ET MORKARAMAN VE i VlRO/. KOYUNIRKLARINDA KOC-KOYUN KARISIK TRANSPORTUN BAZI REFAH PARAMETRELERi LZERINE ETKELERI Arastirma, yerli Morkaraman ve Imroz koyun irklannda Ko9-Koyun kansik transportun bazi stres parametreleri iizerine etkilerini tek cinsiyet gruplan ile karsilastirmah olarak incelemek amaci ile yurutulmiistiir. Her bir irktan koyunlar iic transport grubuna aynlmistir: a. Koc grubu (her bir irktan 8 koc), b. Koyun grubu (her bir irktan 8 koyun) ve c. Koc-Koyun karma grup (her bir irktan 4 koc ve 4 koyun). Alti farkli alt grupta yer alan koyunlar ayn ayn olmak iizere 75 dakika siire ile transport edilmis ve sonrasinda 2 saat sure ile dinlendirilmistir. Transport grubunun plazma kortizol, CK, LDH ve glikoz konsantrasyonlan ile n6trofil:lenfosit orani iizerine etkisi onemsiz bulunmustur (P>0,05). Transport sonrasi 2 saatlik dinlenme siirecinde "yatma", "ayakta durma" ve "yiirume" davranislanmn oranlan ile "iirinasyon" ve "diger hayvanlara toslama" davranislarmin frekanslan bakimmdan transport gruplan arasmda onemli farklihklar oldugu belirlenmistir. K09 grubu, Koyun grubu ve Koc -Koyun karma grup ile kiyaslandiginda daha fazla yatma davranisi ve daha az ayakta durma davranisi sergilemistir (P<0,01). K09 grubunda "yiirume" davranisi ile gepirilen zaman orani Koc-Koyun karma gruba kiyasla daha diisiik bulunmustur (P<0,05). Aynca, Koc grubunda "diger hayvanlara toslama" davranisi Koyun grubuna gore daha sik gozlenmistir (P<0,01). Plazma kortizol diizeyi Morkaraman irkmda transport sonrasi (P<0,001) ve dinlenme sonrasi (P<0,01) yapilan o^iimlerde Imroz irkma kiyasla daha yiiksek bulunmustur. Morkaraman irkmda "ayakta durma" davranisi orani (P<0,01) ve "vokalizasyon" davranisi frekansi (P<0,001) Imroz irkina gore daha yiiksek gozlenmistir. Sonuc olarak, Morkaraman ve Imroz koyunlarda transport isleminin stres yaniti olusumu ile neticelendigi belirlenmistir. Ancak, koc ve koyunlann karma olarak transport edilmesinin tek cinsiyet gruplan ile karsilastinldigmda ilave bir stres yaniti olusumuna sebep olmadigi gorulmiistiir. Dolayisi ile ko? ve koyunlann iireme mevsimi disinda bir arada transport edilmesinin hayvan refahi afismdan herhangi bir olumsuzluga sebep olmadigi sonucuna ulasilmistir.
Sheep male-female mixed transportation transport management stress
Arastirma, yerli Morkaraman ve Imroz koyun irklannda Ko9-Koyun kansik transportun bazi stres parametreleri
iizerine etkilerini tek cinsiyet gruplan ile karsilastirmah olarak incelemek amaci ile yurutulmiistiir. Her bir irktan
koyunlar iic transport grubuna aynlmistir: a. Koc grubu (her bir irktan 8 koc), b. Koyun grubu (her bir irktan 8 koyun)
ve c. Koc-Koyun karma grup (her bir irktan 4 koc ve 4 koyun). Alti farkli alt grupta yer alan koyunlar ayn ayn olmak
iizere 75 dakika siire ile transport edilmis ve sonrasinda 2 saat sure ile dinlendirilmistir. Transport grubunun plazma
kortizol, CK, LDH ve glikoz konsantrasyonlan ile n6trofil:lenfosit orani iizerine etkisi onemsiz bulunmustur (P > 0,05).
Transport sonrasi 2 saatlik dinlenme siirecinde "yatma", "ayakta durma" ve "yiirume" davranislanmn oranlan ile
"iirinasyon" ve "diger hayvanlara toslama" davranislarmin frekanslan bakimmdan transport gruplan arasmda onemli
farklihklar oldugu belirlenmistir. K09 grubu, Koyun grubu ve Koc -Koyun karma grup ile kiyaslandiginda daha fazla
yatma davranisi ve daha az ayakta durma davranisi sergilemistir (P < 0,01). K09 grubunda "yiirume" davranisi ile
gepirilen zaman orani Koc-Koyun karma gruba kiyasla daha diisiik bulunmustur (P < 0,05). Aynca, Koc grubunda
"diger hayvanlara toslama" davranisi Koyun grubuna gore daha sik gozlenmistir (P < 0,01). Plazma kortizol diizeyi
Morkaraman irkmda transport sonrasi (P < 0,001) ve dinlenme sonrasi (P < 0,01) yapilan o^iimlerde Imroz irkma kiyasla
daha yiiksek bulunmustur. Morkaraman irkmda "ayakta durma" davranisi orani (P < 0,01) ve "vokalizasyon" davranisi
frekansi (P < 0,001) Imroz irkina gore daha yiiksek gozlenmistir. Sonuc olarak, Morkaraman ve Imroz koyunlarda
transport isleminin stres yaniti olusumu ile neticelendigi belirlenmistir. Ancak, koc ve koyunlann karma olarak
transport edilmesinin tek cinsiyet gruplan ile karsilastinldigmda ilave bir stres yaniti olusumuna sebep olmadigi
gorulmiistiir. Dolayisi ile ko? ve koyunlann iireme mevsimi disinda bir arada transport edilmesinin hayvan refahi
afismdan herhangi bir olumsuzluga sebep olmadigi sonucuna ulasilmistir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 10 Mart 2013 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 39 Sayı: 2 |