasing competition ability.

Key Words: Leather sector, leather tanning enterprises, leather products

Anahtar Kelimeler

Deri sanayi, deri işleme işletmeleri, deri ürünleri

Kaynakça

• Anonim: Deri ve Deri Ürünleri, Ayakkabı, Ayakkabı Yan Sanayi ve Suni Deri Sektörü. İstanbul Sanayi Odası Yayınlan No: 2004/3. İstanbul. 2004; 7-12.
• Anonim: Deri Ve Deri Mamülleri Sektörü. lntp://www. lbreigntradc.irov.tr/ihr/ sekıor/deri.htm., 2002.
• Anonim: Deri Ve Deri Mamulleri Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu. DPT 8.Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ankara, 2000.
• Anonim: Gümrük Birliği Çerçevesinde Avrupa Birliği ve Türkiye'de Deri ve Deri Mamülleri Sektörü. İktisadi Kalkınma Vakfı Yayınlan No: 152. İstanbul, 1998; 63-65.
• Doğan, A., Asil, N.: Deri Giyim Sanayiinde faaliyet gösteren üç işletmede bir verimlilik göstergesi olarak kayıp zamanlar. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları No: 582. Ankara, 1996; 1-10.
• Güneş, T., Albayrak, M.,Turan, A.: Türkiye'de canlı hayvanlar, ham ve işlenmiş ürünler, iç ve dış pazarlaması, topluluğa uyum sorunlan. II. Hayvancılık Kongresi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, A.Ü. Ziraat Fakültesi, Ankara, 1991; 53-59.
• Özçörekçi, M., Öngüt, E.: Dünya'da ve Türkiye'de Deri ve Deri Ürünleri Sanayinin Gelişme Eğilimleri ve Geleceği. Devlet Planlama Teşkilatı Yayını. Ankara, 2005; 82-86.
• Sakaoğlu, N., Akbayar, N.: Derinin öyküsü. Creative Yayıncılık ve Tanıtım Ltd. Şti., İstanbul, 2002.
• Sarı. Ö., Özgören H., Başaran, B., Bitlisli, O.B.: Deri ve Kürk Endüstrisi. IV. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi. T.C, Ziraat Bankası Kültür Yayınlan, No: 26, Ankara, 1995.
• Uysal, G.: Türkiye Ekonomisinde Deri ve Deri Mamülleri Sanayinin Yeri ve Önemi (Doktora Tezi), A.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 1999; 157-165